Varlı Georq (alm. Georg der Reiche; 15 avqust 1455 – 1 dekabr 1503, İnqolştadt) Vittelsbax sülaləsindən Bavariya-Landsxutun sonuncu hersoqu idi.
I Georq | |
---|---|
18 yanvar 1479 – 1 dekabr 1503 | |
Əvvəlki | |
Sonrakı | Titul ləğv edildi |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 15 avqust 1455 |
Vəfat tarixi | 1 dekabr 1503 (48 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | suveren[d] |
Atası | |
Anası | Saksoniyalı Amaliya |
Həyat yoldaşı | Yadviqa |
Ailəsi | Vittelsbax sülaləsi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Gəncliyi
O, 1455-ci ildə Burqhauzen qalasında doğulmuşdu, Bavariya-Landsxut hersoqu və oğlu idi. Dövlət işlərində 13 yaşından iştirak etməyə başlamışdı.
Hakimiyyəti
18 yanvar 1479-cu ildə 23 yaşında Georq atasının yerinə Bavariya-Landsxut hersoqu oldu. 1485-ci ildə ərazisini pozduqlarına görə Azad İmperiya şəhəri Nördlingeni mühasirəyə almış, mühasirəni götürmək üçün külli miqdarda xərac tələb etmişdi. Atası və babası kimi, Georqun məşhur sərvəti əsasən Kitzbüel və Reiçenhall ətrafındakı torpaqlarındakı mədənlərə əsaslanırdı. Hersoq, Burqhauzen qalasını daimi bir saraya çevirdi və İnqolştadt yeni qalanı demək olar ki, tamamilə yenidən qurdu.
Georqun kansleri, daha sonra olmuş, Altötting provostu Friedrix Mauerkirxer idi. 1485-ci ildə ölümündən sonra yerinə gələn Volfqanq Kolberger hersoqun ən mühüm məsləhətçisi oldu və onun köməyi ilə öz ərazisində Roma qanunlarını tətbiq etdi. 1491-ci ildə atasının yaratdığı əyalət sistemini dəyişdirdi, cəngavərlər bundan 1497-ci ildə şikayət etdilər, çünki əvvəllər tətbiq olunan əyalət qanunu əsasən ləğv edildi. Buna baxmayaraq, 1501-ci ildə əlavə islahatlar aparıldı.
Hakimiyyətə gəldikdən sonrakı illərdə Georq Qərbi Avstriyada torpaq əldə etmək üçün intensiv səylər göstərdi. 1486-cı ildə o, Auqsburq yepiskopuna girov qoyulmuş Qünzburq da daxil olmaqla Avstriya hersoqu Sigizmunddan 52011 quldenə almışdı. 1487-ci ildə Bavariya-Münhen qolundan olan qohumu IV Albert ilə birlikdə Tirolun ön torpaqlarının idarəsini 10 il müddətinə 50000 quldenə hersoqu Sigizmunddan aldı. Bu satınalmalar tezliklə Müqəddəs Roma İmperatoru III Fridrixin diqqətini cəlb etdi. İki Vittelsbaxın ekspansionist səylərinə qarşı o, qurdu. 1489-cu ildəki qərara görə Georq nəinki imperatorla sülh müqaviləsinə görə 36000 qulden ödəməli idi, həm də Burqaudan imtina etməliydi. 1489-cu il iyulun 10-da o da Şvabiya liqası ilə sülh bağladı və Albertlə ittifaqı pozdu. Bundan sonra Georq Fridrix və varisi I Maksimiliianın mühüm dəstəkçisinə çevrildi idi, onun Şvabiya, İsveçrə, və Macarıstandakı müharibələrini dəstəklədi.
