Avstriya arxidüşesi Mariya Anna (Mariya Anna Xosefa Antoniya (d. 6 oktyabr, 1738 – ö. 19 noyabr, 1789) Müqəddəs Roma imperatoru I Fransisk və Macarıstan və Bohemiya kraliçası Mariya Terezanın ikinci övladı idi. Uşaq ikən və müəyyən müddət ərzində ailənin sağ qalan ən böyük övladı kimi o, taxtın varisi hesab olunurdu. Lakin o, sağlamlıq problemləri və fiziki qüsurları səbəbindən heç vaxt ailə qurmadı. 1766-cı ildə Praqadakı Terezian Soylu Xanımlar İnstitutunun baş rahibəsi oldu. Qısa müddət sonra Klagenfurta köçdü və ömrünün qalan hissəsini orada keçirdi. Onun Klagenfurtdakı sarayı – Mariyannenqasse, hazırda Yepiskop Sarayı kimi fəaliyyət göstərir.
Mariya Anna D'otriş | |
---|---|
![]() | |
Doğum tarixi | 6 oktyabr 1738[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 19 noyabr 1789(51 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Anası | Mariya Tereza |
Fəaliyyəti | rahibə[d], əsilzadə |
Fəaliyyət illəri | 1753–1789 |
Mükafatları | ![]() |
![]() |
Bioqrafiyası
Həyatının erkən illəri
Mariya Anna (Mariyanna kimi tanınır) 6 oktyabr 1738-ci ildə Vyanadakı Hofburq sarayında – Habsburq monarxiyasının mərkəzində dünyaya gəldi. O, Macarıstan və Bohemiya kraliçası Mariya Terezanın və Müqəddəs Roma imperatoru I Fransiskin ikinci, lakin sağ qalan ən böyük qızı idi. 1740-1741-ci illərdə, kiçik qardaşı İosif (sonralar II İosif adı ilə Müqəddəs Roma imperatoru oldu) doğulana qədər, Avstriya Habsburqlarının irsi torpaqlarının varisi sayılırdı.
Mariya Tereza ona dövrün şahzadə saraylarına uyğun təhsil vermişdi. Mariya Annanın musiqi bacarıqları dəstəklənirdi, lakin humanitar elmlərə marağı təşviq olunmurdu. O, anası tərəfindən ən az qiymətləndirilən və sevilən uşaq idi. Qardaşı İosif kişi varis olduğu, bacısı Mariya Elizabet gözəlliyi, Mariya Kristina isə anasının ən çox sevdiyi övladı olduğu üçün daha çox diqqət görürdü.
Mariya Terezanın hakimiyyəti dövründə
Mariya Anna son dərəcə ağıllı olsa da, fiziki qüsurları vardı. O, zəif səhhətdən əziyyət çəkirdi və Hofburq sarayının soyuq, rütubətli otaqları vəziyyətini daha da pisləşdirirdi. 1757-ci ildə o, pnevmoniya xəstəliyinə tutuldu və ölüm təhlükəsi keçirdi. Hətta ona son duası da oxunmuşdu. Həyatda qalmasına baxmayaraq, onun ağciyərləri ciddi zədələndi və onurğasında əyrilik yaranaraq kürəyində çıxıntıya səbəb oldu. Bu hadisədən sonra o, atasına daha da yaxınlaşdı və onun sevimli övladı oldu. Mariya Anna atasının elmə olan marağını bölüşür və kimya, fizika sahəsində təcrübələr aparırdı. O, fiziki qüsurlarına baxmayaraq, dövlətin mühüm tədbirlərində iştirak edir, məsələn, kiçik bacısı Mariya Antuanettanın xaç anası olmuşdu.
1765-ci ilin iyulunda imperator ailəsi ikinci oğul Leopoldun toy mərasimi üçün İnsbruk şəhərinə səyahət etdi. Klagenfurtda dayanan zaman, Mariya Anna burada 1710-cu ildə Müqəddəs Yelizaveta ordeni tərəfindən qurulmuş kiçik monastırı ziyarət etdi. Bu səfər onun həyatında dönüş nöqtəsi oldu. Tea Leitnerin sözlərinə görə, monastırdakı rahibələr onu çox təsirləndirdi, çünki burada kimsə zahiri görünüşə əhəmiyyət vermirdi. Mariya Anna isə daim öz qüsurlarına görə istehza obyektinə çevrilməkdən qorxurdu.
1765-ci ildə atasının vəfatı Mariya Anna üçün böyük bir sarsıntı oldu. Anası onun üçün şahzadə həyat yoldaşı tapa bilmədiyindən, 1766-cı ildə Praqadakı Terezian İmperiya və Kral Soylu Xanımlar Konventinin baş rahibəsi elan olundu və ona illik 80 min florin vəsait ayrıldı. Lakin anasının etirazına baxmayaraq, o, bu vəzifədən imtina edərək Klagenfurtdakı bir monastırda rahibə oldu. Onun üçün məşhur memar Nikolo Pakassi tərəfindən Klagenfurtda bir saray tikildi və 1771-ci ildə tamamlandı.
