Kosovo Türkləri — asli olaraq Kosova muhitində, tarixi dövrdən bugünkü dövrə qədər yaşayan, bugün ise Türkiyədə də böyük bir nüfuz nisbətilə yaşayan MüsəlmanTürk qrupudur. Kosova Türkləri tabiri, Balkan Türkləri olaraq ifadə edilən Gerbi Türk nüfusunun, xüsusilə Osmanlı dövrü idari taksimatında Kosova Vilayeti arazisinde yaşayagelen türklərin, bugünkü nüfusunu bəlirtir.
Bugünkü Kosova Türkləri
Boy Olaraq Kosova Türkləri
Bugünkü Kosova Türkləri, tarixi dövrden gələn Oğuz ve Qıpçaq Türk boyları ağırlıqlı bir Türk zümrəsidir. Bu iki Türk qrubu içinde, 14. əsr və sonrası ındaqı Oğuz köçləri səbəbiylə Oğuz Türk qrubu, çox daha basqın bir haldadır. Osmanlı Dövləti’nin 500 ilden fazla hakimiyyet dövrü ilə bərabər Kosova Türklərinin həm dil durumu, həm etnik durumu Oğuz Türkləri gələnəkləri təməlli şəkillənmiştir.
Nüfus Durumu
Kosovalı Türklərin nüfus sayılarına dair çox çeşidli, pozitiv, negativ, obyektiv, subyektiv məlumat vardır. Məlumatların ümumu Kosova Türklərinin Kosova’daqı sayılarını az göstərir. Buna çeşidli siyasi səbəbləri vardır. Bazı baxış açılarının bu raqamı az göstərmesinin səbəbi, Kosova Türklərinin, ən son Balkan Savaşı ile Türkiyə’ye köç etmiş olduğundan harakət edip artıq Kosova’da bir Türk varlığını olsa olsa basit bir azınlıq şeklində gören bir idrakdır. Bir diger məlumat çeşidində Kosova Türklərinin 15.000 civarında zikr edilmesinin səbəbi, “Kosova’da Türk yoxdur, bu Türkcə danışan insan qrupu, Türkcə danışan Albanlardır” siyasi fikriyyatından ötürüdür. Bunlara bənzər fikr ve araşdırma yöntəmlərinin verdiyi negativ və ya əskik nəticələr, Kosova Türklüyünün raqam olaraq nüfusunu və təsirlilik olaraq nüfuzunu verməkdən uzaqdırlar.
Rəqəmlərın az verilməsində bir digər səbəb də Kosovalı Türklərin tamamının, Kosovalı Arnavutların isə böyük bir qısmının Müsəlman olmasıdır. Müsəlmanlık hüviyyəti altında evlənmə Türklərin bir qısmında, kültür çevrəsi, iş qaygısı, gələcək endişəsi kimi səbəblərlə kəndi milli aidiyətlərindən feragat etmə durumu doğura bilmiştir. Bu şəkil bir asimilasiya hüsusile Osmanlı idaresinin Kosova’da ortadan qalqmasıyla sür’et qazanmış, dövrlərə bağlı olaraq bazən daha da artmış, bazən normal seyrində davam eyləmişdir. Bu mantığın dəlili olaraq, Yugoslavya dövründə yapılan sayımlarda Türk nüfusu ve Arnavut nüfusu nisbətlərinin sayımdan sayıma ilerləmə və/vəya geriləmə şəklində gidib gəlməsi verilə bilər.
Yugoslavya dövründə yapılan nüfus sayımlarına görə Kosova Türklərinin sayısı sürekli 12.500 olaraq göstərilmiştir. Bu durum, dövlət politiqasının nəticəsidir.
1998 yılında başlayan NATO Kosova Operasyonu’ndan sonra Birləşmiş Millətlər qontrolunda, AGİT tarafından yapılan nüfus qeydlərində Kosova vatandaşlarının milli mənsubiyyətindən ziyadə danışdıkları dil mərkəzli bir araştırma eylənmişdir. Bu araştırma məlumatına göre, Kosova’da yaxlaşıq 250.000 insanTürkcə danışmakdadır.
Kosova Demokratik Türk Partiyası’nin (KDTP) son seçimlərdə ortalama 8.000 səs aldığı göz önündə (ferddən ailə mənsublarına ve səs vermeyənlərə qədər dəyərləndirilərək) bu sayının ən düşük ortalamayla 30 – 35 bin arasında dəyiştiyi tahmin edilə bilər. Yinə, Kosova’daki Türk Sivil Toplum Quruluşlarının, KDTP’nin və basın yayın quruluşlarının qeydlərinə görə bu sayının 60.000 civarında olduğu tahmin edilmektədir. Ayrıca, siyasi tercihlərində çeşidli səbəblərdən dolayı Kosova Demokratik Türk Partiyası’na oy verməyən Türkləri və kültür, hayat səbəbləriylə ümumi Türk zümrəsiylə irtibatı zayıflayan, asimilasiya təhlükəsiylə qarşı qarşıya qalan Kosovalı Türkləri də hesaba qatmak gərəkir. 1989 ilinə qədər Kosova’da rəsmi dil olarak qəbul edilən Türkcə (Türkiyə Türkcəsi ile aynı), 1999 yılından sonra Birləşmiş Millətlər öndərliyindəki beynəlxalq güç tərəfindən resmiyyətdən qaldırılmışdır. Bu durum da Kosova Türklüyünün nüfus ve nüfuz olaraq zayıflaması nəticəsini doğura bilecək bir potansiyal taşımaqdadır. Bu durumun negativ təsiri, 1999 ilindən 2009 ilinə qədər görülmüşdür.
