fbpx
Wikipedia

FİFA tarixi

Avqust 11, 2021

FIFA (fr. Fédération Internationale de Football Association, azərb. Beynəlxalq Futbol Federasiyaları Assosiasiyası‎) — futbol ve futzalın dünya səviyyəsində ali idarəedici orqanıdır. Dünyanın ilk yaradılan və ən böyük QHT-ı olan FİFA 21 May 1904-cü ildə yaradılmışdır. Təşkilata hal-hazırda 209 üzv konfederasiyalar daxildir.

Yaradılışı

 
FIFA-nın nizamnaməsi (1 Sentyabr 1905-ci il)

1872-ci ildə Qlazqonun Hamilton Kresent meydanında İngiltərə və Şotlandiya yığmaları arasında keçən rəsmi görüş 0–0 hesabı ilə bitdi. Növbəti il Londonun Oval stadionunda keçirilən maçda isə İngiltərə Şotlandiya üzərində 4-2 hesabı ilə qələbə qazandı. Növbəti il 1873-cü ildə isə dünyanın sayca ikinci milli futbol assosiasiyası – Şotlandiya Milli Futbol Assosiasiyası yaradıldı. Buna qədər İngiltərə Milli Futboll Assosiasiyası dünyanın ilk və tək futbol təşkilatı idi, çünki o zamanlar futbol yalnız Birləşmiş Krallıqda oynanılırdı.

Futbol geniş yayıldıqca və milli komandalar arasında keçirilən görüşlərin sayı arttıqca bu oyunlara qlobal səviyyədə nəzarət edəcək bir təşkilatın yaradılmasına ehtiyac duyuldu. Beləliklə, həm milli komandalar arasında əməkdaşlığa kömək edəcəyi, həm də futbola vahid qaydalar gətirəcəyi ümidi ilə 21 May 1904-cü ildə Parisdə Fransa, Belgiya, Danimarka, Niderland, İspaniya, İsveç və İsveçrənin futbol təşkilatlarının birləşərək FİFA-nı yaratdılar. Bütün dünyada “FİFA” qısa akronimi ilə qəbul olunan təşkilatın adının fransız dilidə olması da bu faktla bağlıdır.

FIFA nizamnaməsinin ilk prinsipləri belə idi:

  1. Yalnız təmsil olunan Milli Assosiasiyalar tanınacaq.
  2. Klublar və oyunçular eyni zamanda yalnız iki Milli Assosiasiya üçün oynaya bilərlər.
  3. Bütün Assosiasiyalar hər hansı Assosiasiyanın oyunçusunun diskvalifikasiyasını tanıyacaq.
  4. Oyunlar “Futbol Oyunu Assosiasiyası MMC-nin Qanunları”na uygun şəkildə oynanılacaq.
  5. Hər Milli Assosiasiya 50 Fransız Frankı məbləğində illik üzvlük haqqı ödəməlidir.
  6. Yalnız FIFA Beynəlxalq Oyunlar təşkil edə bilər.

FiFA-nın ilk prezidenti Robert Qeren seçildi. Onun nizamnaməsi 1 Setyabr 1905-cü il tarixində qüvvəyə minənədək artıq Almanyada təşkilatın sıralarına qoşulmuşdu. 1906-cı ildə isə üzv ölkələrin yekdil səsverməsi ilə Daniel Berli Vulfol FIFA-nın ikinci prezidenti seçildi. O, futbol üçün vahid qaydaların yaradılmasında böyük uğurlar əldə etdi.

Yeni ölkələr qoşulduqca FIFA daha da böyüyür və beynəlxalq maçlara nəzarəti əlində cəmləşdirərək öz təsir dairəsini genişləndirirdi. Buna baxmayaraq, təşkilati məsələlərdə yetərincə təcrübəyə malik olmadığından 1908 və 1912ci Yay Olimpiya Oyunlarında futbol yarışları İngiltərə Milli Futboll Assosiasiyası tərəfindən keçirildi və hər iki yarışın qalibi Böyük Britaniya oldu.

1909-cu ildə CAR qoşulması ilə FİFA dünya miqyaslı təşkilata çevrildi. 1912-ci ildə Argentina və Çili üzvlüyə qəbul olundu. ABŞ və Kanada təşkilata 1913-cü ildə qoşuldular.