O, monastırın baş rahibəsinə belə yazmışdı:
- Tanrı mənə dünyanı və onun puçluğunu tanımaq lütfü bəxş etdi və bunun sayəsində mənə rahibə olmasam da, həyatımı tənhalıqda və başqalarına xidmət edərək başa vurmaq gücü verdi. Bu məqsədlə Klagenfurtu seçdim və sizə və dindar bacılarınıza ümid bağlayıram ki, sizin yaxşı nümunəniz mənim qeyri-kamilliyimi aradan qaldıracaq və qurtuluşumu təmin edəcək."
Son illəri və elmi maraqları
Klagenfurta köçməzdən əvvəl Mariya Anna atasının nadir sikkələr kolleksiyasını tamamladı. Bu kolleksiya sonradan Vyana Təbiət Tarixi Muzeyinin bir hissəsi oldu. O, həmçinin mineral və həşərat kolleksiyası yaratdı. Sosial layihələri maliyyələşdirir, arxeoloji qazıntılara sponsorluq edir, sənətkarları və alimləri dəstəkləyirdi.
Mariya Anna, anasının siyasəti haqqında bir kitab yazmışdı. Onun akvarel rəsmləri və təsvirləri peşəkar sənət dünyasında yüksək qiymətləndirilirdi. 1767-ci ildə Vyana Təsviri Sənət Akademiyasının fəxri üzvü seçildi, 1769-cu ildə isə Florensiya İncəsənət Akademiyasına qəbul edildi.
Zəka və istedadına baxmayaraq, Mariya Anna aristokratik cəmiyyətdə bəyənilmirdi, çünki elmi maraqları dövrün qadınları üçün uyğun sayılmırdı. Bununla belə, alimlər və sənətçilər arasında böyük hörmət qazanmışdı.
II İosifin hakimiyyəti dövründə
Mariya Tereza 29 noyabr 1780-ci ildə vəfat etdi və dörd ay sonra Mariya Anna Klagenfurta daimi köç etdi. Burada o, monastırın baş rahibəsi Xaveria Qasser ilə yaxın dost oldu. Onun maliyyə dəstəyi sayəsində monastır xəstəxanası genişləndirildi və şəxsi həkimi xəstələrin müalicəsinə nəzarət etdi. O, həmçinin Klagenfurtda sosial yardım proqramlarını maliyyələşdirirdi.
O, rahibələr, sənətçilər, alimlər və zadəganlarla dostluq edirdi. Bunlardan biri Karintiya dəmir sənayeçisi Maksimilian Taddeus fon Egger idi. Bəzi dostları mason idi və 1783-cü ildə Klagenfurtda "Xeyriyyəçi Mariyanna" (Zur wohltätigen Mariyanna) adı ilə mason lojiya yaradıldı. O, arxeologiyaya da maraq göstərirdi və Zollfelddə qazıntılar üçün 30 min florin bağışladı.
Ölümü və irsi
1788-ci ilin qışında Mariya Annanın səhhəti kəskin pisləşdi. Onun nəfəs darlığı artır və artıq təkbaşına hərəkət edə bilmirdi. O, 19 noyabr 1789-cu ildə ən yaxın dostlarının əhatəsində vəfat etdi. Son sözləri belə olmuşdu:
- "Bu, həqiqətən gözəl bir ölkədir, həmişə sevmişəm. Burada gözəl insanlar var və mən onlarla xoşbəxt yaşadım. Onları tərk etmək mənə ağır gəlir."
- Mariya Anna bütün mirasını (150 min gilderdən çox) Klagenfurt monastırına vəsiyyət etdi. Qardaşı imperator II İosif bu mirasdan vergi tutdu. Onun Klagenfurtdakı sarayı hazırda Şahzadə Yepiskop iqamətgahı kimi fəaliyyət göstərir.
Ailəsi
Mariya Anna heç vaxt ailə həyatı qurmayıb və övlad sahibi olmayıb.
Qalereya
İrsi
Mariya Anna, Martina Qrenzenin "Şvartsenberq şahzadəsinin işi 1757" adlı tarixi romanının baş qəhrəmanıdır.
İstinadlar
- Lundy D. R. Marie Anna Erzherzogin von Österreich // The Peerage (ing.).
- Wurzbach D. C. v. Habsburg, Maria Anna (1738–1789) (alm.). // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben Wien: 1856. Vol. 7. S. 26.
- RKDartists (nid.).
- Brigitte Hamann (1990). "Maria Anna". Neue Deutsche Biographie (in German). Vol. 16. Berlin: Duncker & Humblot. pp. 191–192. (full text online).
