Suriyaya aid rəsmdə Kəlilə və Dimnədən təsvir, təxminən 1300-1325-ci illər.
15-ci əsr fars əlyazması Kəlilə və Dimnədən.
Məzmun
Xəbərdarlıq:Yazının davamı əsərin məzmunu haqqında məlumat ehtiva edir.
Bəydəbanın yaşadığı zaman haqqında bir çox mübahisələr olsa da, kitabın Depşelem adlı bir hind hökmdarı zamanında yazıldığı düşünülməkdədir. Belə ki, əsərin hökmdara ittihaf edildiyi və hökmdara məsləhət və nəsiyyət səciyyəsi daşıdığı fikri mövcuddur. Təmsillərin ilk və ən önəmli nümayəndələrindən olan "Kəlilə və Dimnə"dəki hekayələr siyasətdən xeyirxahlığa qədər bir çox fərqli mövzunu özündə birləşdirmişdir. Əsər adını ilk bölümündəki bir hekayənin qəhrəmanları olan iki çaqqaldan almışdır - "doğrunun və dürüstlüyün" simvolu "Kəlilə" ilə "yanlışın və yalanın" simvolu "Dimnə". Kitabda hekayələr Min bir gecə nağıllarında olduğu kimi bir-biriylə əlaqəli və qarışmış hekayələrdən ibarətdir. Beş fəsli və bir girişi vardır. Hər fəsildə bir əsas hekayə, onun içində də kiçik hekayələr, nəzm şəklində nəsihətlər vardır. Hekayənin yazılış məqsədi Mehapur hökmdarının tənbəl üç şahzadəsini doğru yola yönəltməkdir.
Xəbərdarlığın sonu.
"Sirlər Xəzinəsi" və "Kəlilə və Dimnə"
Nizami Gəncəvinin"Sirlər Xəzinəsi"ndə toxunduğu mövzular ilə qədim "Kəlilə və Dimnə" mövzuları arasında yaxınlıq, müəyyən məqamlarda isə oxşarlığın olması, tədqiqatçıların "Sirlər Xəzinəsi"nin əsas mənbələrindən birinini də "Kəlilə və Dimnə" olduğunu düşünmələri üçün əsas vermişdir. Nizaminin "Kəlilə və Dimnə" ilə tanış olmasına şübhə edilmir. Belə ki, "Xosrov və Şirin"də Bozorq Ümidin Xosrova "Kəlilə və Dimnə"dən qırx nəsihət verməsi Nizaminin "Kəlilə və Dimnə"yə dərindən bələd olduğunu sübut edir.
Şair, "Sirlər Xəzinəsi"ndə saraydan və saray şairlərinin acınacaqlı aqibətindən danışarkən, sarayda yaşayıb yaradan şairlərin nəhayətdə şahların əli ilə cəzalandırılacağını göstərir və saraylardan uzaqlarda, asudə yaşamağı üstün tutur. Həmin motivə, eyniylə "Kəlilə və Dimnə"də də rast gəlinir. "Kəlilə və Dimnə"də deyilir ki, padşahlarla dost olanlar canlarını salamat saxlaya bilməzlər. "Harrun-ər-Rəşidlə dəlləyin dastanı"ndan çıxarılan nəticə, eyni ilə, "Kəlilə və Dimnə"də pul, xəzinə üstündə oturan siçanın hekayətində də özünü göstərir. "Sirlər Xəzinəsi"ndə tamahkarlıq və hərislik şiddətlə tənqid edildiyi kimi, "Kəlilə və Dimnə"də də bütün bəlaların mənbəyinin tamahkarlıq və hərislik olması, əsil dövlətliliyin gözütoxluq olub, qənaətlə dolanmağa əsaslanması göstərilir.
