Gədəbəy kilsəsi – Gədəbəy şəhəri yaxınlığında meşədə yerləşən kilsədir. Mənbələrdə kilsənin inşa tarixi ilə bağlı heç bir məlumat olmasa da, inşa tarixi bəlli olan anoloji abidələrlə müqayisə nəticəsində abidənin təxminən VII-VIII əsrlərdə inşa edilməsi ehtimalı qeyd edilmişdir.
Kilsə binası planda şərq-qərb hissəyə uzadılmış xaçvari formaya malikdir. Uzadılmış şərq qolunda yarımdairəvi apsida yerləşir, digər qollar isə düzbucaqlı formada tamamlanırlar. Onların kəsişməyerində daxildən dairəvi, xaricsən isə səkkizbucaqlı olan baraban ucalır. Baraban üzərini tamamlatan günbəz dövrümüzə çatmamışdır.
Tarixi
Mənbələrdə kilsənin inşa tarixi ilə bağlı heç bir məlumat yoxdur. G. Məmmədovaya görə memarlıq təhlili və Gürcüstan ərazisində yerləşən, dəqiq inşa tarixi bəlli olan anoloji abidələrlə müqayisə nəticəsində abidənin təxmini inşa tarixi haqqında fikir söyləmək mümkündür. Plan və xarici həcminin həllinə görə məbəd, VI-XI əsrlərin Kunturis Sakdari və Açkuridəki Müqəddəs Georgi kilsələri kimi “sərbəst xaç” tipli kilsələri ilə oxşarlıq təşkil edir.
G. Məmmədovanın fikrincə abidənin konstruktiv həllinin analizi, kvadrat təməldən dairəvi dacili və səkkizbucaqlı xarici barabana keçidin yelkənlərlə təmin edilməsinə əsasən kilsəni təxminən VII-VIII əsrlərə aid etmək mümkündür. Həmin dövrdə “sərbəst xaç” tipli kilsələr bütün Cənubi Qafqazda, o camlədən Qafqaz Albaniyası ərazisində geniş yayılmışdı.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Kilsənin interyeri
Kilsə binası planda şərq-qərb hissəyə uzadılmış xaçvari formaya (8.8 x 7.1 m) malikdir. Uzadılmış şərq qolunda yarımdairəvi apsida yerləşir, digər qollar isə düzbucaqlı formada tamamlanırlar. Onların kəsişməyerində daxildən dairəvi, xaricsən isə səkkizbucaqlı olan baraban ucalır. Baraban üzərini tamamlatan günbəz dövrümüzə çatmamışdır.
Kilsə şərq və cənub qollarında yerləşən iki cüt pəncərə vasitəsiylə işıqlandırılır. Həmçinin günbəzin barabanında da iki cüt pəncərə yerləşir. Kilsənin daxili həcminin həllində sərt formalara üstünlük verilmidir. Dekor demək olar ki, yoxdur.
Günbəzaltı kvadratın küncləri düzbucaqlı bölmə profili ilə kəsilib və həll edilib. Barabanı saxlayan ikiqat tağlar yüksək mərkəzi hissədən alçaq yan hissələrə tədricən keçid yaradır. Tağların impostları sadə və hamar kapitellərə malik daşıyıcı kürəklərə söykənir. Kvadrat təməldən baraban dairəsinə keçid yelkənlər vasitəsiylə həyata keçirimişdir.
Bina müxtəlif ölçülü bazalt daşları və əhəng məhlulundan hörülmüşdür. Binanın fasadının bəzi yerlərində divar suvağı qalmışdır. Divarların qalınlığı 95 – 120 sm arasında dəyişir.
