Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Bu səhifədə iş davam etməkdədir Müdaxilə etməyə tələsməyin əgər kömək etmək istəyirsinizsə ya da səhifə yarımçıq qalıbsa

Malç

Malç
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az
Bu səhifədə iş davam etməkdədir.
Müdaxilə etməyə tələsməyin!
  • Əgər kömək etmək istəyirsinizsə, ya da səhifə yarımçıq qalıbsa, səhifəni yaradan istifadəçi ilə əlaqə qura bilərsiniz.
  • Səhifənin tarixçəsində səhifə üzərində işləmiş istifadəçilərin adlarını görə bilərsiniz.
  • Redaktələrinizi mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın.
Bu məqalə sonuncu dəfə 31 saniyə əvvəl ( | ) tərəfindən redaktə olunub. (Yenilə)

Malç (ing. Mulch) — torpağın səthinə tətbiq olunan bir material təbəqəsidir. Malç tətbiq edilməsinin səbəbləri arasında torpağın nəmliyini qorumaq, torpağın məhsuldarlığını və sağlamlığını yaxşılaşdırmaq, alaq otlarının böyüməsini azaltmaq və ərazinin vizual cəlbediciliyini artırmaq daxildir.

image
Qabıq çipləri malç kimi tətbiq olunur

Malç adətən, lakin istisnasız olaraq deyil, orqanik mənşəli olur. O, daimi (məsələn, plastik örtük) və ya müvəqqəti (məsələn, qabıq yonqarları) ola bilər. Malç ya torpağın üzərinə, ya da mövcud bitkilərin ətrafına tətbiq olunur. Peyin və kompostdan ibarət malç qurdlar və digər orqanizmlərin fəaliyyəti nəticəsində zamanla torpağa qarışır. Bu üsul həm kommersiya məqsədli kənd təsərrüfatında, həm də bağçılıqda istifadə olunur və düzgün tətbiq edildikdə torpağın məhsuldarlığını artıra bilər.

Canlı malçlara mamırdan ibarət qazonlar və digər yerörtücü bitkilər daxildir.

İstifadəsi

Torpağın nəmini saxlamaq , torpağın temperaturunu tənzimləmək, alaq otlarının böyüməsini maneə törətmək və estetika üçün istifadə olunan bir çox materiallar malç kimi istifadə olunur. . Onlar torpaq səthinə, ağacların, yolların, çiçək yataqlarının ətrafına, yamaclarda torpaq eroziyasının qarşısını almaq üçün, gül və tərəvəz bitkiləri üçün istehsal sahələrində tətbiq olunur. Malç təbəqələri tətbiq edildikdə, adətən 5 santimetr (2 düym) və ya daha çox dərinlikdə olur.

Malç hər hansı bir zamanda qurulmuş bitkilərin ətrafında tətbiq oluna bilsə də, məqsəddən asılı olaraq ilin müxtəlif vaxtlarında tətbiq oluna bilər. Artan mövsümün başlanğıcına doğru , malçlar gecə ərzində itirilən istiliyi saxlamağa kömək edərək, əvvəlcə torpağın istiləşməsinə xidmət edir. Bu, müəyyən bitkilərin erkən əkilməsi və transplantasiyasına imkan verir və daha sürətli böyüməyi təşviq edir. Malç bir izolyator rolunu oynayır . Mövsüm irəlilədikcə, malç torpağın temperaturunu və nəmini sabitləşdirir və toxumdan alaq otlarının böyüməsinin qarşısını alır.:768

Mülayim iqlimlərdə malçların təsiri onların tətbiq olunduğu ilin vaxtından asılıdır. Payız və qışda tətbiq edildikdə, malçlar yazda çoxillik bitkilərin böyüməsini ləngidir və qışda isti mövsümdə böyümənin qarşısını alır, beləliklə, donma-ərimə zərərini məhdudlaşdırır.

Malçın torpağın nəmliyinə təsiri mürəkkəbdir. Malç torpaq və atmosfer arasında buxarlanmanı azaldan bir təbəqə əmələ gətirir. Bununla belə, malç yüngül yağışlardan suyu udmaq və ya qarşısını almaqla suyun torpağa çatmasının qarşısını ala bilər və həddindən artıq qalın malç təbəqələri torpaqdakı oksigeni azalda bilər.

Malçdan maksimum fayda əldə etmək və mənfi təsirlərini minimuma endirmək üçün o, adətən torpaq temperaturunun kifayət qədər yüksəldiyi, lakin torpağın rütubətinin hələ də nisbətən yüksək olduğu dövrdə — yazın sonlarında və ya yayın əvvəllərində tətbiq olunur. Bununla belə, daimi malçlama üsulu da geniş yayılmışdır və sadəliyinə görə yüksək qiymətləndirilir. Bu yanaşma yazıçı Ruth Stout tərəfindən populyarlaşdırılmışdır. O yazırdı: “Mənim üsulum sadəcə olaraq il boyu tərəvəz və gül bağımın hər iki tərəfində çürüyən istənilən bitki mənşəli materialdan ibarət qalın bir malç təbəqəsini saxlamaqdır. Torpaq bu materiallar vasitəsilə çürüyərək zənginləşdikcə, mən üzərinə daha çox əlavə edirəm.”

Materiallar

image
Rezin malç oyun meydançasında külçələr. Ağ liflər neylon kordonlardır, bunlar malçın hazırlandığı şinlərdə mövcuddur.
image
malç kimi istifadə olunur. Bu tip malç tez-tez estetik səbəblərə görə boyanır.
image
Şam iynələri malç kimi istifadə olunur. ABŞ-ın cənubunda "çam ağacı" da deyilir.
image
Çiçək yatağında yaşlı kompost malç
image
Əzilmiş daş malç
image
Yaz nərgizləri doğranmış ağac malçının arasından çıxır.

Malç kimi istifadə olunan materiallar müxtəlifdir və bir sıra amillərdən asılıdır. Seçim zamanı materialın mövcudluğu, dəyəri, görünüşü, torpağa təsiri (o cümlədən kimyəvi reaksiyalar və pH səviyyəsi), davamlılığı, yanması, parçalanma sürəti və təmizliyi nəzərə alınır — bəzi materiallar alaq otu toxumları və ya bitki patogenləri (xəstəlik törədiciləri) daşıya bilər.:768

Malç kimi müxtəlif materiallar istifadə olunur:

  • Üzvi qalıqlar : ot qırıntıları, yarpaqlar, saman, mətbəx qırıntıları, kərə yağı, xırdalanmış qabıq, bütün qabıq külçələri, yonqar, qabıqlar , ağac yongaları, xırdalanmış qəzet, karton, yun, heyvan peyin və s . bir mulching qazon biçən, və ya təbəqə kompost kimi tətbiq digər üzvi .
  • Kompost : mümkün fitotoksisite problemlərinin qarşısını almaq üçün tam kompostlanmış materiallardan ( humus ) istifadə olunur . Malç tərəfindən alaq otlarının daxil olmasının qarşısını almaq üçün toxumsuz materiallar ideal şəkildə istifadə olunur.
  • Rezin malç : təkrar emal edilmiş rezindən hazırlanmışdır .
  •  : məhsullar nazik plastik təbəqədəki yarıqlar və ya deşiklər vasitəsilə böyüyür. Bu üsul geniş miqyaslı tərəvəzçilikdə üstünlük təşkil edir, hər il dünyada milyonlarla akr plastik malç altında becərilir. Plastik malçların atılması ekoloji problem kimi qeyd olunur, lakin parçalana bilən plastik malçlar da var.

Daş və çınqıl da malç kimi istifadə edilə bilər. Daha sərin iqlimlərdə qayaların saxladığı istilik vegetasiya dövrünü uzada bilər . Mərkəzi Pensilvaniya və Kaliforniyanın şimalı kimi ABŞ-ın bəzi bölgələrində , hətta istehsalçılar və distribyutorlar tərəfindən malç tez-tez " tanbark " adlandırılır. Bu ərazilərdə "malç" sözü xüsusilə çox incə çənbər və ya torf mamırına istinad etmək üçün istifadə olunur.

