fbpx
Wikipedia

Mariya Fyodorovna

Mariya Fyodorovna (rus. Мария Фёдоровна, 14 noyabr 1847, Kopenhagen, Danimarka - 13 oktyabr 1928, Klampenborq, Danimarka) - Rusiya imperatoru III Aleksandrın həyat yoldaşı, imperator II Nikolayın anası, imperatriça.

Mariya Fyodorovna
Ümumrusiya kraliçası
1 mart 1881 — 20 oktyabr 1894
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 26 noyabr 1847(1847-11-26)
Doğum yeri
  • Yellow Palace[d], Kopenhagen bələdiyyəsi[d], Danimarka paytaxt bölgəsi[d], Danimarka və ya
  • Kopenhagen, Kopenhagen bələdiyyəsi[d], Danimarka paytaxt bölgəsi[d], Danimarka
Vəfat tarixi 13 oktyabr 1928(1928-10-13) (80 yaşında)
Vəfat yeri
  • Hvidøre[d], Gentofte Municipality[d], Danimarka paytaxt bölgəsi[d], Danimarka
Dəfn yeri
Sülalə Qlüksburqlar, Romanovlar
Atası IX Kristian
Anası Luiza Vilhelm Hessen-Kassel
Həyat yoldaşı III Aleksandr
Uşaqları Nikolay, Aleksandr, Qeorqi, Kseniya, Mixail, Olqa
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

 
Danimarka şahzadəsi Daqmara

Mariya Sofiya Frederika Daqmar (Daqmara) 14 oktyabr 1847-ci ildə Qlyuksburq şahzadəsi Kristian (sonradan Danimarka kralı IX Kristian) və Luiza Karolina Hessen-Kasselin dördüncü övladı olaraq dünayaya gəlir. İlk olaraq Daqmara çar II Aleksandrın böyük oğlu Nikolay Aleksandroviçlə nişanlansada bu izdivac baş tutmur. Beləki Romanovlar taxt-tacının vəliəhdi 1865-ci ildə 21 yaşında İtaliya səfərində vərəm xəstəliyindən vəfat edir. Qəfil ölüm sülalə üzvlərini sarsıldır. Bu zamanlarda Daqmara və çarın ikinci oğlu Aleksandr arasında yaxınlaşma olur. Aleksandr xatirələrində bu haqda yazır:

  Mən onunla bir neçə dəfə danışmaq istəsəmdə, ancaq qərar verə bilmirdim. Halbuki bir neçə dəfə ikilikdə qalmışdıq. Biz fotoalboma baxan zaman, mənim fikrim şəkillərdə yox, ancaq ona necə istəyimi açmaqda idi. Nəhayət mən qərar verib sözümü bitirməmiş Minni (Daqmara) boynuma atılaraq ağlamağa başladı. Əlbəttə, məndə göz yaşlarımı saxlaya bilmədim. Mən ona dedim ki, əziz "Niks"(Nikolay Aleksandroviç) bizim üçün dualar edir və bu dəqiələrdə bizimlə birlikdə sevinir. Göz yaşları məndən elə axırdı. Mən ondan soruşdum ki, əziz Niksdən başqa birdə kimisə sevə bilərmi? Cavab verdiki, onun qardaşından başqa heç kimi və biz qucaqlaşdıq. Çoxlu danışdıq, "Niksi", onun Nitsadakı son günlərini, ölümünü xatırladıq. Daha sonra kraliça, kral və qardaşlar gəldi. Hamısı bizi qucaqladı və təbrik etdilər. Hamının gözləri yaşarmışdı.  
 
İmperatriça Mariya Fyodorovna
 
III Aleksandr, Mariya Fyodorovna və uşaqları

17 iyun 1866-cı ildə yeni cütlük Kopenhagendə nişanlanır. Həmin ilin 12 oktyabrında Qış sarayını kafedral kilsəsində provaslavlığı qəbul edən Daqmara növbəti gün Mariya Fyodorovna adını qəbul edir. 28 oktyabrda Aleksandr və Mariya Qış sarayının Böyük kilsəsində evlənirlər. Bu evlilikdən 6 övlad dünyaya gəlir.

1881-ci ildə II Aleksandrın ölümündən sonra ikinci oğlu III Aleksandr adı ilə taxta çıxır. Beləliklə Mariya Ümumirusiya imperatriçası titulunu sahib olur.

Mariya Fyodorovna incəsənətə himayədarlıq edir, uşaq evlərinin, tədris müəssisələrinin yaradılmasına səy göstərirdi.

1894-cü ildə III Aleksandr vəfat edir. Hakimiyyətə isə böyük oğlu Nikolay gəlir.