Müharibə İllərində

Birinci Dünya müharibəsi zamanı beynəlxalq futbol yarışları nadir hallarda keçirilirdi. 1918-ci ildə FİFA prezidenti Vulfolun ölümü ilə FİFA dağılmaq təhlükəsi ilə üzləşdi. Bu zaman onun ilk qurucularından olan və o illərdə FİFA-nın ikinci baş katibi vəzifəsində çalışan Kornelis Hirşman tək başına təşkilatı ayaqda saxlaya bildi. Hirşman 1919-cu ildə Brüsseldə FIFAnın iclasını çağırdı. Bu iclasda (İngiltərə, İrlandiya, Şotlandiya və Uelsi təmsil edən) Britaniya Assosiasiyaları İttifaq dövlətlərinin təşkilata üzv olmasına etiraz olaraq FİFAdan ayrıldılar. Onlar 1920-ci illərin əvvəllərində yenidən üzvlüklərini bərba etdilər. Jül Rime 1920-ci ildə FIFAya sədr, 1921-ci ildə prezident seçildi.

FIFA Olimpiya oyunlarında futbol yarışları təşkil etməyə başladı. 1924-ci Yay Olimpiya Oyunlarında Uruqvay və İsveçrə arasında keçirilən oyunun finalını 60,000 azarkeş izlədi.

Bu uğurların davamı olaraq FIFA-nın 28 May 1928-ci il tarixli Amsterdam qurultayında Dünya Çempionatı keçirmək təklifləri müzakirə olundu. Nəhayət, növbəti Barcelona qurultayında ilk FİFA Dünya Çempionatının Uruqvayda keçirilməsi qərarına gəlindi. Lakin Avropanı cənginə alan iqtisadi böhran nəticəsində bəzi komandalar peşəkar oyunçularını itirdilər və çempionatda iştirakdan imtina etdilər . Beləliklə, yalnız dörd Avropa komandasının iştirakı ilə ilk Dünya Kuboku 18 İyul 1930-cu ildə Montevideoda açıldı.

İlk yarışa ev sahibliyi etməkdən boyun qaçıran İtaliya yenidən 1934-cü ilin Dünya Kuboku ev sahibi seçildi. İtaliya Milli Komandasının qalib olduğu Dünya Kubokunun finalı ilk dəfə radio vasitəsilə canlı yayımlandı. Növbəti dəfə İtaliya bu uğurunu İkinci Dünya Müharibəsindən öncə Fransada keçirələcək Dünya Kubokunda yenilədi.

Müharibədən sonra

1946-cı ildə Britaniya Assosiasiyaları yenidən FİFA-ya qoşuldu. 10 May 1947–ci ildə Qlazqonun Hampden Park stadionunda Böyük Britaniya və Avropa XI komandası arasında möhtəşəm oyun keçirildi. 135 000 azarkeşin izlədiyi bu xeyriyyə məqsədli qarşılaşma Britaniyanın 6-1 hesablı qələbəsi ilə bitti. Oyundan yığılan 35 000 funt sterlinq müharibədən sonra FİFA-nı yenidən dirçəlməsinə kömək etdi. Bu dəstəklə gücü yenidən bərpa edən FİFA 1950-ci ildə Brazilyada müharibədən sonrakı ilk Dünya Kubokunu təşkil etdi. Günü-gündən genişlənən təşkilatın 50-ci ildönümündə üzv assosiyasiyaların sayı 84-ə çatmışdı.

1950-1960-cı illər

1954-cü ildə Belçikalı Rudolf Sildrayers FİFA rəhbəri seçildi. Bir il sonra Sildrayersin vəfatından sonra bu posta ingilis Artur Druri gətirildi. Ancaq onun da rəhbərliyi uzun müddətli olmadı. 1961-ci ildə Artur Drurinin dünyasını dəyişməsi ilə daha öncə hakimlik etmiş Ser Stenli Rouz FİFA prezidenti oldu. Onun rəhbərliyi dövründə futbol dünyada daha geniş ərazilərə yayıldı və oyunlar ilk dəfə olaraq televiziya ilə nümayiş olunmağa başlandı. Onun prezidentliyi müddətində Dünya Kuboku əzəmətli idman hadisəsi kimi bütün dünyada şöhrət qazandı. Bununla belə, Rouzun Cənubi Afrika irqçi rejimi dəstəkləməsi və Afrika Futbol Konfederasiyası tərəfindən iştirakına qadağa qoyulan ölkənin Dünya Kubokunda iştirakına şərait yaratması onunla FİFA konfederasiyaları arasında mübahisələrə səbəb olmuşdu.

