
Marjinal gəlir və ya marjinal fayda (ing. Marginal revenue) — əlavə bir vahid məhsulun satışından əldə olunan gəliri ifadə edir. Başqa sözlə, marjinal gəlir, məhsulun hər yeni vahidini satarkən gəlirdəki artışı göstərir. Bu göstərici, qiymət və satış həcmindəki dəyişikliklərin gəlirə necə təsir etdiyini anlamağa kömək edir və xüsusilə müəssisənin qiymət müəyyənləşdirmə strategiyalarında vacib bir rol oynayır.
Mükəmməl rəqabətli bazarda əmtəənin əlavə vahidinin satışından əldə edilən gəlirin artması firmanın əmtəənin alıcısından tələb edə biləcəyi qiymətə bərabərdir. Bunun səbəbi, rəqabətli bazarda firmanın satdığı vahidlərin sayından asılı olmayaraq, satılan hər bir vahid üçün həmişə eyni qiyməti alacaq, çünki firmanın satışı heç vaxt sənayenin qiymətinə təsir edə bilməz. Beləliklə, mükəmməl rəqabətli bazarda firmalar öz marjinal gəlirlərinə bərabər qiymət səviyyəsi təyin edirlər .
Marjinal gəlirin hesablanması
| ]Marjinal gəliri hesablamaq üçün ümumi gəlirdəki dəyişikliyi əlavə satılan məhsul vahidlərinin sayına bölmək lazımdır:
Misal üçün, əgər bir firma 100 vahid məhsul satarkən ümumi gəliri 1000 manatdırsa və əlavə bir vahid məhsul (101-ci vahid) satıldıqda ümumi gəlir 1015 manata yüksəlirsə, 101-ci vahid üçün marjinal gəlir 15 manat olar .
Marjinal gəlirin xüsusiyyətləri
| ]- Qiymətə təsir: , marjinal gəlir əksər hallarda məhsulun satış qiyməti ilə eynidir, çünki hər əlavə məhsul eyni qiymətə satılır. Ancaq monopoliya və ya qeyri-mükəmməl rəqabət bazarlarında, əlavə bir vahid satmaq üçün qiymətin aşağı salınması lazım gələ bilər və bu halda marjinal gəlir satış qiymətindən aşağı olur.
- Marjinal gəlir və tələb əyrisi: Marjinal gəlir tələb əyrisinin altında yerləşir. Monopolistlər və ya qeyri-mükəmməl rəqabət şəraitində fəaliyyət göstərən firmalar marjinal gəlirlə bağlı strategiyalarında tələb elastikliyindən asılı olaraq qiymət müəyyənləşdirirlər.
- Marjinal gəlirin optimal istifadəsi: Marjinal gəlir şirkətin istehsal və satış strategiyasının əsasını təşkil edir. Bir firma, marjinal gəlirin marjinal xərclərlə bərabər olduğu səviyyəyə qədər istehsalı artıraraq mənfəətini maksimallaşdıra bilər. Yəni, marjinal gəlir marjinal xərci aşdığı müddətcə əlavə istehsal mənfəəti artırır.
- Marjinal gəlirin azalan qanunu: Çox vaxt əlavə vahidlərin satışı ilə birlikdə marjinal gəlir də azalmağa başlayır. Bunun səbəbi bazarda artan məhsul həcmi ilə birlikdə məhsula tələbin azalması və qiymət endirimlərinin zəruriliyidir.
Marjinal gəlir, şirkətlərin mənfəət strategiyalarını qurmaq və bazardakı rəqabət üstünlüyünü qorumaq üçün mühüm bir göstəricidir. Marjinal gəlir ilə marjinal xərci nəzərə alaraq istehsal həcmində dəyişiklik etmək şirkətlərə daha çox gəlir əldə etmək və resurslarını səmərəli şəkildə istifadə etmək imkanı verir.
İstifadə sahələri
| ]- : Marjinal gəlir məhsulun hər əlavə vahidinin şirkət üçün nə qədər faydalı olduğunu ölçməyə kömək edir və hansı məhsulun daha çox gəlir gətirdiyini müəyyənləşdirməyə imkan verir.
