| Mezotel | |
|---|---|
![]() Tipik xüsusiyyətləri olan normal mezotelial hüceyrələrin sitologiyası. | |
![]() Hüceyrə mədəniyyətində böyüdülmüş mezotelial hüceyrələrin bir təbəqəsi |
Mezotel — mezodermal mənşəli sadə skuamöz epitel hüceyrələrindən ibarət membran. Bir neçə bədən boşluqlarının selikli qişasını təşkil edir: plevra (ağciyərlərin ətrafındakı plevra boşluğu), periton (qarın boşluğu, omentum, falsiform ligament və o cümlədən qarın boşluğu və perimetrium) və perikard (ürəyin ətrafında).
Mezotelial toxuma həmçinin kişi xayasını və bəzən sperma kordonunu əhatə edir. Daxili orqanları örtən mezotel visseral mezotel, ətrafdakı bədən divarlarını örtən mezotel isə parietal mezotel adlanır.
Əsas funksiyası seroz maye ifraz etməkdir.
Mənşəyi
| ]Mezotel embriondakı bədən boşluğunu əhatə edən embrion mezoderma hüceyrə təbəqəsindən əmələ gəlir. Bədənin daxili orqanlarının əksəriyyətini əhatə edən və qoruyan hüceyrə qatına çevrilir.
Tərkibi
| ]Mezotel — sıx qeyri-müntəzəm birləşdirici toxuma ilə dəstəklənən nazik membran üzərində dayanan yastılaşmış skuamözəbənzər epitel toxumasından ibarət bir təbəqə təşkil edir. Kub formasında olan mezotel hüceyrələri zədələnmiş yerlərdə, omentumda və diafraqmanın qarın tərəfində, üst-üstə düşən limfa boşluqlarında tapıla bilər.
Mikrovillilər tərəfində sıxışan zülallar və seroz maye daxili orqanların bir-birinin yanından sürüşməsi üçün sürüşkən bir səth təmin edir.
Funksiyası
| ]

Mezotel bədənin və daxili orqanların seroz boşluqlarını əhatə edən ixtisaslaşmış hüceyrələrdən (mezotelial hüceyrələr) geniş bir təbəqədən ibarətdir. Bu hüceyrələrin əsas məqsədi hüceyrədaxili hərəkəti asanlaşdırmaq üçün sürüşkən, yapışmayan və qoruyucu bir səth təmin edən təbəqələr arasında ifraz olunan sürtkü mayesini istehsal etməkdir.
Mezoteliya həmçinin maye və hissəciklərin seroz boşluqlar vasitəsilə daşınmasında və hərəkətində, iltihab vasitəçilərinə cavab olaraq leykositlərin daşınmasında, iltihaba qarşı sitokinlərin, böyümə faktorlarının və serozun bərpasına kömək etmək üçün hüceyrədənkənar zülallarının sintezində və fibrinin dispozisiyasını və təmizlənməsini təşviq edən amillərin sərbəst buraxılmasında (məs. plazminogen) iştirak edir.
Mezotelial hüceyrələr faqositoz qabiliyyətinə malikdir və antigen təqdim edən hüceyrələrdir. Qlikozaminoqlikanların və sürtkü yağlarının ifrazı bədəni infeksiyadan və şişin yayılmasından qoruya bilər.
Xəstəlikdə rolu
| ]- Mezotelioma (mezotelium xərçəngi) — mezotel hüceyrələrinin anormal hala gəldiyi və nəzarətsiz bölündüyü bir xəstəlikdir. Onlar yaxınlıqdakı toxuma və orqanlara yayıla və zədələyə bilərlər. Xərçəng hüceyrələri də öz yerlərindən bədəninin digər hissələrinə metastaz verə bilərlər (yayılırlar). Mezotelioma əksər hallarda plevra və ya peritonda başlayır və hallarının 90% -dan çoxu asbesta məruz qalması ilə əlaqələndirilir.
- Qarın içi bitişmələr — normalda mezotel fibrin çöküntülərini çıxaran plazminogen ifraz edir. Cərrahi əməliyyatlar zamanı mezoteliya zədələnə bilər. Onun fibrinolitik qabiliyyəti qeyri-kafi olur və fibrin yığılır, əks səthlər arasında lifli yapışmalara səbəb olur. Bu bitişmələr qarın boşluğunda baş verərsə, bağırsaq keçməzliyi və qadın sonsuzluğuna səbəb olur, döş qəfəsində ürək və ağciyər funksiyasını poza bilər.