Joao Avelanjın rəhbərliyi

1974-cü ildə Rouzu prezident postunda brazilyalı Joao Avelanj əvəzlədi. Onun dövründə FİFA kommersiya fəaliyyətinə daha çox diqqət ayırsa da, Dünya Kubokunda bir sıra nailiyyətlər əldə olundu. Onun əməyi sayəsində 1982-ci il Dünya Kubokunda 24 komanda iştirak etmiş, 1998 -ci il Dünya Kubokunda isə komandaların sayı 32-yə çatmışdı. O Israil Milli Futbol Komandasının beynəlxalq oyunlara qatılmasına (UEFA-ya qəbuluna) köməklik göstərdi. Quam, Lesoto və Montseratın milli komandalarını FİFA üzvlüyünə qəbul etdi.

Yeni minillik

Sonrakı prezident Sep Blater bu siyasəti davam etdirdi və 2010-cu il Dünya Kubokuun Afrikada keçiriləcəyini vəd etdi. Futbolun müasirləşdirilməsi işlərini davam etdirən 2015-ci ildə FİFA-da korrupsiya qalmaqalından sonra istefa verən Sep BlaterI vəzifəsində yeni prezident seçilənə qədər İssa Hayatu əvəzlədi. 26 Fevral 2016-ci ildə FİFA-nın növbədənkənar konqresində Covani Infantino qurumun rəhbəri vəzifəsinə seçilmişdir.

Cənubi Korea qadağası

2006-cı ildə İsveçrə və Cənubi Korea arasındakı qarşılaşmadan sonra Cənubi Koreanın FIFA-nın rəsmi veb səhifəsinə girişi bağlandı. Koreada belə şaiyələr yayılmışdı ki, guya rəsmi səhifəyə 500 milyon koreyalı etiraz məktubu göndərdikdə FIFA adminstrasiyası İsveçrənin qələbəsini ləğv edə bilər. Bu səbəbdən Korealı istifadəçilərin saysız-sehabsız rəsmi səhifəyə girişi (IP ünvanlardan bilinirdi) problemlərə səbəb oldu və nəticədə FIFA Koreanın veb səhifəsinə girişinə qadağa qoydu.

Yüksəklik qadağası

2007-ci ilin Mayında FIFA çox yüksəkdə yerləşən ölkələrlə bağlı qadağa qoymaq istədi. Bu qadağaya görə 2500 metrdən yüskək olan öklələrdə futbol yarışları keçirilməsinə icazə verilməyəcəkdi. Bu qadağa daha çox And dağları ölkələrini əhatə edəcəkdi və beləliklə, Boliviya (paytaxtı La Paz - 3600 m) və Ekvador (paytaxtı Kito - 2800 m) və Kolumbiyada (paytaxtı Bogota - 2640 m) beynəlxalq yarışlar keçirilməyəcəkdi. Lakin, CONMEBOL-un siyasi təsiri və beynəlxalq ictimaiyyətin qınağı ilə FİFA bu qərarını ləğv etdi.