- Qiymət siyasəti: Şirkətlər qiymət siyasətlərini müəyyən edərkən marjinal gəlirə diqqət yetirirlər. Məsələn, qiymət elastikliyi yüksək olan məhsullarda marjinal gəlir daha aşağı ola bilər və əlavə satış mənfəəti artırmazsa, qiymət siyasəti yenidən nəzərdən keçirilir.
- İstehsalın idarə edilməsi: Marjinal gəlir, istehsal həcmində dəyişikliklərin gəlirlərə necə təsir edəcəyini analiz etməyə imkan verir və optimal istehsal səviyyəsinin müəyyən olunmasına kömək edir.
İstinadlar
| ]- John Black, "Oxford Dictionary of Economics", New York: Oxford University Press, 2003.
- "The Monopoly Model". saylordotorg.github.io. 19 oktyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2020.
- Bradley R. chiller, "Essentials of Economics", New York: McGraw-Hill, Inc., 1991.
- Edwin Mansfield, "Micro-Economics Theory and Applications, 3rd Edition", New York and London:W.W. Norton and Company, 1979.
- Roger LeRoy Miller, "Intermediate Microeconomics Theory Issues Applications, Third Edition", New York: McGraw-Hill, Inc, 1982.
- Tirole, Jean, "The Theory of Industrial Organization", Cambridge, Massachusetts: The MIT Press, 1988.
- Primont, D. F., & Primont, D. (1995). Further Evidence of Positively Sloping Marginal Revenue. Southern Economic Journal, 62(2), 481–485. https://doi.org/10.2307/1060699
- Mankiw, N. Gregory. Principles of microeconomics (5th). Mason, OH: South-Western Cengage Learning. 2009. ISBN . OCLC 226358094.
- Schiller, Bradley R.; Gebhardt, Karen. Essentials of economics (10th). New York: McGraw-Hill/Irwin. 2017. ISBN . OCLC 955345952.
- Wilson, T. (1979). The Price of Oil: A Case of Negative Marginal Revenue. The Journal of Industrial Economics, 27(4), 301–315. https://doi.org/10.2307/2097955
- O'Sullivan & Sheffrin (2003), p. 112.
- Fisher, Timothy C. G.; Prentice, David; Waschik, Robert G. Managerial economics : a strategic approach. Routledge. 2010. səh. 33. ISBN . OCLC 432989728.
- Pindyck, Robert S. Microeconomics. Rubinfeld, Daniel L. (Global edition, Eighth). Boston [Massachusetts]. 3 dekabr 2014. ISBN . OCLC 908406121.
- "3.2: Monopoly Profit-Maximizing Solution". Social Sci LibreTexts (ingilis). 27 fevral 2020. 28 oktyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2020.
- Goldstein, Larry Joel; Lay, David C.; Schneider, David I. Brief calculus & its applications (10th). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education. 2004. ISBN . OCLC 50235091.
- Landsburg, Steven E. Price theory and applications (Ninth). Stamford, CT. 2013. ISBN . OCLC 891601555.
- Kumar, Manoj. "Revenue Curves under Different Markets (With Diagram)". Economics Discussion (ingilis). 8 may 2015. 17 aprel 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2020.
- Russell W. Cooper; Alun Andrew John. Microeconomics : theory through applications. Arlington, Virginia. 2011. ISBN . OCLC 953968136.
- McLean, William J. (William Joseph). Economics and contemporary issues. Applegate, Michael. (9e). Mason, Ohio: South-Western Cengage Learning. 2013. ISBN . OCLC 775406167.
- Tuovila, Alicia. "Marginal Revenue (MR) Definition". Investopedia (ingilis). 23 oktyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2020.
- "Marginal revenue for a monopolist". www.economics.utoronto.ca. 27 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2020.
Ədəbiyyat
| ]- Landsburg, S 2002 Price Theory & Applications, 5th ed. South-Western.
