Gümrü müqaviləsi (erm.Ալեքսանդրապոլի պայմանագիր), (türk.Gümrü Antlaşması) – Türkiyə ilə Ermənistan arasında 1920 – ci il dekabrın 2 dən 3-nə keçən gecə imzalanmış sülh müqaviləsi.
Bu müqavilə 1920-ci ilin sentyabr-dekabr ayları arasında türk ordusu ilə erməni silahlı birləşmələri arasında baş verən hərbi əməliyyatlara son qoymalı idi. Müqavilə 18 maddədən ibarət idi.
Müqavilənin şərtlərinə əsasən Ermənistan hökuməti Türkiyə torpaqlarına iddiasından əl çəkməli, Ermənistan ərazisindən qovulmuş müsəlmanların qayıtması üçün şərait yaratmalı idi. Müqavilə həmçinin Ermənistan respublikası ilə Türkiyə arasında sərhəddi də müəyyən edirdi.
Bu müqavilənin şərtlərinə əsasən Ermənistan sayı 1500 nəfərdən çox olmayan bir orudya malik olmalı və bu ordu 8 ədəddən çox topa malik ola bilməzdi, pulyemyotların isə maksimal sayı 20 dən çox ola bilməzdi.
Ermənistan “Sevr müqaviləsi”nin qüvvədən düşməsini qəbul edərək öz nümayəndə heyətlərini Avropadan və ABŞ – dan qeri çağırmağı öz üzərinə götürürdü.
Həmçinin Ermənistan hökuməti Türkiyəyə qarşı, və yaxud Türkiyənin maraqlarına zidd olan bütün müqavilələri, qüvvədən düşmüş elan edirdi.
Türkiyə Ermənistan dəmir yollarının nəzarətini öz əlinə alırdı və Ermənistan ərazisində “hərbi tədbirlər görmək” imkanını əldə edirdi.
Müqavilənin 7-ci bəndinə əsasən, hər iki tərəf müharibə zamanı bir-birlərinə vurduqları ziyana görə təzminatdan imtina edirdilər. Müqavilə imzalandığı andan etibarən bir ay ərzində ratifikasiya olunmalı və qüvvəyə minməli idi.
Müqavilənin taleyi
Daşnak hökumətinin nümayəndələri gecə dekabrın 2 dən 3 nə keçən gecə Gümridə müqaviləni imzalamamışdan bir neçə saat əvvəl, İrəvandakı daşnak hökuməti Sovet Rusiyasının nümayəndəsi Leqran ilə Ermənistanda sovet hakimiyyətinin qurulması barədə müqavilə imzalayırlar.
Dekabrın 4-də İrəvana Sovet Rusiyasının ordu hissələri daxil olur. Ermənistanda qurulan sovet hökuməti Gümrüdə imzalanmış müqaviləni tanımaqdan imtina edir və onu qüvvədən düşmüş elan edir.
Ermənistanla Türkiyə arasındakı sərhəd məsələsi 1921-ci ildə Sovet Rusiyası ilə Türkiyə arasında imzalanmış Qars müqaviləsi ilə tənzimləndi.
""Gümrü" müqaviləsi ləğv edilsə, Ermənistan xeyli torpaq itirəcək" — MÜSAHİBƏ
Avqust 12, 2021
gümrü, müqaviləsi, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsin. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Gumru muqavilesi erm Ալեքսանդրապոլի պայմանագիր turk Gumru Antlasmasi Turkiye ile Ermenistan arasinda 1920 ci il dekabrin 2 den 3 ne kecen gece imzalanmis sulh muqavilesi Bu muqavile Turkiye Boyuk Millet Meclisinin bagladigi ilk beynelxalq muqaviledi Bu muqavile 1920 ci ilin sentyabr dekabr aylari arasinda turk ordusu ile ermeni silahli birlesmeleri arasinda bas veren herbi emeliyyatlara son qoymali idi Muqavile 18 maddeden ibaret idi Muqavilenin sertlerine esasen Ermenistan hokumeti Turkiye torpaqlarina iddiasindan el cekmeli Ermenistan erazisinden qovulmus muselmanlarin qayitmasi ucun serait yaratmali idi Muqavile hemcinin Ermenistan respublikasi ile Turkiye arasinda serheddi de mueyyen edirdi Bu muqavilenin sertlerine esasen Ermenistan sayi 1500 neferden cox olmayan bir orudya malik olmali ve bu ordu 8 ededden cox topa malik ola bilmezdi pulyemyotlarin ise maksimal sayi 20 den cox ola bilmezdi Ermenistan Sevr muqavilesi nin quvveden dusmesini qebul ederek oz numayende heyetlerini Avropadan ve ABS dan qeri cagirmagi oz uzerine gotururdu Hemcinin Ermenistan hokumeti Turkiyeye qarsi ve yaxud Turkiyenin maraqlarina zidd olan butun muqavileleri quvveden dusmus elan edirdi Turkiye Ermenistan demir yollarinin nezaretini oz eline alirdi ve Ermenistan erazisinde herbi tedbirler gormek imkanini elde edirdi Muqavilenin 7 ci bendine esasen her iki teref muharibe zamani bir birlerine vurduqlari ziyana gore tezminatdan imtina edirdiler Muqavile imzalandigi andan etibaren bir ay erzinde ratifikasiya olunmali ve quvveye minmeli idi Muqavilenin taleyi RedakteDasnak hokumetinin numayendeleri gece dekabrin 2 den 3 ne kecen gece Gumride muqavileni imzalamamisdan bir nece saat evvel Irevandaki dasnak hokumeti Sovet Rusiyasinin numayendesi Leqran ile Ermenistanda sovet hakimiyyetinin qurulmasi barede muqavile imzalayirlar Dekabrin 4 de Irevana Sovet Rusiyasinin ordu hisseleri daxil olur Ermenistanda qurulan sovet hokumeti Gumrude imzalanmis muqavileni tanimaqdan imtina edir ve onu quvveden dusmus elan edir Ermenistanla Turkiye arasindaki serhed meselesi 1921 ci ilde Sovet Rusiyasi ile Turkiye arasinda imzalanmis Qars muqavilesi ile tenzimlendi Hemcinin bax RedakteQars muqavilesi Gumru doyusu 1920 Moskva muqavilesi 1921 Istinadlar RedakteTURKISH ARMENIAN WAR SEP 24 DEC 2 1920 Gumru muqavilesi Gumru muqavilesi legv edilse Ermenistan xeyli torpaq itirecek MUSAHIBEMenbe https az wikipedia org w index php title Gumru muqavilesi amp oldid 6071791, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
