Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Maqomet Amayeviç Mamakayev (16 (29) dekabr 1910, Axçoy-Martan, Terek vilayəti – 2 avqust 1973, Qroznı) — Sovet dövlət və partiya lideri, Çeçen yazıçısı və şairi.
| Maqomet Mamakayev | |
|---|---|
| Maqomet Amayeviç Mamakayev | |
 | |
| Doğum tarixi | 16 (29) dekabr 1910 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 2 avqust 1973(62 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı |  Rusiya imperiyası SSRİ |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | yazıçı,şair |
| Fəaliyyət illəri | 1926–1973 |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları | |
Həyatı
Maqomet Mamakayev 1910-cu ildə kəndində kəndli ailəsində anadan olub.
1927-ci ildən Sov.İKP(b) üzvü seçilib.
Maqomet Mamakayev Stalin adına Şərq Kommunist Zəhmətkeşləri Universitetini və Moskvadakı Ali Ədəbiyyat Kurslarını bitirib.
1930-cu ildə Sov.İKP (b) Urus-Martan rayonu komitəsinin katibi, sonra - İKP (b) Mərkəzi Komitəsinin proqram qrupunun üzvü işləmişdir.
1931-ci ildə - "Qroznı Fəhləsi" qəzetinin baş redaktor müavini kimi çalışmışdır.
1931-1934-cü illərdə Ümumittifaq Bolşeviklər Kommunist Partiyasının Çeçen vilayət komitəsində çalışmışdır. Maqomet Mamakayev 1930-1934-cü illərdə Çeçen Araşdırma Dil, Ədəbiyyat və Tarix İnstitutunun direktoru olub.
1934-1935-ci illərdə M.Mamakaev Ümumittifaq Bolşevik Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi yanında Ali Partiya İşçiləri Məktəbində təhsil alıb. Moskvadan qayıtdıqdan sonra Qroznıximstroy rəhbərinin müavini vəzifəsində çalışıb. Bolşeviklərin Ümumittifaq Kommunist Partiyası Çeçen-İnquş vilayət komitəsinin məktəb və elm şöbəsinə rəhbərlik edib. Elə həmin vaxt da "Lenin Yolu" qəzetinin redaktoru olub.
1930-1937-ci illərdə Mamakayev İKP (b) vilayət komitəsinin plenumu və bürosunun üzvü, Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikası Ali Sovetinin deputatı seçilib.
1937-ci ildə Böyük terror zamanı yazıçı Qroznı şəhərində həbsxanaya salınıb. 1940-cı ildə yenidən Elistada həbs olunub və 1956-cı ilə qədər şimaldakı düşərgələrdə - İqarkada həbs cəzası çəkib.
1960-cı ildə "Orga" Çeçen antologiyasının redaktoru vəzifəsinə gətirilib.
Yaradıcılığı
 | Mənim üçün ən yüksək vəzifə xalqımın şairi olmaqdır ... Mən tək istəyimlə şeir yazıram ki, onlar çətinlik və yorğunluq içində olan insanlara kömək etsinlər, ürəklərini cəsarətlə qaldırsınlar və onları yaxşı və xeyirxah işlərə çağırsınlar. "Və daşlar danışır" məcmuəsinə ön söz |  |
Mamakayevin ilk əsərləri 1926-cı ildə nəşr edilmişdir. İlk şeirlər toplusu "Qaranquş" 1931-ci ildə dərc olunmuşdur. Əsərləri arasında - "Şərab iç" (1931), "Gəncliyin bir dostuna" (1934), "Ölümsüzlərin mahnısı" (1937), "Yenisey" (1949), "Mən dünyaya gəlməmişəm" şeirləri "Sibirdə" (1954), V.İ.Leninin kabinetində"(1959), "Alxan-Çurt" (1959), "Doğma Dağlar" (1928), "Yeddi Cəngavərin Bacısı" (1932), "Anayla Söhbət" (1934), "Ad günüm" (1956), "Lev Tolstoyun məzarında" (1956) şeirləri, "Dama" (1957), Üzüm dəstələri (1958), Qorxmazların mahnısı (1958) vardır.
Mamakayevin ilk nəsri 1956-cı ildə nəşr edilmişdir. 1962-ci ildə Mamakayevin Çeçenistanda inqilabi hərəkatdan bəhs edən "İnqilab Muridi" romanı nəşr olunub. O, 1968-ci ildə əfsanəvi çeçen abrek Zelimxan Xaraçoyevskinin həyatından bəhs edən "Zelimxan" romanı nəşr etdirib.