Birinci dünya müharibəsinin gedişində oğlu Nikolayı rus ordusunun ali baş komandanı vəzifəsinə gəlməsinə mane ola bilmir və 1916-cı ildə Petroqradı tərk edərək Kiyevə köçür.

1917-ci il Fevral inqilabı nəticəsində II Nikolayın hakimiyyətdən imtina etməsini elə bu şəhərdə bilir. İmperiyanın süqutundan sonra o 1919-cu ildə ailə üzvləri ilə birgə Krıma gedir. Burdanda İngiltərə Mariya daha sonra Danimarkaya gəlir.

 
Mariya Fyodorovna Böyük Britaniyaya gedən "Malboro" gəmisində

Həyatının qalan hissəsini burda keçirən Mariya Fyodorovna 1928-ci il 13 oktyabrda vəfat edir və yandırılır. İmperatriçanın külü uzun müddət Roskill şəhərindəki Kafedral kilsəsində saxlanılır. Yalnız 2006-ci ildə ikitərəfli danışıqlardan sonra kül olan tabut Danimarka kraliçası II Marqaret, krallıq ailəsi, hökumət nümayəndələri, Rus kilsəsinin üzvləri və imperatriçanın nəslindən olan yaxınlarının iştirak etdiyi mərasimdən sinra Sankt-Peterburqdakı Pyotr və Pavel kafedralına gətirilir. Burda da şəhər meri Valentina Matvienko,Danimarka şahzadəsi Fridrix, hĕr iki ölkənin rəsmiləri, arxiyepiskop Konstantin, Romanov sülaləsinin üzvləri, və başqalarının iştirakı ilə Mariya Fyodorovnanın xatirəsi anılır. İmperatriça vəsiyətinə uyğun olaraq həyat yoldaşı II Aleksandrın yanında dəfn edilir.

Xatirəsi

Abidələr

  • Finlandiyanın Ekenes şəhərində 1887-ci ildə qurulmuş abidə.
  • Ust-Sarapulka kəndində qurulmuş 4,6 metrlik obelisk.
  • Liqovada (Sankt-Peterburq) 24 iyun 1901-ci ildə qurulmuş obelisk.
  • 5 sentyabr 1911-ci ildə İqnalino dəmiryolu stansiyasında (müasir Litva) qurulmuş obelisk.
  • 1997-ci ildə Kopenhagendə Aleksandr Nevski kilsəsinin önəndə qoyulmuş imperatriçanın bürünc büstü
  • 26 sentyabr 2006-cı ildə Peterqof (Sank-Peterburq),Aleksandriya parkında qoyulmuş bürünc büst
  • 27 sentyabr 2006-cı ildə Sank-Peterburqda, "Marşal" mehmanxanası önündə açılmış bürünc büst (Peterqof heykəlinin sürəti).

Filmlər

  • "Nikolay və Aleksandra" (1971)
  • "Sibir bərbəri" (1998)
  • "Stolıpin...Öyrənilməmiş dərslər" (2006)
  • "İmperiyanın ulduzu" (2007)
  • "Rasputin" (2011)
  • "Matilda" (2017)

Ədəbiyyat

  • İmperatriça Mariya Fyodorovnanın gündəliyi (1914-1920 və 1923-cü illər), Y.Kudrinanın elmi redaksiyası - Вагриус, 2005. — ISBN 5-98264-016-6
  • A.Boxanov, Y.Kudrina İmperator III Aleksandr və imperatriça Mariya Fyodorovna: Yazışma 1884-1894-cü illər. - 4-cü c.: Рус. слово — РС, 2011. — 352 s., Seriya "Simalarda tarix", ISBN 978-5-9932-0808-4

İstinadlar

  1. Мария Феодоровна // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1896. — Т. XVIIIа. — С. 639.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21451637"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892931"></a>
  2. Lundy D. R. The Peerage
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P4638"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a>
  3. Bricka C. F. Dansk biografisk Lexikon / red. ilə C. F. Bricka
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3357388"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P8341"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1164910"></a>
  4. Almaniya Milli Kitabxanası, Berlin Dövlət Kitabxanası, Bavariya Dövlət Kitabxanası və b. Record #119102757 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) — 2012—2016.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
  5. Прах императрицы Марии Фёдоровны доставлен в Санкт-Петербург, Lenta.Ru, 26.09.2006 10:57, http://lenta.ru/news/2006/09/26/maria/
  6. 1917-ci ildən sonra abidə haqqında məlumat yoxdur.
  7. 1915-ci ildən sonra abidə haqqında məlumat yoxdur.