Üzvi malçlar

image
Hindistan cevizi malçı

Üzvi malçlar zamanla çürüyür və müvəqqətidir. Hər bir üzvi malçın parçalanma prosesi və nəmə qarşı reaksiyası (yağış və şeh) onun effektivliyini müəyyən edir. Saman, torf, yonqar və digər ağac məmulatları kimi bəzi malçlar geniş karbon-azot nisbətinə malik olduqları üçün müəyyən müddət ərzində bitki inkişafına mənfi təsir göstərə bilərlər.Bu, həmin materialları parçalayan bakteriya və göbələklərin öz böyümələri üçün ətrafdakı torpaqdan azotu götürməsi ilə bağlıdır. Üzvi malçlar bəzən sıxlaşaraq torpaq ilə atmosfer arasında su və hava axınını maneə törədən bir qat yarada bilər. Şaquli şəkildə tətbiq olunan üzvi malçlar suyu torpaqdan səthə çəkə bilər, bu da torpağı quruda bilər. Ağacdan hazırlanmış malç termitləri ehtiva edə və ya qidalandıra bilər, buna görə də malçları bu həşəratlar tərəfindən zədələnə bilən evlərə və ya binalara çox yaxın qoymamağa diqqət yetirilməlidir. Bitki gövdələrinə və ağac gövdələrinə çox yaxın yerləşdirilən malçlar onların uğursuzluğuna kömək edə bilər. Bəzi malç istehsalçıları malçları binalardan bir neçə düym məsafədə qoymağı məsləhət görürlər.

Ümumi mövcud üzvi malçlar daxildir.:768–772

Yarpaqlar

Payız fəslində yarpaqlarını tökən yarpaqlı ağaclardan əldə edilən yarpaqlar tez-tez malç kimi istifadə olunur. Bu yarpaqlar adətən quru olur və küləklə ətrafa səpələnə bildiyindən, tətbiq olunmazdan əvvəl doğranır və ya parçalanır. Parçalanma prosesi zamanı yarpaqlar bir-birinə yapışsa da, eyni zamanda suyun və rütubətin torpaq səthinə nüfuz etməsinə imkan verir. Lakin xüsusilə ağcaqayın və palıd kimi ağacların bütöv yarpaqlarından ibarət qalın təbəqələr qış və yaz aylarında nəmli bir qat əmələ gətirə bilər ki, bu da qazon otlarının və digər bitkilərin yeni cücərməsini ləngidə bilər. Quru yarpaqlardan, əsasən, sərt qış iqlimlərinin müşahidə olunduğu bölgələrdə bitkiləri donma və əriyib-yenidən donmadan qorumaq məqsədilə qış malçı kimi istifadə olunur; bu yarpaqlar adətən yaz aylarında təmizlənir.

Ot qırıntıları

Biçilmiş qazonlardan ot qırıntıları bəzən yığılır və başqa yerlərdə malç kimi istifadə olunur. Ot qırıntıları sıxdır və matlaşmağa meyllidir, ona görə də havalandırmanı təmin etmək və qoxusuz çürümə olmadan parçalanmasını asanlaşdırmaq üçün ağac yarpaqları və ya kobud kompostla qarışdırılır. Çürüyən təzə ot qırıntıları bitkilərə zərər verə bilər; onların çürüməsi tez-tez sıxılmış istiliyin zərərli yığılmasına səbəb olur. Ot qırıntıları tez-tez tətbiq edilməzdən əvvəl yaxşıca qurudulur, bu da sürətli parçalanmaya və həddindən artıq istilik əmələ gəlməsinə qarşı mübarizə aparır. Təzə yaşıl ot qırıntıları nitrat baxımından nisbətən yüksəkdir və malç kimi istifadə edildikdə, nitratın çox hissəsi torpağa qaytarılır, əksinə, ot qırıntılarının qazondan müntəzəm çıxarılması qazon üçün azot çatışmazlığı ilə nəticələnir.

Torf yosunu

Torf mamırı və ya sfagnum torfu uzunömürlü olması və qablaşdırılmış formada satılması səbəbindən istifadədə rahatdır və malç kimi geniş şəkildə tətbiq olunur. Lakin islanıb quruduqdan sonra torpaq səthində sıx, sərt bir təbəqə əmələ gətirə bilər ki, bu da suyun torpağa nüfuz etməsinə mane olur. Quruduqda isə alışqanlıq qabiliyyətinə malikdir və asta-asta yanaraq tüstülü yanğınlara səbəb ola bilər. Bəzən onu şam iynəyarpaqları ilə qarışdıraraq asan parçalanan (süngərəbənzər) bir malç materialı əldə edirlər. Torf eyni zamanda torpaq səthinin pH səviyyəsini aşağı sala bilər, bu xüsusiyyəti isə onu turşulu torpaqları sevən bitkilər üçün əlverişli malç materialına çevirir.

Lakin nəzərə almaq lazımdır ki, torf bataqlıqları nadir və əhəmiyyətli bir vəhşi təbiət yaşayış mühitidir. Bundan əlavə, torf dünyanın ən böyük karbon ehtiyatlarından biridir. Məsələn, Böyük Britaniyada ümumi 9952 milyon ton hesab edilən bitki örtüyü və torpaq karbon ehtiyatlarının 6948 milyon tonunun Şotlandiyada, əsasən torf bataqlığı torpaqlarında yerləşdiyi təxmin edilir.)

Taxta yonqarları

Taxta yongaları (oduncaq çipləri), arboristlər, kommunal xidmətlər və park təsərrüfatları tərəfindən ağacların budanması nəticəsində yaranan həcmi böyük tullantıların utilizasiyası üçün istifadə olunan əlavə məhsuldur. Doğrandıqdan sonra ağac budaqları və iri gövdələr kifayət qədər kobud quruluşa malik olur və adətən 7–8 sm (ən azı 3 düym) qalınlığında malç kimi tətbiq edilir. Bu çiplər torpaqda rütubətin saxlanmasına, torpaq temperaturunun tənzimlənməsinə və alaq otlarının inkişafının qarşısının alınmasına xidmət edir.

Torpaq səthinə tətbiq olunan taxta malçları, ağac çiplərinin azotu bağladığı ilə bağlı yayılmış mifin əksinə olaraq, torpaq və onunla əlaqəli bitkilərin yarpaqlarında qida maddələrinin səviyyəsini artırır. Oduncaq çipləri daha çox ağacların və kolların altında istifadə edilir. Yumşaq gövdəli bitkilərin ətrafında tətbiq edilərkən, kök çürüməsinin və digər mümkün xəstəliklərin qarşısını almaq məqsədilə bitki gövdəsinin ətrafında malçsız (boş) bir zona saxlanılır.

Bu material həmçinin tez-tez cığırların örtülməsində istifadə olunur, çünki ağacların təmizlənməsi zamanı yaranan tullantıların utilizasiyası üçün əlavə xərclər tələb olunmur və rahatlıqla əldə edilir. Taxta yongaları müxtəlif rənglərdə mövcud olduğundan, estetik baxımdan da cəlbedici hesab olunur.

Taxta çip malçı — adətən qablaşdırma paletləri olmaqla, istifadə olunmuş və emal edilməmiş ağac materiallarının təkrar emalı nəticəsində əldə olunan bir yan məhsuldur. Bu malç növü də rütubətin qorunması, torpaq temperaturunun sabitləşdirilməsi və alaq otlarının inkişafının qarşısının alınması məqsədilə geniş şəkildə tətbiq olunur. O, daha çox ağaclar, kol bitkiləri və geniş əkilən sahələrin altında istifadə edilir və arborist malçına nisbətən daha uzunmüddətli ola bilər. Bundan əlavə, müxtəlif rənglərdə təqdim olunması onu vizual baxımdan da cəlbedici edir.

Taxta çipləri həmçinin təkrar emal edilərək zərbə udma xüsusiyyətinə malik uşaq oyun meydançaları örtüyü (playground mulch) kimi istifadə edilə bilər.


