Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Haxışta — Azərbaycanda əsasən toylarda və digər el şənliklərində gənclər və uşaqlar arasında geniş yayılmış oyun növü.
Tarixi
Azərbaycanda xalq rəqslərinin çox qədim tarixi var. Bunu qədim Mezolit dövrünə aid olan Qobustan qayaüstü rəsmlərində əksini tapan rəqs səhnələri sübut edir. Hələ eramızdan 2-3 min il əvvəl, tunc dövründə Azərbaycanda rəqs sənəti insanların məişətində, adət-ənənəsində müəyyən mövqe tutub. Azərbaycanda ibtidai xalq musiqi alətləri meydana gəlməzdən çox-çox əvvəl rəqs insanların çəpik çalması ilə əldə edilən ritmik zərblərin müşayiəti ilə yaranıb. Müxtəlif peşələrlə, hətta ovçuluqla məşğul olan tayfalar öz sehrli ayinlərini çeviklik, qıvraqlıq, insan gücünü nümayiş etdirən plastik hərəkətlərdən ibarət rəqslərlə həyata keçiriblər.
Haqqında
Ha xışla ifadəsindən götürülən milli rəqs çox coşqun, şən, əsasən yüngül hoppanmalar xarakterində ifa olunur. Bəzi rəqslərdə, xüsusən "Halay" rəqsində olduğu kimi üzbəüz dəstələr dayanırlar. Aradakı məsafə 5-6 metr olur. Dəstənin ortasında solist qız dayanır. Onu rəqsə dəvət edir və bu hərəkətləri edərkən mətni oxuyur. Qalan qızlar isə həmin sətirdən sonra uca səslə "Haxışta" deyirlər. Rəqsin musiqisi olmadığına görə ifaçı mətni "Meyxanada" olduğu kimi söyləyir. Rəqsi zərb alətləri (nağara, qoşanağara, dümbək) ilə müşayiət etmək olar.
Novruz bayramında da haxışta oyunu oynamaq adətdir. Novruz bayramında oğlan və qızlar təzə paltar geyib çalıb oynayır, yallı gedirlər, "haxışta", "bənövşə", "kos-kosa" oynayırlar.
İstinadlar
- "İradə SARIYEVA (Bakı xəbər,2015 - 10-12 aprel-s.15) məqalə" (az.). imp.nakhchivan.az. 2022-01-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-15.
- "MİLLİ RƏQSLƏR" (az.). nakhchivan.az. 2015-04-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-15.
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Haxista Azerbaycanda esasen toylarda ve diger el senliklerinde gencler ve usaqlar arasinda genis yayilmis oyun novu Azerbaycanin milli reqsiTarixiAzerbaycanda xalq reqslerinin cox qedim tarixi var Bunu qedim Mezolit dovrune aid olan Qobustan qayaustu resmlerinde eksini tapan reqs sehneleri subut edir Hele eramizdan 2 3 min il evvel tunc dovrunde Azerbaycanda reqs seneti insanlarin meisetinde adet enenesinde mueyyen movqe tutub Azerbaycanda ibtidai xalq musiqi aletleri meydana gelmezden cox cox evvel reqs insanlarin cepik calmasi ile elde edilen ritmik zerblerin musayieti ile yaranib Muxtelif peselerle hetta ovculuqla mesgul olan tayfalar oz sehrli ayinlerini ceviklik qivraqliq insan gucunu numayis etdiren plastik hereketlerden ibaret reqslerle heyata keciribler HaqqindaHa xisla ifadesinden goturulen milli reqs cox cosqun sen esasen yungul hoppanmalar xarakterinde ifa olunur Bezi reqslerde xususen Halay reqsinde oldugu kimi uzbeuz desteler dayanirlar Aradaki mesafe 5 6 metr olur Destenin ortasinda solist qiz dayanir Onu reqse devet edir ve bu hereketleri ederken metni oxuyur Qalan qizlar ise hemin setirden sonra uca sesle Haxista deyirler Reqsin musiqisi olmadigina gore ifaci metni Meyxanada oldugu kimi soyleyir Reqsi zerb aletleri nagara qosanagara dumbek ile musayiet etmek olar Novruz bayraminda da haxista oyunu oynamaq adetdir Novruz bayraminda oglan ve qizlar teze paltar geyib calib oynayir yalli gedirler haxista benovse kos kosa oynayirlar Istinadlar Irade SARIYEVA Baki xeber 2015 10 12 aprel s 15 meqale az imp nakhchivan az 2022 01 08 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 15 MILLI REQSLER az nakhchivan az 2015 04 12 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 15 Xarici kecidlerHemcinin bax