Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kirpikli acılıqotu (lat. Ephedra ciliata) — bitkilər aləminin qnetokimilər şöbəsinin sinfinin dəstəsinin acılıqotukimilər fəsiləsinin acılıqotu cinsinə aid bitki növü.
| Kirpikli acılıqotu | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Kirpikli acılıqotu | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Botaniki xarakteristikası
İranda, Orta Asiyada təbii halda bitir. Hündürlüyü 5 m-ə qədər olan, saemaşan gövdəli və lifli, boz qabıqlı, qol-budaqlı kol bitkisidir. Budaqcıqları dəstəli, sarımtıl, göyümtül-yaşıl olub, uzundur. Yarpaqlarının 2-4-ü bir yerdədir, xətvarı, ucu sivriləşmişdir, uzunluğu 30 mm-ə, eni isə 1 mm-ə qədərdir, qaidəsində zər pərdəcikli qın əmələ gəlmişdir. Tozcuq sünbüllərinin bir neçəsi bir yerdə olub, yumurtavarıdır. Çiçəkləri ikicinsli və bəzən bircinslidir. Erkək çiçəkləri təkdir və ya 2-4 ədəd olmaqla qısa dəstələrdə yığılmışdır. Dişi çiçəkləri tək və ya təbəqə şəklində 2-3 ədədi bir yerdə yerləşir. Erkəkcik yarpağı ümumi qələmşəkilli bünövrədə yerləşir. Ləpəyarpaqları təkdir, toxumun qabığından çıxır. Meyvəverən sünbülcükləri yumurtaya oxşar olub, bir neçəsi bir yerdə olmaqla, uzun ayaqcıqlar üzərindədir. Meyvələri kürəşəkillidir, uzunluğu təxminən 6 mm-ə çatır, lətlidir, rəngi qırmızımtıl və ya ağ olur. Toxumları qonur, arxa tərəfi qabarıq, 6 mm uzunluqdadır, mayda çiçək açır, iyul-avqust aylarında meyvələri yetişir. Qışda rütubətdən qorunmalıdır. Toxumla çoxaldılır. Tərkibində 2-3% efedrin və psevdoefedrin vardır, efedrin alkaloidi (efedrin) (C10H15NO) almaq üçün istifadə edilir. Efedrin preparatı da adrenalin kimi qan damarlarını daraldır və cərrahiyyə əməliyyatında qankəsici dərman kimi, bronxial astmada, xroniki bronxit xəstəliklərində və qanaxmalarda, morfinlə və skolorominlə zəhərlənmə hallarında zəhərin təsirini aradan qaldırmaq üçün, öskürəyə, ağ ciyər vərəminə qarşı, hərarəti aşağı salan vasitə kimi istifadə edilir. Azərbaycanda Abşeron yarımadasında AMEA-nın Mərkəzi Botanika bağında və Mərdəkan Dendrarisində becərilir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Ephedra foliata var. ciliata (Fisch. & C.A.Mey.) Stapf
Heterotipik sinonimləri
- Ephedra aitchisonii (Stapf) V.A.Nikitin
- Ephedra alte Brandis
- Ephedra alte C.A.Mey.
- Ephedra asparagoides Griff.
- Ephedra ciliata var. polylepis (Boiss. & Hausskn.) Riedl
- Ephedra foliata Boiss. ex C.A.Mey.
- Ephedra foliata var. aitchisonii Stapf
- Ephedra foliata var. polylepis (Boiss. & Hausskn.) Stapf
- Ephedra kokanica Regel
- Ephedra peduncularis Boiss.
- Ephedra polylepis Boiss. & Hausskn.
- Ephedra rollandii Maire
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kirpikli aciliqotu lat Ephedra ciliata bitkiler aleminin qnetokimiler sobesinin sinfinin destesinin aciliqotukimiler fesilesinin aciliqotu cinsine aid bitki novu Kirpikli aciliqotuElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Sobe QnetokimilerSinif Deste Fesile AciliqotukimilerCins AciliqotuNov Kirpikli aciliqotuBeynelxalq elmi adiEphedra ciliata Aitch 1882Seklin VikiAnbarda axtarisiITIS 822629NCBI 302008Botaniki xarakteristikasiIranda Orta Asiyada tebii halda bitir Hundurluyu 5 m e qeder olan saemasan govdeli ve lifli boz qabiqli qol budaqli kol bitkisidir Budaqciqlari desteli sarimtil goyumtul yasil olub uzundur Yarpaqlarinin 2 4 u bir yerdedir xetvari ucu sivrilesmisdir uzunlugu 30 mm e eni ise 1 mm e qederdir qaidesinde zer perdecikli qin emele gelmisdir Tozcuq sunbullerinin bir necesi bir yerde olub yumurtavaridir Cicekleri ikicinsli ve bezen bircinslidir Erkek cicekleri tekdir ve ya 2 4 eded olmaqla qisa destelerde yigilmisdir Disi cicekleri tek ve ya tebeqe seklinde 2 3 ededi bir yerde yerlesir Erkekcik yarpagi umumi qelemsekilli bunovrede yerlesir Lepeyarpaqlari tekdir toxumun qabigindan cixir Meyveveren sunbulcukleri yumurtaya oxsar olub bir necesi bir yerde olmaqla uzun ayaqciqlar uzerindedir Meyveleri kuresekillidir uzunlugu texminen 6 mm e catir letlidir rengi qirmizimtil ve ya ag olur Toxumlari qonur arxa terefi qabariq 6 mm uzunluqdadir mayda cicek acir iyul avqust aylarinda meyveleri yetisir Qisda rutubetden qorunmalidir Toxumla coxaldilir Terkibinde 2 3 efedrin ve psevdoefedrin vardir efedrin alkaloidi efedrin C10H15NO almaq ucun istifade edilir Efedrin preparati da adrenalin kimi qan damarlarini daraldir ve cerrahiyye emeliyyatinda qankesici derman kimi bronxial astmada xroniki bronxit xesteliklerinde ve qanaxmalarda morfinle ve skolorominle zeherlenme hallarinda zeherin tesirini aradan qaldirmaq ucun oskureye ag ciyer veremine qarsi herareti asagi salan vasite kimi istifade edilir Azerbaycanda Abseron yarimadasinda AMEA nin Merkezi Botanika baginda ve Merdekan Dendrarisinde becerilir SinonimleriHomotipik sinonimleri Ephedra foliata var ciliata Fisch amp C A Mey StapfHeterotipik sinonimleri Ephedra aitchisonii Stapf V A Nikitin Ephedra alte Brandis Ephedra alte C A Mey Ephedra asparagoides Griff Ephedra ciliata var polylepis Boiss amp Hausskn Riedl Ephedra foliata Boiss ex C A Mey Ephedra foliata var aitchisonii Stapf Ephedra foliata var polylepis Boiss amp Hausskn Stapf Ephedra kokanica Regel Ephedra peduncularis Boiss Ephedra polylepis Boiss amp Hausskn Ephedra rollandii MaireIstinadlarHemcinin bax