Qabıq çipsləri

Ağacların xarici, mantarvari qabıq qatından müxtəlif ölçülərdə qabıq çipləri hazırlanır. Bu çiplərin ölçüləri incə doğranmış liflərdən tutmuş iri və kobud parçalaradək dəyişə bilər. Daha incə növlər estetik baxımdan cəlbedici hesab olunsa da, onların səth sahəsi geniş olduğu üçün daha sürətlə parçalanırlar. Adətən 5–7 sm (2–3 düym) qalınlığında qatlar şəklində tətbiq olunurlar. Qabıq nisbətən inert (reaksiyaya meyilli olmayan) bir materialdır və onun parçalanması torpaqdan azot tələb etmir. Qabıq çipləri həmçinin müxtəlif rənglərdə mövcuddur.

Saman malç / tarladan toplanmış samanı / duzlu ot
image
bağçası — meyvə ağacı, ədviyyat bitkiləri, çiçəklər və tərəvəzlərin ot malçı ilə örtüldüyü bağ.

Saman malçı, tarladan toplanmış ot və ya duzlu ot yüngül çəkili materiallardır və adətən sıxılmış bağlamalar şəklində satışa təqdim olunur. Bu malçlar təbii və nizamsız görkəmə malikdir və əsasən tərəvəz bağlarında, həmçinin qış aylarında torpaq örtüyü kimi istifadə edilir. Bioloji cəhətdən parçalanan və neytral pH-a malik olan bu materiallar torpaqda rütubətin saxlanması və alaq otlarının qarşısının alınması baxımından faydalıdır.

Bununla belə, tarladan toplanmış ot tez-tez alaq otu toxumları ilə çirklənmiş ola bilər. Bu baxımdan, duzlu ot alaq toxumları ilə daha az çirklənmə ehtimalına görə üstünlük təşkil edir. Saman malçı müxtəlif rənglərdə də mövcud ola bilər və bu da onun estetik baxımdan istifadəsini genişləndirir.

Bioloji parçalana bilən malç

Bioloji parçalana bilən malçlar bitki nişastaları və şəkərlərdən və ya polyester liflərdən hazırlanır. Bu nişastalar buğda və qarğıdalı kimi bitkilərdən əldə edilə bilər. Bu malç filmləri torpağa daha çox suyun daxil olmasına imkan verən bir az daha keçirici ola bilər. Bu malç torpağın eroziyasının qarşısını ala, alaq otlarını azalda, torpağın nəmini qoruya və torpağın temperaturunu yüksəldə bilər. Nəhayət, bu, istifadə olunan herbisidlərin miqdarını azalda bilər və fermerlərin böyümək mövsümü boyu əl əməyi ilə məşğul ola bilər. Mövsümün sonunda bu malçlar istidən parçalanmağa başlayacaq. Torpaqdakı mikroorqanizmlər malçını iki komponentə, suya və karbon qazına parçalayır, heç bir zəhərli qalıq qoymur. Bu malç mənbəyi daha az əl əməyi tələb edir, çünki mövsümün sonunda onu çıxarmaq lazım deyil və əslində torpağa əkilə bilər. Bu malçla digər növlərdən daha incə olduğunu nəzərə almaq lazımdır. Çox isti olmayan və digər sintetik malçlardan daha az gərginlikli bir günə qoyulmalıdır. Bunlar da maşın və ya əl ilə yerləşdirilə bilər, lakin torpağa daha yaxşı yapışmasına imkan verəcək daha nişastalı malç olması idealdır.

Karton / qəzet

Karton və ya qəzet yarı üzvi malç kimi istifadə edilə bilər. Bunlar ən yaxşı şəkildə yüngül karton/qəzet təbəqəsinin uçub getməsinin qarşısını almaq üçün kompost kimi daha ağır malç qoyulduğu əsas təbəqə kimi istifadə olunur. Bir qat karton/qəzet qatını malçaya daxil etməklə, daha ağır malçın miqdarı azaldıla bilər, eyni zamanda malçın alaq otlarını basdıran və nəm saxlayan xüsusiyyətləri yaxşılaşdırıla bilər. Bununla belə, karton/qəzet təbəqəsi olan malç vasitəsilə əkin edərkən əlavə əmək sərf olunur, çünki hər bir bitki üçün deşiklər kəsilməlidir. Karton/qəzet təbəqəsi olan malçlar vasitəsilə toxum səpmək mümkün deyil. Küləkli havada qəzet malçının tətbiqi, çəkisini artırmaq üçün qəzeti qısa müddətə əvvəlcədən suda islatmaqla asanlaşdırıla bilər.

Sintetik
Rezin

Əsas məqalələr: Kauçuk malç və Plastik

Plastik

Əsas məqalə: Plastik malç

Geniş miqyaslı kommersiya istehsalında istifadə olunan plastik malç traktorla çəkilmiş və ya müstəqil plastik malç təbəqəsi ilə aşağı salınır. Bu, adətən, yüksək çarpayıların əmələ gəldiyi, plastikin üstünə yuvarlandığı və onun vasitəsilə fidanların köçürüldüyü mürəkkəb mexaniki prosesin bir hissəsidir. Damla suvarma tez-tez tələb olunur, damcı lenti plastikin altına qoyulur, çünki plastik malç su keçirməzdir.

Polipropilen və polietilen malç

Polipropilen malç, polietilen malç polietilen polimerlərdən ibarət olduğu polipropilen polimerlərdən ibarətdir. Bu malçlar adətən bir çox plastikdə istifadə olunur. Polietilen əsasən alaq otlarının azaldılması üçün istifadə olunur, polipropilen isə əsasən çoxillik bitkilərdə istifadə olunur. Bu malç torpağın üstünə qoyulur və malç torpağa qarşı sıx saxlamaq üçün maşın və ya əl ilə dirəklərlə edilə bilər. Bu malç torpağın eroziyasının qarşısını ala, alaq otlarını azalda, torpağın nəmini qoruya və torpağın temperaturunu yüksəldə bilər. Nəhayət, bu, fermerin görməli olduğu işin həcmini və vegetasiya dövründə tətbiq olunan herbisidlərin miqdarını azalda bilər. Qara və şəffaf malçlar günəş işığını tutaraq torpağı isidir və bu da bitkilərin böyümə sürətini artırır. Ağ və digər əks etdirici rənglər də torpağı isidə bilər, lakin alaq otlarının qarşısını qara malç qədər yaxşı ala bilmirlər. Bu malç torpağa çatan su miqdarını azalda biləcəyi üçün, damcı suvarma kimi digər su təminetmə üsullarına ehtiyac yarana bilər. Bu malç mövsümün sonunda əl ilə təmizlənməlidir, çünki parçalanmağa başlayanda daha kiçik hissələrə parçalanır. Malç parçalanmağa başlamazdan əvvəl təmizlənməzsə, nəticədə torpağı çirkləndirən ketonlara və aldehidlərə parçalanacaq. Bu malç texniki cəhətdən bioloji parçalana biləndir, lakin daha təbii bioloji parçalana bilən malç kimi eyni materiallara parçalanmır.

Rəngli malç

Bəzi üzvi malçlar sintetik əlavələrdən istifadə edərək qırmızı, qəhvəyi, qara və digər rənglərə boyanır. İzopropanolamin, xüsusilə 1-Amino-2-propanol və ya monoizopropanolamin, bu malçlarda piqment dispersant və rəng bərkidicisi kimi istifadə edilə bilər. Boyalı ola bilən malç növlərinə aşağıdakılar daxildir: ağac çipləri, qabıq çipləri (qabıq tozu) və şam samanı. Rəngli malç, rəngləyici və kimyəvi bağlayıcının su əsaslı bir həllində malçın rənglənməsi ilə hazırlanır. Rəngli malçlar ilk dəfə bazara çıxarıldıqda, onların tərkibində zəhərli maddələrin, ağır metalların və digər çirkləndiricilərin ola biləcəyi ilə bağlı şübhələr mövcud idi. Lakin bu gün "mövcud araşdırmalar göstərir ki, malç rəngləndiriciləri insanlar, ev heyvanları və ətraf mühit üçün heç bir təhlükə yaratmır. Hal-hazırda malç və torpaq sənayesində istifadə olunan boyalar, kosmetika və digər istehsalat sahələrində (məsələn, dəmir oksidi) istifadə olunan rəngləndiricilərlə oxşardır", — deyə Malç və Torpaq Şurası bildirir.

