fbpx
Wikipedia

Hüceyrə nüvəsi

Nüvə, hüceyrə nüvəsi - ibtidailərdə, çoxhüceyrəli heyvan və bitkilərdə tərkibində xromosomlar və onun həyat fəaliyyəti məhsulları olan hüceyrənin sitoplazma ilə yanaşı zəruri tərkib hissəsi. Hüceyrələrdə nüvənin olması və ya olmamasına görə bütün orqanizmlər eukariotlara va prokariotlara bölünür. Hüceyrənin irsi informasiyasının əsas hissəsi nüvədədir. Xromosomlardakı genlər bir çox hüceyrə və orqanizmlərlə irsi informasiyaların keçirilməsində başlıça rol oynayır. Nüvə sitoplazma ilə daim və sıx qarşılıqlı əlaqədədir. Genetik informasiyaları zülal sintezi mərkəzlərinə keçirən vasitəçi molekullar burada sintez olunur. Beləliklə, nüvə bütün zülalların sintezini və bunların vasitəsilə hüceyrədəki bütün fizioloji prosesləri idarə edir. Buna görə də eksperiment yolu ilə alınan nüvəsiz hüceyrələr və fraqmentlər həmişə məhv olur; belə hüceyrələrə nüvə köçürdükdə onların həyat fəaliyyəti bərpa olunur. Nüvəni ilk dəfə çex alimi Y. Purkine (1825) toyuğun yumurta hüceyrəsində, bitki hüceyrələrində nüvəni ingilis alimi R. Braun (1831—1833), heyvan hüceyrələrində isə alman alimi T. Şvann (1838—39) təsvir etmişlər. Hüceyrədə nüvə tək olub, onun mərkəzinə yaxın yerləşir, sferik, yaxud ellipsşəkilli qovuqcuğa bənzəyir.

Nüvələr strukturuna görə homojen, dənəvər, sapvarı və torvarı, funksiyasına görə interofaz və mitotik olur. Nüvələrin forması adətən hüceyrənin formasından asılıdır. İki və çoxnüvəli hüceyrələr adətən sitoplazma bölünmədən nüvənin bölünməsi, yaxud bir neçə birnüvəli hüceyrənin birləşməsi yolu ilə əmələ gəlir.

Nüvənin ölçüsü 1 mkm-dən 1 mm-dək olur. Nüvənin möhtəviyyatı nüvə şirəsidir; onun içərisində xromatin, nüvəciklər və s. yerləşir. DNT-də kodlaşdırılan genetik informasiyalar və həmçinin RNT-nin zülal sintezində iştirak edən digər tiplərindən olan molekullar nüvə xromatinində hesablanır. Təbiətdə nüvələrin müxtəlif tiplərinə rast gəlmək olur: nəhəng nüvələr, kompakt nüvələr və s. Nüvələrin əsas bölünmə üsulu mitozdur.

Nüvənin forma və ölçüsü hüceyrənin forma və ölçüsündən asılıdır. Nüvə əksərən şar və ellips formasında, az hallarda isə linzavarıdır. Nüvənin böyüklüyü orqanizmlərin növündən və hüceyrələrinin yaşından asılıdır. Hüceyrə böyüdükcə nüvə də irililəşir. Hüceyrələrdə nüvələrin sayı müxtəlif olur. Normal halda əksər hüceyrələrin bir nüvəsi olur. Bunlar birnüvəli hüceyrələr adlanır. İki, üç və hətta yüzlərlə nüvəli hüceyrələr də var. Məsələn, infuzor tərlikdə iki, onurğalı heyvanların qaraciyərində, sümük iliyində və əzələ hüceyrələrində onlarca nüvə olur.

Mənbə

hüceyrə, nüvəsi, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, nüvə, hüceyrə, nüvəsi, ibtidailərdə, çoxhüceyrəli, heyvan, bitkilərdə, tərkibində, xromosomlar, onun, həyat, fəaliyyəti, m. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Nuve huceyre nuvesi ibtidailerde coxhuceyreli heyvan ve bitkilerde terkibinde xromosomlar ve onun heyat fealiyyeti mehsullari olan huceyrenin sitoplazma ile yanasi zeruri terkib hissesi Huceyrelerde nuvenin olmasi ve ya olmamasina gore butun orqanizmler eukariotlara va prokariotlara bolunur Huceyrenin irsi informasiyasinin esas hissesi nuvededir Xromosomlardaki genler bir cox huceyre ve orqanizmlerle irsi informasiyalarin kecirilmesinde baslica rol oynayir Nuve sitoplazma ile daim ve six qarsiliqli elaqededir Genetik informasiyalari zulal sintezi merkezlerine keciren vasiteci molekullar burada sintez olunur Belelikle nuve butun zulallarin sintezini ve bunlarin vasitesile huceyredeki butun fizioloji prosesleri idare edir Buna gore de eksperiment yolu ile alinan nuvesiz huceyreler ve fraqmentler hemise mehv olur bele huceyrelere nuve kocurdukde onlarin heyat fealiyyeti berpa olunur Nuveni ilk defe cex alimi Y Purkine 1825 toyugun yumurta huceyresinde bitki huceyrelerinde nuveni ingilis alimi R Braun 1831 1833 heyvan huceyrelerinde ise alman alimi T Svann 1838 39 tesvir etmisler Huceyrede nuve tek olub onun merkezine yaxin yerlesir sferik yaxud ellipssekilli qovuqcuga benzeyir Nuveler strukturuna gore homojen denever sapvari ve torvari funksiyasina gore interofaz ve mitotik olur Nuvelerin formasi adeten huceyrenin formasindan asilidir Iki ve coxnuveli huceyreler adeten sitoplazma bolunmeden nuvenin bolunmesi yaxud bir nece birnuveli huceyrenin birlesmesi yolu ile emele gelir Nuvenin olcusu 1 mkm den 1 mm dek olur Nuvenin mohteviyyati nuve siresidir onun icerisinde xromatin nuvecikler ve s yerlesir DNT de kodlasdirilan genetik informasiyalar ve hemcinin RNT nin zulal sintezinde istirak eden diger tiplerinden olan molekullar nuve xromatininde hesablanir Tebietde nuvelerin muxtelif tiplerine rast gelmek olur neheng nuveler kompakt nuveler ve s Nuvelerin esas bolunme usulu mitozdur 1 Nuvenin forma ve olcusu huceyrenin forma ve olcusunden asilidir Nuve ekseren sar ve ellips formasinda az hallarda ise linzavaridir Nuvenin boyukluyu orqanizmlerin novunden ve huceyrelerinin yasindan asilidir Huceyre boyudukce nuve de irililesir Huceyrelerde nuvelerin sayi muxtelif olur Normal halda ekser huceyrelerin bir nuvesi olur Bunlar birnuveli huceyreler adlanir Iki uc ve hetta yuzlerle nuveli huceyreler de var Meselen infuzor terlikde iki onurgali heyvanlarin qaraciyerinde sumuk iliyinde ve ezele huceyrelerinde onlarca nuve olur 2 Menbe Redakte ASE VII cild seh 307 http qalaktika com index php option com content amp task view amp id 62 amp Itemid 84 amp limit 1 amp limitstart 3 Vikianbarda Huceyre nuvesi ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Huceyre nuvesi amp oldid 4703972, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.