fbpx
Wikipedia

Görkəmli Azərbaycanlılar panteonu

Görkəmli Azərbaycanlılar panteonuTbilisidə Azərbaycanın görkəmli ictimai xadimlərin dəfn olunduğu memorial qəbiristanlıq. Burada Mirzə Fətəli Axundov, Mirzə Şəfi Vazeh, Fətəli xan Xoyski, Həsən bəy Ağayev və s. kimi görkəmli şəxslər dəfn edilib. Panteon Botanika bağının ərazisində, köhnə müsəlman qəbiristanlığının yerində yerləşir.

Görkəmli Azərbaycanlılar panteonu
Tiflis müsəlman qəbiristanlığı
Fətəli Xan Xoyski, Mirzə Fətəli AxundovMirzə Şəfi Vazehin qəbirstanlığdaki abidələri.
41°44′ şm. e. 44°45′ ş. u.
Ölkə Gürcüstan Gürcüstan
Şəhər Tbilisi
Tikilmə tarixi XVII əsr
Görkəmli Azərbaycanlılar panteonu
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

Qəbiristanlıq "Gorxana" adı ilə XVII əsrdə yaradılıb. Şərqi Gürcüstan İrandan vassal asılılıqda olanda, qəbiristanlığın yerləşdiyi rayona seyidlər köçməyə başladılar, ona görə şəhərin bu rayonu Seyidabad adlanmağa başlandı. Həmçinin,Tiflisdə yaşayan bütün müsəlmanları elə bu qəbiristanlıqda dəfn edirdilər.

 
1858-ci il, Tiflisin köhnə müsəlman qəbiristanlığının görünüşü. Şəklin müəllifi Aleksey İvanitskiydi

XIX əsrdə qəbiristanlığın ərazisi xeyli genişləndirilmişdir. Adı çəkilən şəxslərdən başqa qəbiristanlıqda general Abdulla-ağa Bakıxanov, Məmməd-Həsən Hacınski, yazıçı və publisist Əliqulu Qəmküsar, aktyor və rejissor İbrahim İsfahanlı, şair Mehdiqulu xan Vəfa, diplomat Behbud ağa Şahtaxtinski, İsa Sultan Şahtaxtinski, Adilə Şahtaxtinskaya, yazıçı və publisist Eynəli bəy Sultanov,  yazıçı və publisist Rzaqulu Nəcəfоv, Hüseyn Əfəndi Qayıbov, Nazlı xanım Məmmədquluzadə, Həmzət bəy Qayıbov, Müzəffər Nərimanov, Fərəc bəy Sultanov, Mirzəli Abbasov, Abbas Qurbanov, [[Ənvər Xudaverdiyev ]], Mustafa Vəliyev, Yusif Hacızadə, Hüseyn Bəhmənov, Rzabala Rzayev kimi mədəniyyət, elm xadimləri və siyasətçilər də dəfn olunub, üstəlik Axundovun ailəsinin üzvləri, onun xanımı Tuba-xanım, oğulu Adil bəy və qızı Seyra, xanımının qardaş və bacıları və Mirzə Şəfi Vazehin xanımı da burada son mənzilini tapmışdılar. Onların bir çoxunun adları bu gün panteonun girişindəki abidəyə həkk olunmuşdur.

 
Tiflis müsəlman qəbiristanlığında seyid qəbri üzərindəki türbə. 1900-cu il, Jozef de Bayın şəkili.

XX əsrdə müsəlman qəbiristanlığı söküldü. 1959-cu ildə qəbirstanlığa baş çəkən ədəbiyyatşünas alim Vaqif Arzumanlının sözlərinə görə, Azərbaycan xadimlərinin bir çoxunun məzarı burada yerləşirdi, eləcə də Vazehin türbə şəklində yarımdağılmış qəbiri və onun yanındaki bir neçə uşaq məzarları da olmaqla. 1964-1965-ci illərdə dəfn edilmişlərin qohumlarına qəbirlərin köçürülməsi barədə xəbər verilmişdir, çünki qəbiristanlığın yerində Botanika bağı qurmaq planlaşdırılırdı. Uzun illər sonra Arzumanlı yenidə Tbilisiyə yollandı, və gürcü tədqiqatçı İvan Yenikolopovun köməyi ilə o,100-ə yaxın məzarı tapa və şəklini çəkə bildi, o cümlədən 30-dən çox tanınmış azərbaycanlıların məzar yerləri aşkar edildi. Tbilisinin 70 yaşlı kökənli sakini Abdulayeva Fəridənin xatirələrinə görə, qəbiristanlıq ərazisində kiçik məscid yerləşirdi, hansı ki 1950-ci illərdə partladılmışdır. Tanınmış şəxsiyyətlərin yalnız bir neçəsinin məzarı salamat qaldı və bu ərazi "Görkəmli Azərbaycanlılar panteonu" adını alaraq Botanika bağının hissəsinə çevrildi. Salamat qalmış məzarların ən qədimi 1852-ci ilin noyabrında vəfat edən şair və mütəfəkkir, maarifçi və pedaqoq Mirzə Şəfi Vazehə məxsusdur,

1970-ci ildə Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi Heydər Əliyevin Tbilisiyə səfəri zamanı qəbiristanlıqda Axundovun qəbri bir az abadlaşdırılmışdır.

