fbpx
Wikipedia

Koroğlu qalası (Şəmkir)

Koroğlu qalasıŞəmkir rayonu ərazisində yerləşən XVI-XVII əsrlərə aid tarix-memarlıq abidəsidir. Abidənin dövrümüzə çatmış hissəsi möhkəm əhəngdaşından ibarət təpənin ən yüksək yerini tutur.

Koroğlu qalası
Ölkə
Şəhər Şəmkir
Yerləşir Şəmkir şəhərinin yaxınlığı, Zəyəmçayın sahilində
Aidiyyatı Koroğlu
Tikilmə tarixi XVI-XVII əsrlər
Üslubu Arran memarlıq məktəbi
Material süngər daşı, əhəng məhlulu
İstinad nöm.336
KateqoriyaQala
ƏhəmiyyətiÖlkə əhəmiyyətli

Koroğlu qalasının divarlarının hörgüsündə yerli süngər daşından istifadə edilmişdir. Xaricdən hörgü səliqəli horizontal xəttlər üzrə aparılmışdır. Daxildən isə hörgünün səliqəli olmasına bir o qədər də fikir verilməmiş və əhəng məhlulu ilə üzlənmişdir. Hörgü zamanı da möhkəm əhəng məhlulundan istifadə edilmişdir. Çılpaq qaya üzərində ucalaq qala təmələ malik olmamaqla, üzvi şəkildə yerləşdiyi sıldırım qayanın bətninə toxunmuşdur.

Tarixi redaktə

Kiçik Qafqaz dağlarının şimal ətəkləri, diblərindən kür çayı və onun qolları polan dağ çayları keçən gözəl düzənliklərlə zəngindir. Kür vadisindən yaylağa giriş çoxlu sayda müdafiə tikililəri, qəsrlər və gözətçi qüllələri ilə zəngindir. Yaylaq ərazisində yerləşdirilmiş bu cür tikililərin inşası üçün elə yüksək ərazilər seçilmişdir ki, onların hər birindən baxarkən geniş ölçülü ətraf ərazilər, həmçinin ən yaxın ərazidə olan digər müdafiə tikililərini görmək mümkün olsun. Şəmkir rayonu ərazisindəki Koroğlu qalası da bu tip müdafiə-müşahidə tikililərindən biridir.

Abidənin dövrümüzə çatmış hissəsi möhkəm əhəngdaşından ibarət təpənin ən yüksək yerini tutur. Təpənin yamacları və ətəklərində çoxlu dəfn abidələri vardır. Koroğlu qalası yaxınlığında, Şəmkir şəhəri ərazisində, Cəgirçayın sahilində dörd divar və künc qüllələrindən ibarət başqa bir müdafiə tikilinin də qalıqları dövrümüzə çatmışdır. Böyük təpənin zirvəzində yerləşən bu qaladan Kür çayı vadisinə və Böyük Qafqaz silsiləsinin ətəklərinə geniş nəzarət baxışı açılır. Bu qaladan həm də Koroğlu qalası aydın görünür və Cəgirçay vadisinə mənzərə açılır.

Bu cür kiçik müdafiə və müşahidə tikililəri Şəmkir, Göygöl, Ağstafa ərazilərində bir zəncir kimi düzülərək Gürcüstan zərhəddinə kimi uzanır və çay vadilərini müşahidə etməyə, həmçinin yaxınlıqdakı qalaları xəbərdar etməyə imkan verir. Xalq arasında yayılmış əfsanələr bu qala və qalaçaların bir çoxunu Koroğlunun adı ilə əlaqələndirir. Lakin onların bəzilərində XVII-XVIII əsrlərdə həyata keçirilmiş inşaat-yenidənqurma izləri olsa da, əksəri tarixi baxımından daha qədim dövrlərə aiddir.

Memarlıq xüsusiyyətləri redaktə

Koroğlu qalasının divarlarının hörgüsündə yerli süngər daşından istifadə edilmişdir. Xaricdən hörgü səliqəli horizontal xəttlər üzrə aparılmışdır. Daxildən isə hörgünün səliqəli olmasına bir o qədər də fikir verilməmiş və əhəng məhlulu ilə üzlənmişdir. Hörgü zamanı da möhkəm əhəng məhlulundan istifadə edilmişdir. Çılpaq qaya üzərində ucalaq qala təmələ malik olmamaqla, üzvi şəkildə yerləşdiyi sıldırım qayanın bətninə toxunmuşdur.

Qayanın qala ətrafında yerləşən səthi 14-20 sm diametrə, 15-20 sm dərinliyə malik kasa formalı çapma çökəkliklərə malikdir. Bu kasalar da öz aralarında dərin olmayan kanallar vasitəsi ilə əlaqələndirilmişdir. Bu cür çapma kasalara Cingirdağ və Xaçbulaqda da rast gəlinir və İ. M. Cəfərzadə onları daş dövrünə aid edir.

İstinadlar redaktə

  1. Щеблыкин, 1943. səh. 52
  2. Щеблыкин, 1943. səh. 53
  3. Щеблыкин, 1943. səh. 50
  4. Щеблыкин, 1943. səh. 54

Ədəbiyyat redaktə

  • Джафарзаде, И. М. Историко-археологический очерк Старой Гянджи. Баку: Издательство Академии наук Азербайджанской ССР. 1949.
  • Щеблыкин, И.П. Памятники Азербайджанского зодчества эпохи Низами. Баку: Изд-во АзФАН. 1943.