- Ultrafiltrasiya uğursuzluğu. Peritoneal mezoteliya peritoneal dializ xəstələrində ultrafiltrasiya çatışmazlığının uzunmüddətli inkişafında iştirak edir. Fibroz periton məhlulların peritondan keçməsinin artmasına və ultrafiltrasiyanın pozulmasına səbəb olur.
Həmçinin bax
| ]İstinadlar
| ]- Image by Mikael Häggström, MD. Sources for mentioned features:
- "Mesothelial cytopathology". Libre Pathology. 18 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 oktyabr 2022.
- Shidham VB, Layfield LJ. "Introduction to the second edition of 'Diagnostic Cytopathology of Serous Fluids' as CytoJournal Monograph (CMAS) in Open Access". CytoJournal. 18. 2021: 30. doi:10.25259/CMAS_02_01_2021. PMC 8813611 (#bad_pmc). PMID 35126608 (#bad_pmid). - Victor P. Eroschenko. Di Fiore's atlas of histology with functional correlations. Lippincott Williams & Wilkins. 2008. 31–. ISBN . İstifadə tarixi: 28 may 2011.
- "Arxivlənmiş surət". 4 avqust 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 sentyabr 2023.
- "Arxivlənmiş surət". 2 iyun 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 sentyabr 2023.
- "Arxivlənmiş surət". 8 aprel 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 sentyabr 2023.
- Image by Mikael Häggström. MD.
Reference for findings and causes: "Reactive Mesothelial Cells". LabCE. 11 iyul 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 sentyabr 2023. - Leopold G. Koss; Myron R. Melamed. Koss' diagnostic cytology and its histopathologic bases. Lippincott Williams & Wilkins. 2006. 124–. ISBN . İstifadə tarixi: 28 may 2011.
- "Arxivlənmiş surət". 7 iyun 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 sentyabr 2023.
- "Arxivlənmiş surət". 5 sentyabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 sentyabr 2023.
Xarici keçidlər
| ]- Mesothelioma: Questions and Answers (National Cancer Institute).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya MezotelTipik xususiyyetleri olan normal mezotelial huceyrelerin sitologiyasi Huceyre medeniyyetinde boyudulmus mezotelial huceyrelerin bir tebeqesi Mezotel mezodermal menseli sade skuamoz epitel huceyrelerinden ibaret membran Bir nece beden bosluqlarinin selikli qisasini teskil edir plevra agciyerlerin etrafindaki plevra boslugu periton qarin boslugu omentum falsiform ligament ve o cumleden qarin boslugu ve perimetrium ve perikard ureyin etrafinda Mezotelial toxuma hemcinin kisi xayasini ve bezen sperma kordonunu ehate edir Daxili orqanlari orten mezotel visseral mezotel etrafdaki beden divarlarini orten mezotel ise parietal mezotel adlanir Esas funksiyasi seroz maye ifraz etmekdir Menseyi span Mezotel embriondaki beden boslugunu ehate eden embrion mezoderma huceyre tebeqesinden emele gelir Bedenin daxili orqanlarinin ekseriyyetini ehate eden ve qoruyan huceyre qatina cevrilir Terkibi span Mezotel six qeyri muntezem birlesdirici toxuma ile desteklenen nazik membran uzerinde dayanan yastilasmis skuamozebenzer epitel toxumasindan ibaret bir tebeqe teskil edir Kub formasinda olan mezotel huceyreleri zedelenmis yerlerde omentumda ve diafraqmanin qarin terefinde ust uste dusen limfa bosluqlarinda tapila biler Mikrovilliler terefinde sixisan zulallar ve seroz maye daxili orqanlarin bir birinin yanindan surusmesi ucun surusken bir seth temin edir Funksiyasi span Xosxasseli mezotelial huceyrelerin mikroqrafiyasi Peritoneal yuyulma Pap lekesiReaktiv mezotelinin sitologiyasi tipik xususiyyetleri ile Reaktiv mezoteliumun esas sebebleri infeksiya travma ve xercengdir Rayt lekesi Mezotel bedenin ve daxili orqanlarin seroz bosluqlarini ehate eden ixtisaslasmis huceyrelerden mezotelial