"Kəlilə və Dimnə"də kəndli oğlunun dili ilə əmək, zəhmət haqqında deyilən sözlərin "Sirlər Xəzinəsi"ndə də əsas götürüldüyünü aydən görmək mümkündür. Nizami "Sirlər Xəzinəsi"ndə zalımın zülmünü üzünə çırpmağı, zalımdan qorxmamağı qarı və doğru danışan qoca simasında vermişdisə, "Kəlilə və Dimnə"də də ağıllı o adam sayılır ki, ağasının razılaşmayacağını bildiyi halda öz məsləhətlərini ondan əsirgəməsin, ağıllı məsləhətləri üçün təqib edilməkdən qorxmasın. Nizaminin səbirli olmaq haqqında "Ovçu, it və tülkü" dastanı yenə "Kəlilə və Dimnə"də olan "Zahidin yağ-bal bardağını sındırması" hekayəsi ilə səsləşir.
↑ "Kəlilə və Dimnə (Qədim hind eposu)" ( (azərb.)). kitabklubu.org. 2017-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-03.
Səlim Neysari – Tarixe ədəbiyyate İran, Tehran, 1334, səh. 334
Kəlilə və Dimnə, Bakı, 1960, səh. 87
Kəlilə və Dimnə, Bakı, 1960, səh. 106
Е. Э. Бертельс – «Сокровищница тайн» (передисловие), Ниэами Гянджеви, Сокровищница тайн, Москва, 1959, səh. 10-13
Kəlilə və Dimnə/müqəddimənin müəllifi. M.İbrahimov; farscadan tərcümə edəni, şərhlərin və izahların müəllifi: Rəhim Sultanov.- Bakı: Azərbaycan Sovet Ensklopediyasının Baş Redaksiyası, 1989. - 326 s.
"Kəlilə və Dimnə (Qədim hind eposu)" ( (azərb.)). kitabklubu.org. 2017-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-03.
Avqust 24, 2021
kəlilə, dimnə, əsrdə, yaşadığı, düşünülən, bəydəba, tərəfindən, qələmə, alınmış, təmsil, tərzində, hekayələrdən, ibarət, olan, kitab, əsərin, 2015, azərbaycanca, nəşrinin, qabığımüəllif, lər, bəydəbaorijinalın, dili, hindcəorijinalın, nəşr, əsrtərcüməçi, rəhim. Kelile ve Dimne e e I esrde yasadigi dusunulen Beydeba terefinden qeleme alinmis temsil terzinde hekayelerden ibaret olan kitab Kelile ve DimneEserin 2015 ci il azerbaycanca nesrinin uz qabigiMuellif ler BeydebaOrijinalin dili HindceOrijinalin nesr ili e e I esrTercumeci Rehim SultanovNesriyyat Baki Kitab Klubu 2015 Sehife 344 2015 Tiraj 100isbn ISBN 978 9952 8210 4 8 Vikianbarda elaqeli mediafayllarSuriyaya aid resmde Kelile ve Dimneden tesvir texminen 1300 1325 ci iller 15 ci esr fars elyazmasi Kelile ve Dimneden Mundericat 1 Mezmun 1 1 Sirler Xezinesi ve Kelile ve Dimne 2 Nesr ve tercume 3 Istinadlar 4 Hemcinin bax 5 Xarici kecidlerMezmun Redakte Xeberdarliq Yazinin davami eserin mezmunu haqqinda melumat ehtiva edir Beydebanin yasadigi zaman haqqinda bir cox mubahiseler olsa da kitabin Depselem adli bir hind hokmdari zamaninda yazildigi dusunulmekdedir Bele ki eserin hokmdara ittihaf edildiyi ve hokmdara meslehet ve nesiyyet seciyyesi dasidigi fikri movcuddur Temsillerin ilk ve en onemli numayendelerinden olan Kelile ve Dimne deki hekayeler siyasetden xeyirxahliga qeder bir cox ferqli movzunu ozunde birlesdirmisdir Eser adini ilk bolumundeki bir hekayenin qehremanlari olan iki caqqaldan almisdir dogrunun ve durustluyun simvolu Kelile ile yanlisin ve yalanin simvolu Dimne Kitabda hekayeler Min bir gece nagillarinda oldugu kimi bir biriyle elaqeli ve qarismis hekayelerden ibaretdir Bes fesli ve bir girisi vardir Her fesilde bir esas hekaye onun icinde de kicik hekayeler nezm seklinde nesihetler vardir Hekayenin yazilis meqsedi Mehapur hokmdarinin tenbel uc sahzadesini