2022 Dünya Kuboku haqqında söz-söhbətlər və Korrupsiya iddiaları

2011 Mayında Qətər 2022 Dünya Kubokunun keçiriləcəyi ölkə seçildikdən sonra İngiltərə Futbol Assosiasiyasından Lord Trisman FIFA İcra Komitəsinin iki üzvü haqqında rüşvətxorluq iddiaları irəli sürdü. Bu iddialar Qətərin seçilməsində əli olan bir şəxsin verdiyi məlumata əsaslanırdı. FIFA məsələ ilə bağlı araşdırma başlatdı və iddialar doğrulandığı təqdirdə seçimin yenidən aparılacağını açıqladı. FIFA prezidenti Sep Blater səsvermənin yenidən keçirilməsi üçün ictimai dəstəyin də güclü olduğunu söyləmişdi. Qətər rəsmiləri də, öz növbəsində iddiaları təkzib etmiş, bunun Dünya Kubokunun bu ölkədə keçirilməsinə həsəd aparanlar tərəfindən uydurulduğunu bildirmişdilər. 2011-ci ilin Mayında Lord Trisman Britaniya parlamentinin araşdırma heyətinə verdiyi ifadəsində bildirmişdi ki, Trinidad və Tobaqo Respublikasından olan KONKAKAF prezidenti Cek Ourner öz səsi müqabilində ölkəsində təhsil mərkəzi tikmək üçün 4 milyon dollar rüşvət tələb etmişdir. O hətta iddia etmişdir ki, digər yüksək rütbəli şəxs - paraqvaylı Nikolas Leos isə zadədanlıq titulu istəmişdir. Sandey Taymz qəzetinin müxbirləri ifadələrində demişlər ki, onların əldə etdiyi məlumata görə Kotdivuarlı Jak Anoumaya və Kamerunlu Issa Hayatuya hər birinə 1.5 million məbləğində olmaqla rüşvət çatıb. Onlar bu rüşvət qarşılığında Qətərin namizədliyini dəstəkləməli olublar. Günahlandırılan şəxslər bütün iddiaları təkzib etmişlər. Qətər oyunlarında təhlükəsizliyə cavabdeh olan Asiya Futbol Konfederasiyasının prezidenti Məhəmməd bin Hammam korrupsiyada günahlandırıldıqdan sonra - 2011-ci ilin May ayında FIFA-nın prezidentliyinə namizədliyini geri çəkdi. Qısa müddət sonra Bin Hammam və Jek UornerI araşdırma müddəti boyunca vəzifələrindən kənarlaşdırdılar. Bin Hammama və Jek Uornerə qarşı ittihamları KONKAKAF katibi Çak Bleyzer rədd etdi. Buna hərəkətinə görə KONKAKAF prezidenti Layl Ostin onu vəzifəsindən azad etməyə cəhd etsədə KONKAKAF İcra Komitəsi buna mane oldu.

FIFA-nın prezidentləri

Quruluş tarixindən günümüzə qədər FIFA-ya 8 şəxs rəhbərlik edib.

No. Prezident Milliyyət Müddət
1 Robert Qeren   Fransa 1904–1906
2 Daniel Burli Vulfol   İngiltərə 1906–1918
– Kornelis Hirşman (müvəqqəti)   Niderland 1918–1921
3 Jül Rime   Fransa 1921–1954
4 Rudolf Sildrayers   Belçika 1954–1955
5 Artur Druri   İngiltərə 1955–1961
6 Ser Stenli Rouz   İngiltərə 1961–1974
7 Dr Joao Avelanj   Braziliya 1974–1998
8 Sep Blater   İsveçrə 1998–2015
– Issa Hayatu (müvəqqəti)   Kamerun 2015–2016
9 Covani Infantino   İsveçrə/  İtaliya 2016–present

FIFA-nın baş katibləri

1904-sü ildə qurulandan indiyə qədər FIFA-nın 9 baş katibi olub:

Baş katib Milliyyət Müddət
Luiz Muhlinghaus   Belçika 1904–1906
Kornelis Hirşman   Niderland 1906–1931
Dr. Ivo Şriker   Almaniya 1932–1951
Kurt Qasman   İsveçrə 1951–1960
Dr. Helmut Kazer   İsveçrə 1961–1981
Sep Blater   İsveçrə 1981–1998
Mişel Zen-Rufinen   İsveçrə 1998–2002
Urs Linsi   İsveçrə 2002–2007
Jerom Valke   Fransa 2007–2015
Markus Katner (müvəqqəti)   İsveçrə 2015–2016
Fatma Samoura   Seneqal 2016–present

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. "Focus on 57th FIFA Congress". FIFA. 27 May 2007. 12 October 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 13 June 2007.
  2. [1]
  3. "Blatter will waive La Paz altitude ban". Sports Illustrated. 6 July 2007. İstifadə tarixi: 15 July 2007. [ölü keçid]
  4. Sports Illustrated, "Sorry Soccer", 23 May 2011, p. 16.
  5. Associated Press, "Bin Hammam leaves race after allegations", Japan Times, 30 May 2011, p. 16.
  6. Associated Press, "FIFA clears Blatter, suspends Asia chief", Japan Times, 31 May 2011, p. 16.
  7. Associated Press, "CONCACAF stymies attempt to fire Blazer", Japan Times, 2 June 2011, p. 18.
  8. "FIFA Presidents".
  9. "FIFA General Secretaries over the years" (PDF).

