Koley (q.yun.Κωλαῖος) – samoslu qədim yunan səyyahı və gümüş satışı ilə məşğul olan tacir. Atlantik okeanında olmuş adı bizə məlum olan ilk qədim yunandır.
Tartes şəhərinə səfər
Səyyahların adlarının anonim qaldığı qədim dövrdə Koley və Sostratın səyahətləri Herodot tərəfindən əhəmiyyətli sayılmış və o , onların adlarını qeyd etmişdi.
Herodot yazır ki, Koley Tartes şəhərinə gedib çıxmış ilk yunandır (e.ə. VII əsrin ortaları) . O , şəhərin hökmdarı Arganthonios tərəfindən yaxşı qaşılanmış və hədiyyələrlə vətəni Yunanıstana yola salınmışdır.
Koleyin Tartes şəhərinə səyahəti təsadüf nəticəsində baş tutmuşdu. Əslində, o, Misirə üzürdü, lakin güclü fırtına onun gəmisini istiqamətdən yayındırmışdı və Koley Cəbəllütariq boğazından keçərək müasir İspaniyanın cənub-qərbində yerləşən Tartes şəhərinə üzüb gəlmişdi.
Koley bu səfərdən 30 sentner gümüş gətirmişdi, bu çox böyük uğur idi və buna görə də, Koley gümüşün 6 talant məbləğində onda bir hissəsini mis qab hazırlanmasına xərcləyib onu ilahə Hera məbədinə hədiyyə etmişdi.
Tartes şəhərinin əhəmiyyəti
Tartes e.ə. I minillikdə cənub-qərbi İspaniyada mövcud olmuş qədim şəhərdir. Əsası, Qadesdən olan finikiyalı kolonistlərin köməyi ilə bir versiyaya görə, kiçik Asiyadan olan etrusklar, digər versiyaya görə yerli tayfalar (turdetanlar və turdullar) tərəfindən qoyulmuşdu. Dəqiq yeri məlum deyil, mənbələrin əksəriyyəti bu qədim şəhərin Betis (indiki Qvadalkivir) çayının aşağı axınında yerləşdiyi güman edir.
Gümüş, mis və qurğuşunla zəngin olan Tartes təxminən 1500 il ərzində həm Britaniyadan qalay gətirlməsi biznesində, həm də bütün Aralıq dənizi hövzəsi ölkələri üçün tunc məmulatların hazırlanması biznesində əsas ortaq idi.
Tartes həm finikiyalılarla, həm də karfagenlilərlə uğurlu biznes münasibətləri qurmuşdu: şərqə metal ixracı Karfagen vasitəsilə həyata keçirilirdi.
Koleyin səyahətinin əhəmiyyəti
Koleyin səyahətinədək Aralıq dənizinin qərb sahilləri və Cəbəllütariq boğazından qərbdə olan ərazilər haqqında yunanların təsəvvürləri finikiyalı dənizçilərin və tacirlərin təhrif olunmuş söz-söhbətlərinə və şayiələrə əsaslanırdı. Ümumiyyətlə, tarixən məlumdur ki, finikiyalılar öz ticarət partnyorları haqqında məlumatları gizli saxlamağa çalışırdılar. Cəbəllütariq boğazı isə Karfagenin güclü vaxtlarında qeyri-karfagen gəmiləri üçün bağlı idi.
R.Henniq hesab edir ki, ola bilsin ki, Koley məhz Tartesə getməyi planlaşdırırdı. Bu halda tufanla bağlı izahat sırf bu niyyəti açmamaq üçün bəhanə ola bilər.
İspan müəllifi Qarsiya Bellido yazır ki, Koley Tartesə üzüb gəlmiş ilk yunan deyildi və yunanlar ən azı e.ə. VIII əsrin birinci yarısından Tarteslə ticarət münasibətlərinə malik idi. Ola bilsin ki, samoslular sırf yerli patriotizmdən çıxış edərək öz həmyerlilərini HerodotaCəbəllütariq boğazından keçib Tartesə çatmış ilk yunan kimi təqdim etmişdilər.
Koleyin səyahətindən sonra yunanlar Tarteslə 120 il davam edən sıx ticarət əlaqələri qurmağa müvəffəq olmuşdular. E.ə. 537-ci ildə Alalie dəniz döyüşündə karfagenlilərlə etrusklar yunanları darmadağın edərək onları Aralıq dənizinin qərbindən sıxışdırıb çıxardılar və yunanların Tarteslə ticarət münasibətlərinə son qoyuldu.