Rəngləndirici istehsalçısı Colorbiotics-in məlumatına görə, müstəqil laboratoriya tədqiqatları rəngli malçlarda istifadə olunan rəngləndiricilərin süfrə duzu və ya çörək sodasından daha təhlükəsiz olduğunu göstərir.

Rəngli malç, rəngsiz malçın istifadə olunduğu istənilən yerdə (məsələn, böyük əkin sahələrində və ya bitkilərin ətrafında) tətbiq oluna bilər və torpağın məhsuldarlığını artırmaq və rütubəti saxlamaq kimi ənənəvi malçla eyni bağçılıq üstünlüklərinin bir çoxunu təmin edir. Malç parçalandıqca, rəngsiz malçda olduğu kimi, torpağın və bitkilərin faydalanmağa davam etməsi üçün əlavə malç qatının tətbiqi tələb oluna bilər. Lakin malçın rəngi solduqda, onun əvvəlki estetik görünüşünü bərpa etmək məqsədilə mövcud malç təbəqəsinə boya səpmək alternativ bir həll kimi istifadə oluna bilər.

Anaerob (turş) malç

Üzvi malçlar tez-tez təzə kəsilmiş ağac kimi iyi gəlir, lakin bəzən sirkə, ammonyak, kükürd və ya silos kimi qoxuya başlayır. Bu, kifayət qədər azot tərkibli material kifayət qədər tez-tez fırlanmadıqda baş verir və artan parçalanma cibləri əmələ gətirir. Bu baş verdikdə, proses anaerob ola bilər və az miqdarda fitotoksik materiallar istehsal edə bilər. Havaya məruz qaldıqdan sonra proses tez bir zamanda aerob prosesə qayıdır, lakin anaerob metabolitlər bir müddət mövcud ola bilər. Yerdən aşağı və ya təzə əkilmiş bitkilər ən həssasdır və istehsal olunan kimyəvi maddələrin fitotoksisi bəzi toxumların cücərməsinə mane ola bilər.

Torpaq örtükləri (canlı malçlar)

Torpaq örtüyü alaq otlarının inkişafını yavaşlatmaq və malçdan digər faydaları təmin etmək üçün yerə yaxın, əsas məhsulun altında böyüyən bitkilərdir. Onlar adətən əsas bitkilərlə birlikdə böyüməyə davam edən sürətlə böyüyən bitkilərdir. Bunun əksinə olaraq, örtük bitkiləri torpağa daxil edilir və ya herbisidlərlə öldürülür. Bununla belə, əsas məhsulla rəqabətin qarşısını almaq üçün canlı malçların da nəhayət mexaniki və ya kimyəvi yolla öldürülməsi tələb oluna bilər. Bəzi torpaq örtükləri bağda əlavə rolları yerinə yetirə bilər, məsələn, yoncalar vəziyyətində azot fiksasiyası, sürünən qarakök (Symphytum ibericum) vəziyyətində yeraltı torpaqdan qida maddələrinin dinamik yığılması və hətta Rubus tricolor vəziyyətində qida istehsalı.

Yerində istehsal

Saytda tez-tez tələb olunan malç kütləsinin çox olması səbəbindən, kifayət qədər malç materialını əldə etmək və idxal etmək çox vaxt praktiki deyil və bahalıdır. Malç materiallarının idxalına alternativ onları "malç bağında" saytda yetişdirməkdir - sahənin tamamilə malç istehsalına həsr olunmuş sahəsi və sonra böyüyən sahəyə köçürülür. Malç materiallarının köçürülməsini asanlaşdırmaq üçün malç bağları böyüyən sahəyə mümkün qədər yaxın yerləşdirilməlidir.

Həmçinin baxın

  • Meşə təsərrüfatının malçlanması
  • Yaxşı kənd təsərrüfatı təcrübəsi
  • Rezin malç
  • Vərəqlərin malçlanması
  • Plastikçilik
  • İnteqrasiya edilmiş zərərvericilərə qarşı mübarizə
  • Yaşayış malç
  • Malçlama maşını