- Thea Leitner: Habsburgs vergessene Kinder. Piper, München 1996,
- Constantin von Wurzbach: Habsburg, Maria Anna (1738–1789) in: Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich, vol. 7. Imperial and Royal Court and State Printing House, Vienna 1861, p 26.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Avstriya arxidusesi Mariya Anna Mariya Anna Xosefa Antoniya d 6 oktyabr 1738 o 19 noyabr 1789 Muqeddes Roma imperatoru I Fransisk ve Macaristan ve Bohemiya kralicasi Mariya Terezanin ikinci ovladi idi Usaq iken ve mueyyen muddet erzinde ailenin sag qalan en boyuk ovladi kimi o taxtin varisi hesab olunurdu Lakin o saglamliq problemleri ve fiziki qusurlari sebebinden hec vaxt aile qurmadi 1766 ci ilde Praqadaki Terezian Soylu Xanimlar Institutunun bas rahibesi oldu Qisa muddet sonra Klagenfurta kocdu ve omrunun qalan hissesini orada kecirdi Onun Klagenfurtdaki sarayi Mariyannenqasse hazirda Yepiskop Sarayi kimi fealiyyet gosterir Mariya Anna D otrisDogum tarixi 6 oktyabr 1738 1738 10 06 Dogum yeri Vyana Habsburq monarxiyasiVefat tarixi 19 noyabr 1789 1789 11 19 51 yasinda Vefat yeri Klaqenfurt Karintiya d AvstriyaAnasi Mariya TerezaFealiyyeti rahibe d esilzadeFealiyyet illeri 1753 1789Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiHeyatinin erken illeri Mariya Anna 1762 Mariya Anna Mariyanna kimi taninir 6 oktyabr 1738 ci ilde Vyanadaki Hofburq sarayinda Habsburq monarxiyasinin merkezinde dunyaya geldi O Macaristan ve Bohemiya kralicasi Mariya Terezanin ve Muqeddes Roma imperatoru I Fransiskin ikinci lakin sag qalan en boyuk qizi idi 1740 1741 ci illerde kicik qardasi Iosif sonralar II Iosif adi ile Muqeddes Roma imperatoru oldu dogulana qeder Avstriya Habsburqlarinin irsi torpaqlarinin varisi sayilirdi Mariya Tereza ona dovrun sahzade saraylarina uygun tehsil vermisdi Mariya Annanin musiqi bacariqlari desteklenirdi lakin humanitar elmlere maragi tesviq olunmurdu O anasi terefinden en az qiymetlendirilen ve sevilen usaq idi Qardasi Iosif kisi varis oldugu bacisi Mariya Elizabet gozelliyi Mariya Kristina ise anasinin en cox sevdiyi ovladi oldugu ucun daha cox diqqet gorurdu Mariya Terezanin hakimiyyeti dovrunde Mariya Anna son derece agilli olsa da fiziki qusurlari vardi O zeif sehhetden eziyyet cekirdi ve Hofburq sarayinin soyuq rutubetli otaqlari veziyyetini daha da pislesdirirdi 1757 ci ilde o pnevmoniya xesteliyine tutuldu ve olum tehlukesi kecirdi Hetta ona son duasi da oxunmusdu Heyatda qalmasina baxmayaraq onun agciyerleri ciddi zedelendi ve onurgasinda eyrilik yaranaraq kureyinde cixintiya sebeb oldu Bu hadiseden sonra o atasina daha da yaxinlasdi ve onun sevimli ovladi oldu Mariya Anna atasinin elme olan maragini bolusur ve kimya fizika sahesinde tecrubeler aparirdi O fiziki qusurlarina baxmayaraq dovletin muhum tedbirlerinde istirak edir meselen kicik bacisi Mariya Antuanettanin xac anasi olmusdu 1765 ci ilin iyulunda imperator ailesi ikinci ogul Leopoldun toy merasimi ucun Insbruk seherine seyahet etdi Klagenfurtda dayanan zaman Mariya Anna burada 1710 cu ilde Muqeddes Yelizaveta ordeni terefinden qurulmus kicik monastiri ziyaret etdi Bu sefer onun heyatinda donus noqtesi oldu Tea Leitnerin sozlerine gore monastirdaki rahibeler onu cox tesirlendirdi cunki burada kimse zahiri gorunuse ehemiyyet vermirdi Mariya Anna ise daim oz qusurlarina gore istehza obyektine cevrilmekden qorxurdu 1765 ci ilde atasinin vefati Mariya Anna ucun boyuk bir sarsinti oldu Anasi onun ucun sahzade heyat yoldasi tapa bilmediyinden 1766 ci ilde Praqadaki Terezian Imperiya ve Kral Soylu Xanimlar Konventinin bas rahibesi elan olundu ve ona illik 80 min florin vesait ayrildi Lakin anasinin etirazina baxmayaraq o bu vezifeden imtina