fbpx
Wikipedia

Hemoliz

Hemoliz (q.yun. αἷμα qan + λυσις dağılma) — hemoqlobinin qan plazmasına çıxması ilə müşayiət olunan eritrositlərin qılafının dağılma prosesi.

Haqqında

Eritrositlərin yaşama müddətinin qısalması hemolizə səbəb olur. Bu zaman plazma qırmızı rəngə boyanır və şaffaf olur. Eritrositlərin dağılması osmotik təzyiqin azalmasından törənə bilər. Belə halda, əvvəlcə eritrositlər şişir, sonra partlayırlar — osmotik hemoliz. Eritrositlərin osmotik dözümlülüyünün ölçüsü NaCl un konsentrasiyasıdır. İnsanlarda osmotik hemoliz NaCl un 0,4%-li məhlulunda başlayır, 0,34% li məhlulunda isə eritrositlərin hamısı dağılır. Bəzi xəstəliklər nəticəsində eritrositlərin osmotik dözümlülüyü azalır və hemoliz, plazmada NaCl un daha yüksək konsentrasiyasında başlayır.

Adətən, kəskin hemoliz qeyri-adi tibbi vəziyyətlə əlaqədar baş verir, bəzən hətta meydana çıxmış hiperkaliyemiya da səbəb ola bilər. Eritrositlərin yaşama davamiyyəti XBÇ zamanı 70 günə qədər azalır (normada 120 gündür). Bunun uremiya təsirindən baş verdiyi güman olunur. Xroniki hemolizə yüksək LDQ və sərbəst bilirubin və haptoqlobin səviyyəsi aşağı olan EPO-ya rezistent xəstələrdə rast gəlmək olur. Dializ xəstələrində hemolizin müxtəlif səbəbləri ola bilər:

Dializ prosedurası ilə əlaqədar – dializ məhlulunun çirklənməsi (xloramin, mis, sink, nitrat, nifritlər); dializ məhlulun çox qızması; hipoosmollyarliq; Sterilizasiyaedici maddələr, təkrar istifadə (formaldehid); eritrositlərin travması (magistralın əyilməsi, defekti, yararsız qan nasosu); dializin çatışmazlığı; Hipersplenizm Yanaşı xəstəliklər oraqvari – hüceyrə anemiyası; hemoqlobinopatiyalar; birləşdirici toxuma xəstəliyi, vaskulit ilə. Dərman preparatları Hipofosfatemiya.

Eritrositlərin zülal-lipid qılafının dağılmasını törədən maddələrin təsiri ilə hasil olan hemoliz — kimyəvi hemoliz adlanır. Belə maddələrə efir, xloroform,alkohol,benzol,öd turşuları,saponin və digərləri aiddir.

Qanı dondurduqda və donmuş qanı əritdikdə termiki hemoliz baş verir.

Qan qrupları uyğun olmayan qan köçürdükdə,bəzi ilanlar çaldıqda,immun hemolizinlər və s təsirindən törənən hemoliz — bioloji hemoliz adlanır.

Hemostaz pozğunluqları

Koaqulyasiya sisteminin pozulması dəriyə, selikli qişalara, əzələlərə, oynaqlara qanaxmalara səbəb olur. Qanaxmaların səbəblərindən ən geniş təsadüf olunanı trombositlərin funksiyasının pozulmasıdır (trombasteniya). Trombosit aqreqasiyasının pozulması trombositlərdə serotoninin konsentrasiyasının dəyişməsi, ADF səviyyəsinin azalması və tromboksan A2 əmələ gəlmənin zəifləməsi hesabına baş verir. Azot oksidinin lokal produksiyasının artması da trombositlərin funksiyasını dəyişdirir. Adheziya reseptoru, qlikoproteidlərin IIb–IIIa kompleksi trombun formalaşmasını requlə edir. Villebrand faktorunun dəyişiklikləri uremiya zamanı hemostazın pozğunluğunda müəyyən rol oynayır. Anemiya həmçinin qanaxmanın vaxtının artmasına səbəb olur. Qanaxmanı qiymətləndirmək üçün trombositlərin sayı, trombin vaxtı, hissəvi trombplastın vaxtı və qanaxma vaxtı təyin olunur. Qanaxma vaxtının 10 dəq-dən artıq olması hemorragik ağırlaşmaların təsadüf olunması tezliyini artırır. Dializin intensifi kasiyası hemostazı yaxşılaşdırır. Kriopresipitatın (yüksək konsentrasiyada Villebrand faktoru olan plazma ekstraktı) yeridilməsi trombositlərin funksiyasını əhəmiyyətli dərəcədə, amma müvəqqəti yaxşılaşdırır. Desmopressin (antidiuretik hormonun sintetik analoqu) Villebrand faktorunun çox azad olmasına səbəb olur. Vena daxilinə 0,3 mkq/kq dozada 50 ml fi zioloji məhlulda durulaşdırılmış desmopressin 30 dəq. müddətində infuziya edilir və 8 saat ərzində qanaxma vaxtı azalır. Vena daxilinə yeridilmiş konyuqasiya edilmiş esterogenlər də qanaxma vaxtını qısaldır. Beləliklə, planlaşdırılan cərrahi əməliyyat və ya mədə-bağırsaq qanaxmalarında esterogenlər istifadə oluna bilər. Bu zaman esterogen preparatları daxilə, venadaxili, transdermal istifadə oluna bilər, yaxud esterogen və progesteron kombinasiyası istifadə olunur.

