Metil — bir karbon atomuna birləşmiş üç hidrogen atomundan ibarət, metandan əldə edilən bir alkildir — CH3. Kimyəvi formullarda metil əsasən Me olaraq qısaldılır. Bu karbohidrogen qrupu bir çox üzvi birləşmələrdə mövcuddur. Molekullarda əksərən stabil bir qrupdur. Metil qrupu adətən daha böyük bir molekulun tərkib hissəsi olsa da, anion, kation və ya radikal kimi üç formada tapıla bilər. Anionda səkkiz, kationda yeddi, radikalda isə altı valent elektronu var. Hər üç formada metil çox reaktivdir və nadir hallarda müşahidə oluna bilir.
Metil qrupu (mavi rəngdə)
Metil kationu, anionu və radikalı
Metil kationu
Metilium kationuna (CH3+) qaz fazasında rast gəlinir, digər fazalarda mövcud deyil. Bəzi birləşmələr metilium kationunun mənbəsi hesab olunur və üzvi kimyada praktikada geniş tətbiq olunur. Nümunə üçün, metanol protonlaşma zamanı elektrofil metil yaradan reagent verir:
CH3OH + H+ → CH3+ + H2O
Eynilə, metil yodid və metil triflata metil katalizinin ekvivalenti kimi baxılır, çünki onlar zəif nukleofillərlə SN2 reaksiyalarına dərhal məruz qalırlar.
Metil anionu
Metanid anionu (CH3-) çox nadir hallarda qaz fazasında və xüsusi şəraitdə mövcud olur. Ketonların elektrik cərəyanı və 1 torrdan aşağı təzyiqdə sıxılması ilə alınır və reaksiyanın entalpiyası 252.2±3.3 kC/mol kimi hesablanmışdır.
Üzvi reaksiyalarda metanid ionunun litium və digər əlaqəli Gringard reaktivləri ilə mübadilə reaksiyası nəticəsində alınan məhsullara metanid ionunun duzları kimi baxılır. Belə reagentlər metil-halogenidlərdən alınır:
2 M + CH3X → MCH3 + MX
Burada M qələvi metaldır.
Metil radikalı
Metil radikalının formulu CH3-dür. Seyrək qazlarda mövcuddur, lakin qatılığı çox olduqda dimeri olan etana çevrilir. Bu radikal yalnız bəzi birləşmələrdən, xüsusən də -N=N- rabitəsi olan birləşmələrin termiki parçalanmasından alınır.
Aktivliyi
Bir metil qrupunun reaktivliyi bitişik əvəzedicilərə bağlıdır. Metil qrupları olduqca qeyri-aktiv ola bilər. Nümunə üçün, demək olar ki, metil qrupu ən güclü turşulara qarşı belə davamlıdır.
Oksidləşmə
Metil qrupunun oksidləşməsi prosesi həm sənayedə geniş tətbiq olunur, həm də təbiətdə geniş baş verir. Metil qrupunun oksidləşməsinin nəticələri bunlardır: CH2OH, CHO, və CO2H. Nümunə üçün permanqanatlar metil qrupunu karboksil (-COOH) qrupuna çevirir (məsələn, tuluolun benzoy turşusuna çevrilməsi). Nəticədə göründüyü kimi metil qrupunun yanması zamanı karbon qazı və proton alınır.
Metilləşmə
Demetilləşmə (metil qrupunun bir birləşmədən digərinə ötürülməsi) ümumi prosesdir və bu reaksiyaya məruz qalan reagentlərə metilatlayıcı maddələr deyilir. Ümumi metilatlayıcı maddələr dimetil sulfat, metil yodid və metil triflatdır. Təbii qaz mənbəyi olan metanogenez bir demetilləşmə reaksiyasından yaranır.
Deprotonasiya
Bəzi metil qrupları deprotonasiya edilə bilər. Məsələn, metil qruplarının asetonda ((CH3) 2CO) turşuluğu metanda olan turşuluğundan 1020 dəfə daha çoxdur. Ortaya çıxan karbanlar, üzvi sintez və biosintezdə bir çox reaksiyalarda əsas vasitədir. Yağlı turşuları bu şəkildə sintez edilir.
Sərbəst radikal reaksiyaları
Benzilik və ya allilik mövqelərinə yerləşdirildikdə, C-H rabitəsinin gücü azalır və metil qrupunun reaktivliyi artır. Bu artmış reaktivliyin bir təzahürü, metil qrupunun toluolun fotokimyəvi klorifikasiyasıdır, çünki benzil xlorid verir.