İstinadlar

  1. RHS A–Z encyclopedia of garden plants. United Kingdom: Dorling Kindersley. 2008. 1136. ISBN .
  2. Spain, David. "How-To Grow Moss". Moss and Stone Gardens. 14 March 2019. 2019-03-14 tarixində arxivləşdirilib.Moss Myths
  3. Weir-Jimerson, Karen. "Marvelous moss garden". Garden Gate (ingilis). 4 November 2019. 11 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 May 2025.
  4. Alfred J. Turgeon; Lambert Blanchard McCarty; Nick Edward Christians. Weed control in turf and ornamentals. Prentice Hall. 2009. səh. 126. ISBN .
  5. Mahesh K. Upadhyaya; Robert E. Blackshaw. Non-chemical Weed Management: Principles, Concepts and Technology. CABI. 2007. 135–. ISBN .
  6. Vegetable Gardening: Growing and Harvesting Vegetables. Murdoch Books. 2004. 110–. ISBN .
  7. Dennis R. Pittenger. California Master Gardener Handbook. UCANR Publications. 2002. 567–. ISBN .
  8. Bush-Brown, Louise; Bush-Brown, James. Chapter 32: Mulches // America's garden book. New York: 1996. ISBN . LCCN 58005738. OCLC 597041748 – Internet Archive vasitəsilə.
  9. Leon C. Snyder. Gardening in the Upper Midwest. University of Minnesota Press. 2000. 47–. ISBN .
  10. Rattan Lal; B.A. Stewart. Soil Water and Agronomic Productivity. CRC Press. 19 June 2012. 461–. ISBN .
  11. Mahesh K. Upadhyaya; Robert E. Blackshaw. Non-chemical Weed Management: Principles, Concepts and Technology. CABI. 1 January 2007. 142–. ISBN .
  12. Patrick Whitefield, 2004, The Earth Care Manual, Permanent Publications, ISBN 
  13. Stout, Ruth. Gardening Without Work. Devon-Adair Press, 1961. Reprinted by Norton Creek Press Arxiv surəti 2 oktyabr 2015 tarixindən (Wayback Machine) saytında, 2011, pp. 6-7. ISBN 
  14. Toby Hemenway. Gaia's Garden: A Guide to Home-scale Permaculture. Chelsea Green Publishing. 2009. 190–. ISBN .
  15. Anthony L. Andrady. Plastics and the Environment. John Wiley & Sons. 20 February 2003. 199–. ISBN .
  16. Troll, Valentin R.; Carracedo, Juan Carlos; Jägerup, Beatrice; Streng, Michael; Barker, Abigail K.; Deegan, Frances M.; Perez-Torrado, Francisco; Rodriguez-Gonzalez, Alejandro; Geiger, Harri. "Volcanic particles in agriculture and gardening". Geology Today (ingilis). 33 (4). 2017: 148–154. Bibcode:2017GeolT..33..148T. doi:10.1111/gto.12193. ISSN 1365-2451.
  17. http://www.eau.ee/~agronomy/vol07Spec1/p7sI53.pdf
  18. Jeff Gillman. The Truth About Organic Gardening: Benefits, Drawnbacks, and the Bottom Line. Timber Press. 1 February 2008. səh. 51. ISBN .
  19. David A. Bainbridge. A Guide for Desert and Dryland Restoration: New Hope for Arid Lands. Island Press. 11 June 2007. 239–. ISBN .
  20. Milne, R.; T. A. Brown. "Carbon in the vegetation and soils of Great Britain". Journal of Environmental Management. 49 (4). 1997: 413–433. Bibcode:1997JEnvM..49..413M. doi:10.1006/jema.1995.0118.
  21. "Fresh Wood Chips for Mulch – Harmful or Good?". November 20, 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-11-19.
  22. "Wood Chips as Mulch". December 1, 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-11-19.
  23. "Woodchip mulch: landscape boon or bane?" (PDF). İstifadə tarixi: 2021-11-19.
  24. "Biodegradable Mulch Demonstrations". Penn State Extension. İstifadə tarixi: 2017-10-23.
  25. Shonbeck, Dr. Mark. "Synthetic Mulching Materials for Weed Management". Extension. 12 September 2012. December 5, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 November 2014.
  26. Corbin, A. "Using Biodegradable Plastics as Agricultural Mulches" (PDF). 2013. December 5, 2014 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 November 2014.
  27. "Product Information - DOW™ Monoisopropanolamine (MIPA)" (PDF). 16 March 2014 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 May 2017.
  28. "Product Safety Assessment - DOW™ Monoisopropanolamine" (PDF). 16 March 2014 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 May 2017.
  29. "Mulch_Magic_Red.pdf". İstifadə tarixi: 1 May 2017.
  30. "Agriculture" (PDF). İstifadə tarixi: 1 May 2017.
  31. "Mulch & Soil FAQs". The Mulch & Soil Council. Are mulch colorants safe?. 2021-06-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-07.
  32. "Is Colored Mulch Safe?". Mulchcolors. Colorbiotics. 2020-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-07. table salt and baking soda have higher levels of toxicity
  33. "Indiana Yard and Garden – Purdue Consumer Horticulture - Purdue University". İstifadə tarixi: 1 May 2017.
  34. Contributor, SF Gate. "Is There a Spray You Can Use to Renew Your Mulch Color?". Weekand. February 14, 2013. İstifadə tarixi: 1 May 2017.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Bu sehifede is davam etmekdedir Mudaxile etmeye telesmeyin Eger komek etmek isteyirsinizse ya da sehife yarimciq qalibsa sehifeni yaradan istifadeci ile elaqe qura bilersiniz Sehifenin tarixcesinde sehife uzerinde islemis istifadecilerin adlarini gore bilersiniz Redaktelerinizi menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Bu meqale sonuncu defe 31 saniye evvel InternetArchiveBot muzakire tohfeler terefinden redakte olunub Yenile Malc ing Mulch torpagin sethine tetbiq olunan bir material tebeqesidir Malc tetbiq edilmesinin sebebleri arasinda torpagin nemliyini qorumaq torpagin mehsuldarligini ve saglamligini yaxsilasdirmaq alaq otlarinin boyumesini azaltmaq ve erazinin vizual celbediciliyini artirmaq daxildir Qabiq cipleri malc kimi tetbiq olunur Malc adeten lakin istisnasiz olaraq deyil orqanik menseli olur O daimi meselen plastik ortuk ve ya muveqqeti meselen qabiq yonqarlari ola biler Malc ya torpagin uzerine ya da movcud bitkilerin etrafina tetbiq olunur Peyin ve kompostdan ibaret malc qurdlar ve diger orqanizmlerin fealiyyeti neticesinde zamanla torpaga qarisir 1 Bu usul hem kommersiya meqsedli kend teserrufatinda hem de bagciliqda istifade olunur ve duzgun tetbiq edildikde torpagin mehsuldarligini artira biler Canli malclara mamirdan ibaret qazonlar 2 3 ve diger yerortucu bitkiler daxildir Mundericat 1 Istifadesi 2 Materiallar 3 Uzvi malclar 3 1 Rengli malc 4 Anaerob turs malc 5 Torpaq ortukleri canli malclar 6 Yerinde istehsal 7 Hemcinin baxin 8 IstinadlarIstifadesiredakteTorpagin nemini saxlamaq torpagin temperaturunu tenzimlemek alaq otlarinin boyumesini manee toretmek ve estetika ucun istifade olunan bir cox materiallar malc kimi istifade olunur 4 Onlar torpaq sethine 5 agaclarin yollarin cicek yataqlarinin etrafina yamaclarda torpaq eroziyasinin qarsisini almaq ucun gul ve terevez bitkileri ucun istehsal sahelerinde tetbiq olunur Malc tebeqeleri tetbiq edildikde adeten 5 santimetr 2 duym ve ya daha cox derinlikde olur 6 7 Malc her hansi bir zamanda qurulmus bitkilerin etrafinda tetbiq oluna bilse de 8 meqsedden asili olaraq ilin muxtelif vaxtlarinda tetbiq oluna biler Artan movsumun baslangicina dogru malclar gece erzinde itirilen istiliyi saxlamaga komek ederek evvelce torpagin istilesmesine xidmet edir Bu mueyyen bitkilerin erken ekilmesi ve transplantasiyasina imkan verir ve daha suretli boyumeyi tesviq edir Malc bir izolyator rolunu oynayir Movsum ireliledikce malc torpagin temperaturunu ve nemini sabitlesdirir ve toxumdan alaq otlarinin boyumesinin qarsisini alir 9 768 Mulayim iqlimlerde malclarin tesiri onlarin tetbiq olundugu ilin vaxtindan asilidir Payiz ve qisda tetbiq edildikde malclar yazda coxillik bitkilerin boyumesini lengidir ve qisda isti movsumde boyumenin qarsisini alir belelikle donma erime zererini mehdudlasdirir 10 Malcin torpagin nemliyine tesiri murekkebdir Malc torpaq ve atmosfer arasinda buxarlanmani azaldan bir tebeqe emele getirir 11 Bununla bele malc yungul yagislardan suyu udmaq ve ya qarsisini almaqla suyun torpaga