30 aprel 1852-ci ildə Qahirədə dünyaya gəldi. Atası Misirin ilk xidivi Kavalalı İsmayıl Paşa, anası onun xanımlarından Şəfəqnur xanımdır. Təhsil həyatlarının bir hissəsini xaricdə tamamlayan qardaşlarından fərqli olaraq, Mehmed Tofiq öncə Menyel, daha sonra isə Təchiziyyə mədrəsələrində təhsil aldı. Vəliəhd olaraq böyüdüldüyü üçün ərəbcə ilə yanaşı, türkcə, farsca, fransızca və ingiliscə öyrəndi. Atasının xarici ölkələrə etdiyi səyahətlərdə onu naib olaraq əvəz etdi. 19 yaşında xüsusi məclis rəisi, 1879-cu ildə isə vəzir məclisi rəisi təyin edildi.
Misir xidivliyi
Misirin getdikcə artan xarici borclarını ödəyə bilməməsi borcverən ölkələrin Misir maliyyəsini ələ alması ilə nəticələndi. Fransa və İngiltərə borclarının ödənilməməsi səbəbilə Bab-ı Əlidən atası İsmayıl Paşanın vəzifədən azad olunmasını tələb etdi. Sultan Əbdülhəmid Avropa dövlətlərinin təzyiqiylə 26 iyun 1879-cu ildə İsmayıl Paşanı vəzifədən azad etdi və böyük oğlu Tofiq Paşanı xidiv təyin etdi. Ancaq təyin olunan yeni xidivin səlahiyyətlərinin müzakirəsi uzun çəkdi və təyinat fərmanı 7 avqust 1879-cu ildə imzalandı.
Tofiq Paşanın xidivliyi illərində qarşılaşdığı ilk mühüm məsələ, artmaqda olan əcnəbi düşmənçiliyinin cəmiyyətin və bürokratiyanın bir çox təbəqələrini ayağa qaldırması oldu. O, bir tərəfdən onu Misirdə hakimiyyətə gətirən Avropalı güclərin tələblərini yerinə yetirir, digər tərəfdən isə bu gücün Misir maliyyəsi üzərindəki ağalığına qarşı mübarizə aparan yerli müxalif qüvvələri nəzarət altına almağa çalışırdı.
Urabi Paşa üsyanı
Nəhayət, artan yerli müxalifət ideologiyası orduya sıçradı. Misir hakimiyyətində söz sahibi olan türk və çərkəz qrupların Avropalılara qarşı Misiri yetərincə qoruya bilmədiyinə inanan bəzi ordu mənsubları bu müxalif qrupuna qoşulmağa başladılar. İngiltərə və Fransa təmsilçilərinin Misir maliyyəsindəki məsrəfləri azaltmaq üçün sivil məmur və hərbçilərin sayısını azaltmaq istəməsi müxalifətçilərin gücünü daha da artırdı. 1881-ci ilin yanvarında aralarında Əhməd Urabinin də olduğu 3 polkovnikin çərkəz əsilli hərb naziri Osman Rıfqı Paşa əleyhinə nümayiş əsnasında həbs edilmələri, ardından həmin polkovniklərin idarəsindəki əsgərlərin Hərb nazirliyi binasını mühasirəyə alaraq onları qaçırmaları üsyanın başlanğıc nöqtəsi oldu. Urabi Paşa ayaqlanan birliklərin idarəsini ələ alaraq Abidin sarayına gedərək buradan hökumətə nota göndərdi və hərb nazirinin vəzifədən alınmasını tələb etdi. Tofiq Paşanın bu istəyi qəbul etməsi və müxalifətçilərə yaxın olan Mahmud Sami əl-Barudini hərb naziri təyin etməsi onları daha da cəsarətləndirdi. 8 yanvar 1882-ci ildə İngiltərə və Fransanın Tofiq Paşanı dəstəkləyən açıqlamalar verməsi müxalifətçilərin xidiv üzərindəki təzyiqini daha da artırdı. Məhəmməd Şərif Paşa hökuməti istehfaya getdi və Mahmud Sami əl-Barudi tərəfindən yaradılan yeni hökumət kabinetində Urabi Paşa hərb naziri təyin olundu. Bu təyinatdan sonra Tofiq Paşa İngiltərə və Fransa təmsilçiləriylə Urabi Paşa rəbərliyindəki müxalifətçi qrup arasında çıxılmaz yola girdi. Müxalifətçilərin etdikcə gücləndiyini görən İngiltərə və Fransa 1882-ci ilin mayında ikinci nota göndərərək Mahmud Sami əl-Barudi hökumətinin istehfaya yolladı ancaq Urabi Paşa hərb naziri olmağa davam etdi.
