fbpx
Wikipedia

Hənifə Məlikova

Hənifə Məlikova-Abayeva (6 may 1856(1856-05-06), Nalçik1929, Bakı) — Azərbaycanın ilk maarifçi qadınlarından biri. Hənifə xanım Məlikova Həsən bəy Zərdabinin həyat yoldaşı olmuşdur.

Hənifə Məlikova
Məlikova-Abayeva Hənifə xanım
Doğum tarixi 6 may 1856(1856-05-06)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1929
Vəfat yeri
Həyat yoldaşı Həsən bəy Zərdabi
Uşaqları Midhət bəy, Səffət bəy, Pəri xanım, Qəribsoltan xanım
Fəaliyyəti pedaqoq

Həyatı

Hənifə Məlikova 1856-cı il mayın 5-də Şimali Qafqazda, Nalçikdə doğulmuşdur. Azərbaycan xalqının ilk maarifçi qadınlarından olan Hənifə xanım Tiflisdə Müqəddəs Nina qız məktəbində təhsil almışdır. O zaman müsəlman qızların xristian ölkəsində təhsil alması çox nadir hadisə idi. Taleyin Xoş bir günündə Hənifə xanım və Həsən bəy ailə qurdular. Bu gözəl, ziyalı, sədaqətli və dəyanətli xanım millətimizin və ailəsinin yolunda fədakarlıq göstərdi, Həsən bəy Zərdabiyə tək həyat yoldaşı yox, həm də mübarizə yoldaşı oldu. O, 16 il əri ilə birlikdə Zərdab kəndində polis nəzarəti altında yaşamağa məcbur olur.

Hənifə xanım 1875–1877-ci illərdə Həsən bəylə birlikdə Əkinçi qəzetinin nəşrində çox əziyyətlər çəkdi. Bu ziyalı xanım və əri Zərdabda yaşadıqları dövrdə, 1881-ci ildən başlayaraq öz evlərində, mənzillərində pulsuz məktəb açdılar və təqib və təzyiqlərə baxmayaraq heç bir təmənna ummadan insanlara elm, savad öyrətdilər.

 
Həsən bəy Zərdabi, Hənifə Məlikova və qızarlı Pəri xanım Topçubaşova

Hənifə xanım Azərbaycan qadınlarının taleyində çox mühüm rol oynamışdır. O, məşhur Nicat cəmiyyətinin Azərbaycan qadın xeyriyyə cəmiyyətinin yaradıcılarından biri olmuş, 1901–1905-ci illərdə Bakıda ilk müsəlman qız məktəbinin müdiri işləmişdir. 1908-ci ildə ilk Azərbaycan qadın xeyriyyə cəmiyyətinin yaranmasında təşəbbüs göstərmişdir. 1909-cu ildən 1919-cu ilədək Bakı şəhər dövlət birinci rus-tatar qız məktəbində müdiri vəzifəsində çalışmışdır.

xanım adı, onun maarifçilik fəaliyyəti Zaqafqaziyanın demokratik dairələrində geniş şəkildə məşhurlaşmışdır. Mübarizə aparanın, təşəbbüsçünün həyatı asan olmur. Onun həyatı əziyyət, sınaqlar, hətta bəzən təqiblərlə doludur. Hənifə xanımın həyatı da istisna təşkil etmirdi. Hənifə xanım deyirdi: "Həyatımın məqsədi — bacardığım qədər avam kütlənin, xüsusən də qadınların hüquqları və istismara qarşı mübarizədə türk qadınlarının mədəni səviyyəsini qaldırmaq olmuş və olacaqdır. Düşünürəm ki, mən Sovet hakimiyyətinin proqramı ilə işləyirəm. Partiya ədəbiyyatını dərindən öyrənməyə vaxtım olmayıb. Mən partiyalılığı ancaq forma hesab edirəm, xoşbəxtəm ki, türk qadınının əsarətdən qurtarması üçün bütün perspektivlərin açıldığı dövrə kimi yaşamışam".

Hənifə xanım 1920–1926-cı illərdə Azərbaycan SSR Xalq Maarif Komissarlığında məsul vəzifədə işləmişdir.

 
Hənifə Məlikova, qızı Pəri xanım Topçubaşova və oğlu Səffət

Hənifə xanım Məlikova 1929-cu ildə Şamaxıda vəfat etmişdir. Əvvəl şəhər qəbirstanlığında dəfn edilmiş, sonralar cənazəsi həyat yoldaşı oğlunun məzarına köçürülmüşdür.

İstinadlar

  1. "Абаева Ханифа Асланбековна - просветительница / Hənifə Aslanbek qızı Abayeva - maarifçi" (rus. ). ourbaku.com. 6 noyabr 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 6 noyabr 2020.