1934-cü ildən SSP üzvü olub.
SSRİ Yazıçılarının I Qurultayının nümayəndəsi seçilib.
RSFSR Yazıçılarının I Qurultayında Çeçenistandan nümayəndə kimi iştirak edib.
2 avqust 1973-cü ildə vəfat edən yazıçı Açxoy-Martan kəndinin kənarında Ayset-Keşnaş qəbiristanlığında dəfn edilib.
Xatirəsi
İosif Kobzon bəstəkar Vladimir Evzerovun Maqomet Mamakayevin sözlərini yazdığı "Dağların insanları" mahnısını ifa etmişdir. Kobzonu bu mahnını ifa etdikdə "Ziya" rəqs ansamblı müşayyət etmişdir.
Maqomet Mamakayev (ölümündən sonra) Çeçenistan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkilinin "Vətəndaş cəsarətinə görə" ordeni ilə təltif edilmişdir.
2013-cü ildə Açxoy-Martan kəndində Maqomet Amaeviç Mamakayevin ədəbi-xatirə muzeyi açılıb.
İstinadlar
- Мамакаев Магомет Амаевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- "Мамакаев Магомет Амаевич". 2014-02-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-06.
- "К 100-летию Магомеда Мамакаева". Культура и образование. ИА «Грозный-информ». 2010-11-24. 2013-08-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-21.
- Ризван Эдильсултанов. "Вечер памяти классика чеченской литературы М. Мамакаева". Общество. ИА «Чечня Сегодня». 2010-12-23. Archived from the original on 2013-08-21. İstifadə tarixi: 2013-08-21.
- Хасан Туркаев. "«Есть одно только мужество и одна только честь»". Публикации > Аналитика. Министерство культуры Чеченской Республики. 2010-12-24. 2013-09-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-21.
- Саид Бицоев. "Высшая должность — быть поэтом…". Культура. Газета «Новые Известия». 2010-12-03. 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-21.
- "Магомет Мамакаев награждён орденом за гражданское мужество". 2014-02-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-06.
Ədəbiyyat
- Муса Гешаев. Знаменитые чеченцы. 4 (2000 nüs.). Мусаиздат. 2006. 92–125.
Xarici keçidlər
- Краткая литературная энциклопедия
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Maqomet Amayevic Mamakayev 16 29 dekabr 1910 Axcoy Martan Terek vilayeti 2 avqust 1973 Qrozni Sovet dovlet ve partiya lideri Cecen yazicisi ve sairi Maqomet MamakayevMaqomet Amayevic MamakayevDogum tarixi 16 29 dekabr 1910Dogum yeri Axcoy Martan Qrozni dairesi d Terek vilayeti Rusiya imperiyasiVefat tarixi 2 avqust 1973 1973 08 02 62 yasinda Vefat yeri Qrozni Cecen Inqus MSSR RSFSR SSRIDefn yeri Axcoy MartanVetendasligi Rusiya imperiyasi SSRITehsili Serq Zehmetkeslerinin Kommunist Universiteti d 1930 Fealiyyeti yazici sairFealiyyet illeri 1926 1973Uzvluyu SSRI Yazicilar IttifaqiMukafatlariHeyatiMaqomet Mamakayev 1910 cu ilde kendinde kendli ailesinde anadan olub 1927 ci ilden Sov IKP b uzvu secilib Maqomet Mamakayev Stalin adina Serq Kommunist Zehmetkesleri Universitetini ve Moskvadaki Ali Edebiyyat Kurslarini bitirib 1930 cu ilde Sov IKP b Urus Martan rayonu komitesinin katibi sonra IKP b Merkezi Komitesinin proqram qrupunun uzvu islemisdir 1931 ci ilde Qrozni Fehlesi qezetinin bas redaktor muavini kimi calismisdir 1931 1934 cu illerde Umumittifaq Bolsevikler Kommunist Partiyasinin Cecen vilayet komitesinde calismisdir Maqomet Mamakayev 1930 1934 cu illerde Cecen Arasdirma Dil Edebiyyat ve Tarix Institutunun direktoru olub 1934 1935 ci illerde M Mamakaev Umumittifaq Bolsevik Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesi yaninda Ali Partiya Iscileri Mektebinde tehsil alib Moskvadan qayitdiqdan sonra Qrozniximstroy rehberinin muavini vezifesinde calisib Bolseviklerin