xidiv Tofiq Paşanın idarəni tam olaraq ələ ala bilməməsi ona ümid bağlayan İngiltərə və Fransanın Misirdəki mövqeyini zəiflətdi. Beləcə, Urabi Paşa rəhbərliyindəki müxalif qüvvələrlə bu ölkələr arasında gərginlik artmağa başladı. Nəticədə, 1882-ci ilin mayında hər iki ölkə İsgəndəriyyə limanına döyüş gəmiləri göndərdi. Misir hökuməti ehtiyat tədbir olaraq şəhərdə sığınacaqlar yaratdı. İyun ayında başlayan ayaqlanmalar səbəbilə əcnəbilərin böyük bir qismi şəhərdən qaçdı, bir hissəsi isə limandakı ingilis və fransız gəmilərinə sığındılar. Ardından İngiltərə hökuməti Tofiq Paşanı dəstəklədiyini, ancaq Misir ordusunun İsgəndəriyyədəki müdafiə tədbirlərini aradan qaldırmadığı təqdirdə hərbi əməliyyat keçirəcəyini bildirdi. Urabi Paşanın bu təklifi qəbul etməməsinin ardından İngiltərə bölgəni nəzarət altına alma bəhanəsiylə İsgəndəriyyəni bombaladı. 13 iyulda Misir hökuməti İngiltərəyə müharibə elan etdi. 2 gün sonra Tofiq Paşa, İngiltərəyə sığınaraq Urabi Paşanı vətən xaini elan etdi. Parisdə baş verən hökumət skandalı səbəbilə Fransanın Misirdəki hadisələrdən uzaq durması nəticəsində ingilislər Misirdəki işğal hərəkatını təkbaşına başladılar. 14 sentyabr 1882-ci ildə Urabi Paşanın təslim olmasıyla toqquşmalar dayandı və Tofiq Paşa İngiltərənin himayəsində vəzifəsinə geri döndü. İşğalın ardından milliyyətçilərin öndə gələn simaları sürgünə göndərildi, ordu daxilində “təmizləmə” əməliyyatı aparıldı və Urabi Paşa hərəkatını dəstəkləyən cəzalandırıldı. Tofiq Paşa isə onu vəzifəyə geri qaytaran ingilislərlə dost münasibəti saxlamağa davam etdi. Xüsusilə, 1883-cü ilin oktyabrından vəzifəyə gətirilən və 1907-ci ilədək Misirin “həqiqi” idarəçisi olan Ser İvlin Berinq dönəmində səltənəti və taxt-tacı sadəcə kağız üzərində qaldı.
Son illəri
İngiltərə xidivin ölkədəki hakimiyyətini bərpa etdikdən sonra bölgəni tərk edəcəyini bildirsə də, Sudanda başlayan Məhəmməd Əhməd əl-Mehdi üsyanı və üsyana müdaxilə edən Misir ordusunun 1883-cü ilin noyabrında məğlub olamsının ardından bu planını təxirə saldı. 1885-ci ilin iyununda mühafizəkar partiyanın İngiltərədə hakimiyyətə gəlməsiylə birlikdə Misirin işğalı məsələsini sona çatıdrmaq ideyası müzakirə edilməyə başlandı. Osmanlı hökuməti və İngiltərə arasında həmin ilin oktyabrında imzalanan müqaviləyə görə, ingilislərin Misirdən çəkilməsi üçün lazımi hazırlıqların görülməsi məqsədilə hər iki tərəf bölgəyə fövqəladə təmsilçi təyin etdi. Osmanlı hökuməti tərəfindən bu vəzifəyə həmin ilin noyabrında Qazi Əhməd Muxtar Paşa gətirildi. Ancaq İngiltərə və Osmanlı təmsilçiləri ilə xidiv arasında uyuşmazlıq var idi və bu uyuşmazlıq səbəbilə Tofiq Paşa səltənətinin son illəri olduqca gərgin keçdi.
Tofiq Paşa 7 yanvar 1892-ci ildə Qahirə yaxınlığındakı Helvan sarayında vəfat etdiyi əsnada xidivlik olduqca zəifləmiş, Osmanlı təbəəliyi kağız üzərində qalmış, İngiltərənin bölgədəki hakimiyyəti güclənmişdi. Osmanlı hökuməti tərəfindən yerinə oğlu II Abbas Hilmi PaşaMisir xidivi təyin edildi.