Avqust 11, 2021
fifa, tarixi, fifa, fédération, internationale, football, association, azərb, beynəlxalq, futbol, federasiyaları, assosiasiyası, futbol, futzalın, dünya, səviyyəsində, idarəedici, orqanıdır, dünyanın, yaradılan, böyük, olan, fifa, 1904, ildə, yaradılmışdır, tə. FIFA fr Federation Internationale de Football Association azerb Beynelxalq Futbol Federasiyalari Assosiasiyasi futbol ve futzalin dunya seviyyesinde ali idareedici orqanidir Dunyanin ilk yaradilan ve en boyuk QHT i olan FIFA 21 May 1904 cu ilde yaradilmisdir Teskilata hal hazirda 209 uzv konfederasiyalar daxildir Mundericat 1 Yaradilisi 2 Muharibe Illerinde 3 Muharibeden sonra 4 1950 1960 ci iller 5 Joao Avelanjin rehberliyi 6 Yeni minillik 6 1 Yukseklik qadagasi 6 2 2022 Dunya Kuboku haqqinda soz sohbetler ve Korrupsiya iddialari 7 FIFA nin prezidentleri 8 FIFA nin bas katibleri 9 Hemcinin bax 10 IstinadlarYaradilisi Redakte FIFA nin nizamnamesi 1 Sentyabr 1905 ci il 1872 ci ilde Qlazqonun Hamilton Kresent meydaninda Ingiltere ve Sotlandiya yigmalari arasinda kecen resmi gorus 0 0 hesabi ile bitdi Novbeti il Londonun Oval stadionunda kecirilen macda ise Ingiltere Sotlandiya uzerinde 4 2 hesabi ile qelebe qazandi Novbeti il 1873 cu ilde ise dunyanin sayca ikinci milli futbol assosiasiyasi Sotlandiya Milli Futbol Assosiasiyasi yaradildi Buna qeder Ingiltere Milli Futboll Assosiasiyasi dunyanin ilk ve tek futbol teskilati idi cunki o zamanlar futbol yalniz Birlesmis Kralliqda oynanilirdi Futbol genis yayildiqca ve milli komandalar arasinda kecirilen goruslerin sayi arttiqca bu oyunlara qlobal seviyyede nezaret edecek bir teskilatin yaradilmasina ehtiyac duyuldu Belelikle hem milli komandalar arasinda emekdasliga komek edeceyi hem de futbola vahid qaydalar getireceyi umidi ile 21 May 1904 cu ilde Parisde Fransa Belgiya Danimarka Niderland Ispaniya Isvec ve Isvecrenin futbol teskilatlarinin birleserek FIFA ni yaratdilar Butun dunyada FIFA qisa akronimi ile qebul olunan teskilatin adinin fransiz dilide olmasi da bu faktla baglidir FIFA nizamnamesinin ilk prinsipleri bele idi Yalniz temsil olunan Milli Assosiasiyalar taninacaq Klublar ve oyuncular eyni zamanda yalniz iki Milli Assosiasiya ucun oynaya bilerler Butun Assosiasiyalar her hansi Assosiasiyanin oyuncusunun diskvalifikasiyasini taniyacaq Oyunlar Futbol Oyunu Assosiasiyasi MMC nin Qanunlari na uygun sekilde oynanilacaq Her Milli Assosiasiya 50 Fransiz Franki mebleginde illik uzvluk haqqi odemelidir Yalniz FIFA Beynelxalq Oyunlar teskil ede biler FiFA nin ilk prezidenti Robert Qeren secildi Onun nizamnamesi 1 Setyabr 1905 cu il tarixinde quvveye minenedek artiq Almanyada teskilatin siralarina qosulmusdu 1906 ci ilde ise uzv olkelerin yekdil sesvermesi ile Daniel Berli Vulfol FIFA nin ikinci prezidenti secildi O futbol ucun vahid qaydalarin yaradilmasinda boyuk ugurlar elde etdi Yeni olkeler qosulduqca FIFA daha da boyuyur ve beynelxalq maclara nezareti elinde cemlesdirerek oz tesir dairesini genislendirirdi Buna baxmayaraq teskilati meselelerde yeterince tecrubeye malik olmadigindan 1908 ve 1912ci Yay Olimpiya