fbpx
Wikipedia

Feodorit

Feodorit (təq. 393, Antioxiya[d], Roma İmperiyasıən geci 458ən geci 466) — Erkən dövr xristian dini ilahiyyatçısı və din xadimi.

Feodorit
yun. Θεοδώρητος ο Κύρου
Doğum tarixi təq. 393
Doğum yeri Antakya
Vəfat tarixi ən geci 458ən geci 466
Vəfat yeri Kir
Fəaliyyəti rahib, kilsə tarixçisi[d], tarixçi, yazıçı
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Məşhur xristian ilahiyyatçısı Feodorit təxminən 386 və yaxud 393-cü ildə Antioxiya (indiki Antakya) şəhərində doğulmuşdur. Onun həyatının ilk illəri haqqında çox az məlumat vardır. Əldə olan məlumatlarda, varlı ailədə dünyaya gəldiyi, anasının dindar qadın olduğu bildirilmişdir. Doğma şəhərində öz dövrünə görə yaxşı təhsil aldıqdan sonra, kilsəyə qatılmış, dyakon vəzifəsinədək yüksəlmişdir. Tarixçilər onun hələ bu dövrdən tərki-dünyalığa meyl göstərdiyini bildirirdilər.

Dini fəaliyyəti

423-cü ildə Antakyanın yaxınlığındakı kiçik Kir şəhərində İsidorun yerinə yepiskop olmuşdur. Bu şəhərdəki ilk illəri çətin keçmişdir, belə ki, şəhər əhalisinin xeyli hissəsi qeyri-xristianlardan (yəhudibütpərəstlərdən) ibarət idi. Əhali arasında onun nüfuzu xeyriyyəçəliyinə görə yüksək idi, çünki, o hələ Antakyada yaşayarkən, əmlakının mühüm hissəsini fəqirlərə vermişdi, Kirə gəldikdən sonra isə qalan bütün əmlakını şəhərin abadlaşdırılmasına sərf etmişdir. Feodorit bu şəhərdə körpü, forum, kilsə inşa etdirmişdir. O, öz dostuna yazırdı:

"Mənim heç nəyim yoxdur, nə evim, nə məzarım. Üstümdəki paltar mənim yeganə mülkiyyətimdir".

O şəhərdəki bidətçi hərəkatları rəsmi kilsə ilə uzlaşdırmaq üçün xeyli əmək sərf etmişdir. Həmçinin, bütün şəhər əhalisi arasında hörmət qazanmış, nəticədə də, rəsmi kilsənin mövqeyini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırmışdır.

Dini mübarizəsi

Bu dövrdə həm də İsgəndəriyyəli Kirill ilə patriarx Nestori arasında dini mövzuda mübarizə gedirdi. Mübarizənin əsas səbəbi İsa Məsihin ilahi, yoxsa, insani simaya malik olması haqqında idi. 431-ci ildə baş tutmuş Efes Kilsə Məclisi bölünmə ilə nəticələndi. Kirillin və Nestorinin tərəfdarları ayrı-ayrı kilsə təşkil etmişdilər. Feodorit əvvəlcə Nestorinin yanında idi və onun görüşlərini qəbul edirdi. Lakin 433-cü ildə hər iki qrup Nestorini təkzib edən bildiriş yayınlayaraq birləşdiklərini elan etdilər. Bu bildirişin müəllifi Feodorit olmuşdur.

Daha sonra isə Konstantinopol arximandriti Evtixi öz dini görüşlərini ortaya sürmüş, bu görüşlərin tərəfdarları və əleyhdarları öz aralarında ciddi mübarizəyə başlamışdılar. Kirlli İsgəndəriyyə yepiskopluğunda əvəz etmiş Dioskor Evtixinin tərəfini tutsa da, Feodorit onun əleyhdarlarından olmuşdur. məhz onun təlqini ilə, Antakya yepiskopu Domn, Evtixinin bidətçi görüşləri haqqında imperatora donos yazmışdır.

