Mariya Alyoxina

Mariya Vladimirovna Alyoxina (rus. Мари́я Влади́мировна Алёхина ; 6 iyun 1988, Moskva, RSFSR, SSRİ) — Pussy Riot feminist pank qrupunun rusiyalı üzvü, Mediazona onlayn nəşrinin və məhbusların hüquqlarının müdafiəsi Zona Prava təşkilatının təsisçisi (Mariya Alyoxina ilə birlikdə), "Voyna" musiqi qrupunun keçmiş üzvü.

Mariya Alyoxina
rus. Мария Владимировна Алёхина
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi	6 iyun 1988(1988-06-06) (36 yaş)
Doğum yeri	Moskva, RSFSR, SSRİ
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti	insan hüquqları fəalı, şair, ictimai xadim, rəssam, aktrisa, siyasi fəal^[d], incəsənət xadimi
Janrlar	trep, alternativ R&B^[d], protest mahnısı^[d], pank rok
lirain.livejournal.com
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

O, 2012-ci il fevralın 21-də Xilaskar Məsih Kilsəsində baş vermiş “Punk dua xidməti “Tanrının bakirə anası, Putini qov!” aksiyasına görə cinayət təqibi ilə bağlı dünya şöhrəti qazanıb. Bu aksiyada iştirak etdiyinə görə o, 2012-ci il martın 3-də həbs edilib, 17 avqust 2012-ci ildə Xamovniçeski məhkəməsinin hökmü ilə “Xuliqanlıq” maddəsi ilə 2 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. O, 2013-cü il dekabrın 23-də amnistiyaya əsasən iki ay tez azadlığa buraxılıb. Həbsxanada olarkən o, məhbusların hüquqlarının müdafiəsi ilə məşğul olur; Sərbəst buraxıldıqdan sonra Mariya Alyoxina Nadejda Tolokonnikova ilə birlikdə rus məhbuslarının hüquqlarını müdafiə edən “Zona Prava” təşkilatının yaradılmasını elan edib.

10 may 2022-ci ildə Alyoxina Litvaya qaçıb. 2023-cü ildə İslandiyaya köçdükdən sonra "Althing" ona İslandiya vətəndaşlığını verib.

Həyatı

Mariya Alyoxina 6 iyun 1988-ci ildə Moskvada tək valideynli ailədə anadan olub. Mariyanı anası tək böyüdüb. O, atası ilə ilk dəfə 21 yaşında tanış olub. Mariya Alyoxina dininə görə pravoslavdı..

2008-ci ilin dekabr ayından o, "Bolşoy Utriş" təbiət qoruğunun xilası üçün Qrinpisin təşkil etdiyi aksiyalarda iştirak edib. Həmçinin Mariya 2009-2010-cu illərdə Baykal gölünün və Ximki meşəsinin mühafizəsi üçün baş tutan nümayişlərin fəal iştirakçısı olub. "Danilovtsy" xeyriyyə könüllüləri hərəkatının fəal könüllüsü kimi Moskvadakı 6 saylı Uşaq Psixiatriya Xəstəxanasının xəstələri ilə könüllü yaradıcılıq və inkişaf dərsləri keçib.

Mariya şair Dmitri Vedenyapin və Andrey Kubrikin ədəbiyyat kurslarının iştirakçısı olub. Həbs olunan zaman o, Jurnalistika və Ədəbi Yaradıcılıq İnstitutunun 4-cü kursunda təhsil alırdı.

Pussy Riot aksiyası və cinayət təqibi

Mariya Alyoxina (Pussy Riot) Moskvanın Taqanski Rayon Məhkəməsində. Foto: Denis Boçkarev.