catmasinin qarsisini ala biler ve heddinden artiq qalin malc tebeqeleri torpaqdaki oksigeni azalda biler 12 Malcdan maksimum fayda elde etmek ve menfi tesirlerini minimuma endirmek ucun o adeten torpaq temperaturunun kifayet qeder yukseldiyi lakin torpagin rutubetinin hele de nisbeten yuksek oldugu dovrde yazin sonlarinda ve ya yayin evvellerinde tetbiq olunur 13 Bununla bele daimi malclama usulu da genis yayilmisdir ve sadeliyine gore yuksek qiymetlendirilir Bu yanasma yazici Ruth Stout terefinden populyarlasdirilmisdir O yazirdi Menim usulum sadece olaraq il boyu terevez ve gul bagimin her iki terefinde curuyen istenilen bitki menseli materialdan ibaret qalin bir malc tebeqesini saxlamaqdir Torpaq bu materiallar vasitesile curuyerek zenginlesdikce men uzerine daha cox elave edirem 14 Materiallarredakte nbsp Rezin malc oyun meydancasinda kulceler Ag lifler neylon kordonlardir bunlar malcin hazirlandigi sinlerde movcuddur nbsp Parcalanmis agac malc kimi istifade olunur Bu tip malc tez tez estetik sebeblere gore boyanir nbsp Sam iyneleri malc kimi istifade olunur ABS in cenubunda cam agaci da deyilir nbsp Cicek yataginda yasli kompost malc nbsp Ezilmis das malc nbsp Yaz nergizleri dogranmis agac malcinin arasindan cixir Malc kimi istifade olunan materiallar muxtelifdir ve bir sira amillerden asilidir Secim zamani materialin movcudlugu deyeri gorunusu torpaga tesiri o cumleden kimyevi reaksiyalar ve pH seviyyesi davamliligi yanmasi parcalanma sureti ve temizliyi nezere alinir bezi materiallar alaq otu toxumlari ve ya bitki patogenleri xestelik toredicileri dasiya biler 9 768 Malc kimi muxtelif materiallar istifade olunur Uzvi qaliqlar ot qirintilari yarpaqlar saman metbex qirintilari 15 kere yagi xirdalanmis qabiq butun qabiq kulceleri yonqar qabiqlar agac yongalari xirdalanmis qezet karton yun heyvan peyin ve s bir mulching qazon bicen ve ya tebeqe kompost kimi tetbiq diger uzvi Kompost mumkun fitotoksisite problemlerinin qarsisini almaq ucun tam kompostlanmis materiallardan humus istifade olunur Malc terefinden alaq otlarinin daxil olmasinin qarsisini almaq ucun toxumsuz materiallar ideal sekilde istifade olunur Rezin malc tekrar emal edilmis rezinden hazirlanmisdir Plastik malc mehsullar nazik plastik tebeqedeki yariqlar ve ya desikler vasitesile boyuyur Bu usul genis miqyasli terevezcilikde ustunluk teskil edir her il dunyada milyonlarla akr plastik malc altinda becerilir Plastik malclarin atilmasi ekoloji problem kimi qeyd olunur lakin parcalana bilen plastik malclar da var 16 Das ve cinqil da malc kimi istifade edile biler 17 Daha serin iqlimlerde qayalarin saxladigi istilik vegetasiya dovrunu uzada biler Merkezi Pensilvaniya ve Kaliforniyanin simali kimi ABS in bezi bolgelerinde hetta istehsalcilar ve distribyutorlar terefinden malc tez tez tanbark adlandirilir Bu erazilerde malc sozu xususile cox ince cenber ve ya torf mamirina istinad etmek ucun istifade olunur Uzvi malclarredakte nbsp Hindistan cevizi malci Uzvi malclar zamanla curuyur ve muveqqetidir Her bir uzvi malcin parcalanma prosesi ve neme qarsi reaksiyasi yagis ve seh onun effektivliyini mueyyen edir 18 Saman torf yonqar ve diger agac memulatlari kimi bezi malclar genis karbon azot nisbetine malik olduqlari ucun mueyyen muddet erzinde bitki inkisafina menfi tesir gostere bilerler Bu hemin materiallari parcalayan bakteriya ve gobeleklerin oz boyumeleri ucun etrafdaki torpaqdan azotu goturmesi ile baglidir 19 Uzvi malclar bezen sixlasaraq torpaq ile atmosfer arasinda su ve hava axinini manee toreden bir qat yarada biler Saquli sekilde tetbiq olunan uzvi malclar suyu torpaqdan sethe ceke biler bu da torpagi quruda biler 20 Agacdan hazirlanmis malc termitleri ehtiva ede ve ya qidalandira biler buna gore de malclari bu heseratlar terefinden zedelene bilen evlere ve ya binalara cox yaxin qoymamaga diqqet yetirilmelidir Bitki govdelerine ve agac govdelerine cox yaxin yerlesdirilen malclar onlarin ugursuzluguna komek ede biler Bezi malc istehsalcilari malclari binalardan bir nece duym mesafede qoymagi meslehet gorurler Umumi movcud uzvi malclar daxildir 9 768 772 Yarpaqlar Payiz feslinde yarpaqlarini token yarpaqli agaclardan elde edilen yarpaqlar tez tez malc kimi istifade olunur Bu yarpaqlar adeten quru olur ve kulekle etrafa sepelene bildiyinden tetbiq olunmazdan evvel dogranir ve ya parcalanir Parcalanma prosesi zamani yarpaqlar bir birine yapissa da eyni zamanda suyun ve rutubetin torpaq sethine nufuz etmesine imkan verir Lakin xususile agcaqayin ve palid kimi agaclarin butov yarpaqlarindan ibaret qalin tebeqeler qis ve yaz aylarinda nemli bir qat emele getire biler ki bu da qazon otlarinin ve diger bitkilerin yeni cucermesini lengide biler Quru yarpaqlardan esasen sert qis iqlimlerinin musahide olundugu bolgelerde bitkileri donma ve eriyib yeniden donmadan qorumaq meqsedile qis malci kimi istifade olunur bu yarpaqlar adeten yaz aylarinda temizlenir Ot qirintilari Bicilmis qazonlardan ot qirintilari bezen yigilir ve basqa yerlerde malc kimi istifade olunur Ot qirintilari sixdir ve matlasmaga meyllidir ona gore de havalandirmani temin etmek ve qoxusuz curume olmadan parcalanmasini asanlasdirmaq ucun agac yarpaqlari ve ya kobud kompostla qarisdirilir Curuyen teze ot qirintilari bitkilere zerer vere biler onlarin curumesi tez tez sixilmis istiliyin zererli yigilmasina sebeb olur Ot qirintilari tez tez tetbiq edilmezden evvel yaxsica qurudulur bu da suretli parcalanmaya ve heddinden artiq istilik emele gelmesine qarsi mubarize aparir Teze yasil ot qirintilari nitrat baximindan nisbeten yuksekdir ve malc kimi istifade edildikde nitratin cox hissesi torpaga qaytarilir eksine ot qirintilarinin qazondan muntezem cixarilmasi qazon ucun azot catismazligi ile neticelenir Torf yosunu Torf mamiri ve ya sfagnum torfu uzunomurlu olmasi ve qablasdirilmis formada satilmasi sebebinden istifadede rahatdir ve malc kimi genis sekilde tetbiq olunur Lakin islanib quruduqdan sonra torpaq sethinde six sert bir tebeqe emele getire biler ki bu da suyun torpaga nufuz etmesine mane olur Quruduqda ise alisqanliq qabiliyyetine malikdir ve asta asta yanaraq tustulu yanginlara sebeb ola biler Bezen onu sam iyneyarpaqlari ile qarisdiraraq asan parcalanan sungerebenzer bir malc materiali elde edirler Torf eyni zamanda torpaq sethinin pH seviyyesini asagi sala biler bu xususiyyeti ise onu tursulu torpaqlari seven bitkiler ucun elverisli malc materialina cevirir Lakin nezere almaq lazimdir ki torf bataqliqlari nadir ve ehemiyyetli bir vehsi tebiet yasayis muhitidir Bundan elave torf dunyanin en boyuk karbon ehtiyatlarindan biridir Meselen Boyuk Britaniyada umumi 9952 milyon ton hesab edilen bitki ortuyu ve torpaq karbon ehtiyatlarinin 6948 milyon tonunun Sotlandiyada esasen torf bataqligi torpaqlarinda yerlesdiyi texmin edilir 21 Taxta yonqarlari Taxta yongalari oduncaq cipleri arboristler kommunal xidmetler ve park teserrufatlari terefinden agaclarin budanmasi neticesinde yaranan hecmi boyuk tullantilarin utilizasiyasi ucun istifade olunan elave mehsuldur Dograndiqdan sonra agac budaqlari ve iri govdeler kifayet qeder kobud qurulusa malik olur ve adeten 7 8 sm en azi 3 duym qalinliginda malc kimi tetbiq edilir Bu cipler torpaqda rutubetin saxlanmasina torpaq temperaturunun tenzimlenmesine ve alaq otlarinin inkisafinin qarsisinin alinmasina xidmet edir Torpaq sethine tetbiq olunan taxta malclari agac ciplerinin azotu bagladigi ile bagli yayilmis mifin eksine olaraq torpaq ve onunla elaqeli bitkilerin yarpaqlarinda qida maddelerinin seviyyesini artirir 22 23 24 Oduncaq cipleri daha cox agaclarin ve kollarin altinda istifade edilir Yumsaq govdeli bitkilerin etrafinda tetbiq edilerken kok