Oyunlarinda futbol yarislari Ingiltere Milli Futboll Assosiasiyasi terefinden kecirildi ve her iki yarisin qalibi Boyuk Britaniya oldu 1909 cu ilde CAR qosulmasi ile FIFA dunya miqyasli teskilata cevrildi 1912 ci ilde Argentina ve Cili uzvluye qebul olundu ABS ve Kanada teskilata 1913 cu ilde qosuldular Muharibe Illerinde RedakteBirinci Dunya muharibesi zamani beynelxalq futbol yarislari nadir hallarda kecirilirdi 1918 ci ilde FIFA prezidenti Vulfolun olumu ile FIFA dagilmaq tehlukesi ile uzlesdi Bu zaman onun ilk qurucularindan olan ve o illerde FIFA nin ikinci bas katibi vezifesinde calisan Kornelis Hirsman tek basina teskilati ayaqda saxlaya bildi Hirsman 1919 cu ilde Brusselde FIFAnin iclasini cagirdi Bu iclasda Ingiltere Irlandiya Sotlandiya ve Uelsi temsil eden Britaniya Assosiasiyalari Ittifaq dovletlerinin teskilata uzv olmasina etiraz olaraq FIFAdan ayrildilar Onlar 1920 ci illerin evvellerinde yeniden uzvluklerini berba etdiler Jul Rime 1920 ci ilde FIFAya sedr 1921 ci ilde prezident secildi FIFA Olimpiya oyunlarinda futbol yarislari teskil etmeye basladi 1924 ci Yay Olimpiya Oyunlarinda Uruqvay ve Isvecre arasinda kecirilen oyunun finalini 60 000 azarkes izledi Bu ugurlarin davami olaraq FIFA nin 28 May 1928 ci il tarixli Amsterdam qurultayinda Dunya Cempionati kecirmek teklifleri muzakire olundu Nehayet novbeti Barcelona qurultayinda ilk FIFA Dunya Cempionatinin Uruqvayda kecirilmesi qerarina gelindi Lakin Avropani cengine alan iqtisadi bohran neticesinde bezi komandalar pesekar oyuncularini itirdiler ve cempionatda istirakdan imtina etdiler Belelikle yalniz dord Avropa komandasinin istiraki ile ilk Dunya Kuboku 18 Iyul 1930 cu ilde Montevideoda acildi Ilk yarisa ev sahibliyi etmekden boyun qaciran Italiya yeniden 1934 cu ilin Dunya Kuboku ev sahibi secildi Italiya Milli Komandasinin qalib oldugu Dunya Kubokunun finali ilk defe radio vasitesile canli yayimlandi Novbeti defe Italiya bu ugurunu Ikinci Dunya Muharibesinden once Fransada kecirelecek Dunya Kubokunda yeniledi Muharibeden sonra Redakte1946 ci ilde Britaniya Assosiasiyalari yeniden FIFA ya qosuldu 10 May 1947 ci ilde Qlazqonun Hampden Park stadionunda Boyuk Britaniya ve Avropa XI komandasi arasinda mohtesem oyun kecirildi 135 000 azarkesin izlediyi bu xeyriyye meqsedli qarsilasma Britaniyanin 6 1 hesabli qelebesi ile bitti Oyundan yigilan 35 000 funt sterlinq muharibeden sonra FIFA ni yeniden dircelmesine komek etdi Bu destekle gucu yeniden berpa eden FIFA 1950 ci ilde Brazilyada muharibeden sonraki ilk Dunya Kubokunu teskil etdi Gunu gunden genislenen teskilatin 50 ci ildonumunde uzv assosiyasiyalarin sayi 84 e catmisdi 1950 1960 ci iller Redakte1954 cu ilde Belcikali Rudolf Sildrayers FIFA rehberi secildi Bir il sonra Sildrayersin vefatindan sonra bu posta ingilis Artur Druri getirildi Ancaq onun da rehberliyi uzun muddetli olmadi 1961 ci ilde Artur Drurinin dunyasini deyismesi ile daha once hakimlik etmis Ser Stenli Rouz FIFA prezidenti oldu Onun rehberliyi dovrunde futbol dunyada daha genis erazilere yayildi ve oyunlar ilk defe olaraq televiziya ile numayis