21 fevral 2012-ci ildə Xilaskar Məsih Kilsəsində Alyoxina, Nadejda Tolokonnikova, Yekaterina Samutseviç və "Pussy Riot"un digər iki anonim üzvü qrup şəklində "pank duası" adlandırdıqları aksiya keçirdilər. "Tanrının bakirə anası, Putini qov!" adlanan aksiyanın təqdimatı hazırlanaraq videoçarxı montaj edilərək YouTube-də yerləşdirilib. Aksiya iştirakçılarına qarşı xuliqanlıq ittihamı ilə cinayət işi açılıb və həmin ilin avqustunda Alyoxina və Tolokonnikova ümumi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsində 2 il müddətinə azadlıqdan məhrum ediliblər.

"Pussy Riot"un məhkəməsindəki son ifadəsində Alyoxina bu sözləri deyib: "Mənim üçün yalnız bu proses "qondarma" proses statusuna malikdir. Mən sizdən qorxmuram. Mən yalandan və uydurmadan, qondarma məhkəmənin hökmündə zəif bəzədilmiş aldatmadan qorxmuram. Çünki siz məni qondarma azadlığımdan məhrum edə bilərsiniz. Hazırda Rusiyada da məhz budur. "Və heç kim mənim daxili azadlığımı əlindən ala bilməz."

2012-ci ilin dekabr ayında Alyoxina, "Pussy Riot"un digər üzvləri ilə birlikdə Amerika xəbər portalı "Business Insider"ə görə ilin ən təsirli insanları siyahısına daxil edildi, burada qrup siyahıda 20 yerdən 15-ci yeri tutub. Nəşr aksiyaçıların əsas nailiyyətini Xilaskar Məsihin Kilsəsindəki çıxışı deyil, onların “Putinin aparatının hədsiz reaksiyası” ilə qarşılaşdıqları soyuqqanlılıq adlandırıb.

Alyoxina cəzasını Perm diyarındakı Berezniki İK-28 qadın koloniyasında çəkib, 2013-cü ilin avqustunda isə o, Nijeqorod vilayətindəki İK-2-yə köçürülüb.

23 dekabr 2013-cü ildə Alyoxina, Nadejda Tolokonnikova kimi, həbs müddətinin bitməsinə iki ay qalmış (mart 2014-cü il) azad edilib. Azadlığa çıxandan sonra ilk gördükləri iş, məhbusların hüquqlarını qorumağa yönəlmiş birgə insan haqları layihəsi olan “Zona Prava”nı müzakirə etmək üçün Krasnoyarskdakı görüş oldu. Onlar bu barədə Moskvada xüsusi mətbuat konfransında danışıblar. Mariya koloniyada tərcümeyi-halı ilə tanış olduğu yazıçı və dissident Vladimir Bukovskini özünün mənəvi "kompas"ı adlandırır.

Digər aksiyalarda iştirakı

Mariya Alyoxinanın üzv olduğu "Pussy Riot" qruounun “Putin altını batırıb” aksiyasını keçirən zaman

20 dekabr 2017-ci ildə "Pussy Riot" üzvləri Lubyanka meydanında Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidməti binası qarşısında etiraz aksiyası keçirdilər. Onlar “Ad günün mübarək, cəlladlar” yazılmış pankart açıblar. Tədbir NKVD və Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin sələfi olan Əks-inqilab və Təxribatla Mübarizə üzrə Ümumrusiya Fövqəladə Komissiyasının yaradılmasının 100 illiyinə təsadüf edib. Etiraz zamanı Mariya Alyoxina saxlanılıb.

2018-ci ilin fevralında Alyoxina ukraynalı rejissor Oleq Sentsova dəstək kampaniyasında iştirak etmək üçün Krıma gedib. Krıma səfər etdiyi üçün o, "Mirotvorets" saytının məlumat bazasına daxil edilib.

2018-ci ilin aprelində məhkəmə Alyoxinanı qanunsuz etiraz aksiyası təşkil etməkdə təqsirli bilib və 100 saatlıq məcburi ictimai işlərə məhkum edib. Alyoxina cəzaya məhəl qoymamaq niyyətində olduğunu bildirib.