İstinadlar
↑ Herodot, IV, p. 152
Ричард Хенниг. Неведомые земли, Москва. Издательство иностранной литературы. 1961. стр 76-77
Ричард Хенниг. Неведомые земли, Москва. Издательство иностранной литературы. 1961. стр 75
Ричард Хенниг. Неведомые земли, Москва. Издательство иностранной литературы. 1961. стр 79
Ричард Хенниг. Неведомые земли, Москва. Издательство иностранной литературы. 1961. стр 80
A.G.Bellido. Las primeras navigaciones griegas a Iberia, "Archivo Espanol de Arqueologia", 1940/41, p.110
Ричард Хенниг. Неведомые земли, Москва. Издательство иностранной литературы. 1961. стр 81
koley, Κωλαῖος, samoslu, qədim, yunan, səyyahı, gümüş, satışı, ilə, məşğul, olan, tacir, atlantik, okeanında, olmuş, adı, bizə, məlum, olan, qədim, yunandır, mündəricat, tartes, şəhərinə, səfər, tartes, şəhərinin, əhəmiyyəti, səyahətinin, əhəmiyyəti, istinadla. Koley q yun Kwlaῖos samoslu qedim yunan seyyahi ve gumus satisi ile mesgul olan tacir Atlantik okeaninda olmus adi bize melum olan ilk qedim yunandir Mundericat 1 Tartes seherine sefer 2 Tartes seherinin ehemiyyeti 3 Koleyin seyahetinin ehemiyyeti 4 Istinadlar 5 Hemcinin baxTartes seherine sefer RedakteSeyyahlarin adlarinin anonim qaldigi qedim dovrde Koley ve Sostratin seyahetleri Herodot terefinden ehemiyyetli sayilmis ve o onlarin adlarini qeyd etmisdi Herodot yazir ki Koley Tartes seherine gedib cixmis ilk yunandir e e VII esrin ortalari O seherin hokmdari Arganthonios terefinden yaxsi qasilanmis ve hediyyelerle veteni Yunanistana yola salinmisdir Koleyin Tartes seherine seyaheti tesaduf neticesinde bas tutmusdu Eslinde o Misire uzurdu lakin guclu firtina onun gemisini istiqametden yayindirmisdi ve Koley Cebellutariq bogazindan kecerek muasir Ispaniyanin cenub qerbinde yerlesen Tartes seherine uzub gelmisdi 1 Koley bu seferden 30 sentner gumus getirmisdi bu cox boyuk ugur idi ve buna gore de Koley gumusun 6 talant mebleginde onda bir hissesini mis qab hazirlanmasina xercleyib onu ilahe Hera mebedine hediyye etmisdi 1 Tartes seherinin ehemiyyeti RedakteTartes e e I minillikde cenub qerbi Ispaniyada movcud olmus qedim seherdir Esasi Qadesden olan finikiyali kolonistlerin komeyi ile bir versiyaya gore kicik Asiyadan olan etrusklar diger versiyaya gore yerli tayfalar turdetanlar ve turdullar terefinden qoyulmusdu Deqiq yeri melum deyil menbelerin ekseriyyeti bu qedim seherin Betis indiki Qvadalkivir cayinin asagi axininda yerlesdiyi guman edir 2 Gumus mis ve qurgusunla zengin olan Tartes texminen 1500 il erzinde hem Britaniyadan qalay getirlmesi biznesinde hem de butun Araliq denizi hovzesi olkeleri ucun tunc memulatlarin hazirlanmasi biznesinde esas ortaq idi 3 Tartes hem finikiyalilarla hem de karfagenlilerle ugurlu biznes munasibetleri qurmusdu serqe metal ixraci Karfagen vasitesile heyata kecirilirdi Koleyin seyahetinin ehemiyyeti RedakteKoleyin seyahetinedek Araliq denizinin qerb sahilleri ve Cebellutariq bogazindan qerbde olan eraziler haqqinda yunanlarin tesevvurleri finikiyali denizcilerin ve tacirlerin tehrif olunmus soz sohbetlerine ve sayielere esaslanirdi 4 Umumiyyetle tarixen melumdur ki finikiyalilar oz ticaret partnyorlari haqqinda melumatlari gizli saxlamaga calisirdilar Cebellutariq bogazi ise Karfagenin guclu vaxtlarinda qeyri karfagen gemileri ucun bagli idi R Henniq hesab edir ki ola bilsin ki Koley mehz Tartese getmeyi planlasdirirdi Bu halda tufanla bagli izahat sirf bu niyyeti acmamaq ucun behane ola biler 5 Ispan muellifi Qarsiya Bellido yazir ki Koley Tartese uzub gelmis ilk yunan deyildi ve yunanlar en azi e e VIII esrin birinci yarisindan Tartesle ticaret munasibetlerine malik idi 6 Ola bilsin ki samoslular sirf yerli patriotizmden cixis ederek oz hemyerlilerini Herodota Cebellutariq bogazindan kecib Tartese catmis ilk yunan kimi teqdim etmisdiler Koleyin seyahetinden sonra yunanlar Tartesle 120 il davam eden six ticaret elaqeleri qurmaga muveffeq olmusdular E e 537 ci ilde Alalie deniz doyusunde karfagenlilerle etrusklar yunanlari darmadagin ederek onlari Araliq denizinin qerbinden sixisdirib cixardilar ve yunanlarin Tartesle ticaret munasibetlerine son qoyuldu 7 Istinadlar Redakte 1 2 Herodot IV p 152 Richard Hennig Nevedomye zemli Moskva Izdatelstvo inostrannoj literatury 1961 str 76 77 Richard Hennig Nevedomye zemli Moskva Izdatelstvo inostrannoj literatury 1961 str 75 Richard Hennig Nevedomye zemli Moskva Izdatelstvo inostrannoj literatury 1961 str 79 Richard Hennig Nevedomye zemli Moskva Izdatelstvo inostrannoj literatury 1961 str 80 A G Bellido Las primeras navigaciones griegas a Iberia Archivo Espanol de Arqueologia 1940 41 p 110 Richard Hennig Nevedomye zemli Moskva Izdatelstvo inostrannoj literatury 1961 str 81Hemcinin bax RedaktePifeyMenbe https az wikipedia org w index php title Koley amp oldid 4560587, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