Kiral metil
Bir hidrogenin döteryum (D) və başqa bir hidrogenin tritium (T) ilə əvəz edildiyi xüsusi halda, metil ikamesi şiral olur. Optik təmiz metil birləşmələri, məsələn, kiral sirkə turşusu (CHDTCOOH) hazırlamaq üçün üsullar mövcuddur. Kiral metil qruplarının istifadəsi ilə bir çox biyokimyəvi dəyişmələrin stereokimyəvi gedişi təhlil edilmişdir.
Etimologiyası
Fransız kimyaçıları Jan Bapsit Düma və Eugene Peligot, metanolun təbii strukturunu təyin etdikdən sonra yunanca olan methy sözündən istifadə edərək metilen sözünü aldılar. Metil termini ilk dəfə metil spirtini təsvir etmək üçün istifadə edilmişdir (1840).
İUPAC numanklaturasında met prefiksinə il şəkilçisi artırmaqla alkilin adı alınır.
İstinadlar
March, Jerry (1992). Advanced organic chemistry: reactions, mechanisms, and structure. John Wiley & Sons. ISBN0-471-60180-2.
G. Barney Ellison , P. C. Engelking , W. C. Lineberger (1978), "An experimental determination of the geometry and electron affinity of methyl radical CH3" Journal of the American Chemical Society, volume 100, issue 8, pages 2556–2558. DOI:10.1021/ja00476a054
Thauer, R. K., "Biochemistry of Methanogenesis: a Tribute to Marjory Stephenson", Microbiology, 1998, volume 144, pages 2377–2406.
(PDF). 2010-07-14 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-10.
Heinz G. Floss, Sungsook Lee "Chiral methyl groups: small is beautiful" Acc. Chem. Res., 1993, volume 26, pp 116–122. DOI:10.1021/ar00027a007
J. Dumas and E. Péligot (1835) "Mémoire sur l'espirit de bois et sur les divers composés ethérés qui en proviennent" (Memoir on spirit of wood and on the various ethereal compounds that derive therefrom), Annales de chimie et de physique, 58 : 5-74; from page 9: Nous donnerons le nom de méthylène (1) à un radical … (1) μεθυ, vin, et υλη, bois; c'est-à-dire vin ou liqueur spiritueuse du bois. (We will give the name "methylene" (1) to a radical … (1) methy, wine, and hulē, wood; that is, wine or spirit of wood.)
Note that the correct Greek word for the substance "wood" is xylo-.
metil, karbon, atomuna, birləşmiş, üç, hidrogen, atomundan, ibarət, metandan, əldə, edilən, alkildir, kimyəvi, formullarda, metil, əsasən, olaraq, qısaldılır, karbohidrogen, qrupu, çox, üzvi, birləşmələrdə, mövcuddur, molekullarda, əksərən, stabil, qrupdur, qr. Metil bir karbon atomuna birlesmis uc hidrogen atomundan ibaret metandan elde edilen bir alkildir CH3 Kimyevi formullarda metil esasen Me olaraq qisaldilir Bu karbohidrogen qrupu bir cox uzvi birlesmelerde movcuddur Molekullarda ekseren stabil bir qrupdur Metil qrupu adeten daha boyuk bir molekulun terkib hissesi olsa da anion kation ve ya radikal kimi uc formada tapila biler Anionda sekkiz kationda yeddi radikalda ise alti valent elektronu var Her uc formada metil cox reaktivdir ve nadir hallarda musahide oluna bilir 1 Metil qrupu mavi rengde Mundericat 1 Metil kationu anionu ve radikali 1 1 Metil kationu 1 2 Metil anionu 1 3 Metil radikali 2 Aktivliyi 2 1 Oksidlesme 2 2 Metillesme 2 3 Deprotonasiya 2 4 Serbest radikal reaksiyalari 3 Kiral metil 4 Etimologiyasi 5 Istinadlar 6 Hemcinin baxMetil kationu anionu ve radikali RedakteMetil kationu Redakte Metilium kationuna CH3 qaz fazasinda rast gelinir diger fazalarda movcud deyil Bezi birlesmeler metilium kationunun menbesi hesab olunur ve uzvi kimyada praktikada genis tetbiq olunur Numune ucun metanol protonlasma zamani elektrofil metil yaradan reagent verir CH3OH H CH3 H2OEynile metil yodid ve metil triflata metil katalizinin ekvivalenti kimi baxilir cunki onlar zeif nukleofillerle SN2 reaksiyalarina derhal meruz qalirlar Metil anionu Redakte Metanid anionu CH3 cox nadir hallarda qaz fazasinda ve xususi seraitde movcud olur Ketonlarin elektrik cereyani ve 1 torrdan asagi tezyiqde sixilmasi ile alinir ve reaksiyanin entalpiyasi 252 2 3 3 kC mol kimi hesablanmisdir 2 Uzvi reaksiyalarda metanid ionunun litium ve diger elaqeli Gringard reaktivleri ile mubadile reaksiyasi neticesinde alinan mehsullara metanid ionunun duzlari