Həmçinin bax redaktə

koroğlu, qalası, şəmkir, koroğlu, qalası, şəmkir, rayonu, ərazisində, yerləşən, xvii, əsrlərə, tarix, memarlıq, abidəsidir, abidənin, dövrümüzə, çatmış, hissəsi, möhkəm, əhəngdaşından, ibarət, təpənin, yüksək, yerini, tutur, koroğlu, qalasıölkə, azərbaycanşəhə. Koroglu qalasi Semkir rayonu erazisinde yerlesen XVI XVII esrlere aid tarix memarliq abidesidir Abidenin dovrumuze catmis hissesi mohkem ehengdasindan ibaret tepenin en yuksek yerini tutur Koroglu qalasiOlke AzerbaycanSeher SemkirYerlesir Semkir seherinin yaxinligi Zeyemcayin sahilindeAidiyyati KorogluTikilme tarixi XVI XVII esrlerUslubu Arran memarliq mektebiMaterial sunger dasi eheng mehluluAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 336KateqoriyaQalaEhemiyyetiOlke ehemiyyetliKoroglu qalasinin divarlarinin horgusunde yerli sunger dasindan istifade edilmisdir Xaricden horgu seliqeli horizontal xettler uzre aparilmisdir Daxilden ise horgunun seliqeli olmasina bir o qeder de fikir verilmemis ve eheng mehlulu ile uzlenmisdir Horgu zamani da mohkem eheng mehlulundan istifade edilmisdir Cilpaq qaya uzerinde ucalaq qala temele malik olmamaqla uzvi sekilde yerlesdiyi sildirim qayanin betnine toxunmusdur Mundericat 1 Tarixi 2 Memarliq xususiyyetleri 3 Istinadlar 4 Edebiyyat 5 Hemcinin baxTarixi redakteKicik Qafqaz daglarinin simal etekleri diblerinden kur cayi ve onun qollari polan dag caylari kecen gozel duzenliklerle zengindir Kur vadisinden yaylaga giris coxlu sayda mudafie tikilileri qesrler ve gozetci qulleleri ile zengindir Yaylaq erazisinde yerlesdirilmis bu cur tikililerin insasi ucun ele yuksek eraziler secilmisdir ki onlarin her birinden baxarken genis olculu etraf eraziler hemcinin en yaxin erazide olan diger mudafie tikililerini gormek mumkun olsun 1 Semkir rayonu erazisindeki Koroglu qalasi da bu tip mudafie musahide tikililerinden biridir 1 Abidenin dovrumuze catmis hissesi mohkem ehengdasindan ibaret tepenin en yuksek yerini tutur Tepenin yamaclari ve eteklerinde coxlu defn abideleri vardir 1 Koroglu qalasi yaxinliginda Semkir seheri erazisinde Cegircayin sahilinde dord divar ve kunc qullelerinden ibaret basqa bir mudafie tikilinin de qaliqlari dovrumuze catmisdir 2 Boyuk tepenin zirvezinde yerlesen bu qaladan Kur cayi vadisine ve Boyuk Qafqaz silsilesinin eteklerine genis nezaret baxisi acilir Bu qaladan hem de Koroglu qalasi aydin gorunur ve Cegircay vadisine menzere acilir 3 Bu cur kicik mudafie ve musahide tikilileri Semkir Goygol Agstafa erazilerinde bir zencir kimi duzulerek Gurcustan zerheddine kimi uzanir ve cay vadilerini musahide etmeye hemcinin yaxinliqdaki qalalari xeberdar etmeye imkan verir 4 Xalq arasinda yayilmis efsaneler bu qala ve qalacalarin bir coxunu Koroglunun adi ile elaqelendirir Lakin onlarin bezilerinde XVII XVIII esrlerde heyata kecirilmis insaat yenidenqurma izleri olsa da ekseri tarixi baximindan daha qedim dovrlere aiddir 4 Memarliq xususiyyetleri redakteKoroglu qalasinin divarlarinin horgusunde yerli sunger dasindan istifade edilmisdir Xaricden horgu seliqeli horizontal xettler uzre aparilmisdir Daxilden ise horgunun seliqeli olmasina bir o qeder de fikir verilmemis ve eheng mehlulu ile uzlenmisdir 2 Horgu zamani da mohkem eheng mehlulundan istifade edilmisdir 3 Cilpaq qaya uzerinde ucalaq qala temele malik olmamaqla uzvi sekilde yerlesdiyi sildirim qayanin betnine toxunmusdur 2 Qayanin qala etrafinda yerlesen sethi 14 20 sm diametre 15 20 sm derinliye malik kasa formali capma cokekliklere malikdir Bu kasalar da oz aralarinda derin olmayan kanallar vasitesi ile elaqelendirilmisdir 2 Bu cur capma kasalara Cingirdag ve Xacbulaqda da rast gelinir ve I M Ceferzade onlari das dovrune aid edir 2 Istinadlar redakte 1 0 1 1 1 2 Sheblykin 1943 seh 52 2 0 2 1 2 2 2 3 2 4 Sheblykin 1943 seh 53 3 0 3 1 Sheblykin 1943 seh 50 4 0 4 1 Sheblykin 1943 seh 54Edebiyyat redakteDzhafarzade I M Istoriko arheologicheskij ocherk Staroj Gyandzhi Baku Izdatelstvo Akademii nauk Azerbajdzhanskoj SSR 1949 Sheblykin I P Pamyatniki Azerbajdzhanskogo zodchestva epohi Nizami Baku Izd vo AzFAN 1943 Hemcinin bax redakte Menbe https az wikipedia org w index php title Koroglu qalasi Semkir amp oldid 7392243, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.