- Perloff, J., 2008, Microeconomics: Theory & Applications with Calculus, Pearson. ISBN
- Pindyck, R & Rubinfeld, D 2001: Microeconomics 5th ed. Page Prentice-Hall. ISBN
- Samuelson & Marks, 2003 Managerial Economics 4th ed. Wiley
- O'Sullivan, Arthur; Sheffrin, Steven M. (2003). Economics: Principles in Action. Pearson Prentice Hall. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Mukemmel reqabetde olmayan firma ucun xetti marjinal gelir MR ve orta gelir AR eyrileri Marjinal gelir ve ya marjinal fayda ing Marginal revenue elave bir vahid mehsulun satisindan elde olunan geliri ifade edir Basqa sozle marjinal gelir mehsulun her yeni vahidini satarken gelirdeki artisi gosterir Bu gosterici qiymet ve satis hecmindeki deyisikliklerin gelire nece tesir etdiyini anlamaga komek edir ve xususile muessisenin qiymet mueyyenlesdirme strategiyalarinda vacib bir rol oynayir Mukemmel reqabetli bazarda emteenin elave vahidinin satisindan elde edilen gelirin artmasi firmanin emteenin alicisindan teleb ede bileceyi qiymete beraberdir Bunun sebebi reqabetli bazarda firmanin satdigi vahidlerin sayindan asili olmayaraq satilan her bir vahid ucun hemise eyni qiymeti alacaq cunki firmanin satisi hec vaxt senayenin qiymetine tesir ede bilmez Belelikle mukemmel reqabetli bazarda firmalar oz marjinal gelirlerine beraber qiymet seviyyesi teyin edirler MR P displaystyle MR P Marjinal gelirin hesablanmasi span Marjinal geliri hesablamaq ucun umumi gelirdeki deyisikliyi elave satilan mehsul vahidlerinin sayina bolmek lazimdir MR DTRDQ displaystyle MR frac Delta TR Delta Q Misal ucun eger bir firma 100 vahid mehsul satarken umumi geliri 1000 manatdirsa ve elave bir vahid mehsul 101 ci vahid satildiqda umumi gelir 1015 manata yukselirse 101 ci vahid ucun marjinal gelir 15 manat olar Marjinal gelirin xususiyyetleri span Qiymete tesir marjinal gelir ekser hallarda mehsulun satis qiymeti ile eynidir cunki her elave mehsul eyni qiymete satilir Ancaq monopoliya ve ya qeyri mukemmel reqabet bazarlarinda elave bir vahid satmaq ucun qiymetin asagi salinmasi lazim gele biler ve bu halda marjinal gelir satis qiymetinden asagi olur Marjinal gelir ve teleb eyrisi Marjinal gelir teleb eyrisinin altinda yerlesir Monopolistler ve ya qeyri mukemmel reqabet seraitinde fealiyyet gosteren firmalar marjinal gelirle bagli strategiyalarinda teleb elastikliyinden asili olaraq qiymet mueyyenlesdirirler Marjinal gelirin optimal istifadesi Marjinal gelir sirketin istehsal ve satis strategiyasinin esasini teskil edir Bir firma marjinal gelirin marjinal xerclerle beraber oldugu seviyyeye qeder istehsali artiraraq menfeetini maksimallasdira biler Yeni marjinal gelir marjinal xerci asdigi muddetce elave istehsal menfeeti artirir Marjinal gelirin azalan qanunu Cox vaxt elave vahidlerin satisi ile birlikde marjinal gelir de azalmaga baslayir Bunun sebebi bazarda artan mehsul hecmi ile birlikde mehsula telebin azalmasi ve qiymet endirimlerinin zeruriliyidir Marjinal gelir sirketlerin menfeet strategiyalarini qurmaq ve bazardaki reqabet ustunluyunu qorumaq ucun muhum bir gostericidir Marjinal gelir ile marjinal xerci nezere alaraq istehsal hecminde deyisiklik etmek sirketlere daha cox gelir elde etmek ve resurslarini semereli sekilde istifade etmek imkani verir Istifade saheleri span Marjinal gelir mehsulun her elave vahidinin sirket ucun ne qeder faydali oldugunu olcmeye komek edir ve hansi mehsulun daha cox gelir getirdiyini mueyyenlesdirmeye imkan verir Qiymet siyaseti Sirketler qiymet siyasetlerini mueyyen ederken marjinal gelire diqqet yetirirler Meselen