İstinadlar
Мамедова, Г. Г. (1985). Христианское культовое зодчество Кавказской Албании эпохи раннего средневековья. Баку: Элм. səh. 15. (#accessdate_missing_url)
Мамедова, Гюльчохра (1985), Христианское култовое зодчество Кавказской Албании эпохи раннего средневековья, Баку: Элм
Avqust 23, 2021
gədəbəy, kilsəsi, gədəbəy, şəhəri, yaxınlığında, meşədə, yerləşən, kilsədir, mənbələrdə, kilsənin, inşa, tarixi, ilə, bağlı, heç, məlumat, olmasa, inşa, tarixi, bəlli, olan, anoloji, abidələrlə, müqayisə, nəticəsində, abidənin, təxminən, viii, əsrlərdə, inşa, . Gedebey kilsesi Gedebey seheri yaxinliginda mesede yerlesen kilsedir 1 Menbelerde kilsenin insa tarixi ile bagli hec bir melumat olmasa da insa tarixi belli olan anoloji abidelerle muqayise neticesinde abidenin texminen VII VIII esrlerde insa edilmesi ehtimali qeyd edilmisdir Gedebey kilsesiOlke AzerbaycanSeher Gedebey rayonuAidiyyati Alban Hevari KilsesiTikilme tarixi VII VIII esrlerVeziyyeti qezaliKilse binasi planda serq qerb hisseye uzadilmis xacvari formaya malikdir Uzadilmis serq qolunda yarimdairevi apsida yerlesir diger qollar ise duzbucaqli formada tamamlanirlar Onlarin kesismeyerinde daxilden dairevi xaricsen ise sekkizbucaqli olan baraban ucalir Baraban uzerini tamamlatan gunbez dovrumuze catmamisdir Mundericat 1 Tarixi 2 Memarliq xususiyyetleri 3 Istinadlar 4 EdebiyyatTarixi RedakteMenbelerde kilsenin insa tarixi ile bagli hec bir melumat yoxdur 2 G Memmedovaya gore memarliq tehlili ve Gurcustan erazisinde yerlesen deqiq insa tarixi belli olan anoloji abidelerle muqayise neticesinde abidenin texmini insa tarixi haqqinda fikir soylemek mumkundur 2 Plan ve xarici hecminin helline gore mebed VI XI esrlerin Kunturis Sakdari ve Ackurideki Muqeddes Georgi kilseleri kimi 3 serbest xac 4 tipli kilseleri ile oxsarliq teskil edir G Memmedovanin fikrince abidenin konstruktiv hellinin analizi kvadrat temelden dairevi dacili ve sekkizbucaqli xarici barabana kecidin yelkenlerle temin edilmesine esasen kilseni texminen VII VIII esrlere aid etmek mumkundur 2 Hemin dovrde serbest xac tipli kilseler butun Cenubi Qafqazda o camleden Qafqaz Albaniyasi erazisinde genis yayilmisdi 5 Memarliq xususiyyetleri Redakte Kilsenin interyeri Kilse binasi planda serq qerb hisseye uzadilmis xacvari formaya 8 8 x 7 1 m 6 malikdir Uzadilmis serq qolunda yarimdairevi apsida yerlesir diger qollar ise duzbucaqli formada tamamlanirlar Onlarin kesismeyerinde daxilden dairevi xaricsen ise sekkizbucaqli olan baraban ucalir Baraban uzerini tamamlatan gunbez dovrumuze catmamisdir 6 Kilse serq ve cenub qollarinda yerlesen iki cut pencere vasitesiyle isiqlandirilir Hemcinin gunbezin barabaninda da iki cut pencere yerlesir Kilsenin daxili hecminin hellinde sert formalara ustunluk verilmidir Dekor demek olar ki yoxdur 6 Gunbezalti kvadratin kuncleri duzbucaqli bolme profili ile kesilib ve hell edilib Barabani saxlayan ikiqat taglar yuksek merkezi hisseden alcaq yan hisselere tedricen kecid yaradir Taglarin impostlari sade ve hamar kapitellere malik dasiyici kureklere soykenir Kvadrat temelden baraban dairesine kecid yelkenler vasitesiyle heyata kecirimisdir 2 Bina muxtelif olculu bazalt daslari ve eheng mehlulundan horulmusdur Binanin fasadinin bezi yerlerinde divar suvagi qalmisdir Divarlarin qalinligi 95 120 sm arasinda deyisir 6 Istinadlar Redakte Mamedova G G 1985 Hristianskoe kultovoe zodchestvo Kavkazskoj Albanii epohi rannego srednevekovya Baku Elm seh 15 accessdate missing url 1 2 3 4 Mamedova 2004 seh 79 Chubinashvili G Arhitektura Kahetii Tbilisi Izd AN Gruz SSR 436 437 405 411 Orbeli I A 1963 Albanskie relefy i bronzovye kotly Izbrannye trudy Trevan Izv AN Arm SSR 1 5 Mamedova 2004 seh 77 1 2 3 4 Mamedova 2004 seh 78Edebiyyat RedakteMamedova Gyulchohra 2004 Zodchestvo Kavkazskoj Albanii Baku Chashyoglu Mamedova Gyulchohra 1985 Hristianskoe kultovoe zodchestvo Kavkazskoj Albanii epohi rannego srednevekovya Baku ElmMenbe https az wikipedia org w index php title Gedebey kilsesi amp oldid 6042552, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}
