Etnososiologiya (etnik sosiologiya) — müxtəlif etnik mühitlərdə sosial prosesləri və fenomenləri və sosial qruplardakı etnik prosesləri öyrənən Rus sosiologiyasında bir fən. Cəmiyyətin ən sadə etnik qruplardan mürəkkəb müasir sosial sistemlərə çevrilməsini araşdırır. Qərb sosiologiyasında bu istiqamət daha çox irqi və etnik münasibətlər sosiologiyası adlanır.
Etnik sosiologiya — sosiologiyanın bir hissəsidir, onun istiqamətlərindən biridir (ailənin sosiologiyası, kənd sosiologiyası və s. kimi). Etnososiologiyanın predmeti etnik qrupların inkişafı və fəaliyyətinin sosial aspektləri, şəxsiyyəti, maraqları və özünütəşkiletmə formaları, kollektiv davranış qaydaları, etnik qrupların qarşılıqlı əlaqələri, daxil olan şəxsiyyət, bu qruplar və sosial mühit münasibətlərinin öyrənilməsidir.
Etnososiologiyanın əsas anlayışları
Etnososiologiyanın əsas anlayışları etnos, insanlar, millət, vətəndaş cəmiyyəti, qlobal cəmiyyətdir.
Etnososioloqlar tərəfindən hazırlanmış bəzi mövzular:
əhalinin sosial quruluşuna və miqrasiyasına etnik amillərin təsiri;
əmək resurslarının etnik mənsubiyyəti nəzərə alınmaqla istifadəsi və rasional bölgüsü;
etnik kimliyin, millətlərarası münasibətlərin sosial determinizmi;
millətlərarası münaqişələr;
sosial istiqamətlərdəki dəyər yönümlərinin etnik xüsusiyyətləri, davranış stereotipləri, mədəni maraqlar və ehtiyaclar;
iki dillilik də daxil olmaqla etno-linqvistik proseslər
Azərbaycanda etnososiologiya
Tarixi
Azərbaycanda etnik sosiologiya etnoqrafiya elminin bir istiqaməti kimi ötən əsrin 80-ci illərinin birinci yarısında, SSRİ-də etnososioloji tədqiqatların keçirildiyi zaman inkişaf edib. Etiraf edək ki, Azərbaycanda Özbəkistan, Gürcüstan və Estoniyadakı kimi geniş miqyaslı etnososioloji tədqiqatlar keçirilməmişdir. Azərbaycanda bu cür tədqiqatın keçirilməsinə dair hazırlıq işləri başa çatmamışdır ki, bu da 80-ci illərin sonlarında mövcud olan mürəkkəb sosial-siyasi proseslərlə bağlıdır. Bununla belə, AMEA-nın Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun etnososioloji tədqiqatlar şöbəsinin əməkdaşları tərəfindən ayrı-ayrı mövzulara dair aparılmış tədqiqatlar bir sıra yazılarda əksini tapmışdır.
Azərbaycan alimlərinin ilk tədqiqatları etnik sosiologiyanın əyaniliyi və əhatəliyindən xəbər verir. Onların diqqəti cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrində etnososial və etnomədəni dəyişikliklərin xüsusiyyətləri, şəhər əhalisinin formalaşmasının etnik xüsusiyyətləri, Azərbaycan kəndlərində etnomədəni proseslər, etnik qruplarda dillərin istifadəsində meyllər və milli şüurun formalaşması prosesləri kimi məsələlərə yönəlmişdir. Bu tədqiqatlarda əsas diqqət qrupların sosial davranışında ənənəçiliyin rolu, modernləşmə prosesləri, sosial qruplar, şəhər və kənd sakinlərinin müasir və ənənəvi elementlərinin nisbətinə yetirilirdi. Azərbaycanda ilk etnososioloji tədqiqatların obyekti kimi ölkənin şəhər əhalisi seçilmişdir.