ederek Klagenfurtdaki bir monastirda rahibe oldu Onun ucun meshur memar Nikolo Pakassi terefinden Klagenfurtda bir saray tikildi ve 1771 ci ilde tamamlandi O monastirin bas rahibesine bele yazmisdi Tanri mene dunyani ve onun puclugunu tanimaq lutfu bexs etdi ve bunun sayesinde mene rahibe olmasam da heyatimi tenhaliqda ve basqalarina xidmet ederek basa vurmaq gucu verdi Bu meqsedle Klagenfurtu secdim ve size ve dindar bacilariniza umid baglayiram ki sizin yaxsi numuneniz menim qeyri kamilliyimi aradan qaldiracaq ve qurtulusumu temin edecek dd Son illeri ve elmi maraqlari Klagenfurta kocmezden evvel Mariya Anna atasinin nadir sikkeler kolleksiyasini tamamladi Bu kolleksiya sonradan Vyana Tebiet Tarixi Muzeyinin bir hissesi oldu O hemcinin mineral ve heserat kolleksiyasi yaratdi Sosial layiheleri maliyyelesdirir arxeoloji qazintilara sponsorluq edir senetkarlari ve alimleri destekleyirdi Mariya Anna anasinin siyaseti haqqinda bir kitab yazmisdi Onun akvarel resmleri ve tesvirleri pesekar senet dunyasinda yuksek qiymetlendirilirdi 1767 ci ilde Vyana Tesviri Senet Akademiyasinin fexri uzvu secildi 1769 cu ilde ise Florensiya Incesenet Akademiyasina qebul edildi Zeka ve istedadina baxmayaraq Mariya Anna aristokratik cemiyyetde beyenilmirdi cunki elmi maraqlari dovrun qadinlari ucun uygun sayilmirdi Bununla bele alimler ve senetciler arasinda boyuk hormet qazanmisdi II Iosifin hakimiyyeti dovrunde Mariya Tereza 29 noyabr 1780 ci ilde vefat etdi ve dord ay sonra Mariya Anna Klagenfurta daimi koc etdi Burada o monastirin bas rahibesi Xaveria Qasser ile yaxin dost oldu Onun maliyye desteyi sayesinde monastir xestexanasi genislendirildi ve sexsi hekimi xestelerin mualicesine nezaret etdi O hemcinin Klagenfurtda sosial yardim proqramlarini maliyyelesdirirdi O rahibeler senetciler alimler ve zadeganlarla dostluq edirdi Bunlardan biri Karintiya demir senayecisi Maksimilian Taddeus fon Egger idi Bezi dostlari mason idi ve 1783 cu ilde Klagenfurtda Xeyriyyeci Mariyanna Zur wohltatigen Mariyanna adi ile mason lojiya yaradildi O arxeologiyaya da maraq gosterirdi ve Zollfeldde qazintilar ucun 30 min florin bagisladi Olumu ve irsi 1788 ci ilin qisinda Mariya Annanin sehheti keskin pislesdi Onun nefes darligi artir ve artiq tekbasina hereket ede bilmirdi O 19 noyabr 1789 cu ilde en yaxin dostlarinin ehatesinde vefat etdi Son sozleri bele olmusdu Bu heqiqeten gozel bir olkedir hemise sevmisem Burada gozel insanlar var ve men onlarla xosbext yasadim Onlari terk etmek mene agir gelir Mariya Anna butun mirasini 150 min gilderden cox Klagenfurt monastirina vesiyyet etdi Qardasi imperator II Iosif bu mirasdan vergi tutdu Onun Klagenfurtdaki sarayi hazirda Sahzade Yepiskop iqametgahi kimi fealiyyet gosterir dd AilesiMariya Anna hec vaxt aile heyati qurmayib ve ovlad sahibi olmayib QalereyaIrsiMariya Anna Martina Qrenzenin Svartsenberq sahzadesinin isi 1757 adli tarixi romaninin bas qehremanidir IstinadlarLundy D R Marie Anna Erzherzogin von Osterreich The Peerage ing Wurzbach D C v Habsburg Maria Anna 1738 1789 alm Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich enthaltend die Lebensskizzen der denkwurdigen Personen welche seit 1750 in den osterreichischen Kronlandern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt habenWien 1856 Vol 7 S 26 RKDartists nid Brigitte Hamann 1990 Maria Anna Neue Deutsche Biographie in German Vol 16 Berlin Duncker amp Humblot pp 191 192 full text online Thea Leitner Habsburgs vergessene Kinder Piper Munchen 1996 ISBN 3 492 21865 2 Constantin von Wurzbach Habsburg Maria Anna 1738 1789 in Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich vol 7 Imperial and Royal Court and State Printing House Vienna 1861 p 26