Umumittifaq Kommunist Partiyasi Cecen Inqus vilayet komitesinin mekteb ve elm sobesine rehberlik edib Ele hemin vaxt da Lenin Yolu qezetinin redaktoru olub 1930 1937 ci illerde Mamakayev IKP b vilayet komitesinin plenumu ve burosunun uzvu Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi Ali Sovetinin deputati secilib 1937 ci ilde Boyuk terror zamani yazici Qrozni seherinde hebsxanaya salinib 1940 ci ilde yeniden Elistada hebs olunub ve 1956 ci ile qeder simaldaki dusergelerde Iqarkada hebs cezasi cekib 1960 ci ilde Orga Cecen antologiyasinin redaktoru vezifesine getirilib YaradiciligiMenim ucun en yuksek vezife xalqimin sairi olmaqdir Men tek isteyimle seir yaziram ki onlar cetinlik ve yorgunluq icinde olan insanlara komek etsinler ureklerini cesaretle qaldirsinlar ve onlari yaxsi ve xeyirxah islere cagirsinlar Ve daslar danisir mecmuesine on soz Mamakayevin ilk eserleri 1926 ci ilde nesr edilmisdir Ilk seirler toplusu Qaranqus 1931 ci ilde derc olunmusdur Eserleri arasinda Serab ic 1931 Gencliyin bir dostuna 1934 Olumsuzlerin mahnisi 1937 Yenisey 1949 Men dunyaya gelmemisem seirleri Sibirde 1954 V I Leninin kabinetinde 1959 Alxan Curt 1959 Dogma Daglar 1928 Yeddi Cengaverin Bacisi 1932 Anayla Sohbet 1934 Ad gunum 1956 Lev Tolstoyun mezarinda 1956 seirleri Dama 1957 Uzum desteleri 1958 Qorxmazlarin mahnisi 1958 vardir Mamakayevin ilk nesri 1956 ci ilde nesr edilmisdir 1962 ci ilde Mamakayevin Cecenistanda inqilabi herekatdan behs eden Inqilab Muridi romani nesr olunub O 1968 ci ilde efsanevi cecen abrek Zelimxan Xaracoyevskinin heyatindan behs eden Zelimxan romani nesr etdirib 1934 cu ilden SSP uzvu olub SSRI Yazicilarinin I Qurultayinin numayendesi secilib RSFSR Yazicilarinin I Qurultayinda Cecenistandan numayende kimi istirak edib 2 avqust 1973 cu ilde vefat eden yazici Acxoy Martan kendinin kenarinda Ayset Kesnas qebiristanliginda defn edilib XatiresiIosif Kobzon bestekar Vladimir Evzerovun Maqomet Mamakayevin sozlerini yazdigi Daglarin insanlari mahnisini ifa etmisdir Kobzonu bu mahnini ifa etdikde Ziya reqs ansambli musayyet etmisdir Maqomet Mamakayev olumunden sonra Cecenistan Respublikasinin Insan Huquqlari uzre Muvekkilinin Vetendas cesaretine gore ordeni ile teltif edilmisdir 2013 cu ilde Acxoy Martan kendinde Maqomet Amaevic Mamakayevin edebi xatire muzeyi acilib IstinadlarMamakaev Magomet Amaevich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Mamakaev Magomet Amaevich 2014 02 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 06 K 100 letiyu Magomeda Mamakaeva Kultura i obrazovanie IA Groznyj inform 2010 11 24 2013 08 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 08 21 Rizvan Edilsultanov Vecher pamyati klassika chechenskoj literatury M Mamakaeva Obshestvo IA Chechnya Segodnya 2010 12 23 Archived from the original on 2013 08 21 Istifade tarixi 2013 08 21 Hasan Turkaev Est odno tolko muzhestvo i odna tolko chest Publikacii gt Analitika Ministerstvo kultury Chechenskoj Respubliki 2010 12 24 2013 09 03 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 08 21 Said Bicoev Vysshaya dolzhnost byt poetom Kultura Gazeta Novye Izvestiya 2010 12 03 2016 03 04 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 08 21 Magomet Mamakaev nagrazhdyon ordenom za grazhdanskoe muzhestvo 2014 02 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 06 EdebiyyatMusa Geshaev Znamenitye chechency 4 2000 nus Musaizdat 2006 92 125 Xarici kecidlerKratkaya literaturnaya enciklopediya