olunmaga baslandi Onun prezidentliyi muddetinde Dunya Kuboku ezemetli idman hadisesi kimi butun dunyada sohret qazandi Bununla bele Rouzun Cenubi Afrika irqci rejimi desteklemesi ve Afrika Futbol Konfederasiyasi terefinden istirakina qadaga qoyulan olkenin Dunya Kubokunda istirakina serait yaratmasi onunla FIFA konfederasiyalari arasinda mubahiselere sebeb olmusdu Joao Avelanjin rehberliyi Redakte1974 cu ilde Rouzu prezident postunda brazilyali Joao Avelanj evezledi Onun dovrunde FIFA kommersiya fealiyyetine daha cox diqqet ayirsa da Dunya Kubokunda bir sira nailiyyetler elde olundu Onun emeyi sayesinde 1982 ci il Dunya Kubokunda 24 komanda istirak etmis 1998 ci il Dunya Kubokunda ise komandalarin sayi 32 ye catmisdi O Israil Milli Futbol Komandasinin beynelxalq oyunlara qatilmasina UEFA ya qebuluna komeklik gosterdi Quam Lesoto ve Montseratin milli komandalarini FIFA uzvluyune qebul etdi Yeni minillik RedakteSonraki prezident Sep Blater bu siyaseti davam etdirdi ve 2010 cu il Dunya Kubokuun Afrikada kecirileceyini ved etdi Futbolun muasirlesdirilmesi islerini davam etdiren 2015 ci ilde FIFA da korrupsiya qalmaqalindan sonra istefa veren Sep BlaterI vezifesinde yeni prezident secilene qeder Issa Hayatu evezledi 26 Fevral 2016 ci ilde FIFA nin novbedenkenar konqresinde Covani Infantino qurumun rehberi vezifesine secilmisdir Cenubi Korea qadagasi2006 ci ilde Isvecre ve Cenubi Korea arasindaki qarsilasmadan sonra Cenubi Koreanin FIFA nin resmi veb sehifesine girisi baglandi Koreada bele saiyeler yayilmisdi ki guya resmi sehifeye 500 milyon koreyali etiraz mektubu gonderdikde FIFA adminstrasiyasi Isvecrenin qelebesini legv ede biler Bu sebebden Koreali istifadecilerin saysiz sehabsiz resmi sehifeye girisi IP unvanlardan bilinirdi problemlere sebeb oldu ve neticede FIFA Koreanin veb sehifesine girisine qadaga qoydu Yukseklik qadagasi Redakte 2007 ci ilin Mayinda FIFA cox yuksekde yerlesen olkelerle bagli qadaga qoymaq istedi Bu qadagaya gore 2500 metrden yuskek olan oklelerde futbol yarislari kecirilmesine icaze verilmeyecekdi 1 Bu qadaga daha cox And daglari olkelerini ehate edecekdi ve belelikle Boliviya paytaxti La Paz 3600 m ve Ekvador paytaxti Kito 2800 m ve Kolumbiyada paytaxti Bogota 2640 m beynelxalq yarislar kecirilmeyecekdi Lakin CONMEBOL un siyasi tesiri ve beynelxalq ictimaiyyetin qinagi 2 ile FIFA bu qerarini legv etdi 3 2022 Dunya Kuboku haqqinda soz sohbetler ve Korrupsiya iddialari Redakte 2011 Mayinda Qeter 2022 Dunya Kubokunun kecirileceyi olke secildikden sonra Ingiltere Futbol Assosiasiyasindan Lord Trisman FIFA Icra Komitesinin iki uzvu haqqinda rusvetxorluq iddialari ireli surdu Bu iddialar Qeterin secilmesinde eli olan bir sexsin verdiyi melumata esaslanirdi FIFA mesele ile bagli arasdirma baslatdi ve iddialar dogrulandigi teqdirde secimin yeniden aparilacagini aciqladi FIFA prezidenti Sep Blater sesvermenin yeniden kecirilmesi ucun ictimai desteyin de guclu oldugunu soylemisdi Qeter resmileri de oz novbesinde iddialari tekzib etmis bunun Dunya Kubokunun bu olkede kecirilmesine hesed aparanlar terefinden uyduruldugunu