2018-ci ilin iyul ayında o, məcburi işdən yayındığına görə 400 min rubl cərimələndi və məhkəmə onu Lubyankada Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin binası yaxınlığında keçirilən iki etiraz aksiyasında iştirak etdiyinə görə cəzalandırıb.

2018-ci ilin iyul ayında Dekommunizasiya layihəsinin iştirakçıları Mariya Alyoxina ilə birlikdə Moskva merinə Nikolskayadakı edam evinin Gulag Muzeyinin yurisdiksiyasına verilməsi tələbi ilə müraciət etdilər. Onlar edam evinin üzərinə belə yazısı olan plakat asıblar: "Mənim adım Tamaradır. Mən ikinci kurs tələbəsiydim. Bu evdə mənə və 31445 nəfərə ölüm hökmü çıxarılmışdı. Heç birimiz ölmək istəmirdik. Amma Moskva merinin vecinə deyildi".

2021-ci il yanvarın 27-də o, “sanitariya işi”ndə – 2021-ci il yanvarın 23-də Moskvada keçirilən etiraz aksiyaları zamanı sanitar-epidemioloji normaları pozmaq ittihamı ilə saxlanılıb. Bu işdə “Memorial” təşkilatı onu siyasi məhbus kimi tanıyıb. 2021-ci il sentyabrın 10-da Mariya Alyoxina bu iş üzrə bir il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. O, bir il ərzində gecə saat 10-dan səhər 6-ya qədər evdə olmalıdır. Onun Moskvadan çıxmasına və ictimai tədbirlərdə iştirakına icazə verilmir.

27 fevral 2022-ci ildə Mariya Alyoxina Moskvada mülki geyimli üç kişi tərəfindən saxlanılıb.

21 aprel 2022-ci ildə Moskvanın Presnenski Məhkəməsi Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsinə etiraz olaraq Alyoxinanın evə gec gəldiyi və elektron izləmə qolbaqını cırdığını əsas gətirərək “sanitar iş” üzrə çəkilməmiş cəzasını (21 gün) həbslə əvəz edib.

26 aprel 2022-ci ildə Rusiya Daxili İşlər Nazirliyi Mariya Alyoxinanı axtarışa verib.

10 may 2022-ci ildə Alyoxinanın Litvaya qaçdığı məlum olub. 2023-cü ildə İslandiyaya köçdükdən sonra Altinq ona İslandiya vətəndaşlığını verib.

18 sentyabr 2024-cü ildə Rusiya Daxili İşlər Nazirliyi Alyoxina və bir neçə digər "Pussy Riot" üzvünü axtarışa verib. TASS-ın məlumatına görə, onlara qarşı terrorizmin maliyyələşdirilməsi ilə bağlı maddə ilə cinayət işi açıla bilər.

Şəxsi həyatı

Mariya Alyoxina 2007-ci ildə Filip adlı oğlunu dünyaya gətirib.

Teatrda rolları

"Yanan qapılar" - Mariya Alyoxina (Belarus Azad Teatrı).