Ailəsi
Kavalalı Tofiq Paşa 16 yanvar 1873-cü ildə Əhməd Tosun Paşanın nəslindən olan Əminə İlhami ilə evləndmişdir. Bu nigahdan cütlüyün 5 övladı dünyaya gəlmişdir:
P. J. Vatikiotis, The History of Egypt, London 1985, s. 134-201.
Rifat Uçarol, Gazi Ahmet Muhtar Paşa, İstanbul 1989, s. 157-205.
F. A. K. Yasamee, Ottoman Diplomacy: Abdülhamid II and the Great Powers, 1878-1888, İstanbul 1996, tür.yer.
D. M. Raid, “The ʿUrabî Revolution and the British Conquest, 1879-1882”, The Cambridge History of Egypt (ed. M. W. Daly), Cambridge 1998, II, 217-238.
M. W. Daly, “The British Occupation, 1882-1922”, a.e., II, 239-251.
Selim Deringil, “The Residual Imperial Mentality and the Urabi Paşa Uprising in Egypt: Ottoman Reactions to Arab Nationalism”, Studies in Turkish-Arab Relations, İstanbul 1986, s. 31-38.
a.mlf., “The Ottoman Response to the Egyptian Crisis of 1881-1882”, MES, XXIV/1 (1988), s. 3-24.
D. Hopwood, “Tawfiḳ Pas̲h̲a, Muḥammad”, EI2 (İng.), X, 388-389.
kavalalı, tofiq, paşa, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, noyabr, 2021, apre. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz noyabr 2021 Kavalali Tofiq Pasa d 30 aprel 1852 o 7 yanvar 1892 Misir xidivi 1879 1892 Kavalali Tofiq PasaMisir xidivi26 iyun 1879 7 yanvar 1892Selefi Kavalali Ismayil PasaXelefi II Abbas Hilmi PasaSexsi melumatlarDogum tarixi 30 aprel 1852Dogum yeri Qahire Misir eyaleti Osmanli imperiyasiVefat tarixi 7 yanvar 1892 39 yasinda Vefat yeri Helvan sarayi Qahire Misir xidivliyiAtasi Kavalali Ismayil PasaAnasi Sefeqnur xanimHeyat yoldasi Emine IlhamiUsagi II Abbas Hilmi Pasa Mehmed Eli Tofiq Vikianbarda elaqeli mediafayllarMundericat 1 Heyati 1 1 Ilk illeri 1 2 Misir xidivliyi 1 2 1 Urabi Pasa usyani 1 3 Son illeri 2 Ailesi 3 Menbe 4 IstinadlarHeyati RedakteIlk illeri Redakte 30 aprel 1852 ci ilde Qahirede dunyaya geldi Atasi Misirin ilk xidivi Kavalali Ismayil Pasa anasi onun xanimlarindan Sefeqnur xanimdir Tehsil heyatlarinin bir hissesini xaricde tamamlayan qardaslarindan ferqli olaraq Mehmed Tofiq once Menyel daha sonra ise Techiziyye medreselerinde tehsil aldi Veliehd olaraq boyudulduyu ucun erebce ile yanasi turkce farsca fransizca ve ingilisce oyrendi Atasinin xarici olkelere etdiyi seyahetlerde onu naib olaraq evez etdi 19 yasinda xususi meclis reisi 1879 cu ilde ise vezir meclisi reisi teyin edildi Misir xidivliyi Redakte Misirin getdikce artan xarici borclarini odeye bilmemesi borcveren olkelerin Misir maliyyesini ele almasi ile neticelendi Fransa ve Ingiltere borclarinin odenilmemesi sebebile Bab i Eliden atasi Ismayil Pasanin vezifeden azad olunmasini teleb etdi Sultan Ebdulhemid Avropa dovletlerinin tezyiqiyle 26 iyun 1879 cu ilde Ismayil Pasani vezifeden azad etdi ve boyuk oglu Tofiq Pasani xidiv teyin etdi Ancaq teyin olunan yeni xidivin selahiyyetlerinin muzakiresi uzun cekdi ve teyinat fermani 7 avqust 1879 cu ilde imzalandi Tofiq Pasanin xidivliyi illerinde qarsilasdigi ilk muhum mesele artmaqda olan ecnebi dusmenciliyinin cemiyyetin ve burokratiyanin bir cox tebeqelerini ayaga qaldirmasi oldu O bir terefden onu Misirde hakimiyyete getiren Avropali guclerin teleblerini yerine yetirir diger terefden ise bu gucun Misir maliyyesi uzerindeki agaligina qarsi