Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Gilzaylar—Əfqanların qolu.
Tarixi
Əsas əfqan tayfalarından biri Gilzaylardır (gil-oğru, zay-isə oğlu deməkdir) türk və ya əfqan mənşəli olduqları uzun müddət mübahisə mövzusu olmuşdur. Gilzaylar özlərini Nuhdan başlayaraq İran hökmdarı Zahakdan keçərək gəldiyini iddia edirlər. Türk mənşəli versiyasını irəli sürənlər gilzayların türk tayfası olan xələclərin törəmələri ölduğunu bildirirlər. Gilzayların tarix səhnəsində fəallaşması I Şah Abbasın hakimiyyəti dövrünə təsadüf edir. Belə ki, bu vaxt onların davamlı hücümları nəticəsində Abdal əfqanları Qəndəharı tərk edərək , qonşu Herata çəkildilər. Zəmindavar və Qəndəharda ən güclü tayfaya çevrildilər. Qəndəharın gah moğolların gah da Səfəvilərin əlinə keçməsindən gilzaylar öz mənafelərinə uyğun şəkildə istifadə etmək fürsətini əldən vermirdilər, lakin gilzaylar sunni təriqətinə mənsub olmalarına baxmayaraq, üstünlüyü Səfəvilərə verirdilər. Lokhart bunun səbəbini Şah I Abbasın onlara tolerant və liberal münasibəti olduğunu göstərirdi.
Ədəbiyyat
- Асланов М. Г. Афганцы // Народы мира. Народы передней Азии : этнографические очерки / под общ. ред. : Толстова С. П. — М. : Наука, 1957.
- Кочнев В. И., Логашова Б.-Р. Гильзаи // Народы мира : справочник / глав. ред : Бромлей Ю. В. — М. : Советская энциклопедия, 1988: 134
İstinadlar
- Lokhart. L. The fall of the Safavi dynasty and the afghan occupation of Persia. London.1915.səh 135–146.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Gilzaylar Efqanlarin qolu TarixiEsas efqan tayfalarindan biri Gilzaylardir gil ogru zay ise oglu demekdir turk ve ya efqan menseli olduqlari uzun muddet mubahise movzusu olmusdur Gilzaylar ozlerini Nuhdan baslayaraq Iran hokmdari Zahakdan kecerek geldiyini iddia edirler Turk menseli versiyasini ireli surenler gilzaylarin turk tayfasi olan xeleclerin toremeleri oldugunu bildirirler Gilzaylarin tarix sehnesinde feallasmasi I Sah Abbasin hakimiyyeti dovrune tesaduf edir Bele ki bu vaxt onlarin davamli hucumlari neticesinde Abdal efqanlari Qendehari terk ederek qonsu Herata cekildiler Zemindavar ve Qendeharda en guclu tayfaya cevrildiler Qendeharin gah mogollarin gah da Sefevilerin eline kecmesinden gilzaylar oz menafelerine uygun sekilde istifade etmek fursetini elden vermirdiler lakin gilzaylar sunni teriqetine mensub olmalarina baxmayaraq ustunluyu Sefevilere verirdiler Lokhart bunun sebebini Sah I Abbasin onlara tolerant ve liberal munasibeti oldugunu gosterirdi EdebiyyatAslanov M G Afgancy Narody mira Narody perednej Azii etnograficheskie ocherki pod obsh red Tolstova S P M Nauka 1957 Kochnev V I Logashova B R Gilzai Narody mira spravochnik glav red Bromlej Yu V M Sovetskaya enciklopediya 1988 134IstinadlarLokhart L The fall of the Safavi dynasty and the afghan occupation of Persia London 1915 seh 135 146 Hemcinin baxXarici kecidler