fbpx
Wikipedia

Het dili

May 29, 2023

Xet dili — Eramızdan əvvəl Anadolu torpaqlarına məskunlaşmış Xet tayfasının dili. Xet dili Hind-Avropa dillərinin Anadolu altqrupuna daxildir. Xetlər özlərini Neşalılar adlandırırlar. Rəsmi diplomatik yazışmaları və saray arxivləri Akkad mixi yazısı ilə yazılarkən, qayalardakı yazılar üçün heroqliflərdən istifadə edirdilər. Hurri dili də əhəmiyyətli diplomatik yazışmalarda istifadə edilirdi və xüsusilə Mitanni İmperiyası ilə olan yazışmalarda istifadə edilirdi. Xet dili, Çex əsilli alman alim Bedrix Xrozninin tədqiqatlarının nəticəsində oxunmuş və 1917-ci ildə Xet qrammatikasını yayınlamışdı.

Het dili
Ölkə
Təsnifatı
Hind-Avropa dilləri
Anatolian[d]
Xet dili
Yazı Mixi yazı
Dil kodları
ISO 639-1 —
ISO 639-2 hit
ISO 639-3 hit
IETF hit
Glottolog hitt1242
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Xet kralı II Muvatalli tərəfindən Misir fironu II Ramzesə gönədirlən məktub. İstanbul Arxeologiya Muzeyində saxlanılır

Bənzərliklər

Türk dili ilə bənzərliyi

Xet dili ilə müasir türk dili arasında müəyyən bənzərliklər vardır. Bu əsasən Şərqi Anadolu regionu dialektlərində özünü göstərir. Çünki Xet dövləti bu ərazilərdə qurulmuşdur. Ana, ata, çox, çörək, gecə, parlaq, möhür kimi bəzi sözlərdə bu xet dili ilə bənzərlikləri görmək mümkündür.

Çərkəz dili ilə bənzərliyi

Çərkəzlərdə "Afeşij Emin" kimi tanınan Mehmet Arslanın apardığı araşdırmalar nəticəsində, o Xet dili ilə Çərkəz dili arasında böyük oxşarlıqlar olduğunu tapmışdır. Mehmet Arslan bunu belə ifadə edir: "Bu təsadüf deyil. Bir mənşə birliyi olduğuna inanıram…"

O iki dil arasında oxşarlığını nümunələrlə göstərməyə çalışır. Xetlərin baş allahı Thaşub, Çərkəzlərdə isə bu mənada Tha sözünün işlənildiyini, Xetlərdə almaya ma deyildiyini, çərkəzlərdə isə maarise deyildiyini dilə gətirdi.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Günümüzde Yaşayan Hititçe: HİTİTÇE — TÜRKÇE SÖZLÜK 2021-10-18 at the Wayback Machine Milliyet.com.tr
  2. Xetlərlə Çərkəzlər arasında dil oxşarlığı 2018-12-08 at the Wayback Machine http://bianet.org/bianet/kultur 2021-01-26 at the Wayback Machine
   Dil ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

May 29, 2023
dili, dili, eramızdan, əvvəl, anadolu, torpaqlarına, məskunlaşmış, tayfasının, dili, dili, hind, avropa, dillərinin, anadolu, altqrupuna, daxildir, xetlər, özlərini, neşalılar, adlandırırlar, rəsmi, diplomatik, yazışmaları, saray, arxivləri, akkad, mixi, yazıs. Xet dili Eramizdan evvel Anadolu torpaqlarina meskunlasmis Xet tayfasinin dili Xet dili Hind Avropa dillerinin Anadolu altqrupuna daxildir Xetler ozlerini Nesalilar adlandirirlar Resmi diplomatik yazismalari ve saray arxivleri Akkad mixi yazisi ile yazilarken qayalardaki yazilar ucun heroqliflerden istifade edirdiler Hurri dili de ehemiyyetli diplomatik yazismalarda istifade edilirdi ve xususile Mitanni Imperiyasi ile olan yazismalarda istifade edilirdi Xet dili Cex esilli alman alim Bedrix Xrozninin tedqiqatlarinin neticesinde oxunmus ve 1917 ci ilde Xet qrammatikasini yayinlamisdi Het diliOlke het dovletiTesnifatiHind Avropa dilleriAnatolian d Xet dili dd dd Yazi Mixi yaziDil kodlariISO 639 1 ISO 639 2 hitISO 639 3 hitIETF hitGlottolog hitt1242 Vikianbarda elaqeli mediafayllarXet krali II Muvatalli terefinden Misir fironu II Ramzese gonedirlen mektub Istanbul Arxeologiya Muzeyinde saxlanilir Mundericat 1 Benzerlikler 1 1 Turk dili ile benzerliyi 1 2 Cerkez dili ile benzerliyi 2 Hemcinin bax 3 IstinadlarBenzerlikler RedakteTurk dili ile benzerliyi Redakte Xet dili ile muasir turk dili arasinda mueyyen benzerlikler vardir Bu esasen Serqi Anadolu regionu dialektlerinde ozunu gosterir Cunki Xet dovleti bu erazilerde qurulmusdur Ana ata cox corek gece parlaq mohur kimi bezi sozlerde bu xet dili ile benzerlikleri gormek mumkundur 1 Cerkez dili ile benzerliyi Redakte Cerkezlerde Afesij Emin kimi taninan Mehmet Arslanin apardigi arasdirmalar neticesinde o Xet dili ile Cerkez dili arasinda boyuk oxsarliqlar oldugunu tapmisdir Mehmet Arslan bunu bele ifade edir Bu tesaduf deyil Bir mense birliyi olduguna inaniram O iki dil arasinda oxsarligini numunelerle gostermeye calisir Xetlerin bas allahi Thasub Cerkezlerde ise bu menada Tha sozunun islenildiyini Xetlerde almaya ma deyildiyini cerkezlerde ise maarise deyildiyini dile getirdi 2 Hemcinin bax RedakteXetler CerkezlerIstinadlar Redakte Gunumuzde Yasayan Hititce HITITCE TURKCE SOZLUK Arxivlesdirilib 2021 10 18 at the Wayback Machine Milliyet com tr Xetlerle Cerkezler arasinda dil oxsarligi Arxivlesdirilib 2018 12 08 at the Wayback Machine http bianet org bianet kultur Arxivlesdirilib 2021 01 26 at the Wayback Machine Dil ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Het dili amp oldid 6988411, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.