Onların arasında mübarizə son dərəcə çılğınlıqla gedirdi. Feodoritin əleyhinə bir sıra mühüm təzyiq vasitələrindən istifadə olunmuşdu. Nəticədə imperator Feodosi ona Kir şəhərini tərk etməyi qadağan etdi. Lakin bununla kifayətlənməyən Dioskor 449-cu ildə baş tutmuş Efes Kilsə Məclisində onun yepiskop vəzifəsindən uzaqlaşdırılmasına nail ola bildi. Feodorit də öz növbəsində Apameya monastırına yollandı və orada Roma papası II Levə apelyasiya ərizəsi yazdı. İmperator Feodosinin ölümündən sonra taxta keçən Markian, Fedoriti yepiskop vəzifəsinə qaytardı və 451-ci ildəki Xalkidon Kilsə Məclisi, Feodorit Nestorini anafema (kilsədən uzaqlaşdırma) etdikdən sonra, onu öz sıralarına qəbul etməyə razılaşdı. Feodorit 457-ci ildə vəfat etdi. Lakin bir əsr sonra baş tutmuş II Konstantinopol Kilsə Məclisi onun əsərlərindən bir qismini bidətçi elan edərək yasaqladı.

Yaradıcılığı

Feodorit dini mövzuda bir sıra əsərlərin müəllifi olmuşdur. Onun ən mühüm əsəri "Eranist" adlanır və qəhrəmanla pravoslav əqidəli insanın mükaliməsindən bəhs edir. Bu kitabda bir sıra dini mövzular açıqlanmışdır. Bundan başqa "İran sehrbazları əleyhinə", "Yəhudilər əleyhinə", "Yunan xəstəlikləri müalicəsi" adlı apoplogetik əsərlərinin də müəllifidir. Feodorit "Kilsə tarixi" adlı beş cildlik kitabın da müəllifi olmuşdur. Bu əsərdə xristian kilsəsində 324-cü ildən 449-cu ilədək baş vermiş hadisələr işıqlandırılmışdır. Bunlardan başqa o bidətçilərdən bəhs edən "Bidətçi nağılları" əsərini də yazmışdır.

Mənbə

  1. Schäfer J. Theodoret von Kyrrhos // Ökumenisches Heiligenlexikon. 1998.
  2. Bell A. Encyclopædia Britannica (brit. ing.). Encyclopædia Britannica, Inc., 1768.