Qeyd etmək lazımdır ki, ötən əsrin 70-ci illərindən başlayaraq, şəhər tematikası sovet, o cümlədən Azərbaycan etnoqrafları arasında kifayət qədər məşhur olmuşdur. SSRİ-nin digər respublikalarında olduğu kimi, Azərbaycanda da etnoqrafik tədqiqatlar əsasən şəhər əhalisinin həyatı və mədəniyyəti, polietnik şəhərlərdə etniklər arası əlaqələri əhatə edirdi. Bu maraq əsasən urbanizasiyanın yüksək templəri, respublikadaxili və respublikalararası miqrasiyaların güclənməsi ilə bağlı idi. Şəxsiyyətlərarası münasibətlərin sistemi və etnosların ənənəvi mədəniyyətlərinin məruz qaldığı dəyişikliklər həmin proseslərin təsiri altında daha nəzərəçarpıcı oldu.
İstinadlar
Александр Дугин. "Этносоциология. Учебное пособие".
Ю. В. Арутюнян, Л. М. Дробижева, А. А. Сусоколов. (1999). Этносоциология. Учебное пособие для вузов. М.: Аспект Пресс.
Александр Дуги. "Александр Дугин. Этносоциология. Учебное пособие. М.: Академический проект, 2011".
Валерий Коровин. "Формирование понятийного аппарата в области гармонизации межэтнических и межрелигиозных отношений" (PDF). Общественная палата Российской Федерации.
Этносоциология[ölü keçid] // Российская социологическая энциклопедия. Под общей редакцией академика РАН Г. В. Осипова, 1998
Xarici keçidlər
Дугин А.Г. Этносоциология / М.: Академический проект, 2011.
Барбашин М. Ю. Идеологизация этнологических исследований в советский и постсоветский периоды: институциональное измерение. Социально-культурная консолидация в условиях модернизации современной России. Майкоп - Ростов-на-Дону: Изд-во АГУ. 2013. с. 287-292.
Avqust 17, 2021
etnososiologiya, etnik, sosiologiya, müxtəlif, etnik, mühitlərdə, sosial, prosesləri, fenomenləri, sosial, qruplardakı, etnik, prosesləri, öyrənən, sosiologiyasında, fən, cəmiyyətin, sadə, etnik, qruplardan, mürəkkəb, müasir, sosial, sistemlərə, çevrilməsini, . Etnososiologiya etnik sosiologiya muxtelif etnik muhitlerde sosial prosesleri ve fenomenleri ve sosial qruplardaki etnik prosesleri oyrenen Rus sosiologiyasinda bir fen Cemiyyetin en sade etnik qruplardan murekkeb muasir sosial sistemlere cevrilmesini arasdirir 1 Qerb sosiologiyasinda bu istiqamet daha cox irqi ve etnik munasibetler sosiologiyasi adlanir 2 Etnik sosiologiya sosiologiyanin bir hissesidir onun istiqametlerinden biridir ailenin sosiologiyasi kend sosiologiyasi ve s kimi Etnososiologiyanin predmeti etnik qruplarin inkisafi ve fealiyyetinin sosial aspektleri sexsiyyeti maraqlari ve ozunuteskiletme formalari kollektiv davranis qaydalari etnik qruplarin qarsiliqli elaqeleri daxil olan sexsiyyet bu qruplar ve sosial muhit munasibetlerinin oyrenilmesidir 3 Mundericat 1 Etnososiologiyanin esas anlayislari 2 Azerbaycanda etnososiologiya 2 1 Tarixi 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerEtnososiologiyanin esas anlayislari RedakteEtnososiologiyanin esas anlayislari etnos insanlar millet vetendas cemiyyeti qlobal cemiyyetdir 4 5 Etnososioloqlar terefinden hazirlanmis bezi movzular ehalinin sosial qurulusuna ve miqrasiyasina etnik amillerin tesiri emek resurslarinin etnik mensubiyyeti nezere alinmaqla istifadesi ve rasional bolgusu etnik kimliyin milletlerarasi munasibetlerin sosial determinizmi milletlerarasi munaqiseler sosial istiqametlerdeki deyer yonumlerinin etnik xususiyyetleri davranis