Lida Qustava Heymann

Lida Qustava Heymann (alm. Lida Gustava Heymann‎; 15 mart 1868, Hamburq – 31 iyul 1943, Sürix) — alman feminist, pasifist və qadın hüquqları müdafiəçisi.

Lida Qustav Heymann
Doğum tarixi	15 mart 1868(1868-03-15)
Doğum yeri	Hamburq, Şimali Alman İttifaqı
Vəfat tarixi	31 iyul 1943(1943-07-31)(75 yaşında)
Vəfat yeri	Sürix, Sürix kantonu, İsveçrə
Dəfn yeri	Fluntern qəbiristanlığı
Fəaliyyəti	jurnalist, yazıçı, sülh aktivisti, redaktor^[d]
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Anita Auqspurqla birlikdə burjua qadın hərəkatının ən görkəmli simalarından biri olub. Həmçinin, Alman Qadın Qrupları Assosiasiyasının (Verband Fortschrittlicher Frauenvereine) qurucularından biri idi.

Həyatı

O, Almaniyada abolitionist hərəkatının həmtəsisçisi olub. Heymann "qadınları kişi hökmranlığından azad etməy"ə çalışırdı. O, yemək, uşaq bağçaları və məsləhət xidmətləri təklif edən qadın mərkəzini, həmçinin oğlanlar və qızlar üçün birgə təhsil liseyi, qadın katib və teatr işçiləri üçün peşəkar qurumlar da təsis etdi.

1902-ci ildə Lida Qustava Heymann Anita Auqspurq, Minna Kauer və Mari Stritt ilə birgə həm seçki hüququ səbəbi, həm də dövlət tərəfindən tənzimlənən fahişəliyə qarşı kampaniyalar aparan Qadınların Seçki Hüququ üzrə Alman İttifaqını (Deutscher Verband fur Frauenstimmrecht) qurdular. Onlar birlikdə 1919-1933-cü illərdə müxtəlif mövzularda pasifist, feminist və demokratik mövqeləri ortaya qoyan Frau im Staat ("Dövlətdə qadınlar") qəzetini nəşr etdilər. Heymann heç vaxt heç bir partiyaya mənsub olmasa da, partiya siyasəti ilə məşğul olmasa da, sosial-demokratik və sosialist ideyalarına rəğbət bəsləyirdi. 1888-ci ildən başlayaraq Avqust Bebelin "Qadın və sosializm" əsərini qoruyub, saxlayıb.

1915-ci ildə Heymann Haaqadakı Beynəlxalq Qadınlar Konqresinin həmtəsisçisi olub.

1923-cü ildə Heymann və Auqspurq Adolf Hitlerin Almaniyadan qovulmasını tələb etdilər. 1933-cü ildə Hitler hakimiyyəti ələ keçirəndə hər ikisi ölkədən kənarda idilər və bir daha Avstriyaya qayıtmadılar, İsveçrədə məskunlaşdılar. 1943-cü ildə xərçəng xəstəliyindən vəfat edən Heymann Flentern qəbiristanlığında dəfn edilib.

Heymann və Auqspurqun memuarlarının nəşri

Anita Auqspurq və Lida Qustav Heymannın xatirələrindən ibarət əlyazmaları: 1941-ci ilin əvvəlinə aid "Erlebtes - Erschautes!"

Heymann və Auqspurqun xatirələrinə üç əlyazma daxildir: Heymanın qardaşı oğlunda olan müxtəlif tarixli iki nüsxə və Alman qadın hərəkatının arxivində saxlanılan nüsxəni isə Hamburqda "Sülh və Azadlıq uğrunda Beynəlxalq Qadınlar Birliyi"nin (WILPF) keçmiş sədri olan dostları Anna Ripper Heymanna və Auqspurqa vermişdi. Memuarları ilk dəfə 1972-ci ildə əlyazmaların yerini aşkar edən politoloq Marqrit Tvelman tərəfindən nəşr edilib.

Xatirəsi

• Brüldə (Reynland) Heymanın adına küçələr var.
• 1993-cü ilin dekabrında Sürixdəki Flentern qəbiristanlığında Heymann və Auqspurqun şərəfinə xatirə lövhəsi qoyulub.
• Bremenin Noyştadt rayonundakı küçəyə Heymanın adı verilib.

İstinadlar

1. WeChangEd.
2. Аболиционизм в данном контексте относится к дерегулированию проституции. В то время немецкое государство разрешало и регулировало проституцию.
3. Lida Gustava Heymann in Zusammenarbeit mit Anita Augspurg, herausgegeben von Margrit Twellmann: Erlebtes, Erschautes. Deutsche Frauen kämpfen für Freiheit, Recht und Frieden, Ulrike Helmer Verlag, Maisenheim am Glan 1972, 2. Auflage, Frankfurt/M. 1992, , S. 46.
4. Margrit Twellmann: Vorwort. In: Margrit Twellmann (Hrsg.): Lida Gustava Heymann in Zusammenarbeit mit Anita Augspurg: Erlebtes-Erschautes. Deutsche Frauen kämpfen für Freiheit, Recht und Frieden 1850—1940. Helmer, Frankfurt am Main 1992, , S. 5-6, hier 5.
5. Christiane Henke: Anita Augspurg. Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 2000, , S. 133—135.
6. Sabine Hoffkamp: UNERHÖRT(e) Folgen — Anstoß Frauengeschichte. Ein Echo auf die Arbeit von Dr. Margrit Twellmann. In: Ariadne. Nr. 65, 2014, S. 16-21, hier 19-20.
7. report.aspx. Archiviert
8. "sonstige 30". www.knerger.de. 2021-12-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-26.
9. "sonstige 30. In: Debemur morti nos nostraque — ne mortem timueritis!". 2015-08-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-14.
10. "Kaufrausch am Deich". https://www.kreiszeitung.de (alman). 2020-11-04. 2021-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-26.

Ədəbiyyat

• Anna Dünnebier, Ursula Scheu. Die Rebellion ist eine Frau. Anita Augspurg und Lida G. Heymann. Das schillerndste Paar der Frauenbewegung (Бунт — это женщина. Анита Аугспург и Лида Г. Хейман. Самая ослепительная пара женского движения). Hugendubel Verlag. 2002. ISBN .
• Sabine Hoffkamp. Heymann, Lida (Hamburgische Biografie). Göttingen: Wallstein. Franklin Kopitzsch, Dirk Brietzke. 2010. 188–190. ISBN .
• Susanne Kinnebrock. „Man fühlt sich, als wäre man geistig ein lebender Leichnam“. Lida Gustava Heymann (1868–1943) eine genuin weibliche Exilerfahrung? (Deutsche Publizistik im Exil 1933 bis 1945 : Personen, Positionen, Perspektiven; Festschrift für Ursula E. Koch). Münster: Lit. Markus Behmer. 2000. 108–133.
• Christina Lipke. Lida Heymann, Frauenrechtlerin (Menschen in der Revolution. Hamburger Porträts 1918/19). Husum: Husum Verlag. Olaf Matthes / Ortwin Pelc. 2018. 71–74. ISBN .
• Werner Röder, Herbert A. Strauss. Biographisches Handbuch der deutschsprachigen Emigration nach 1933. München: Saur. 1980. 294.
• Hiltrud Schroeder. „Übermächtig war das Gefühl, daß wir vereint sein müssen“. Anita Augspurg (1857–1943) und Lida Gustava Heymann (1868–1943) (Berühmte Frauenpaare). Frankfurt/Main: Suhrkamp. Luise F. Pusch, Joey Horsley. 2005. 96–136.

Xarici keçidlər

• Lida Qustava Heymann haqqında ədəbiyyat  (rus.)
• Lida Qustava Heymann haqqında əsərlər  (rus.)
• Lida Qustava Heymann  (rus.)
• Lida Qustava Heymann  (rus.)
• Портрет Лиды Густава Хейманн на портале frauenmediaturm.de с хронологией, библиографией и библиотекой.
• Лида Густава Хейманн в цифровом немецком женском архиве с биографией, цитатами и сетью связей.