qiymet elastikliyi yuksek olan mehsullarda marjinal gelir daha asagi ola biler ve elave satis menfeeti artirmazsa qiymet siyaseti yeniden nezerden kecirilir Istehsalin idare edilmesi Marjinal gelir istehsal hecminde deyisikliklerin gelirlere nece tesir edeceyini analiz etmeye imkan verir ve optimal istehsal seviyyesinin mueyyen olunmasina komek edir Istinadlar span John Black Oxford Dictionary of Economics New York Oxford University Press 2003 The Monopoly Model saylordotorg github io 19 oktyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 oktyabr 2020 Bradley R chiller Essentials of Economics New York McGraw Hill Inc 1991 Edwin Mansfield Micro Economics Theory and Applications 3rd Edition New York and London W W Norton and Company 1979 Roger LeRoy Miller Intermediate Microeconomics Theory Issues Applications Third Edition New York McGraw Hill Inc 1982 Tirole Jean The Theory of Industrial Organization Cambridge Massachusetts The MIT Press 1988 Primont D F amp Primont D 1995 Further Evidence of Positively Sloping Marginal Revenue Southern Economic Journal 62 2 481 485 https doi org 10 2307 1060699 Mankiw N Gregory Principles of microeconomics 5th Mason OH South Western Cengage Learning 2009 ISBN 978 0 324 58998 6 OCLC 226358094 Schiller Bradley R Gebhardt Karen Essentials of economics 10th New York McGraw Hill Irwin 2017 ISBN 978 1 259 23570 2 OCLC 955345952 Wilson T 1979 The Price of Oil A Case of Negative Marginal Revenue The Journal of Industrial Economics 27 4 301 315 https doi org 10 2307 2097955 O Sullivan amp Sheffrin 2003 p 112 Fisher Timothy C G Prentice David Waschik Robert G Managerial economics a strategic approach Routledge 2010 seh 33 ISBN 9780415495172 OCLC 432989728 Pindyck Robert S Microeconomics Rubinfeld Daniel L Global edition Eighth Boston Massachusetts 3 dekabr 2014 ISBN 978 1 292 08197 7 OCLC 908406121 3 2 Monopoly Profit Maximizing Solution Social Sci LibreTexts ingilis 27 fevral 2020 28 oktyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 oktyabr 2020 Goldstein Larry Joel Lay David C Schneider David I Brief calculus amp its applications 10th Upper Saddle River NJ Pearson Education 2004 ISBN 0 13 046618 2 OCLC 50235091 Landsburg Steven E Price theory and applications Ninth Stamford CT 2013 ISBN 978 1 285 42352 4 OCLC 891601555 Kumar Manoj Revenue Curves under Different Markets With Diagram Economics Discussion ingilis 8 may 2015 17 aprel 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 oktyabr 2020 Russell W Cooper Alun Andrew John Microeconomics theory through applications Arlington Virginia 2011 ISBN 978 1 4533 1328 2 OCLC 953968136 McLean William J William Joseph Economics and contemporary issues Applegate Michael 9e Mason Ohio South Western Cengage Learning 2013 ISBN 978 1 111 82339 9 OCLC 775406167 Tuovila Alicia Marginal Revenue MR Definition Investopedia ingilis 23 oktyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 oktyabr 2020 Marginal revenue for a monopolist www economics utoronto ca 27 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 oktyabr 2020 Edebiyyat span Landsburg S 2002 Price Theory amp Applications 5th ed South Western Perloff J 2008 Microeconomics Theory amp Applications with Calculus Pearson ISBN 9780321277947 Pindyck R amp Rubinfeld D 2001 Microeconomics 5th ed Page Prentice Hall ISBN 0 13 019673 8 Samuelson amp Marks 2003 Managerial Economics 4th ed Wiley O Sullivan Arthur Sheffrin Steven M 2003 Economics Principles in Action Pearson Prentice Hall ISBN 0 13 063085 3 Normativ yoxlamaMicrosoft 44527139 Kateqoriya Istehsal nezeriyyesi