Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kan-i-Qut (Kaniqut və ya Kani-Qut) — Qırğızstanda karst mağarası. Mağara Camal-Çul tirəsinin cənub yamacında, Batken vilayətində, Samarkandık qışlağının 18 km-də yerləşir. Mağara haqqında geniş məlumat artıq X—XI əsrlərdə məlum idi. Məhs bu dövrlərdə mağara ərazisində gümüş və digər qiymətli daşlar əldə etmək üçün qazıntılar aparılmışdır. Sonradan bu ərazi unudulmuş və «Məhf edilmiş filiz» adlandırılmış.
| Kan-i-Qut | |
|---|---|
| qırğ. Кан-и-Гут | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Dərinliyi | 103 m |
| Uzunluğu | 3155 m |
| Sahəsi | 89165 m² |
| Kəşf tarixi | I əsr |
| Tipi | karst |
| Giriş sayı | 9 |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Qırğızıstan |
| Vilayət | |
| | |
Kan-i-Qut haqqında ilk məlumatlara İbn Sinanın yazılarında rast gəlinir. O yazmış: « Dünyanın hər yerindən toplanılmış qızıl və digər ziynət əşyaları qoruyub saxlamaq çətin idi. Bu səbəbdən Mavəraünnəhr ölkəsində, dağlar arasında yerləşən İsfərə şəhərində Qut adlı yerdə sərvət gizlədilmiş və lənətlənmişdir».
Adlandırılması
Kan-i-Qut mağarasının (Məhf olmuş filiz) adı Kokand xanı Xudayarla bağlıdır. Cəzalandırılmış insanları mağaraya düşürmüşlər. Onu məcbur edirdilərki mağaranın daha dərinliyinə doğru hərəkət etsin və gizlədilmiş ziynət əşyaları və gümüşü tapsın. Gedənlər ya məhf olur, ya da geri dönməli olurdular. Əyər onlar hansısa yeni məlumatla və ya sərvətlə qayıtsalar öldürülür, ya da yenidən geriyə mağaraya göndərilmiş. Mağaraya gedənlər müxtəlif əfsanələr və hekayələr uydurmuş. Bu fikirlər sonradan digərlərində də bu sərvəti əldə etmək arzusunun yaranmasına səbəb olmuşdur.
Quruluşu
Mağara bir-neçə girişə malikdir. Əsas giriş quru Zankur çay yatağından bir az yuxarıda yerləşir. İkinci giriş birincidən 1 km aralı yerləşir. İki giriş arasında hündürlük fərqi 60 metrdir. Bunlardan başqa iki pəncərə-giriş mövcuddur: İşıqlı qapı və İşıqlı pəncərə. Bunlar da mağara girişləri hesab olunur. Ərazidə iki süni giriş mövcuddur. Mağara ətrafında 30 və 60 metr dərinliyində olan şaxta quyusu mövcuddur. Mağara yerləşdiyi ərazi seysmik cəhətdən fəaldır. Mağara daxilində müxtəlif kristallik formalara rast gəlinir (, kalsit, araqonit, gips və s.). Ölçüsü 6 metrə yaxın olan nəhəng gips "lüsturlar" diqqəti cəlb edir.
Tədqiqat tarixi
1896-cı ildə Türküstan həvəskar arxeoloqlar dərnəyinin üzvləri Kan-i-Qut mağarasını ziyarət etmişlər ( Malliskiy, Nikolay Qureviç və Andreev, Mixail Stepanoviç). Bu çətin səfər haqqında Malliskiy xüsusi "Məhf olmuş filiz" yazısını yazmış.
İkinci dünya müharibəsi öncəsi mağarada Orta Asiya üzrə tanınmış tədqiqatçı, təbiətşünas, , dağ və sənaye mühəndisi Nazarov Pavel Stepanoviç tədqiqatlar aparmışdır. O mağaranın ikinci yarusuna yetişmiş və geniş araşdırma nəticəsində təsdiq etmişdir ki, mağara tərk edilmiş qurğuşun-gümüş yatağıdır.
İstinadlar
- "Пещера Кан-и-Гут". 2019-12-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-22.
- "ПЕЩЕРА КАН-И-ГУТ". 2021-09-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-22.