mubarize aparan yerli muxalif quvveleri nezaret altina almaga calisirdi Urabi Pasa usyani Redakte Nehayet artan yerli muxalifet ideologiyasi orduya sicradi Misir hakimiyyetinde soz sahibi olan turk ve cerkez qruplarin Avropalilara qarsi Misiri yeterince qoruya bilmediyine inanan bezi ordu mensublari bu muxalif qrupuna qosulmaga basladilar Ingiltere ve Fransa temsilcilerinin Misir maliyyesindeki mesrefleri azaltmaq ucun sivil memur ve herbcilerin sayisini azaltmaq istemesi muxalifetcilerin gucunu daha da artirdi 1881 ci ilin yanvarinda aralarinda Ehmed Urabinin de oldugu 3 polkovnikin cerkez esilli herb naziri Osman Rifqi Pasa eleyhine numayis esnasinda hebs edilmeleri ardindan hemin polkovniklerin idaresindeki esgerlerin Herb nazirliyi binasini muhasireye alaraq onlari qacirmalari usyanin baslangic noqtesi oldu Urabi Pasa ayaqlanan birliklerin idaresini ele alaraq Abidin sarayina gederek buradan hokumete nota gonderdi ve herb nazirinin vezifeden alinmasini teleb etdi Tofiq Pasanin bu isteyi qebul etmesi ve muxalifetcilere yaxin olan Mahmud Sami el Barudini herb naziri teyin etmesi onlari daha da cesaretlendirdi 8 yanvar 1882 ci ilde Ingiltere ve Fransanin Tofiq Pasani destekleyen aciqlamalar vermesi muxalifetcilerin xidiv uzerindeki tezyiqini daha da artirdi Mehemmed Serif Pasa hokumeti istehfaya getdi ve Mahmud Sami el Barudi terefinden yaradilan yeni hokumet kabinetinde Urabi Pasa herb naziri teyin olundu Bu teyinatdan sonra Tofiq Pasa Ingiltere ve Fransa temsilcileriyle Urabi Pasa reberliyindeki muxalifetci qrup arasinda cixilmaz yola girdi Muxalifetcilerin etdikce guclendiyini goren Ingiltere ve Fransa 1882 ci ilin mayinda ikinci nota gondererek Mahmud Sami el Barudi hokumetinin istehfaya yolladi ancaq Urabi Pasa herb naziri olmaga davam etdi xidiv Tofiq Pasanin idareni tam olaraq ele ala bilmemesi ona umid baglayan Ingiltere ve Fransanin Misirdeki movqeyini zeifletdi Belece Urabi Pasa rehberliyindeki muxalif quvvelerle bu olkeler arasinda gerginlik artmaga basladi Neticede 1882 ci ilin mayinda her iki olke Isgenderiyye limanina doyus gemileri gonderdi Misir hokumeti ehtiyat tedbir olaraq seherde siginacaqlar yaratdi Iyun ayinda baslayan ayaqlanmalar sebebile ecnebilerin boyuk bir qismi seherden qacdi bir hissesi ise limandaki ingilis ve fransiz gemilerine sigindilar Ardindan Ingiltere hokumeti Tofiq Pasani desteklediyini ancaq Misir ordusunun Isgenderiyyedeki mudafie tedbirlerini aradan qaldirmadigi teqdirde herbi emeliyyat kecireceyini bildirdi Urabi Pasanin bu teklifi qebul etmemesinin ardindan Ingiltere bolgeni nezaret altina alma behanesiyle Isgenderiyyeni bombaladi 13 iyulda Misir hokumeti Ingiltereye muharibe elan etdi 2 gun sonra Tofiq Pasa Ingiltereye siginaraq Urabi Pasani veten xaini elan etdi Parisde bas veren hokumet skandali sebebile Fransanin Misirdeki hadiselerden uzaq durmasi neticesinde ingilisler Misirdeki isgal herekatini tekbasina basladilar 14 sentyabr 1882 ci ilde Urabi Pasanin teslim olmasiyla toqqusmalar dayandi ve Tofiq Pasa Ingilterenin himayesinde vezifesine geri dondu Isgalin ardindan milliyyetcilerin onde gelen simalari surgune gonderildi ordu daxilinde temizleme emeliyyati aparildi ve Urabi Pasa herekatini destekleyen cezalandirildi