1996-cı ilin mart ayında Fətəli xan Xoyskinin qəbirüstü abidəsinin açılışı olmuşdur. Mərasimdə artıq Azərbaycanın prezidenti seçilən Heydər Əliyev də iştirak etmişdir.

2006-cı ildə Heydər Əliyev Fondu panteonda dəfn edilmiş şair Mirzə Şəfi Vazehin, Mirzə Fətəli Axundzadənin, Həsən bəy Ağayevin, Fətəli xan Xoyskinin qəbirüstü abidələrinin yenidən qurulması və xiyabanın yaradılması işlərini həyata keçirmişdi.

Təşkil edilmiş bir neçə bərpa edilmələrə baxmayaraq, 2012-ci ilin əvvəlində panteon baxımsız vəziyyətə düşdü, lakin ilin sonunadək qəbiristanlıq Azərbaycanın Gürcüstandakı diplomatik nümayəndəliyinin səyi ilə yenidən qurulmuşdur.

İstinadlar

  1. Гоча Хундадзе. Последнее пристанище выдающихся азербайджанцев Грузии // Мейдан.тв, 2016. (rus dilində)
  2. Mirzə Şəfi Vazehin Tiflisdəki məzarı niyə yoxa çıxıb?
  3. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Gürcüstana ilk rəsmi səfəri (8-10 mart 1996-cı il)" "Heydər Əliyev İrsi" Beynəxalq elektron kitabxana
  4. "Tbilisidə Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətlərinin qəbirüstü abidələrinin bərpası" Heydər Əliyev Fondunun rəsmi saytı
  5. Часть Азербайджана в Тбилиси утопает в мусоре (rus dilində)
  6. Посетители не могут найти Пантеон видных азербайджанцев в Тбилиси

Xarici keçidlər

  • Гоча Хундадзе. Последнее пристанище выдающихся азербайджанцев Грузии // Мейдан.тв, 2016.
  • Ziyalılarımızın dəfn olunduğu məzarlıq yerlə bir oldu