kimi baxilir Bele reagentler metil halogenidlerden alinir 2 M CH3X MCH3 MXBurada M qelevi metaldir Metil radikali Redakte Metil radikalinin formulu CH3 dur Seyrek qazlarda movcuddur lakin qatiligi cox olduqda dimeri olan etana cevrilir Bu radikal yalniz bezi birlesmelerden xususen de N N rabitesi olan birlesmelerin termiki parcalanmasindan alinir Aktivliyi RedakteBir metil qrupunun reaktivliyi bitisik evezedicilere baglidir Metil qruplari olduqca qeyri aktiv ola biler Numune ucun demek olar ki metil qrupu en guclu tursulara qarsi bele davamlidir Oksidlesme Redakte Metil qrupunun oksidlesmesi prosesi hem senayede genis tetbiq olunur hem de tebietde genis bas verir Metil qrupunun oksidlesmesinin neticeleri bunlardir CH2OH CHO ve CO2H Numune ucun permanqanatlar metil qrupunu karboksil COOH qrupuna cevirir meselen tuluolun benzoy tursusuna cevrilmesi Neticede gorunduyu kimi metil qrupunun yanmasi zamani karbon qazi ve proton alinir Metillesme Redakte Demetillesme metil qrupunun bir birlesmeden digerine oturulmesi umumi prosesdir ve bu reaksiyaya meruz qalan reagentlere metilatlayici maddeler deyilir Umumi metilatlayici maddeler dimetil sulfat metil yodid ve metil triflatdir Tebii qaz menbeyi olan metanogenez bir demetillesme reaksiyasindan yaranir 3 Deprotonasiya Redakte Bezi metil qruplari deprotonasiya edile biler Meselen metil qruplarinin asetonda CH3 2CO tursulugu metanda olan tursulugundan 1020 defe daha coxdur Ortaya cixan karbanlar uzvi sintez ve biosintezde bir cox reaksiyalarda esas vasitedir Yagli tursulari bu sekilde sintez edilir Serbest radikal reaksiyalari Redakte Benzilik ve ya allilik movqelerine yerlesdirildikde C H rabitesinin gucu azalir ve metil qrupunun reaktivliyi artir Bu artmis reaktivliyin bir tezahuru metil qrupunun toluolun fotokimyevi klorifikasiyasidir cunki benzil xlorid verir 4 Kiral metil RedakteBir hidrogenin doteryum D ve basqa bir hidrogenin tritium T ile evez edildiyi xususi halda metil ikamesi siral olur 5 Optik temiz metil birlesmeleri meselen kiral sirke tursusu CHDTCOOH hazirlamaq ucun usullar movcuddur Kiral metil qruplarinin istifadesi ile bir cox biyokimyevi deyismelerin stereokimyevi gedisi tehlil edilmisdir 6 Etimologiyasi RedakteFransiz kimyacilari Jan Bapsit Duma ve Eugene Peligot metanolun tebii strukturunu teyin etdikden sonra yunanca olan methy sozunden istifade ederek metilen sozunu aldilar 7 8 Metil termini ilk defe metil spirtini tesvir etmek ucun istifade edilmisdir 1840 IUPAC numanklaturasinda met prefiksine il sekilcisi artirmaqla alkilin adi alinir Istinadlar Redakte March Jerry 1992 Advanced organic chemistry reactions mechanisms and structure John Wiley amp Sons ISBN 0 471 60180 2 G Barney Ellison P C Engelking W C Lineberger 1978 An experimental determination of the geometry and electron affinity of methyl radical CH3 Journal of the American Chemical Society volume 100 issue 8 pages 2556 2558 DOI 10 1021 ja00476a054 Thauer R K Biochemistry of Methanogenesis a Tribute to Marjory Stephenson Microbiology 1998 volume 144 pages 2377 2406 DOI 10 1002 14356007 a06 233 pub2 Arxivlenmis suret PDF 2010 07 14 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 09 10 Heinz G Floss Sungsook Lee Chiral methyl groups small is beautiful Acc Chem Res 1993 volume 26 pp 116 122 DOI 10 1021 ar00027a007 J Dumas and E Peligot 1835 Memoire sur l espirit de bois et sur les divers composes etheres qui en proviennent Memoir on spirit of wood and on the various ethereal compounds that derive therefrom Annales de chimie et de physique 58 5 74 from page 9 Nous donnerons le nom de methylene 1 a un radical 1 me8y vin et ylh bois c est a dire vin ou liqueur spiritueuse du bois We will give the name methylene 1 to a radical 1 methy wine and hule wood that is wine or spirit of wood Note that the correct Greek word for the substance wood is xylo Hemcinin bax RedakteMetanMenbe https az wikipedia org w index php title Metil amp oldid 5678169, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