huceyreler genis bir tebeqeden ibaretdir Bu huceyrelerin esas meqsedi huceyredaxili hereketi asanlasdirmaq ucun surusken yapismayan ve qoruyucu bir seth temin eden tebeqeler arasinda ifraz olunan surtku mayesini istehsal etmekdir Mezoteliya hemcinin maye ve hisseciklerin seroz bosluqlar vasitesile dasinmasinda ve hereketinde iltihab vasitecilerine cavab olaraq leykositlerin dasinmasinda iltihaba qarsi sitokinlerin boyume faktorlarinin ve serozun berpasina komek etmek ucun huceyredenkenar zulallarinin sintezinde ve fibrinin dispozisiyasini ve temizlenmesini tesviq eden amillerin serbest buraxilmasinda mes plazminogen istirak edir Mezotelial huceyreler faqositoz qabiliyyetine malikdir ve antigen teqdim eden huceyrelerdir Qlikozaminoqlikanlarin ve surtku yaglarinin ifrazi bedeni infeksiyadan ve sisin yayilmasindan qoruya biler Xestelikde rolu span Mezotelioma mezotelium xercengi mezotel huceyrelerinin anormal hala geldiyi ve nezaretsiz bolunduyu bir xestelikdir Onlar yaxinliqdaki toxuma ve orqanlara yayila ve zedeleye bilerler Xerceng huceyreleri de oz yerlerinden bedeninin diger hisselerine metastaz vere bilerler yayilirlar Mezotelioma ekser hallarda plevra ve ya peritonda baslayir ve hallarinin 90 dan coxu asbesta meruz qalmasi ile elaqelendirilir Qarin ici bitismeler normalda mezotel fibrin cokuntulerini cixaran plazminogen ifraz edir Cerrahi emeliyyatlar zamani mezoteliya zedelene biler Onun fibrinolitik qabiliyyeti qeyri kafi olur ve fibrin yigilir eks sethler arasinda lifli yapismalara sebeb olur Bu bitismeler qarin boslugunda bas vererse bagirsaq kecmezliyi ve qadin sonsuzluguna sebeb olur dos qefesinde urek ve agciyer funksiyasini poza biler Ultrafiltrasiya ugursuzlugu Peritoneal mezoteliya peritoneal dializ xestelerinde ultrafiltrasiya catismazliginin uzunmuddetli inkisafinda istirak edir Fibroz periton mehlullarin peritondan kecmesinin artmasina ve ultrafiltrasiyanin pozulmasina sebeb olur Hemcinin bax span Seroz qisaIstinadlar span Image by Mikael Haggstrom MD Sources for mentioned features Mesothelial cytopathology Libre Pathology 18 oktyabr 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 oktyabr 2022 Shidham VB Layfield LJ Introduction to the second edition of Diagnostic Cytopathology of Serous Fluids as CytoJournal Monograph CMAS in Open Access CytoJournal 18 2021 30 doi 10 25259 CMAS 02 01 2021 PMC 8813611 bad pmc PMID 35126608 bad pmid Victor P Eroschenko Di Fiore s atlas of histology with functional correlations Lippincott Williams amp Wilkins 2008 31 ISBN 978 0 7817 7057 6 Istifade tarixi 28 may 2011 Arxivlenmis suret 4 avqust 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 sentyabr 2023 Arxivlenmis suret 2 iyun 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 sentyabr 2023 Arxivlenmis suret 8 aprel 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 sentyabr 2023 Image by Mikael Haggstrom MD Reference for findings and causes Reactive Mesothelial Cells LabCE 11 iyul 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 sentyabr 2023 Leopold G Koss Myron R Melamed Koss diagnostic cytology and its histopathologic bases Lippincott Williams amp Wilkins 2006 124 ISBN 978 0 7817 1928 5 Istifade tarixi 28 may 2011 Arxivlenmis suret 7 iyun 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 sentyabr 2023 Arxivlenmis suret 5 sentyabr 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 sentyabr 2023 Xarici kecidler span Mesothelioma Questions and Answers National Cancer Institute Lugetler ve ensiklopediyalarBoyuk rus TreccaniNormativ yoxlamaMicrosoft 2779747549 Kateqoriyalar AnatomiyaOrqanizm toxumalariHuceyreler