feodorit, təq, antioxiya, roma, imperiyası, geci, geci, erkən, dövr, xristian, dini, ilahiyyatçısı, xadimi, Θεοδώρητος, Κύρουdoğum, tarixi, təq, doğum, yeri, antakyavəfat, tarixi, geci, geci, vəfat, yeri, kirfəaliyyəti, rahib, kilsə, tarixçisi, tarixçi, yazıçı. Feodorit teq 393 1 Antioxiya d Roma Imperiyasi en geci 458 ve en geci 466 2 Erken dovr xristian dini ilahiyyatcisi ve din xadimi Feodorityun 8eodwrhtos o KyroyDogum tarixi teq 393 1 Dogum yeri AntakyaVefat tarixi en geci 458 ve en geci 466 2 Vefat yeri KirFealiyyeti rahib kilse tarixcisi d tarixci yazici Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Dini fealiyyeti 3 Dini mubarizesi 4 Yaradiciligi 5 MenbeHeyati RedakteMeshur xristian ilahiyyatcisi Feodorit texminen 386 ve yaxud 393 cu ilde Antioxiya indiki Antakya seherinde dogulmusdur Onun heyatinin ilk illeri haqqinda cox az melumat vardir Elde olan melumatlarda varli ailede dunyaya geldiyi anasinin dindar qadin oldugu bildirilmisdir Dogma seherinde oz dovrune gore yaxsi tehsil aldiqdan sonra kilseye qatilmis dyakon vezifesinedek yukselmisdir Tarixciler onun hele bu dovrden terki dunyaliga meyl gosterdiyini bildirirdiler Dini fealiyyeti Redakte423 cu ilde Antakyanin yaxinligindaki kicik Kir seherinde Isidorun yerine yepiskop olmusdur Bu seherdeki ilk illeri cetin kecmisdir bele ki seher ehalisinin xeyli hissesi qeyri xristianlardan yehudi ve butperestlerden ibaret idi Ehali arasinda onun nufuzu xeyriyyeceliyine gore yuksek idi cunki o hele Antakyada yasayarken emlakinin muhum hissesini feqirlere vermisdi Kire geldikden sonra ise qalan butun emlakini seherin abadlasdirilmasina serf etmisdir Feodorit bu seherde korpu forum kilse insa etdirmisdir O oz dostuna yazirdi Menim hec neyim yoxdur ne evim ne mezarim Ustumdeki paltar menim yegane mulkiyyetimdir O seherdeki bidetci herekatlari resmi kilse ile uzlasdirmaq ucun xeyli emek serf etmisdir Hemcinin butun seher ehalisi arasinda hormet qazanmis neticede de resmi kilsenin movqeyini ehemiyyetli derecede yaxsilasdirmisdir Dini mubarizesi RedakteBu dovrde hem de Isgenderiyyeli Kirill ile patriarx Nestori arasinda dini movzuda mubarize gedirdi Mubarizenin esas sebebi Isa Mesihin ilahi yoxsa insani simaya malik olmasi haqqinda idi 431 ci ilde bas tutmus Efes Kilse Meclisi bolunme ile neticelendi Kirillin ve Nestorinin terefdarlari ayri ayri kilse teskil etmisdiler Feodorit evvelce Nestorinin yaninda idi ve onun goruslerini qebul edirdi Lakin 433 cu ilde her iki qrup Nestorini tekzib eden bildiris yayinlayaraq birlesdiklerini elan etdiler Bu bildirisin muellifi Feodorit olmusdur Daha sonra ise Konstantinopol arximandriti Evtixi oz dini goruslerini ortaya surmus bu goruslerin terefdarlari ve eleyhdarlari oz aralarinda ciddi mubarizeye baslamisdilar Kirlli Isgenderiyye yepiskoplugunda evez etmis Dioskor Evtixinin terefini tutsa da Feodorit onun eleyhdarlarindan olmusdur mehz onun telqini ile Antakya yepiskopu Domn Evtixinin bidetci gorusleri haqqinda imperatora donos yazmisdir Onlarin arasinda mubarize son derece cilginliqla gedirdi Feodoritin eleyhine bir sira muhum tezyiq vasitelerinden istifade olunmusdu Neticede imperator Feodosi ona Kir seherini terk etmeyi qadagan etdi Lakin bununla kifayetlenmeyen Dioskor 449 cu ilde bas tutmus Efes Kilse Meclisinde onun yepiskop vezifesinden uzaqlasdirilmasina nail ola bildi Feodorit de oz novbesinde Apameya monastirina yollandi ve orada Roma papasi II Leve apelyasiya erizesi yazdi Imperator Feodosinin olumunden sonra taxta kecen Markian Fedoriti yepiskop vezifesine qaytardi ve 451 ci ildeki Xalkidon Kilse Meclisi Feodorit Nestorini anafema kilseden uzaqlasdirma etdikden sonra onu oz siralarina qebul etmeye razilasdi Feodorit 457 ci ilde vefat etdi Lakin bir esr sonra bas tutmus II Konstantinopol Kilse Meclisi onun eserlerinden bir qismini bidetci elan ederek yasaqladi Yaradiciligi RedakteFeodorit dini movzuda bir sira eserlerin muellifi olmusdur Onun en muhum eseri Eranist adlanir ve qehremanla pravoslav eqideli insanin mukalimesinden behs edir Bu kitabda bir sira dini movzular aciqlanmisdir Bundan basqa Iran sehrbazlari eleyhine Yehudiler eleyhine Yunan xestelikleri mualicesi adli apoplogetik eserlerinin de muellifidir Feodorit Kilse tarixi adli bes cildlik kitabin da muellifi olmusdur Bu eserde xristian kilsesinde 324 cu ilden 449 cu iledek bas vermis hadiseler isiqlandirilmisdir Bunlardan basqa o bidetcilerden behs eden Bidetci nagillari eserini de yazmisdir Menbe RedakteKirli Feodorit Arxivlesdirilib 2011 11 16 at the Wayback Machine rus 1 2 Schafer J Theodoret von Kyrrhos Okumenisches Heiligenlexikon 1998 1 2 Bell A Encyclopaedia Britannica brit ing Encyclopaedia Britannica Inc 1768 Menbe https az wikipedia org w index php title Feodorit amp oldid 6218618, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.