mariya, fyodorovna, Мария, Фёдоровна, noyabr, 1847, kopenhagen, danimarka, oktyabr, 1928, klampenborq, danimarka, rusiya, imperatoru, aleksandrın, həyat, yoldaşı, imperator, nikolayın, anası, imperatriça, ümumrusiya, kraliçası1, mart, 1881, oktyabr, 1894şəxsi,. Mariya Fyodorovna rus Mariya Fyodorovna 14 noyabr 1847 Kopenhagen Danimarka 13 oktyabr 1928 Klampenborq Danimarka Rusiya imperatoru III Aleksandrin heyat yoldasi imperator II Nikolayin anasi imperatrica Mariya FyodorovnaUmumrusiya kralicasi1 mart 1881 20 oktyabr 1894Sexsi melumatlarDogum tarixi 26 noyabr 1847 1847 11 26 1 2 3 Dogum yeri Yellow Palace d Kopenhagen belediyyesi d Danimarka paytaxt bolgesi d Danimarka ve yaKopenhagen Kopenhagen belediyyesi d Danimarka paytaxt bolgesi d Danimarka 4 Vefat tarixi 13 oktyabr 1928 1928 10 13 2 3 80 yasinda Vefat yeri Hvidore d Gentofte Municipality d Danimarka paytaxt bolgesi d DanimarkaDefn yeri Pyotr ve Pavel kafedraliRoskilde Cathedral d Sulale Qluksburqlar RomanovlarAtasi IX KristianAnasi Luiza Vilhelm Hessen KasselHeyat yoldasi III AleksandrUsaqlari Nikolay Aleksandr Qeorqi Kseniya Mixail Olqa Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Xatiresi 2 1 Abideler 2 2 Filmler 3 Edebiyyat 4 IstinadlarHeyati Redakte Danimarka sahzadesi Daqmara Mariya Sofiya Frederika Daqmar Daqmara 14 oktyabr 1847 ci ilde Qlyuksburq sahzadesi Kristian sonradan Danimarka krali IX Kristian ve Luiza Karolina Hessen Kasselin dorduncu ovladi olaraq dunayaya gelir Ilk olaraq Daqmara car II Aleksandrin boyuk oglu Nikolay Aleksandrovicle nisanlansada bu izdivac bas tutmur Beleki Romanovlar taxt tacinin veliehdi 1865 ci ilde 21 yasinda Italiya seferinde verem xesteliyinden vefat edir Qefil olum sulale uzvlerini sarsildir Bu zamanlarda Daqmara ve carin ikinci oglu Aleksandr arasinda yaxinlasma olur Aleksandr xatirelerinde bu haqda yazir Men onunla bir nece defe danismaq istesemde ancaq qerar vere bilmirdim Halbuki bir nece defe ikilikde qalmisdiq Biz fotoalboma baxan zaman menim fikrim sekillerde yox ancaq ona nece isteyimi acmaqda idi Nehayet men qerar verib sozumu bitirmemis Minni Daqmara boynuma atilaraq aglamaga basladi Elbette mende goz yaslarimi saxlaya bilmedim Men ona dedim ki eziz Niks Nikolay Aleksandrovic bizim ucun dualar edir ve bu deqielerde bizimle birlikde sevinir Goz yaslari menden ele axirdi Men ondan sorusdum ki eziz Niksden basqa birde kimise seve bilermi Cavab verdiki onun qardasindan basqa hec kimi ve biz qucaqlasdiq Coxlu danisdiq Niksi onun Nitsadaki son gunlerini olumunu xatirladiq Daha sonra kralica kral ve qardaslar geldi Hamisi bizi qucaqladi ve tebrik etdiler Haminin gozleri yasarmisdi Imperatrica Mariya Fyodorovna III Aleksandr Mariya Fyodorovna ve usaqlari 17 iyun 1866 ci ilde yeni cutluk Kopenhagende nisanlanir Hemin ilin 12 oktyabrinda Qis sarayini kafedral kilsesinde provaslavligi qebul eden Daqmara novbeti gun Mariya Fyodorovna adini qebul edir 28 oktyabrda Aleksandr ve Mariya Qis sarayinin Boyuk kilsesinde evlenirler Bu evlilikden 6 ovlad dunyaya gelir 1881 ci ilde II Aleksandrin olumunden sonra ikinci oglu III Aleksandr adi ile taxta cixir Belelikle Mariya Umumirusiya imperatricasi titulunu sahib olur Mariya Fyodorovna incesenete himayedarliq edir usaq evlerinin tedris muessiselerinin yaradilmasina sey gosterirdi 1894 cu ilde III Aleksandr vefat edir Hakimiyyete ise boyuk oglu Nikolay gelir Birinci dunya muharibesinin gedisinde oglu Nikolayi rus ordusunun ali bas komandani vezifesine gelmesine mane ola bilmir ve 1916 ci ilde Petroqradi terk ederek Kiyeve kocur 1917 ci il Fevral inqilabi neticesinde II Nikolayin hakimiyyetden imtina etmesini ele bu seherde bilir Imperiyanin