- Маллицкий Н. Г. Рудник Погибели (пещера Кан-и-гут) // Протоколы Туркестанского кружка любителей археологии. Год 2-й. (Прил. к протоколу от 11 дек. 1896 г.). — Ташкент, 1897. — С. 1-18
Video görüntü
Xarici keçidlər
- http://wikimapia.org/17544683/ru/Кан-и-Гут-или-Рудник-Погибели
- http://kani-gut.narod.ru/
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kan i Qut Kaniqut ve ya Kani Qut Qirgizstanda karst magarasi Magara Camal Cul tiresinin cenub yamacinda Batken vilayetinde Samarkandik qislaginin 18 km de yerlesir Magara haqqinda genis melumat artiq X XI esrlerde melum idi Mehs bu dovrlerde magara erazisinde gumus ve diger qiymetli daslar elde etmek ucun qazintilar aparilmisdir Sonradan bu erazi unudulmus ve Mehf edilmis filiz adlandirilmis Kan i Qutqirg Kan i GutUmumi melumatlarDerinliyi 103 mUzunlugu 3155 mSahesi 89165 m Kesf tarixi I esrTipi karstGiris sayi 9Yerlesmesi40 00 46 sm e 70 20 47 s u Olke QirgizistanVilayet Batken vilayetiKan i Qut Kan i Qut haqqinda ilk melumatlara Ibn Sinanin yazilarinda rast gelinir O yazmis Dunyanin her yerinden toplanilmis qizil ve diger ziynet esyalari qoruyub saxlamaq cetin idi Bu sebebden Maveraunnehr olkesinde daglar arasinda yerlesen Isfere seherinde Qut adli yerde servet gizledilmis ve lenetlenmisdir AdlandirilmasiKan i Qut magarasinin Mehf olmus filiz adi Kokand xani Xudayarla baglidir Cezalandirilmis insanlari magaraya dusurmusler Onu mecbur edirdilerki magaranin daha derinliyine dogru hereket etsin ve gizledilmis ziynet esyalari ve gumusu tapsin Gedenler ya mehf olur ya da geri donmeli olurdular Eyer onlar hansisa yeni melumatla ve ya servetle qayitsalar oldurulur ya da yeniden geriye magaraya gonderilmis Magaraya gedenler muxtelif efsaneler ve hekayeler uydurmus Bu fikirler sonradan digerlerinde de bu serveti elde etmek arzusunun yaranmasina sebeb olmusdur QurulusuMagara bir nece girise malikdir Esas giris quru Zankur cay yatagindan bir az yuxarida yerlesir Ikinci giris birinciden 1 km arali yerlesir Iki giris arasinda hundurluk ferqi 60 metrdir Bunlardan basqa iki pencere giris movcuddur Isiqli qapi ve Isiqli pencere Bunlar da magara girisleri hesab olunur Erazide iki suni giris movcuddur Magara etrafinda 30 ve 60 metr derinliyinde olan saxta quyusu movcuddur Magara yerlesdiyi erazi seysmik cehetden fealdir Magara daxilinde muxtelif kristallik formalara rast gelinir kalsit araqonit gips ve s Olcusu 6 metre yaxin olan neheng gips lusturlar diqqeti celb edir Tedqiqat tarixi1896 ci ilde Turkustan heveskar arxeoloqlar derneyinin uzvleri Kan i Qut magarasini ziyaret etmisler Malliskiy Nikolay Qurevic ve Andreev Mixail Stepanovic Bu cetin sefer haqqinda Malliskiy xususi Mehf olmus filiz yazisini yazmis Ikinci dunya muharibesi oncesi magarada Orta Asiya uzre taninmis tedqiqatci tebietsunas dag ve senaye muhendisi Nazarov Pavel Stepanovic tedqiqatlar aparmisdir O magaranin ikinci yarusuna yetismis ve genis arasdirma neticesinde tesdiq etmisdir ki magara terk edilmis qurgusun gumus yatagidir Istinadlar Peshera Kan i Gut 2019 12 27 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 22 PEShERA KAN I GUT 2021 09 19 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 22 Mallickij N G Rudnik Pogibeli peshera Kan i gut Protokoly Turkestanskogo kruzhka lyubitelej arheologii God 2 j Pril k protokolu ot 11 dek 1896 g Tashkent 1897 S 1 18Video goruntuhttp rutube ru video b68fbd823df81e9c39078b7644cbb40e olu kecid Xarici kecidlerhttp wikimapia org 17544683 ru Kan i Gut ili Rudnik Pogibeli http kani gut narod ru