Xarici keçidlər

  • Ailə həyatını mətbuat vasitəsilə quran ilk azərbaycanlı — Həsən bəy Zərdabi  (azərb.)
  • Hənifə xanım Məlikova-Abayeva[ölü keçid]
  • [1][ölü keçid]

hənifə, məlikova, abayeva, 1856, 1856, nalçik, 1929, bakı, azərbaycanın, maarifçi, qadınlarından, biri, hənifə, xanım, məlikova, həsən, bəy, zərdabinin, həyat, yoldaşı, olmuşdur, məlikova, abayeva, hənifə, xanımdoğum, tarixi, 1856, 1856, doğum, yeri, nalçik, r. Henife Melikova Abayeva 6 may 1856 1856 05 06 Nalcik 1929 Baki Azerbaycanin ilk maarifci qadinlarindan biri Henife xanim Melikova Hesen bey Zerdabinin heyat yoldasi olmusdur 1 Henife MelikovaMelikova Abayeva Henife xanimDogum tarixi 6 may 1856 1856 05 06 Dogum yeri Nalcik Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 1929Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIHeyat yoldasi Hesen bey ZerdabiUsaqlari Midhet bey Seffet bey Peri xanim Qeribsoltan xanimFealiyyeti pedaqoqHeyati RedakteHenife Melikova 1856 ci il mayin 5 de Simali Qafqazda Nalcikde dogulmusdur Azerbaycan xalqinin ilk maarifci qadinlarindan olan Henife xanim Tiflisde Muqeddes Nina qiz mektebinde tehsil almisdir O zaman muselman qizlarin xristian olkesinde tehsil almasi cox nadir hadise idi Taleyin Xos bir gununde Henife xanim ve Hesen bey aile qurdular Bu gozel ziyali sedaqetli ve deyanetli xanim milletimizin ve ailesinin yolunda fedakarliq gosterdi Hesen bey Zerdabiye tek heyat yoldasi yox hem de mubarize yoldasi oldu O 16 il eri ile birlikde Zerdab kendinde polis nezareti altinda yasamaga mecbur olur Henife xanim 1875 1877 ci illerde Hesen beyle birlikde Ekinci qezetinin nesrinde cox eziyyetler cekdi Bu ziyali xanim ve eri Zerdabda yasadiqlari dovrde 1881 ci ilden baslayaraq oz evlerinde menzillerinde pulsuz mekteb acdilar ve teqib ve tezyiqlere baxmayaraq hec bir temenna ummadan insanlara elm savad oyretdiler Hesen bey Zerdabi Henife Melikova ve qizarli Peri xanim Topcubasova Henife xanim Azerbaycan qadinlarinin taleyinde cox muhum rol oynamisdir O meshur Nicat cemiyyetinin Azerbaycan qadin xeyriyye cemiyyetinin yaradicilarindan biri olmus 1901 1905 ci illerde Bakida ilk muselman qiz mektebinin mudiri islemisdir 1908 ci ilde ilk Azerbaycan qadin xeyriyye cemiyyetinin yaranmasinda tesebbus gostermisdir 1909 cu ilden 1919 cu iledek Baki seher dovlet birinci rus tatar qiz mektebinde mudiri vezifesinde calismisdir xanim adi onun maarifcilik fealiyyeti Zaqafqaziyanin demokratik dairelerinde genis sekilde meshurlasmisdir Mubarize aparanin tesebbuscunun heyati asan olmur Onun heyati eziyyet sinaqlar hetta bezen teqiblerle doludur Henife xanimin heyati da istisna teskil etmirdi Henife xanim deyirdi Heyatimin meqsedi bacardigim qeder avam kutlenin xususen de qadinlarin huquqlari ve istismara qarsi mubarizede turk qadinlarinin medeni seviyyesini qaldirmaq olmus ve olacaqdir Dusunurem ki men Sovet hakimiyyetinin proqrami ile isleyirem Partiya edebiyyatini derinden oyrenmeye vaxtim olmayib Men partiyaliligi ancaq forma hesab edirem xosbextem ki turk qadininin esaretden qurtarmasi ucun butun perspektivlerin acildigi dovre kimi yasamisam Henife xanim 1920 1926 ci illerde Azerbaycan SSR Xalq Maarif Komissarliginda mesul vezifede islemisdir Henife Melikova qizi Peri xanim Topcubasova ve oglu Seffet Henife xanim Melikova 1929 cu ilde Samaxida vefat etmisdir Evvel seher qebirstanliginda defn edilmis sonralar cenazesi heyat yoldasi oglunun mezarina kocurulmusdur Istinadlar Redakte Abaeva Hanifa Aslanbekovna prosvetitelnica Henife Aslanbek qizi Abayeva maarifci rus ourbaku com 6 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 noyabr 2020 Xarici kecidler RedakteAile heyatini metbuat vasitesile quran ilk azerbaycanli Hesen bey Zerdabi azerb Henife xanim Melikova Abayeva olu kecid 1 olu kecid Menbe https az wikipedia org w index php title Henife Melikova amp oldid 6062322, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.