suqutundan sonra o 1919 cu ilde aile uzvleri ile birge Krima gedir Burdanda Ingiltere Mariya daha sonra Danimarkaya gelir Mariya Fyodorovna Boyuk Britaniyaya geden Malboro gemisinde Heyatinin qalan hissesini burda keciren Mariya Fyodorovna 1928 ci il 13 oktyabrda vefat edir ve yandirilir Imperatricanin kulu uzun muddet Roskill seherindeki Kafedral kilsesinde saxlanilir Yalniz 2006 ci ilde ikiterefli danisiqlardan sonra kul olan tabut Danimarka kralicasi II Marqaret kralliq ailesi hokumet numayendeleri Rus kilsesinin uzvleri ve imperatricanin neslinden olan yaxinlarinin istirak etdiyi merasimden sinra Sankt Peterburqdaki Pyotr ve Pavel kafedralina getirilir 5 Burda da seher meri Valentina Matvienko Danimarka sahzadesi Fridrix hĕr iki olkenin resmileri arxiyepiskop Konstantin Romanov sulalesinin uzvleri ve basqalarinin istiraki ile Mariya Fyodorovnanin xatiresi anilir Imperatrica vesiyetine uygun olaraq heyat yoldasi II Aleksandrin yaninda defn edilir Xatiresi RedakteAbideler Redakte Finlandiyanin Ekenes seherinde 1887 ci ilde qurulmus abide Ust Sarapulka kendinde qurulmus 4 6 metrlik obelisk 6 Liqovada Sankt Peterburq 24 iyun 1901 ci ilde qurulmus obelisk 6 5 sentyabr 1911 ci ilde Iqnalino demiryolu stansiyasinda muasir Litva qurulmus obelisk 7 1997 ci ilde Kopenhagende Aleksandr Nevski kilsesinin onende qoyulmus imperatricanin burunc bustu 26 sentyabr 2006 ci ilde Peterqof Sank Peterburq Aleksandriya parkinda qoyulmus burunc bust 27 sentyabr 2006 ci ilde Sank Peterburqda Marsal mehmanxanasi onunde acilmis burunc bust Peterqof heykelinin sureti Filmler Redakte Nikolay ve Aleksandra 1971 Sibir berberi 1998 Stolipin Oyrenilmemis dersler 2006 Imperiyanin ulduzu 2007 Rasputin 2011 Matilda 2017 Edebiyyat RedakteImperatrica Mariya Fyodorovnanin gundeliyi 1914 1920 ve 1923 cu iller Y Kudrinanin elmi redaksiyasi Vagrius 2005 ISBN 5 98264 016 6 A Boxanov Y Kudrina Imperator III Aleksandr ve imperatrica Mariya Fyodorovna Yazisma 1884 1894 cu iller 4 cu c Rus slovo RS 2011 352 s Seriya Simalarda tarix ISBN 978 5 9932 0808 4Istinadlar Redakte Mariya Feodorovna Enciklopedicheskij slovar SPb Brokgauz Efron 1896 T XVIIIa S 639 lt a href https wikidata org wiki Track Q19908137 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q602358 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q21451637 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q23892931 gt lt a gt 1 2 Lundy D R The Peerage lt a href https wikidata org wiki Track P4638 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q67129259 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q21401824 gt lt a gt 1 2 Bricka C F Dansk biografisk Lexikon red ile C F Bricka lt a href https wikidata org wiki Track Q3357388 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P8341 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1164910 gt lt a gt Almaniya Milli Kitabxanasi Berlin Dovlet Kitabxanasi Bavariya Dovlet Kitabxanasi ve b Record 119102757 Umumi tenzimleme nezareti GND 2012 2016 lt a href https wikidata org wiki Track Q27302 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q304037 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q256507 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q170109 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q36578 gt lt a gt Prah imperatricy Marii Fyodorovny dostavlen v Sankt Peterburg Lenta Ru 26 09 2006 10 57 http lenta ru news 2006 09 26 maria 1 2 1917 ci ilden sonra abide haqqinda melumat yoxdur 1915 ci ilden sonra abide haqqinda melumat yoxdur Menbe https az wikipedia org w index php title Mariya Fyodorovna amp oldid 6012538, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.