Evliliyi və vərasət problemi
Onun 1475-ci ildə Polşa kralı qızı şahzadə Yadviqa ilə toyu orta əsrlərin ən möhtəşəm bayramlarından biri olan kimi yadda qalıb. Cütlüyün beş övladı, üç oğlu və iki qızı olub. Lakin onların oğullarından heç biri Georqun ölümünə qədər sağ qalmadı və orta əsr Almaniyasında tətbiq olunan Salik qanununun məhdudiyyətlərinə görə, onların qızları hersoqluğu miras ala bilmədilər. Kişi övladlarının olmadığı halda qarşılıqlı varisliyi nəzərdə tutan Vittelsbax sülalə müqavilələrinin əksinə olaraq, Georq 19 sentyabr 1496-cı ildə öz vəsiyyətində öz torpaqlarını qızı Elizabetə miras qoydu, onu Pfals qolundan olan Ruprextlə evləndirdi. Gizliliyə baxmayaraq, Bavariya-Münhen hersoqu Albert bu müqavilənin pozulmasından xəbər tutdu. Georq gizlilik prinsipini pozan kansleri Kolbergeri xəyanətdə günahlandırdı və onu 1502-ci ildə həbs etdirdi. Öz davranışı ilə o, təkcə Albert və əksər knyazların deyil, həm də imperatorun diqqətini cəlb etdi. Tezliklə müharibəyə hazırlaşmalı olduğunu bilən Georq 1503-cü ilin payızında Vürtemberqdəki Bad Vildbadı ziyarət etmək üçün yola düşdü, lakin Lauinqendə geri dönməli oldu və İnqolştadta qayıtdı. O, ölüm yatağında kürəkəni Ruprexti qəyyum təyin etdi və ona Landsxut və Burqhauzendəki qalaları bağışladı. Noyabrın 25-də o, bütün vassallarına dekabrın 10-da Landsxuta getməyi əmr etdi.
Georq 1503-cü il dekabrın 1-də İnqolştadtda qanuni bir kişi varis qoymadan öldü və dekabrın 9-da Seligental monastırında dəfn edildi. Qızı və kürəkəni onun siyasətini davam etdirərək Landsxut Varislik Müharibəsini başlatdılar.
İstinadlar
- Sebastian Hiereth: Georg der Reiche, Herzog von Bayern-Landshut Arxivləşdirilib 2022-10-14 at the Wayback Machine. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 6, Duncker & Humblot, Berlin 1964, ISBN 3-428-00187-7, S. 199 f.
- Georg der Reiche – Vom Sterben und Leben eines Herzogs. In: Verhandlungen des. Historischen Vereins für Niederbayern 129/130 (2003/04), səh 93–108
- Der Tod der bayerischen Herzöge im Spätmittelalter und in der frühen Neuzeit 1347–1579: Vorbereitungen, Sterben, Trauerfeierlichkeiten, Grablegen, … zur bayerischen Landesgeschichte) C. H. Beck, München 2005, ISBN 3-406-10742-7, S. 176–184 (zugleich Dissertation, Universität München 2004).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Varli Georq alm Georg der Reiche 15 avqust 1455 1 dekabr 1503 Inqolstadt Vittelsbax sulalesinden Bavariya Landsxutun sonuncu hersoqu idi I GeorqBavariya Landsxut hersoqu18 yanvar 1479 1 dekabr 1503EvvelkiSonrakiTitul legv edildiSexsi melumatlarDogum tarixi 15 avqust 1455Vefat tarixi 1 dekabr 1503 48 yasinda Vefat yeri Inqolstadt Yuxari Bavariya Bavariya Kralligi Muqeddes Roma imperiyasiFealiyyeti suveren d AtasiAnasi Saksoniyali AmaliyaHeyat yoldasi YadviqaAilesi Vittelsbax sulalesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarGencliyiO 1455 ci ilde Burqhauzen qalasinda dogulmusdu Bavariya Landsxut hersoqu ve oglu idi Dovlet islerinde 13 yasindan istirak etmeye baslamisdi Hakimiyyeti18 yanvar 1479 cu ilde 23 yasinda Georq atasinin yerine Bavariya Landsxut hersoqu oldu 1485 ci ilde erazisini pozduqlarina gore Azad Imperiya seheri Nordlingeni muhasireye almis muhasireni goturmek ucun kulli miqdarda xerac teleb etmisdi Atasi ve babasi kimi Georqun meshur serveti esasen Kitzbuel ve Reicenhall etrafindaki torpaqlarindaki medenlere esaslanirdi Hersoq Burqhauzen qalasini daimi bir saraya cevirdi ve Inqolstadt yeni qalani demek olar ki tamamile yeniden qurdu Georqun kansleri daha sonra olmus