Filmoqrafiya

Kartdan düzəldilmiş ev (Mövsüm 3) - Cameo

İstinadlar

1. "Pussy Riot". Лентапедия. Lenta.ru. 2012-10-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-08-23.
2. "Мария Алёхина" (rus). Вокруг ТВ. 2013-12-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-28.
3. Несистемную оппозицию укрепляют православные волонтеры Arxiv surəti 15 iyun 2020 tarixindən (Wayback Machine) saytında (rus.)
4. "Молодёжное движение РПЦ МП "Даниловцы" выдало Марии Алёхиной, арестованной по делу "Pussy riot", справку об участии в деятельности движения" (rus). Портал-Credo.Ru». 2012-04-03. 2013-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-09-14.
5. Мария Портнягина. "Несвятая троица" (rus). «Ъ-Огонёк». 2012-07-23. 2013-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-09-14.
6. Елизавета Антонова. Мы не Pussy Riot в данный момент. «Газета.Ru» (27 декабря 2013).
7. Елена Костюченко. "Так называемый процесс". // ru:Новая Газета. 2012-08-08. 2012-12-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-09-14.
8. "Pussy Riot: год после приговора". // ru:Радио «Свобода». 2019-01-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-01-23.
9. "Pussy Riot вошли в список самых впечатляющих людей года". // ru:РБК. 2012-12-23. 2013-12-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-15.
10. Вероника Рангулова. "Мария Алёхина из Pussy Riot не ест мясное в пермской колонии, потому что она вегетарианка". // ru:Комсомольская правда. 2012-11-20. 2013-10-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-28.
11. "Pussy Riot запретили досиживать в СИЗО". // ru:РБК. 2012-10-15. 2012-10-16 tarixində arxivləşdirilib.
12. "Участниц Pussy Riot этапировали в Мордовию и Пермский край". // ru:РБК. 2012-10-22. 2012-10-23 tarixində arxivləşdirilib.
13. "Алёхина переехала в Нижний Новгород". // ru:Интерфакс. 2013-08-05. 2013-11-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-28.
14. "Участницу группы Pussy Riot Марию Алёхину выпустили из колонии". // ru:RT. 2013-12-23. 2014-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-17.
15. "Марию Алехину из Pussy Riot задержали у здания ФСБ в Москве" (rus). runews24.ru. 2017-12-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-12-20.
16. Алёхину в Крыму обозвали «врагом народа» и снова везут в отдел полиции // fontanka.ru. 2019-04-14 tarixində arxivləşdirilib.
17. "Суд назначил Алехиной 100 часов работ за акцию в защиту Telegram". РБК. 2019-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-14.
18. "Алехина получила штраф в 400 тыс". 2019-02-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-02-16.
19. "«Мемориал» считает политзаключёнными десять оппозиционеров, обвиняемых по «санитарному делу»". Правозащитный центр «Мемориал». 2021-02-08. 2021-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-08.
20. "Участница Pussy Riot Мария Алехина получила год ограничения свободы по «санитарному делу»". 2021-09-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-15.
21. "В Москве задержали участницу Pussy Riot Марию Алехину". 2022-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-27.
22. "Суд заменил участнице Pussy Riot Алехиной ограничение свободы на реальный срок". ru:Коммерсант. 2022-05-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-13.
23. "МВД объявило в розыск Марию Алехину". ru:РБК. 2022-04-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-27.
24. "Участница Pussy Riot Алехина сбежала за границу". ru:Коммерсант. 2022-05-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-13.
25. "Two Members of Pussy Riot to Receive Icelandic Citizenship". Iceland Review. 2024-07-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-29.
26. "Russia sentences Pussy Riot activist to six years in absentia for Ukraine "war fakes"". Reuters. İstifadə tarixi: 2024-09-29.
27. "МВД объявило в розыск участниц Pussy Riot". Ведомости (rus). 2024-09-17. 2024-10-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-10-20.
28. Телеканал Дождь, Михаил Козырев. "«Каждый, кто за решеткой, может быть убит»: Алехина о политзаключенных, побеге из РФ и Pussy Riot". Серия передач «Как все навернулось» (rus). Телеканал Дождь, Михаил Козырев. 2024-08-03. 2024-08-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-08-06.
29. "Архивированная копия". 2019-03-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-06.

Xarici keçidlər

• "Pussy Riot's Nadya on Russophobia and Prison Under Putin" – interview at the Useful Idiots podcast, Rolling Stone (2019) @ 50 mins
• Мария Алёхина о детстве, тюремном опыте, двух годах свободы и Pussy Riot
• Интервью Марии Алёхиной о новых клипах Pussy Riot, театре и психиатрических больницах