Kəskin hemoliz

Kəskin hemoliz 2 əsas səbəbdən olur:

  • magistralın, iynənin, kateterin daralması, tutulması, nasosdan qabaqkı seqmentdə təzyiqin www.keezmovies.com 200 mm c. cüt.-dan az olması;
  • dializ məhlulu ilə problemlər.

Dializ məhlulu ilə əlaqədar olan hemoliz:

  1. dializ məhlulun çox isidilməsi;
  2. hipotonik dializ məhlulu;
  3. dializ məhlulunun korlanması.

a) formaldehidlə; b) ağardıcı ilə; c) xloramin (şəhər suyu ilə); d) mis (mis borular); e) nitratlar (suda olur).

HD zamanı uyğun olmayan qanın köçürülməsi də hemolizə səbəb ola bilər. Əlamətləri – venoz qan xətlərinin qırmızı şərab rəngi alması, plazmanın çəhrayı rəng alması, Het-in aşağı enməsi. Beldə ağrıların başlanması, döş qəfəsində sıxıntı, tənəffüsün çətinləşməsi müşahidə edilir. Hemolizdən sonra hiperkaliyemiya əzələ zəifl iyinə, EKQ dəyişikliklərinə, hətta ürəyin dayanmasına, xəstənin ölümünə də səbəb ola bilər.

Müalicəsi

Nasosu dayandırır, hemodializ açılır, qan xəstəyə qaytarılmır.

Profilaktika

Əgər hemolizin səbəbi rolik qan nasosunun sıradan çıxması (eritrositləri zədələyir) deyilsə, onda mütləq səbəbi dializ məhlulunda axtarmaq lazımdır.