görkəmli, azərbaycanlılar, panteonu, tbilisidə, azərbaycanın, görkəmli, ictimai, xadimlərin, dəfn, olunduğu, memorial, qəbiristanlıq, burada, mirzə, fətəli, axundov, mirzə, şəfi, vazeh, fətəli, xoyski, həsən, bəy, ağayev, kimi, görkəmli, şəxslər, dəfn, edilib,. Gorkemli Azerbaycanlilar panteonu Tbiliside Azerbaycanin gorkemli ictimai xadimlerin defn olundugu memorial qebiristanliq Burada Mirze Feteli Axundov Mirze Sefi Vazeh Feteli xan Xoyski Hesen bey Agayev ve s kimi gorkemli sexsler defn edilib Panteon Botanika baginin erazisinde kohne muselman qebiristanliginin yerinde yerlesir Gorkemli Azerbaycanlilar panteonuTiflis muselman qebiristanligiFeteli Xan Xoyski Mirze Feteli Axundov ve Mirze Sefi Vazehin qebirstanligdaki abideleri 41 44 sm e 44 45 s u Olke Gurcustan GurcustanSeher TbilisiTikilme tarixi XVII esrGorkemli Azerbaycanlilar panteonu Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi RedakteQebiristanliq Gorxana adi ile XVII esrde yaradilib Serqi Gurcustan Irandan vassal asililiqda olanda qebiristanligin yerlesdiyi rayona seyidler kocmeye basladilar ona gore seherin bu rayonu Seyidabad adlanmaga baslandi Hemcinin Tiflisde yasayan butun muselmanlari ele bu qebiristanliqda defn edirdiler 1 1858 ci il Tiflisin kohne muselman qebiristanliginin gorunusu Seklin muellifi Aleksey Ivanitskiydi XIX esrde qebiristanligin erazisi xeyli genislendirilmisdir 1 Adi cekilen sexslerden basqa qebiristanliqda general Abdulla aga Bakixanov Memmed Hesen Hacinski yazici ve publisist Eliqulu Qemkusar aktyor ve rejissor Ibrahim Isfahanli sair Mehdiqulu xan Vefa diplomat Behbud aga Sahtaxtinski Isa Sultan Sahtaxtinski Adile Sahtaxtinskaya yazici ve publisist Eyneli bey Sultanov yazici ve publisist Rzaqulu Necefov Huseyn Efendi Qayibov Nazli xanim Memmedquluzade Hemzet bey Qayibov Muzeffer Nerimanov Ferec bey Sultanov Mirzeli Abbasov Abbas Qurbanov Enver Xudaverdiyev Mustafa Veliyev Yusif Hacizade Huseyn Behmenov Rzabala Rzayev kimi medeniyyet elm xadimleri ve siyasetciler de defn olunub ustelik Axundovun ailesinin uzvleri onun xanimi Tuba xanim ogulu Adil bey ve qizi Seyra xaniminin qardas ve bacilari ve Mirze Sefi Vazehin xanimi da burada son menzilini tapmisdilar Onlarin bir coxunun adlari bu gun panteonun girisindeki abideye hekk olunmusdur Tiflis muselman qebiristanliginda seyid qebri uzerindeki turbe 1900 cu il Jozef de Bayin sekili XX esrde muselman qebiristanligi sokuldu 1 1959 cu ilde qebirstanliga bas ceken edebiyyatsunas alim Vaqif Arzumanlinin sozlerine gore Azerbaycan xadimlerinin bir coxunun mezari burada yerlesirdi elece de Vazehin turbe seklinde yarimdagilmis qebiri ve onun yanindaki bir nece usaq mezarlari da olmaqla 1964 1965 ci illerde defn edilmislerin qohumlarina qebirlerin kocurulmesi barede xeber verilmisdir cunki qebiristanligin yerinde Botanika bagi qurmaq planlasdirilirdi Uzun iller sonra Arzumanli yenide Tbilisiye yollandi ve gurcu tedqiqatci Ivan Yenikolopovun komeyi ile o 100 e yaxin mezari tapa ve seklini ceke bildi o cumleden 30 den cox taninmis azerbaycanlilarin mezar yerleri askar edildi 2 Tbilisinin 70 yasli kokenli sakini Abdulayeva Feridenin xatirelerine gore qebiristanliq erazisinde kicik mescid yerlesirdi hansi ki 1950 ci illerde partladilmisdir Taninmis sexsiyyetlerin yalniz bir necesinin mezari salamat qaldi ve bu erazi Gorkemli Azerbaycanlilar panteonu adini alaraq Botanika baginin hissesine cevrildi Salamat qalmis mezarlarin en qedimi 1852 ci ilin noyabrinda vefat eden sair ve mutefekkir maarifci ve pedaqoq Mirze Sefi Vazehe mexsusdur 1 1970 ci ilde Azerbaycan KP MK nin birinci katibi Heyder Eliyevin Tbilisiye seferi zamani qebiristanliqda Axundovun qebri bir az abadlasdirilmisdir 2 1996 ci ilin mart ayinda Feteli xan Xoyskinin qebirustu abidesinin acilisi olmusdur Merasimde artiq Azerbaycanin prezidenti secilen Heyder Eliyev de istirak etmisdir 3 2006 ci ilde Heyder Eliyev Fondu panteonda defn edilmis sair Mirze Sefi Vazehin Mirze Feteli Axundzadenin Hesen bey Agayevin Feteli xan Xoyskinin qebirustu abidelerinin yeniden qurulmasi ve xiyabanin yaradilmasi islerini heyata kecirmisdi 4 Teskil edilmis bir nece berpa edilmelere baxmayaraq 2012 ci ilin evvelinde panteon baximsiz veziyyete dusdu 5 lakin ilin sonunadek qebiristanliq Azerbaycanin Gurcustandaki diplomatik numayendeliyinin seyi ile yeniden qurulmusdur 6 Istinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir 1 2 3 4 Gocha Hundadze Poslednee pristanishe vydayushihsya azerbajdzhancev Gruzii Mejdan tv 2016 rus dilinde 1 2 Mirze Sefi Vazehin Tiflisdeki mezari niye yoxa cixib Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Heyder Eliyevin Gurcustana ilk resmi seferi 8 10 mart 1996 ci il Heyder Eliyev Irsi Beynexalq elektron kitabxana Tbiliside Azerbaycanin gorkemli sexsiyyetlerinin qebirustu abidelerinin berpasi Heyder Eliyev Fondunun resmi sayti Chast Azerbajdzhana v Tbilisi utopaet v musore rus dilinde Posetiteli ne mogut najti Panteon vidnyh azerbajdzhancev v TbilisiXarici kecidler Redakte Vikianbarda Gorkemli Azerbaycanlilar panteonu ile elaqeli mediafayllar var Gocha Hundadze Poslednee pristanishe vydayushihsya azerbajdzhancev Gruzii Mejdan tv 2016 Ziyalilarimizin defn olundugu mezarliq yerle bir olduMenbe https az wikipedia org w index php title Gorkemli Azerbaycanlilar panteonu amp oldid 6042573, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.