Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mihay Vöröşmarti (mac. Mihály Vörösmarty; 1 dekabr 1800[…] – 19 noyabr 1855[…], Peşt[d], Peşt medyesi) — macar romantik ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, şair, dramaturq, nasir və ictimai xadim. Macar milli oyanış hərəkatının əsas ideoloqlarından biri olan Vöröşmarti həm də Macarıstanın dövlət himninin müəllifi Ferents Kölçeilə yanaşı klassik macar poeziyasının əsasını qoyanlardandır.
| Mihay Vöröşmarti | |
|---|---|
| mac. Vörösmarty Mihály | |
 | |
| Doğum tarixi | 1 dekabr 1800[…] |
| Vəfat tarixi | 19 noyabr 1855[…](54 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Dəfn yeri | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı, vəkil, siyasətçi |
| Əsərlərinin dili | Macar dili |
| Üzvlüyü | |
 | |
 Mihay Vöröşmarti Vikimənbədə | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiyası
Mihay Vöröşmarti 1800-cü ildə Kapolnaşnyek kəndində kasıb zadəgan ailəsində anadan olmuşdur. Onun atası erkən vəfat etdikdən sonra ailə ağır maddi çətinliklərlə üzləşmişdir. Buna baxmayaraq, Vöröşmarti yüksək təhsil almış, əvvəlcə Sekeşfexervarda, sonra isə Peşt universitetində hüquq sahəsində təhsilini davam etdirmişdir. O, bir müddət öz ailəsini dolandırmaq üçün repetitor və müəllim kimi fəaliyyət göstərmiş, eyni zamanda ədəbiyyatla ciddi şəkildə məşğul olmuşdur. Mihay Vöröşmarti romantik ədəbiyyatın təmsilçisi olaraq, ilk şeirlərində qəhrəmanlıq, vətənpərvərlik və idealizm mövzularını ön plana çəkmişdir. Onun məşhur “Zalán futása” (1825) poeması Macar xalqının qəhrəmanlıq keçmişini təbliğ edən ilk böyük romantik epik əsərlərdən biridir. Vöröşmartinin poeziyası özündə həm yüksək vətənpərvərlik hisslərini, həm də humanist idealları birləşdirirdi. O, eyni zamanda teatr əsərləri və esse janrında da məhsuldar işlər görmüşdür. Ən məşhur şeirlərindən biri olan "Szózat" ("Çağırış", 1836) Macarıstanın qeyri-rəsmi himni kimi qəbul olunur və bu gün də məktəblərdə, dövlət tədbirlərində səsləndirilir.
1848-ci il inqilabı zamanı Vöröşmarti Macarıstanın azadlıq hərəkatını dəstəkləmiş və müxalif mövqedə olan qəzetlərdə çalışmışdır. İnqilab yatırıldıqdan sonra bir müddət gizlənmək məcburiyyətində qalmış, lakin sonradan yenidən ictimai həyata dönmüşdür.
Vöröşmarti 1855-ci ildə şəhərində vəfat etmişdir. Onun vəfatından sonra əsərləri macar ədəbiyyatının klassik nümunələri sırasına daxil edilmiş, xatirəsi isə ölkə səviyyəsində əbədiləşdirilmişdir.
Əsərləri
Mihay həm də Şekspirin əsərlərini və digər Avropa klassiklərini macarca tərcümə etmişdir.
- Zalán futása (1825) — epik poema
- Szózat (1836) — vətənpərvərlik ruhunda şeir
- Csongor és Tünde (1830) — romantik-didaktik pyes
- A két szomszédvár — tarixi roman
- Álomszövők — fantaziya janrında pyes
İstinadlar
- https://www.arcanum.hu/hu/online-kiadvanyok/Lexikonok-magyar-irok-elete-es-munkai-szinnyei-jozsef-7891B/v-B293E/vorosmarty-mihaly-B4F21/.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Mihaly Vorosmarty // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Вёрёшмарти Михай // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Author, and sold: Poetry of the Magyars: Preceded by a Sketch of the Language and Literature of Hungary and Transylvania -PAGE: 173
- One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domain: . Vörösmarty, Mihály // Kisholm, Hyu (redaktor). Britannika Ensiklopediyası. 28 (XI). Cambridge University Press. 1911. səh. 213.
- Bak, János M. From the Anonymous Gesta to the Flight of Zalán by Vörösmarty // Bak, János M.; Geary, Patrick J.; Klaniczay, Gábor (redaktorlar ). Manufacturing a Past for the Present: Forgery and Authenticity in Medievalist Texts and Objects in Nineteenth Century Europe. Brill. 2015. səh. 103.
- "Képzőművészet Magyarországon - Fine Arts in Hungary". Fine Arts in Hungary. İstifadə tarixi: 9 August 2020.
- Stanley Gibbons Limited. Stanley Gibbons Stamp Catalogue, Part 2: Austria and Hungary, 7th edition. London and Ringwood: Stanley Gibbons Limited. 2009. ISBN .