bildirmisdiler 2011 ci ilin Mayinda Lord Trisman Britaniya parlamentinin arasdirma heyetine verdiyi ifadesinde bildirmisdi ki Trinidad ve Tobaqo Respublikasindan olan KONKAKAF prezidenti Cek Ourner oz sesi muqabilinde olkesinde tehsil merkezi tikmek ucun 4 milyon dollar rusvet teleb etmisdir O hetta iddia etmisdir ki diger yuksek rutbeli sexs paraqvayli Nikolas Leos ise zadedanliq titulu istemisdir Sandey Taymz qezetinin muxbirleri ifadelerinde demisler ki onlarin elde etdiyi melumata gore Kotdivuarli Jak Anoumaya ve Kamerunlu Issa Hayatuya her birine 1 5 million mebleginde olmaqla rusvet catib Onlar bu rusvet qarsiliginda Qeterin namizedliyini desteklemeli olublar Gunahlandirilan sexsler butun iddialari tekzib etmisler 4 Qeter oyunlarinda tehlukesizliye cavabdeh olan Asiya Futbol Konfederasiyasinin prezidenti Mehemmed bin Hammam korrupsiyada gunahlandirildiqdan sonra 2011 ci ilin May ayinda FIFA nin prezidentliyine namizedliyini geri cekdi 5 Qisa muddet sonra Bin Hammam ve Jek UornerI arasdirma muddeti boyunca vezifelerinden kenarlasdirdilar 6 Bin Hammama ve Jek Uornere qarsi ittihamlari KONKAKAF katibi Cak Bleyzer redd etdi Buna hereketine gore KONKAKAF prezidenti Layl Ostin onu vezifesinden azad etmeye cehd etsede KONKAKAF Icra Komitesi buna mane oldu 7 FIFA nin prezidentleri RedakteQurulus tarixinden gunumuze qeder FIFA ya 8 sexs rehberlik edib 8 No Prezident Milliyyet Muddet1 Robert Qeren Fransa 1904 19062 Daniel Burli Vulfol Ingiltere 1906 1918 Kornelis Hirsman muveqqeti Niderland 1918 19213 Jul Rime Fransa 1921 19544 Rudolf Sildrayers Belcika 1954 19555 Artur Druri Ingiltere 1955 19616 Ser Stenli Rouz Ingiltere 1961 19747 Dr Joao Avelanj Braziliya 1974 19988 Sep Blater Isvecre 1998 2015 Issa Hayatu muveqqeti Kamerun 2015 20169 Covani Infantino Isvecre Italiya 2016 presentFIFA nin bas katibleri Redakte1904 su ilde qurulandan indiye qeder FIFA nin 9 bas katibi olub 9 Bas katib Milliyyet MuddetLuiz Muhlinghaus Belcika 1904 1906Kornelis Hirsman Niderland 1906 1931Dr Ivo Sriker Almaniya 1932 1951Kurt Qasman Isvecre 1951 1960Dr Helmut Kazer Isvecre 1961 1981Sep Blater Isvecre 1981 1998Misel Zen Rufinen Isvecre 1998 2002Urs Linsi Isvecre 2002 2007Jerom Valke Fransa 2007 2015Markus Katner muveqqeti Isvecre 2015 2016Fatma Samoura Seneqal 2016 presentHemcinin bax RedakteFIFA Dunya KubokuIstinadlar Redakte Focus on 57th FIFA Congress FIFA 27 May 2007 12 October 2007 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 13 June 2007 1 Blatter will waive La Paz altitude ban Sports Illustrated 6 July 2007 Istifade tarixi 15 July 2007 olu kecid Sports Illustrated Sorry Soccer 23 May 2011 p 16 Associated Press Bin Hammam leaves race after allegations Japan Times 30 May 2011 p 16 Associated Press FIFA clears Blatter suspends Asia chief Japan Times 31 May 2011 p 16 Associated Press CONCACAF stymies attempt to fire Blazer Japan Times 2 June 2011 p 18 FIFA Presidents FIFA General Secretaries over the years PDF Menbe https az wikipedia org w index php title FIFA tarixi amp oldid 5478345, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.