Altotting provostu Friedrix Mauerkirxer idi 1485 ci ilde olumunden sonra yerine gelen Volfqanq Kolberger hersoqun en muhum meslehetcisi oldu ve onun komeyi ile oz erazisinde Roma qanunlarini tetbiq etdi 1491 ci ilde atasinin yaratdigi eyalet sistemini deyisdirdi cengaverler bundan 1497 ci ilde sikayet etdiler cunki evveller tetbiq olunan eyalet qanunu esasen legv edildi Buna baxmayaraq 1501 ci ilde elave islahatlar aparildi Hakimiyyete geldikden sonraki illerde Georq Qerbi Avstriyada torpaq elde etmek ucun intensiv seyler gosterdi 1486 ci ilde o Auqsburq yepiskopuna girov qoyulmus Qunzburq da daxil olmaqla Avstriya hersoqu Sigizmunddan 52011 quldene almisdi 1487 ci ilde Bavariya Munhen qolundan olan qohumu IV Albert ile birlikde Tirolun on torpaqlarinin idaresini 10 il muddetine 50000 quldene hersoqu Sigizmunddan aldi Bu satinalmalar tezlikle Muqeddes Roma Imperatoru III Fridrixin diqqetini celb etdi Iki Vittelsbaxin ekspansionist seylerine qarsi o qurdu 1489 cu ildeki qerara gore Georq neinki imperatorla sulh muqavilesine gore 36000 qulden odemeli idi hem de Burqaudan imtina etmeliydi 1489 cu il iyulun 10 da o da Svabiya liqasi ile sulh bagladi ve Albertle ittifaqi pozdu Bundan sonra Georq Fridrix ve varisi I Maksimiliianin muhum destekcisine cevrildi idi onun Svabiya Isvecre ve Macaristandaki muharibelerini destekledi Evliliyi ve veraset problemiOnun 1475 ci ilde Polsa krali qizi sahzade Yadviqa ile toyu orta esrlerin en mohtesem bayramlarindan biri olan kimi yadda qalib Cutluyun bes ovladi uc oglu ve iki qizi olub Lakin onlarin ogullarindan hec biri Georqun olumune qeder sag qalmadi ve orta esr Almaniyasinda tetbiq olunan Salik qanununun mehdudiyyetlerine gore onlarin qizlari hersoqlugu miras ala bilmediler Kisi ovladlarinin olmadigi halda qarsiliqli varisliyi nezerde tutan Vittelsbax sulale muqavilelerinin eksine olaraq Georq 19 sentyabr 1496 ci ilde oz vesiyyetinde oz torpaqlarini qizi Elizabete miras qoydu onu Pfals qolundan olan Ruprextle evlendirdi Gizliliye baxmayaraq Bavariya Munhen hersoqu Albert bu muqavilenin pozulmasindan xeber tutdu Georq gizlilik prinsipini pozan kansleri Kolbergeri xeyanetde gunahlandirdi ve onu 1502 ci ilde hebs etdirdi Oz davranisi ile o tekce Albert ve ekser knyazlarin deyil hem de imperatorun diqqetini celb etdi Tezlikle muharibeye hazirlasmali oldugunu bilen Georq 1503 cu ilin payizinda Vurtemberqdeki Bad Vildbadi ziyaret etmek ucun yola dusdu lakin Lauinqende geri donmeli oldu ve Inqolstadta qayitdi O olum yataginda kurekeni Ruprexti qeyyum teyin etdi ve ona Landsxut ve Burqhauzendeki qalalari bagisladi Noyabrin 25 de o butun vassallarina dekabrin 10 da Landsxuta getmeyi emr etdi Georq 1503 cu il dekabrin 1 de Inqolstadtda qanuni bir kisi varis qoymadan oldu ve dekabrin 9 da Seligental monastirinda defn edildi Qizi ve kurekeni onun siyasetini davam etdirerek Landsxut Varislik Muharibesini baslatdilar IstinadlarSebastian Hiereth Georg der Reiche Herzog von Bayern Landshut Arxivlesdirilib 2022 10 14 at the Wayback Machine In Neue Deutsche Biographie NDB Band 6 Duncker amp Humblot Berlin 1964 ISBN 3 428 00187 7 S 199 f Georg der Reiche Vom Sterben und Leben eines Herzogs In Verhandlungen des Historischen Vereins fur Niederbayern 129 130 2003 04 seh 93 108 Der Tod der bayerischen Herzoge im Spatmittelalter und in der fruhen Neuzeit 1347 1579 Vorbereitungen Sterben Trauerfeierlichkeiten Grablegen zur bayerischen Landesgeschichte C H Beck Munchen 2005 ISBN 3 406 10742 7 S 176 184 zugleich Dissertation Universitat Munchen 2004