Xarici keçidlər
- Əsərləri və ya müəllifi olduğu işlər: Mihay Vöröşmarti İnternet arxivində
- Mihay Vöröşmarti tərəfindən əsərlər -da (açıq audi-kitablar)
- Mihály Vörösmarty at Hunlit.hu
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mihay Vorosmarti mac Mihaly Vorosmarty 1 dekabr 1800 19 noyabr 1855 Pest d Pest medyesi macar romantik edebiyyatinin gorkemli numayendesi sair dramaturq nasir ve ictimai xadim Macar milli oyanis herekatinin esas ideoloqlarindan biri olan Vorosmarti hem de Macaristanin dovlet himninin muellifi Ferents Kolceile yanasi klassik macar poeziyasinin esasini qoyanlardandir Mihay Vorosmartimac Vorosmarty MihalyDogum tarixi 1 dekabr 1800 1800 12 01 Vefat tarixi 19 noyabr 1855 1855 11 19 54 yasinda Vefat yeri Pest d Pest medyesi MacaristanDefn yeri Kerepesi mezarligiTehsili Eotvos Lorand Universiteti 1820 Fealiyyeti sair yazici vekil siyasetciEserlerinin dili Macar diliUzvluyu Macaristan Elmler AkademiyasiMihay Vorosmarti Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiMihay Vorosmarti 1800 cu ilde Kapolnasnyek kendinde kasib zadegan ailesinde anadan olmusdur Onun atasi erken vefat etdikden sonra aile agir maddi cetinliklerle uzlesmisdir Buna baxmayaraq Vorosmarti yuksek tehsil almis evvelce Sekesfexervarda sonra ise Pest universitetinde huquq sahesinde tehsilini davam etdirmisdir O bir muddet oz ailesini dolandirmaq ucun repetitor ve muellim kimi fealiyyet gostermis eyni zamanda edebiyyatla ciddi sekilde mesgul olmusdur Mihay Vorosmarti romantik edebiyyatin temsilcisi olaraq ilk seirlerinde qehremanliq vetenperverlik ve idealizm movzularini on plana cekmisdir Onun meshur Zalan futasa 1825 poemasi Macar xalqinin qehremanliq kecmisini teblig eden ilk boyuk romantik epik eserlerden biridir Vorosmartinin poeziyasi ozunde hem yuksek vetenperverlik hisslerini hem de humanist ideallari birlesdirirdi O eyni zamanda teatr eserleri ve esse janrinda da mehsuldar isler gormusdur En meshur seirlerinden biri olan Szozat Cagiris 1836 Macaristanin qeyri resmi himni kimi qebul olunur ve bu gun de mekteblerde dovlet tedbirlerinde seslendirilir 1848 ci il inqilabi zamani Vorosmarti Macaristanin azadliq herekatini desteklemis ve muxalif movqede olan qezetlerde calismisdir Inqilab yatirildiqdan sonra bir muddet gizlenmek mecburiyyetinde qalmis lakin sonradan yeniden ictimai heyata donmusdur Vorosmarti 1855 ci ilde seherinde vefat etmisdir Onun vefatindan sonra eserleri macar edebiyyatinin klassik numuneleri sirasina daxil edilmis xatiresi ise olke seviyyesinde ebedilesdirilmisdir EserleriMihay hem de Sekspirin eserlerini ve diger Avropa klassiklerini macarca tercume etmisdir Zalan futasa 1825 epik poema Szozat 1836 vetenperverlik ruhunda seir Csongor es Tunde 1830 romantik didaktik pyes A ket szomszedvar tarixi roman Alomszovok fantaziya janrinda pyesIstinadlarhttps www arcanum hu hu online kiadvanyok Lexikonok magyar irok elete es munkai szinnyei jozsef 7891B v B293E vorosmarty mihaly B4F21 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Mihaly Vorosmarty Encyclopaedia Britannica ing Vyoryoshmarti Mihaj Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Author and sold Poetry of the Magyars Preceded by a Sketch of the Language and Literature of Hungary and Transylvania PAGE 173 One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domain Vorosmarty Mihaly Kisholm Hyu redaktor Britannika Ensiklopediyasi 28 XI Cambridge University Press 1911 seh 213 Bak Janos M From the Anonymous Gesta to the Flight of Zalan by Vorosmarty Bak Janos M Geary Patrick J Klaniczay Gabor redaktorlar Manufacturing a Past for the Present Forgery and Authenticity in Medievalist Texts and Objects in Nineteenth Century Europe Brill 2015 seh 103 Kepzomuveszet Magyarorszagon Fine Arts in Hungary Fine Arts in Hungary Istifade tarixi 9 August 2020 Stanley Gibbons Limited Stanley Gibbons Stamp Catalogue Part 2 Austria and Hungary 7th edition London and Ringwood Stanley Gibbons Limited 2009 ISBN 978 0 85259 741 5 Xarici kecidlerEserleri ve ya muellifi oldugu isler Mihay Vorosmarti Internet arxivinde Mihay Vorosmarti terefinden eserler da aciq audi kitablar Mihaly Vorosmarty at Hunlit hu