Avqust 04, 2021
kosovo, türkləri, məqalənin, mətnini, azərbaycan, dilinə, uyğunlaşdırmaq, lazımdır, məqalədə, cümlə, quruluşlarındakı, yanlışlıqları, orfoqrafik, səhvləri, düzəltdikdən, sonra, qaralama, şablonunu, silməyi, unutmayın, kosovo, türkləri, asli, olaraq, kosova, mu. Bu meqalenin metnini Azerbaycan diline uygunlasdirmaq lazimdir Meqalede cumle quruluslarindaki yanlisliqlari ve orfoqrafik sehvleri duzeltdikden sonra qaralama az sablonunu silmeyi unutmayin Kosovo Turkleri asli olaraq Kosova muhitinde tarixi dovrden bugunku dovre qeder yasayan bugun ise Turkiyede de boyuk bir nufuz nisbetile yasayan Muselman Turk qrupudur Kosova Turkleri tabiri Balkan Turkleri olaraq ifade edilen Gerbi Turk nufusunun xususile Osmanli dovru idari taksimatinda Kosova Vilayeti arazisinde yasayagelen turklerin bugunku nufusunu belirtir Bugunku Kosova Turkleri RedakteBoy Olaraq Kosova Turkleri Redakte Bugunku Kosova Turkleri tarixi dovrden gelen Oguz ve Qipcaq Turk boylari agirliqli bir Turk zumresidir Bu iki Turk qrubu icinde 14 esr ve sonrasi indaqi Oguz kocleri sebebiyle Oguz Turk qrubu cox daha basqin bir haldadir Osmanli Dovleti nin 500 ilden fazla hakimiyyet dovru ile beraber Kosova Turklerinin hem dil durumu hem etnik durumu Oguz Turkleri gelenekleri temelli sekillenmistir Nufus Durumu Redakte Kosovali Turklerin nufus sayilarina dair cox cesidli pozitiv negativ obyektiv subyektiv melumat vardir Melumatlarin umumu Kosova Turklerinin Kosova daqi sayilarini az gosterir Buna cesidli siyasi sebebleri vardir Bazi baxis acilarinin bu raqami az gostermesinin sebebi Kosova Turklerinin en son Balkan Savasi ile Turkiye ye koc etmis oldugundan haraket edip artiq Kosova da bir Turk varligini olsa olsa basit bir azinliq seklinde goren bir idrakdir Bir diger melumat cesidinde Kosova Turklerinin 15 000 civarinda zikr edilmesinin sebebi Kosova da Turk yoxdur bu Turkce danisan insan qrupu Turkce danisan Albanlardir siyasi fikriyyatindan oturudur Bunlara benzer fikr ve arasdirma yontemlerinin verdiyi negativ ve ya eskik neticeler Kosova Turkluyunun raqam olaraq nufusunu ve tesirlilik olaraq nufuzunu vermekden uzaqdirlar Reqemlerin az verilmesinde bir diger sebeb de Kosovali Turklerin tamaminin Kosovali Arnavutlarin ise boyuk bir qisminin Muselman olmasidir Muselmanlik huviyyeti altinda evlenme Turklerin bir qisminda kultur cevresi is qaygisi gelecek endisesi kimi sebeblerle kendi milli aidiyetlerinden feragat etme durumu dogura bilmistir Bu sekil bir asimilasiya hususile Osmanli idaresinin Kosova da ortadan qalqmasiyla sur et qazanmis dovrlere bagli olaraq bazen daha da artmis bazen normal seyrinde davam eylemisdir Bu mantigin delili olaraq Yugoslavya dovrunde yapilan sayimlarda Turk nufusu ve Arnavut nufusu nisbetlerinin sayimdan sayima ilerleme ve veya gerileme seklinde gidib gelmesi verile biler Yugoslavya dovrunde yapilan nufus sayimlarina gore Kosova Turklerinin sayisi surekli 12 500 olaraq gosterilmistir Bu durum dovlet politiqasinin neticesidir 1998 yilinda baslayan NATO Kosova Operasyonu ndan sonra Birlesmis Milletler qontrolunda AGIT tarafindan yapilan nufus qeydlerinde Kosova vatandaslarinin milli mensubiyyetinden ziyade danisdiklari dil merkezli bir arastirma eylenmisdir Bu arastirma melumatina gore Kosova da yaxlasiq 250 000 insan Turkce danismakdadir Kosova Demokratik Turk Partiyasi nin KDTP son secimlerde ortalama 8 000 ses aldigi goz onunde ferdden aile mensublarina ve ses vermeyenlere qeder deyerlendirilerek bu sayinin en dusuk ortalamayla 30 35 bin arasinda deyistiyi tahmin edile biler Yine Kosova daki Turk Sivil Toplum Quruluslarinin KDTP nin ve basin yayin quruluslarinin qeydlerine gore bu sayinin 60 000 civarinda oldugu tahmin edilmektedir Ayrica siyasi tercihlerinde cesidli sebeblerden dolayi Kosova Demokratik Turk Partiyasi na oy vermeyen Turkleri ve kultur hayat sebebleriyle umumi Turk zumresiyle irtibati zayiflayan asimilasiya tehlukesiyle qarsi qarsiya qalan Kosovali Turkleri de hesaba qatmak gerekir 1989 iline qeder Kosova da resmi dil olarak qebul edilen Turkce Turkiye Turkcesi ile ayni 1999 yilindan sonra Birlesmis Milletler onderliyindeki beynelxalq guc terefinden resmiyyetden qaldirilmisdir Bu durum da Kosova Turkluyunun nufus ve nufuz olaraq zayiflamasi neticesini dogura bilecek bir potansiyal tasimaqdadir Bu durumun negativ tesiri 1999 ilinden 2009 iline qeder gorulmusdur Menbe https az wikipedia org w index php title Kosovo turkleri amp oldid 4492386, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