stereotipleri medeni maraqlar ve ehtiyaclar iki dillilik de daxil olmaqla etno linqvistik prosesler 6 Azerbaycanda etnososiologiya RedakteTarixi Redakte Azerbaycanda etnik sosiologiya etnoqrafiya elminin bir istiqameti kimi oten esrin 80 ci illerinin birinci yarisinda SSRI de etnososioloji tedqiqatlarin kecirildiyi zaman inkisaf edib Etiraf edek ki Azerbaycanda Ozbekistan Gurcustan ve Estoniyadaki kimi genis miqyasli etnososioloji tedqiqatlar kecirilmemisdir Azerbaycanda bu cur tedqiqatin kecirilmesine dair hazirliq isleri basa catmamisdir ki bu da 80 ci illerin sonlarinda movcud olan murekkeb sosial siyasi proseslerle baglidir Bununla bele AMEA nin Arxeologiya ve Etnoqrafiya Institutunun etnososioloji tedqiqatlar sobesinin emekdaslari terefinden ayri ayri movzulara dair aparilmis tedqiqatlar bir sira yazilarda eksini tapmisdir Azerbaycan alimlerinin ilk tedqiqatlari etnik sosiologiyanin eyaniliyi ve ehateliyinden xeber verir Onlarin diqqeti cemiyyetin muxtelif tebeqelerinde etnososial ve etnomedeni deyisikliklerin xususiyyetleri seher ehalisinin formalasmasinin etnik xususiyyetleri Azerbaycan kendlerinde etnomedeni prosesler etnik qruplarda dillerin istifadesinde meyller ve milli suurun formalasmasi prosesleri kimi meselelere yonelmisdir Bu tedqiqatlarda esas diqqet qruplarin sosial davranisinda eneneciliyin rolu modernlesme prosesleri sosial qruplar seher ve kend sakinlerinin muasir ve enenevi elementlerinin nisbetine yetirilirdi Azerbaycanda ilk etnososioloji tedqiqatlarin obyekti kimi olkenin seher ehalisi secilmisdir Qeyd etmek lazimdir ki oten esrin 70 ci illerinden baslayaraq seher tematikasi sovet o cumleden Azerbaycan etnoqraflari arasinda kifayet qeder meshur olmusdur SSRI nin diger respublikalarinda oldugu kimi Azerbaycanda da etnoqrafik tedqiqatlar esasen seher ehalisinin heyati ve medeniyyeti polietnik seherlerde etnikler arasi elaqeleri ehate edirdi Bu maraq esasen urbanizasiyanin yuksek templeri respublikadaxili ve respublikalararasi miqrasiyalarin guclenmesi ile bagli idi Sexsiyyetlerarasi munasibetlerin sistemi ve etnoslarin enenevi medeniyyetlerinin meruz qaldigi deyisiklikler hemin proseslerin tesiri altinda daha nezerecarpici oldu Istinadlar Redakte Aleksandr Dugin Etnosociologiya Uchebnoe posobie BRE Yu V Arutyunyan L M Drobizheva A A Susokolov 1999 Etnosociologiya Uchebnoe posobie dlya vuzov M Aspekt Press Aleksandr Dugi Aleksandr Dugin Etnosociologiya Uchebnoe posobie M Akademicheskij proekt 2011 Valerij Korovin Formirovanie ponyatijnogo apparata v oblasti garmonizacii mezhetnicheskih i mezhreligioznyh otnoshenij PDF Obshestvennaya palata Rossijskoj Federacii Etnosociologiya olu kecid Rossijskaya sociologicheskaya enciklopediya Pod obshej redakciej akademika RAN G V Osipova 1998Xarici kecidler RedakteDugin A G Etnosociologiya M Akademicheskij proekt 2011 Etnosociologiya Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Barbashin M Yu Ideologizaciya etnologicheskih issledovanij v sovetskij i postsovetskij periody institucionalnoe izmerenie Socialno kulturnaya konsolidaciya v usloviyah modernizacii sovremennoj Rossii Majkop Rostov na Donu Izd vo AGU 2013 s 287 292 Menbe https az wikipedia org w index php title Etnososiologiya amp oldid 5843149, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