İstinadlar

  1. Ağayev M. Əliyev S. Dializ. Bakı, 2010, s. 223–225
  2. Ağayev M. Əliyev S. Dializ, s. 169–170

Həmçinin bax

hemoliz, αἷμα, λυσις, dağılma, hemoqlobinin, plazmasına, çıxması, ilə, müşayiət, olunan, eritrositlərin, qılafının, dağılma, prosesi, mündəricat, haqqında, hemostaz, pozğunluqları, kəskin, hemoliz, müalicəsi, profilaktika, istinadlar, həmçinin, baxhaqqında, re. Hemoliz q yun aἷma qan lysis dagilma hemoqlobinin qan plazmasina cixmasi ile musayiet olunan eritrositlerin qilafinin dagilma prosesi Mundericat 1 Haqqinda 1 1 Hemostaz pozgunluqlari 1 2 Keskin hemoliz 1 3 Mualicesi 1 4 Profilaktika 2 Istinadlar 3 Hemcinin baxHaqqinda RedakteEritrositlerin yasama muddetinin qisalmasi hemolize sebeb olur Bu zaman plazma qirmizi renge boyanir ve saffaf olur Eritrositlerin dagilmasi osmotik tezyiqin azalmasindan torene biler Bele halda evvelce eritrositler sisir sonra partlayirlar osmotik hemoliz Eritrositlerin osmotik dozumluluyunun olcusu NaCl un konsentrasiyasidir Insanlarda osmotik hemoliz NaCl un 0 4 li mehlulunda baslayir 0 34 li mehlulunda ise eritrositlerin hamisi dagilir Bezi xestelikler neticesinde eritrositlerin osmotik dozumluluyu azalir ve hemoliz plazmada NaCl un daha yuksek konsentrasiyasinda baslayir Adeten keskin hemoliz qeyri adi tibbi veziyyetle elaqedar bas verir bezen hetta meydana cixmis hiperkaliyemiya da sebeb ola biler Eritrositlerin yasama davamiyyeti XBC zamani 70 gune qeder azalir normada 120 gundur Bunun uremiya tesirinden bas verdiyi guman olunur Xroniki hemolize yuksek LDQ ve serbest bilirubin ve haptoqlobin seviyyesi asagi olan EPO ya rezistent xestelerde rast gelmek olur Dializ xestelerinde hemolizin muxtelif sebebleri ola biler Dializ prosedurasi ile elaqedar dializ mehlulunun cirklenmesi xloramin mis sink nitrat nifritler dializ mehlulun cox qizmasi hipoosmollyarliq Sterilizasiyaedici maddeler tekrar istifade formaldehid eritrositlerin travmasi magistralin eyilmesi defekti yararsiz qan nasosu dializin catismazligi Hipersplenizm Yanasi xestelikler oraqvari huceyre anemiyasi hemoqlobinopatiyalar birlesdirici toxuma xesteliyi vaskulit ile Derman preparatlari Hipofosfatemiya 1 Eritrositlerin zulal lipid qilafinin dagilmasini toreden maddelerin tesiri ile hasil olan hemoliz kimyevi hemoliz adlanir Bele maddelere efir xloroform alkohol benzol od tursulari saponin ve digerleri aiddir Qani dondurduqda ve donmus qani eritdikde termiki hemoliz bas verir Qan qruplari uygun olmayan qan kocurdukde bezi ilanlar caldiqda immun hemolizinler ve s tesirinden torenen hemoliz bioloji hemoliz adlanir Hemostaz pozgunluqlari Redakte Koaqulyasiya sisteminin pozulmasi deriye selikli qisalara ezelelere oynaqlara qanaxmalara sebeb olur Qanaxmalarin sebeblerinden en genis tesaduf olunani trombositlerin funksiyasinin pozulmasidir trombasteniya Trombosit aqreqasiyasinin pozulmasi trombositlerde serotoninin konsentrasiyasinin deyismesi ADF seviyyesinin azalmasi ve tromboksan A2 emele gelmenin zeiflemesi hesabina bas verir Azot oksidinin lokal produksiyasinin artmasi da trombositlerin funksiyasini deyisdirir Adheziya reseptoru qlikoproteidlerin IIb IIIa kompleksi trombun formalasmasini requle edir Villebrand faktorunun deyisiklikleri uremiya zamani hemostazin pozgunlugunda mueyyen rol oynayir Anemiya hemcinin qanaxmanin vaxtinin artmasina sebeb olur Qanaxmani qiymetlendirmek ucun trombositlerin sayi trombin vaxti hissevi trombplastin vaxti ve qanaxma vaxti teyin olunur Qanaxma vaxtinin 10 deq den artiq olmasi hemorragik agirlasmalarin tesaduf olunmasi tezliyini artirir Dializin intensifi kasiyasi hemostazi yaxsilasdirir Kriopresipitatin yuksek konsentrasiyada Villebrand faktoru olan plazma ekstrakti yeridilmesi trombositlerin funksiyasini ehemiyyetli derecede amma muveqqeti yaxsilasdirir Desmopressin antidiuretik hormonun sintetik analoqu Villebrand faktorunun cox azad olmasina sebeb olur Vena daxiline 0 3 mkq kq dozada 50 ml fi zioloji mehlulda durulasdirilmis desmopressin 30 deq muddetinde infuziya edilir ve 8 saat erzinde qanaxma vaxti azalir Vena daxiline yeridilmis konyuqasiya edilmis esterogenler de qanaxma vaxtini qisaldir Belelikle planlasdirilan cerrahi emeliyyat ve ya mede bagirsaq qanaxmalarinda esterogenler istifade oluna biler Bu zaman esterogen preparatlari daxile venadaxili transdermal istifade oluna biler yaxud esterogen ve progesteron kombinasiyasi istifade olunur 1 Keskin hemoliz Redakte Keskin hemoliz 2 esas sebebden olur magistralin iynenin kateterin daralmasi tutulmasi nasosdan qabaqki seqmentde tezyiqin www keezmovies com 200 mm c cut dan az olmasi dializ mehlulu ile problemler Dializ mehlulu ile elaqedar olan hemoliz dializ mehlulun cox isidilmesi hipotonik dializ mehlulu dializ mehlulunun korlanmasi a formaldehidle b agardici ile c xloramin seher suyu ile d mis mis borular e nitratlar suda olur HD zamani uygun olmayan qanin kocurulmesi de hemolize sebeb ola biler Elametleri venoz qan xetlerinin qirmizi serab rengi almasi plazmanin cehrayi reng almasi Het in asagi enmesi Belde agrilarin baslanmasi dos qefesinde sixinti teneffusun cetinlesmesi musahide edilir Hemolizden sonra hiperkaliyemiya ezele zeifl iyine EKQ deyisikliklerine hetta ureyin dayanmasina xestenin olumune de sebeb ola biler 2 Mualicesi Redakte Nasosu dayandirir hemodializ acilir qan xesteye qaytarilmir Profilaktika Redakte Eger hemolizin sebebi rolik qan nasosunun siradan cixmasi eritrositleri zedeleyir deyilse onda mutleq sebebi dializ mehlulunda axtarmaq lazimdir 2 Istinadlar Redakte 1 2 Agayev M Eliyev S Dializ Baki 2010 s 223 225 1 2 Agayev M Eliyev S Dializ s 169 170Hemcinin bax RedakteDializ HematologiyaMenbe https az wikipedia org w index php title Hemoliz amp oldid 6052072, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.