curumesinin ve diger mumkun xesteliklerin qarsisini almaq meqsedile bitki govdesinin etrafinda malcsiz bos bir zona saxlanilir Bu material hemcinin tez tez cigirlarin ortulmesinde istifade olunur cunki agaclarin temizlenmesi zamani yaranan tullantilarin utilizasiyasi ucun elave xercler teleb olunmur ve rahatliqla elde edilir Taxta yongalari muxtelif renglerde movcud oldugundan estetik baximdan da celbedici hesab olunur Taxta cip malci adeten qablasdirma paletleri olmaqla istifade olunmus ve emal edilmemis agac materiallarinin tekrar emali neticesinde elde olunan bir yan mehsuldur Bu malc novu de rutubetin qorunmasi torpaq temperaturunun sabitlesdirilmesi ve alaq otlarinin inkisafinin qarsisinin alinmasi meqsedile genis sekilde tetbiq olunur O daha cox agaclar kol bitkileri ve genis ekilen sahelerin altinda istifade edilir ve arborist malcina nisbeten daha uzunmuddetli ola biler Bundan elave muxtelif renglerde teqdim olunmasi onu vizual baximdan da celbedici edir Taxta cipleri hemcinin tekrar emal edilerek zerbe udma xususiyyetine malik usaq oyun meydancalari ortuyu playground mulch kimi istifade edile biler Qabiq cipsleri Agaclarin xarici mantarvari qabiq qatindan muxtelif olculerde qabiq cipleri hazirlanir Bu ciplerin olculeri ince dogranmis liflerden tutmus iri ve kobud parcalaradek deyise biler Daha ince novler estetik baximdan celbedici hesab olunsa da onlarin seth sahesi genis oldugu ucun daha suretle parcalanirlar Adeten 5 7 sm 2 3 duym qalinliginda qatlar seklinde tetbiq olunurlar Qabiq nisbeten inert reaksiyaya meyilli olmayan bir materialdir ve onun parcalanmasi torpaqdan azot teleb etmir Qabiq cipleri hemcinin muxtelif renglerde movcuddur Saman malc tarladan toplanmis samani duzlu ot nbsp Permakultura bagcasi meyve agaci edviyyat bitkileri cicekler ve terevezlerin ot malci ile ortulduyu bag Saman malci tarladan toplanmis ot ve ya duzlu ot yungul cekili materiallardir ve adeten sixilmis baglamalar seklinde satisa teqdim olunur Bu malclar tebii ve nizamsiz gorkeme malikdir ve esasen terevez baglarinda hemcinin qis aylarinda torpaq ortuyu kimi istifade edilir Bioloji cehetden parcalanan ve neytral pH a malik olan bu materiallar torpaqda rutubetin saxlanmasi ve alaq otlarinin qarsisinin alinmasi baximindan faydalidir Bununla bele tarladan toplanmis ot tez tez alaq otu toxumlari ile cirklenmis ola biler Bu baximdan duzlu ot alaq toxumlari ile daha az cirklenme ehtimalina gore ustunluk teskil edir Saman malci muxtelif renglerde de movcud ola biler ve bu da onun estetik baximdan istifadesini genislendirir Bioloji parcalana bilen malc Bioloji parcalana bilen malclar bitki nisastalari ve sekerlerden ve ya polyester liflerden hazirlanir Bu nisastalar bugda ve qargidali kimi bitkilerden elde edile biler Bu malc filmleri torpaga daha cox suyun daxil olmasina imkan veren bir az daha kecirici ola biler 25 Bu malc torpagin eroziyasinin qarsisini ala alaq otlarini azalda torpagin nemini qoruya ve torpagin temperaturunu yukselde biler Nehayet bu istifade olunan herbisidlerin miqdarini azalda biler ve fermerlerin boyumek movsumu boyu el emeyi ile mesgul ola biler Movsumun sonunda bu malclar istiden parcalanmaga baslayacaq Torpaqdaki mikroorqanizmler malcini iki komponente suya ve karbon qazina parcalayir hec bir zeherli qaliq qoymur 25 Bu malc menbeyi daha az el emeyi teleb edir cunki movsumun sonunda onu cixarmaq lazim deyil ve eslinde torpaga ekile biler Bu malcla diger novlerden daha ince oldugunu nezere almaq lazimdir 25 Cox isti olmayan ve diger sintetik malclardan daha az gerginlikli bir gune qoyulmalidir Bunlar da masin ve ya el ile yerlesdirile biler lakin torpaga daha yaxsi yapismasina imkan verecek daha nisastali malc olmasi idealdir Karton qezet Karton ve ya qezet yari uzvi malc kimi istifade edile biler Bunlar en yaxsi sekilde yungul karton qezet tebeqesinin ucub getmesinin qarsisini almaq ucun kompost kimi daha agir malc qoyuldugu esas tebeqe kimi istifade olunur Bir qat karton qezet qatini malcaya daxil etmekle daha agir malcin miqdari azaldila biler eyni zamanda malcin alaq otlarini basdiran ve nem saxlayan xususiyyetleri yaxsilasdirila biler 13 Bununla bele karton qezet tebeqesi olan malc vasitesile ekin ederken elave emek serf olunur cunki her bir bitki ucun desikler kesilmelidir Karton qezet tebeqesi olan malclar vasitesile toxum sepmek mumkun deyil Kulekli havada qezet malcinin tetbiqi cekisini artirmaq ucun qezeti qisa muddete evvelceden suda islatmaqla asanlasdirila biler Sintetik Rezin Esas meqaleler Kaucuk malc ve Plastik Plastik Esas meqale Plastik malc Genis miqyasli kommersiya istehsalinda istifade olunan plastik malc traktorla cekilmis ve ya musteqil plastik malc tebeqesi ile asagi salinir Bu adeten yuksek carpayilarin emele geldiyi plastikin ustune yuvarlandigi ve onun vasitesile fidanlarin kocurulduyu murekkeb mexaniki prosesin bir hissesidir Damla suvarma tez tez teleb olunur damci lenti plastikin altina qoyulur cunki plastik malc su kecirmezdir Polipropilen ve polietilen malc Polipropilen malc polietilen malc polietilen polimerlerden ibaret oldugu polipropilen polimerlerden ibaretdir Bu malclar adeten bir cox plastikde istifade olunur Polietilen esasen alaq otlarinin azaldilmasi ucun istifade olunur polipropilen ise esasen coxillik bitkilerde istifade olunur Bu malc torpagin ustune qoyulur ve malc torpaga qarsi six saxlamaq ucun masin ve ya el ile direklerle edile biler Bu malc torpagin eroziyasinin qarsisini ala alaq otlarini azalda torpagin nemini qoruya ve torpagin temperaturunu yukselde biler 26 Nehayet bu fermerin gormeli oldugu isin hecmini ve vegetasiya dovrunde tetbiq olunan herbisidlerin miqdarini azalda biler Qara ve seffaf malclar gunes isigini tutaraq torpagi isidir ve bu da bitkilerin boyume suretini artirir Ag ve diger eks etdirici rengler de torpagi iside biler lakin alaq otlarinin qarsisini qara malc qeder yaxsi ala bilmirler 26 Bu malc torpaga catan su miqdarini azalda bileceyi ucun damci suvarma kimi diger su teminetme usullarina ehtiyac yarana biler 26 Bu malc movsumun sonunda el ile temizlenmelidir cunki parcalanmaga baslayanda daha kicik hisselere parcalanir 27 Malc parcalanmaga baslamazdan evvel temizlenmezse neticede torpagi cirklendiren ketonlara ve aldehidlere parcalanacaq 27 Bu malc texniki cehetden bioloji parcalana bilendir lakin daha tebii bioloji parcalana bilen malc kimi eyni materiallara parcalanmir Rengli malcredakte Bezi uzvi malclar sintetik elavelerden istifade ederek qirmizi qehveyi qara ve diger renglere boyanir Izopropanolamin xususile 1 Amino 2 propanol ve ya monoizopropanolamin bu malclarda piqment dispersant ve reng berkidicisi kimi istifade edile biler 28 29 30 31 Boyali ola bilen malc novlerine asagidakilar daxildir agac cipleri qabiq cipleri qabiq tozu ve sam samani Rengli malc rengleyici ve kimyevi baglayicinin su esasli bir hellinde malcin renglenmesi ile hazirlanir Rengli malclar ilk defe bazara cixarildiqda onlarin terkibinde zeherli maddelerin agir metallarin ve diger cirklendiricilerin ola bileceyi ile bagli subheler movcud idi Lakin bu gun movcud arasdirmalar gosterir ki malc renglendiricileri insanlar ev heyvanlari ve etraf muhit ucun hec bir tehluke yaratmir Hal hazirda malc ve torpaq senayesinde istifade olunan boyalar kosmetika ve diger istehsalat sahelerinde meselen demir oksidi istifade olunan renglendiricilerle oxsardir deye Malc ve Torpaq Surasi bildirir 32 Renglendirici istehsalcisi Colorbiotics in melumatina gore musteqil laboratoriya tedqiqatlari rengli malclarda istifade olunan renglendiricilerin sufre duzu ve ya corek sodasindan daha tehlukesiz oldugunu gosterir 33 Rengli malc rengsiz malcin istifade olundugu istenilen