dogru yola yoneltmekdir 1 Xeberdarligin sonu Sirler Xezinesi ve Kelile ve Dimne Redakte Nizami Gencevinin Sirler Xezinesi nde toxundugu movzular ile qedim Kelile ve Dimne movzulari arasinda yaxinliq mueyyen meqamlarda ise oxsarligin olmasi tedqiqatcilarin Sirler Xezinesi nin esas menbelerinden birinini de Kelile ve Dimne oldugunu dusunmeleri ucun esas vermisdir Nizaminin Kelile ve Dimne ile tanis olmasina subhe edilmir Bele ki Xosrov ve Sirin de Bozorq Umidin Xosrova Kelile ve Dimne den qirx nesihet vermesi Nizaminin Kelile ve Dimne ye derinden beled oldugunu subut edir 2 Sair Sirler Xezinesi nde saraydan ve saray sairlerinin acinacaqli aqibetinden danisarken sarayda yasayib yaradan sairlerin nehayetde sahlarin eli ile cezalandirilacagini gosterir ve saraylardan uzaqlarda asude yasamagi ustun tutur Hemin motive eyniyle Kelile ve Dimne de de rast gelinir Kelile ve Dimne de deyilir ki padsahlarla dost olanlar canlarini salamat saxlaya bilmezler 3 Harrun er Residle delleyin dastani ndan cixarilan netice eyni ile Kelile ve Dimne de pul xezine ustunde oturan sicanin hekayetinde de ozunu gosterir Sirler Xezinesi nde tamahkarliq ve herislik siddetle tenqid edildiyi kimi Kelile ve Dimne de de butun belalarin menbeyinin tamahkarliq ve herislik olmasi esil dovletliliyin gozutoxluq olub qenaetle dolanmaga esaslanmasi gosterilir Kelile ve Dimne de kendli oglunun dili ile emek zehmet haqqinda deyilen sozlerin Sirler Xezinesi nde de esas goturulduyunu ayden gormek mumkundur Nizami Sirler Xezinesi nde zalimin zulmunu uzune cirpmagi zalimdan qorxmamagi qari ve dogru danisan qoca simasinda vermisdise Kelile ve Dimne de de agilli o adam sayilir ki agasinin razilasmayacagini bildiyi halda oz meslehetlerini ondan esirgemesin agilli meslehetleri ucun teqib edilmekden qorxmasin 4 Nizaminin sebirli olmaq haqqinda Ovcu it ve tulku dastani yene Kelile ve Dimne de olan Zahidin yag bal bardagini sindirmasi hekayesi ile seslesir 5 Nesr ve tercume RedakteEser Rehim Sultanov terefinden Azerbaycan diline tercume olunmus 1989 cu ilde Bakida Azerbaycan Sovet Ensklopediyasinin Bas Redaksiyasinda 326 sehifede 6 2015 ci ilde Baki Kitab Klubunda 344 sehifede 100 tirajla cap edilmisdir 1 Istinadlar Redakte 1 2 Kelile ve Dimne Qedim hind eposu azerb kitabklubu org 2017 02 26 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 09 03 Selim Neysari Tarixe edebiyyate Iran Tehran 1334 seh 334 Kelile ve Dimne Baki 1960 seh 87 Kelile ve Dimne Baki 1960 seh 106 E E Bertels Sokrovishnica tajn peredislovie Nieami Gyandzhevi Sokrovishnica tajn Moskva 1959 seh 10 13 Kelile ve Dimne muqeddimenin muellifi M Ibrahimov farscadan tercume edeni serhlerin ve izahlarin muellifi Rehim Sultanov Baki Azerbaycan Sovet Ensklopediyasinin Bas Redaksiyasi 1989 326 s Hemcinin bax RedakteXarici kecidler RedakteKelile ve Dimne Farscadan tercume edeni serhlerin ve izahlarin muellifi Rehim Sultanov Red Memmedaga Sultanov Baki Onder 2004 304 s Kelile ve Dimne Qedim hind eposu azerb kitabklubu org 2017 02 26 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 09 03 Menbe https az wikipedia org w index php title Kelile ve Dimne amp oldid 4701492, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