Tofiq Pasa ise onu vezifeye geri qaytaran ingilislerle dost munasibeti saxlamaga davam etdi Xususile 1883 cu ilin oktyabrindan vezifeye getirilen ve 1907 ci iledek Misirin heqiqi idarecisi olan Ser Ivlin Berinq doneminde selteneti ve taxt taci sadece kagiz uzerinde qaldi Son illeri Redakte Ingiltere xidivin olkedeki hakimiyyetini berpa etdikden sonra bolgeni terk edeceyini bildirse de Sudanda baslayan Mehemmed Ehmed el Mehdi usyani ve usyana mudaxile eden Misir ordusunun 1883 cu ilin noyabrinda meglub olamsinin ardindan bu planini texire saldi 1885 ci ilin iyununda muhafizekar partiyanin Ingilterede hakimiyyete gelmesiyle birlikde Misirin isgali meselesini sona catidrmaq ideyasi muzakire edilmeye baslandi Osmanli hokumeti ve Ingiltere arasinda hemin ilin oktyabrinda imzalanan muqavileye gore ingilislerin Misirden cekilmesi ucun lazimi hazirliqlarin gorulmesi meqsedile her iki teref bolgeye fovqelade temsilci teyin etdi Osmanli hokumeti terefinden bu vezifeye hemin ilin noyabrinda Qazi Ehmed Muxtar Pasa getirildi Ancaq Ingiltere ve Osmanli temsilcileri ile xidiv arasinda uyusmazliq var idi ve bu uyusmazliq sebebile Tofiq Pasa seltenetinin son illeri olduqca gergin kecdi Tofiq Pasa 7 yanvar 1892 ci ilde Qahire yaxinligindaki Helvan sarayinda vefat etdiyi esnada xidivlik olduqca zeiflemis Osmanli tebeeliyi kagiz uzerinde qalmis Ingilterenin bolgedeki hakimiyyeti guclenmisdi Osmanli hokumeti terefinden yerine oglu II Abbas Hilmi Pasa Misir xidivi teyin edildi Ailesi RedakteKavalali Tofiq Pasa 16 yanvar 1873 cu ilde Ehmed Tosun Pasanin neslinden olan Emine Ilhami ile evlendmisdir Bu nigahdan cutluyun 5 ovladi dunyaya gelmisdir II Abbas Hilmi Pasa d 14 iyul 1874 o 20 dekabr 1944 Mehmed Eli Tofiq d 9 noyabr 1875 o 18 mart 1955 Nazli xanim d 11 aprel 1877 o 1879 Fexrunisa Xedice xanim d 21 may 1880 o 22 fevral 1951 Nemetullah xanim d 23 oktyabr 1882 o 1965 Menbe RedakteBA Irade Eyalet i Mumtaze Misir I MTZ 05 22 962 BA Y A Hus nr 161 69 BA YEE nr 82 9 84 4 84 16 116 5 116 13 116 78 Ragib Raif Rauf Ahmed Misir Meselesi Istanbul 1334 tur yer Ibnulemin Son Sadriazamlar s 956 960 1010 1014 A Scholch Egypt for the Egyptians London 1981 tur yer Abdurrahman er Rafii es S evretu l ʿUrabiyye ve l iḥtilalu l Ingilizi Kahire 1404 1983 tur yer P J Vatikiotis The History of Egypt London 1985 s 134 201 Rifat Ucarol Gazi Ahmet Muhtar Pasa Istanbul 1989 s 157 205 F A K Yasamee Ottoman Diplomacy Abdulhamid II and the Great Powers 1878 1888 Istanbul 1996 tur yer D M Raid The ʿUrabi Revolution and the British Conquest 1879 1882 The Cambridge History of Egypt ed M W Daly Cambridge 1998 II 217 238 M W Daly The British Occupation 1882 1922 a e II 239 251 Selim Deringil The Residual Imperial Mentality and the Urabi Pasa Uprising in Egypt Ottoman Reactions to Arab Nationalism Studies in Turkish Arab Relations Istanbul 1986 s 31 38 a mlf The Ottoman Response to the Egyptian Crisis of 1881 1882 MES XXIV 1 1988 s 3 24 D Hopwood Tawfiḳ Pas h a Muḥammad EI2 Ing X 388 389 Yusuf Emir Ali Tevfiḳ Ḫidivi el Mevsuʿatu l ʿArabiyye Dimask 2003 VII 164 165 5 Istinadlar Redakte Menbe https az wikipedia org w index php title Kavalali Tofiq Pasa amp oldid 6114207, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