yerde meselen boyuk ekin sahelerinde ve ya bitkilerin etrafinda tetbiq oluna biler ve torpagin mehsuldarligini artirmaq ve rutubeti saxlamaq kimi enenevi malcla eyni bagciliq ustunluklerinin bir coxunu temin edir 34 Malc parcalandiqca rengsiz malcda oldugu kimi torpagin ve bitkilerin faydalanmaga davam etmesi ucun elave malc qatinin tetbiqi teleb oluna biler Lakin malcin rengi solduqda onun evvelki estetik gorunusunu berpa etmek meqsedile movcud malc tebeqesine boya sepmek alternativ bir hell kimi istifade oluna biler 35 Anaerob turs malcredakteUzvi malclar tez tez teze kesilmis agac kimi iyi gelir lakin bezen sirke ammonyak kukurd ve ya silos kimi qoxuya baslayir Bu kifayet qeder azot terkibli material kifayet qeder tez tez firlanmadiqda bas verir ve artan parcalanma cibleri emele getirir Bu bas verdikde proses anaerob ola biler ve az miqdarda fitotoksik materiallar istehsal ede biler Havaya meruz qaldiqdan sonra proses tez bir zamanda aerob prosese qayidir lakin anaerob metabolitler bir muddet movcud ola biler Yerden asagi ve ya teze ekilmis bitkiler en hessasdir ve istehsal olunan kimyevi maddelerin fitotoksisi bezi toxumlarin cucermesine mane ola biler Torpaq ortukleri canli malclar redakteTorpaq ortuyu alaq otlarinin inkisafini yavaslatmaq ve malcdan diger faydalari temin etmek ucun yere yaxin esas mehsulun altinda boyuyen bitkilerdir Onlar adeten esas bitkilerle birlikde boyumeye davam eden suretle boyuyen bitkilerdir Bunun eksine olaraq ortuk bitkileri torpaga daxil edilir ve ya herbisidlerle oldurulur Bununla bele esas mehsulla reqabetin qarsisini almaq ucun canli malclarin da nehayet mexaniki ve ya kimyevi yolla oldurulmesi teleb oluna biler Bezi torpaq ortukleri bagda elave rollari yerine yetire biler meselen yoncalar veziyyetinde azot fiksasiyasi surunen qarakok Symphytum ibericum veziyyetinde yeralti torpaqdan qida maddelerinin dinamik yigilmasi ve hetta Rubus tricolor veziyyetinde qida istehsali Yerinde istehsalredakteSaytda tez tez teleb olunan malc kutlesinin cox olmasi sebebinden kifayet qeder malc materialini elde etmek ve idxal etmek cox vaxt praktiki deyil ve bahalidir Malc materiallarinin idxalina alternativ onlari malc baginda saytda yetisdirmekdir sahenin tamamile malc istehsalina hesr olunmus sahesi ve sonra boyuyen saheye kocurulur Malc materiallarinin kocurulmesini asanlasdirmaq ucun malc baglari boyuyen saheye mumkun qeder yaxin yerlesdirilmelidir Hemcinin baxinredakteMese teserrufatinin malclanmasi Yaxsi kend teserrufati tecrubesi Rezin malc Vereqlerin malclanmasi Plastikcilik Inteqrasiya edilmis zerervericilere qarsi mubarize Yasayis malc Malclama masiniIstinadlarredakte RHS A Z encyclopedia of garden plants United Kingdom Dorling Kindersley 2008 1136 ISBN 978 1405332965 Spain David How To Grow Moss Moss and Stone Gardens 14 March 2019 2019 03 14 tarixinde arxivlesdirilib Moss Myths Weir Jimerson Karen Marvelous moss garden Garden Gate ingilis 4 November 2019 11 July 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 May 2025 Alfred J Turgeon Lambert Blanchard McCarty Nick Edward Christians Weed control in turf and ornamentals Prentice Hall 2009 seh 126 ISBN 978 0 13 159122 6 Mahesh K Upadhyaya Robert E Blackshaw Non chemical Weed Management Principles Concepts and Technology CABI 2007 135 ISBN 978 1 84593 291 6 Vegetable Gardening Growing and Harvesting Vegetables Murdoch Books 2004 110 ISBN 978 1 74045 519 0 Dennis R Pittenger California Master Gardener Handbook UCANR Publications 2002 567 ISBN 978 1 879906 54 9 Sablon Cite CiteSeerX 1 2 3 Bush Brown Louise Bush Brown James Chapter 32 Mulches America s garden book New York Macmillan Inc 1996 ISBN 0 02 860995 6 LCCN 58005738 OCLC 597041748 Internet Archive vasitesile Leon C Snyder Gardening in the Upper Midwest University of Minnesota Press 2000 47 ISBN 978 0 8166 3838 3 Rattan Lal B A Stewart Soil Water and Agronomic Productivity CRC Press 19 June 2012 461 ISBN 978 1 4398 5079 4 Mahesh K Upadhyaya Robert E Blackshaw Non chemical Weed Management Principles Concepts and Technology CABI 1 January 2007 142 ISBN 978 1 84593 290 9 1 2 Patrick Whitefield 2004 The Earth Care Manual Permanent Publications ISBN 978 1 85623 021 6 Stout Ruth Gardening Without Work Devon Adair Press 1961 Reprinted by Norton Creek Press Arxiv sureti 2 oktyabr 2015 tarixinden Wayback Machine saytinda 2011 pp 6 7 ISBN 978 0 9819284 6 3 Toby Hemenway Gaia s Garden A Guide to Home scale Permaculture Chelsea Green Publishing 2009 190 ISBN 978 1 60358 029 8 Anthony L Andrady Plastics and the Environment John Wiley amp Sons 20 February 2003 199 ISBN 978 0 471 09520 0 Troll Valentin R Carracedo Juan Carlos Jagerup Beatrice Streng Michael Barker Abigail K Deegan Frances M Perez Torrado Francisco Rodriguez Gonzalez Alejandro Geiger Harri Volcanic particles in agriculture and gardening Geology Today ingilis 33 4 2017 148 154 Bibcode 2017GeolT 33 148T doi 10 1111 gto 12193 ISSN 1365 2451 http www eau ee agronomy vol07Spec1 p7sI53 pdf Jeff Gillman The Truth About Organic Gardening Benefits Drawnbacks and the Bottom Line Timber Press 1 February 2008 seh 51 ISBN 978 1 60469 005 7 David A Bainbridge A Guide for Desert and Dryland Restoration New Hope for Arid Lands Island Press 11 June 2007 239 ISBN 978 1 61091 082 8 Milne R T A Brown Carbon in the vegetation and soils of Great Britain Journal of Environmental Management 49 4 1997 413 433 Bibcode 1997JEnvM 49 413M doi 10 1006 jema 1995 0118 Fresh Wood Chips for Mulch Harmful or Good November 20 2021 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 11 19 Wood Chips as Mulch December 1 2021 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 11 19 Woodchip mulch landscape boon or bane PDF Istifade tarixi 2021 11 19 1 2 3 Biodegradable Mulch Demonstrations Penn State Extension Istifade tarixi 2017 10 23 1 2 3 Shonbeck Dr Mark Synthetic Mulching Materials for Weed Management Extension 12 September 2012 December 5 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 November 2014 1 2 Corbin A Using Biodegradable Plastics as Agricultural Mulches PDF 2013 December 5 2014 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 November 2014 Product Information DOW Monoisopropanolamine MIPA PDF 16 March 2014 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 May 2017 Product Safety Assessment DOW Monoisopropanolamine PDF 16 March 2014 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 May 2017 Mulch Magic Red pdf Istifade tarixi 1 May 2017 Agriculture PDF Istifade tarixi 1 May 2017 Mulch amp Soil FAQs The Mulch amp Soil Council Are mulch colorants safe 2021 06 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 06 07 Is Colored Mulch Safe Mulchcolors Colorbiotics 2020 09 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 06 07 table salt and baking soda have higher levels of toxicity Indiana Yard and Garden Purdue Consumer Horticulture Purdue University Istifade tarixi 1 May 2017 Contributor SF Gate Is There a Spray You Can Use to Renew Your Mulch Color Weekand February 14 2013 Istifade tarixi 1 May 2017 Menbe https az wikipedia org w index php title Malc amp oldid 8154405

Nəşr tarixi: İyun 01, 2025, 17:42 pm
Ən çox oxunan
  • Aprel 26, 2025

    Miras (teleserial, 2018)

  • Fevral 08, 2025

    Mircəfər Seyidov

  • Fevral 08, 2025

    Mircəfər Əyyubov

  • Mart 09, 2025

    Mir Rəhim Vilayi

  • Fevral 09, 2025

    Mir Mehdi Çavuşi

Gündəlik
  • Ölkə

  • Kontinental ABŞ

  • Sudanda vətəndaş müharibəsi (2023–hal-hazırda)

  • Sebastyan Salqadu

  • Nina Qrebeşkova

  • III Henri (İngiltərə kralı)

  • 526

  • Kumanlar

  • Cənubi Afrika Birliyi

  • Ohayo

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı