Kultural mühit (culture medium) (lat.cultus – yenidən hazırlanma, emal) bitki, heyvan və mikroorqanizm-hüceylərinin yetişdirilməsi üçün in vitro (sınaq şüşəsində, orqanizmdən kənar və ya süni şəraitlərdə) istifadə olunan maye və ya bərk halda qidalı material. Kultural mühit tərkibində qidalı maddələrdən başqa kultura stimullaşdırıcı, məhvedici, toksik, mutagen və ya kanserogen təsir göstərən agentlər saxlaya bilər. Hər bir kultivasiya olunan (yetişdirilən) obyekt üçün xüsusi kultural muhit seçilir.
Mühitin pH-ı
Kultivasiya olunan hüceyrələr mühitin pH-ına çox həssasdırlar. Əksəriyyət hüceyrələr üçün pH-ın optimal qiyməti 7,2-7,4 civarında olur. Natrium hidrokarbonat kultural mühitin “təbii” bufer sistemini tənzimləyir (CO32-/HCO3-); atmosferdə CO2-in 5-10% tərkibdə olmasını tələb edir ki, bu da hüceyrələrin CO2- inkubatorda kultivasiya zamanı asan yerinə yetirilir. HEPES bufer tutumu 7,2-7,4 pH olan fosfat duzudur. Nəzarət edilməli qaz mühiti tələb etmir, lakin böyük qatılıqlarda bəzi növ hüceyrələr üçün toksik ola bilər. Fenol- qırmızı pH indikatoru kimi istifadə olunur: 7,4 pH-da qırmızı və pH-ın azalması ilə narıncı və ya sarı rəngə qədər dəyişir. Estrogenə həssas hüceyrələrin kultivasiyası üçün fenol-qırmızı olmayan mühitdən istifadə etmək tövsiyə olunur.
Duzlar
Qeyri-üzvi duzlar mühitdə osmotik təzyiqi saxlayır və mühiti natrium, kalium və kalsium ionları ilə təmin edərək membran potensialının tənzimlənməsinə kömək edir. Hüceyrələrin mühitinin osmosluğu da pH səviyyəsi kimi vacibdir. Kultivasiya edilən hüceyrələrin növündən asılı olaraq osmosluğunun optimal qiyməti 260-340 mosmol/kq hüdudunda yerləşir.
Aminturşular
Aminturşular zülalların tikinti materialı hesab olunur. Əvəzolunmaz aminturşular həmişə kultural mühitin tərkibinə daxil olur. Xüsusilə L-qlutamin zəzuridir; hüceyrə metabolizmi (həyat fəaliyyəti) üçün ikinci dərəcəli enerji mənbəyi olaraq NAD, NADF və nukleotidləri azotla təmin edir. Həmçinin əvəzolunan aminturşular da hərdən kultural mühitə əlavə olunur.
Karbohidrogenlər
Əksər mühitlərin tərkibində hüceyrələr üçün enerji mənbəyi kimi qlukoza və qalaktoza olur.
Zülallar və peptidlər
Zülal və peptidlər tərəfindən daha tez-tez istifadə olunan albumin, transferrin və fibronektindir, onlar xüsusilə zərdabsız kultivasiya zamanı vacib olur. Albumin suyu, duzları, hormonları və vitaminləri bağlayır və onları hüceyrə və toxumalar arasında nəql edir. Fibronektin- hüceyrə adgeziyasında əsas rolu oynayır. Transferin- hüceyrə membranını dəmirlə təmin edir, zülaldır.
Yağlar va yağ turşuları
Xüsusilə zərdabsız kultivasiya zamanı zəruridir, belə ki, zərdabın tərkibində adətən onlar olur.
Vitaminlər
Bir çox vitaminlər hüceyrə inkişafı və profilerasiya (orqanizm toxumasının hüceyrənin bölünməklə çoxalması yolu ilə böyüməsi) üçün vacibdir. Kultural mühitə adətən riboflavin, tiamin və biobin əlavə edirlər.
Əlavələr
Kultural mühitin daha vacib komponentlərindən biri də zərdabdır; o istifadədən əvvəl, təxminən 5-10% əlavə edilir. Zərdab – böyümə amilləri və böyümə faktorları olan albuminlərin qarışığı olub, vitamin, aminturşu, zülal, karbohidrogen, yağ, mikroelementlərin mənbəyi hesab olunur. Daha tez-tez dana və buğanın embrional zərdabından istifadə olunur. Böyümə amilləri, sitokinlər, hormonlar mühitə hüceyrələrin fəallaşması və profilerasıyası üçün əlavə edilir.
Antibiotiklər
Antibiotiklər kultural mühitin bakteriya va göbələklər vasitasilə kontaminasiyasının (bir substrat və ya biomaterialın başqası tərəfindən çirkləndirilməsi) qarşısını almaq üçün əlavə edilir, lakin antibiotiklər kultural mühitin mikoplazma ilə yoluxmasının qarşısını almır. Çoxlu sayda kultural mühit növləri ayird edilir: qidalı, selektiv (seçici), diaqnostik, təcridedici, zənginləşdirilmiş, ümumi təyinatlı və s.
İstinadlar
Biotexnologiya terminləri üzrə lüğət. Müəllif V.Z.Tarantula.
kultural, mühit, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, culture, medium, cultus, yenidən, hazırlanma, emal, bitki, heyvan, mikroorqanizm, hüceylərinin, yetişdirilməsi, üçün, vitr. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Kultural muhit culture medium lat cultus yeniden hazirlanma emal bitki heyvan ve mikroorqanizm huceylerinin yetisdirilmesi ucun in vitro sinaq susesinde orqanizmden kenar ve ya suni seraitlerde istifade olunan maye ve ya berk halda qidali material Kultural muhit terkibinde qidali maddelerden basqa kultura stimullasdirici mehvedici toksik mutagen ve ya kanserogen tesir gosteren agentler saxlaya biler Her bir kultivasiya olunan yetisdirilen obyekt ucun xususi kultural muhit secilir Mundericat 1 Muhitin pH i 2 Duzlar 3 Amintursular 4 Karbohidrogenler 5 Zulallar ve peptidler 6 Yaglar va yag tursulari 7 Vitaminler 8 Elaveler 9 Antibiotikler 10 IstinadlarMuhitin pH i RedakteKultivasiya olunan huceyreler muhitin pH ina cox hessasdirlar Ekseriyyet huceyreler ucun pH in optimal qiymeti 7 2 7 4 civarinda olur Natrium hidrokarbonat kultural muhitin tebii bufer sistemini tenzimleyir CO32 HCO3 atmosferde CO2 in 5 10 terkibde olmasini teleb edir ki bu da huceyrelerin CO2 inkubatorda kultivasiya zamani asan yerine yetirilir HEPES bufer tutumu 7 2 7 4 pH olan fosfat duzudur Nezaret edilmeli qaz muhiti teleb etmir lakin boyuk qatiliqlarda bezi nov huceyreler ucun toksik ola biler Fenol qirmizi pH indikatoru kimi istifade olunur 7 4 pH da qirmizi ve pH in azalmasi ile narinci ve ya sari renge qeder deyisir Estrogene hessas huceyrelerin kultivasiyasi ucun fenol qirmizi olmayan muhitden istifade etmek tovsiye olunur Duzlar RedakteQeyri uzvi duzlar muhitde osmotik tezyiqi saxlayir ve muhiti natrium kalium ve kalsium ionlari ile temin ederek membran potensialinin tenzimlenmesine komek edir Huceyrelerin muhitinin osmoslugu da pH seviyyesi kimi vacibdir Kultivasiya edilen huceyrelerin novunden asili olaraq osmoslugunun optimal qiymeti 260 340 mosmol kq hududunda yerlesir Amintursular RedakteAmintursular zulallarin tikinti materiali hesab olunur Evezolunmaz amintursular hemise kultural muhitin terkibine daxil olur Xususile L qlutamin zezuridir huceyre metabolizmi heyat fealiyyeti ucun ikinci dereceli enerji menbeyi olaraq NAD NADF ve nukleotidleri azotla temin edir Hemcinin evezolunan amintursular da herden kultural muhite elave olunur Karbohidrogenler RedakteEkser muhitlerin terkibinde huceyreler ucun enerji menbeyi kimi qlukoza ve qalaktoza olur Zulallar ve peptidler RedakteZulal ve peptidler terefinden daha tez tez istifade olunan albumin transferrin ve fibronektindir onlar xususile zerdabsiz kultivasiya zamani vacib olur Albumin suyu duzlari hormonlari ve vitaminleri baglayir ve onlari huceyre ve toxumalar arasinda neql edir Fibronektin huceyre adgeziyasinda esas rolu oynayir Transferin huceyre membranini demirle temin edir zulaldir Yaglar va yag tursulari RedakteXususile zerdabsiz kultivasiya zamani zeruridir bele ki zerdabin terkibinde adeten onlar olur Vitaminler RedakteBir cox vitaminler huceyre inkisafi ve profilerasiya orqanizm toxumasinin huceyrenin bolunmekle coxalmasi yolu ile boyumesi ucun vacibdir Kultural muhite adeten riboflavin tiamin ve biobin elave edirler Elaveler RedakteKultural muhitin daha vacib komponentlerinden biri de zerdabdir o istifadeden evvel texminen 5 10 elave edilir Zerdab boyume amilleri ve boyume faktorlari olan albuminlerin qarisigi olub vitamin amintursu zulal karbohidrogen yag mikroelementlerin menbeyi hesab olunur Daha tez tez dana ve buganin embrional zerdabindan istifade olunur Boyume amilleri sitokinler hormonlar muhite huceyrelerin feallasmasi ve profilerasiyasi ucun elave edilir Antibiotikler RedakteAntibiotikler kultural muhitin bakteriya va gobelekler vasitasile kontaminasiyasinin bir substrat ve ya biomaterialin basqasi terefinden cirklendirilmesi qarsisini almaq ucun elave edilir lakin antibiotikler kultural muhitin mikoplazma ile yoluxmasinin qarsisini almir Coxlu sayda kultural muhit novleri ayird edilir qidali selektiv secici diaqnostik tecridedici zenginlesdirilmis umumi teyinatli ve s Istinadlar RedakteBiotexnologiya terminleri uzre luget Muellif V Z Tarantula https www dia m ru Spravochniye materiali Menbe https az wikipedia org w index php title Kultural muhit amp oldid 4341818, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
