fbpx
Wikipedia

Ermənistanda enerji

Ermənistada enerji — Ermənistan iqtisadiyyatının bir qolu.

Razdan İES — ölkənin elektrik enerjisinin 40% -ni təmin edən bir elektrik stansiyası
Metzamor AES — ölkənin elektrik enerjisinin 30% -ni təmin edən bir elektrik stansiyası

2014-cü ilin sonunda ölkədə 7.75 milyard kVt/saat elektrik enerjisi istehsal edilmişdir. Adambaşına istehlak təxminən 2037 kVt/saat təşkil edir.

2012-ci ilin məlumatlarına görə ölkədə elektrik enerjisinin ən böyük payı istilik elektrik stansiyalarının (İrəvan və Razdan) — 42 %, ardınca su və külək elektrik stansiylarının — 29% -dən çox — və Metsamor Atom Elektrik Stansiyasının — 29% -dən az — payına düşür.

Tarixi

SSRİ dağılmazdan əvvəl Ermənistan enerji sistemi Zaqafqaziyanın vahid enerji sisteminin tərkib hissəsi idi. Bu da öz növbəsində SSRİ-nin vahid enerji sisteminin bir hissəsi idi. Ermənistanın enerji sektoru elektrik enerjisi ixracatçısı olarkən digər Sovet respublikalarından gətirilən yanacaqdan (qaz, yanacaq yağı, nüvə yanacağı) istifadə edirdi. 1960–1970-ci illərdə tikilən istilik elektrik stansiyaları (İES) və 1977-ci ildə işə salınan Metsamor Atom Elektrik Stansiyası (AES) regional əhəmiyyət daşıyırdı (bu xüsusilə AES-lərə aiddir).

1989-cu ildən bu yana Zaqafqaziyanın enerji sistemləri bölündü, lakin 1996-cı ildə ikinci nüvə enerji qurğusunun yenidən işə salınması, enerji sektorundakı struktur islahatları və İran-Ermənistan yüksək gərginlikli elektrik verilişi xəttinin çəkilməsi qonşu ölkələrə, xüsusən də Gürcüstan və İrana elektrik enerjisi ixracına imkan verdi. Bu Gürcüstana elektrik enerjisi çatışmazlığını qismən ödəməyə, Ermənistan isə mövcud elektrik enerjisi istehsal gücündən istifadə etməyə imkan verir.

Nüvə və istilik enerjisi

Əsas istehsal gücləri İrəvanda və qonşu KotaykArmavir bölgələrində yerləşir.

Nüvə enerjisi

Bu günə qədər Ermənistan AES-ın yalnız bir qurğusu 2-ci blok (VVER-440 reaktoru növü) fəaliyyətdədir. Bunun əksinə olaraq 1988-ci ildə baş vermiş zəlzələdən sonra buxar generatorunun işləkliyini yoxladıqdan sonra belə 1-ci blok bərpa olunmadı.

Bir qurğunun quraşdırılmış istilik gücü 1375 MVt, elektrik enerjisi istehsalı isə 407,5 MVt təşkil edir. Metsamorda təmir kampaniyalarının müddətindən asılı olaraq orta illik elektrik enerjisi istehsalı 2,3–2,5 milyard kVt/saat arasında dəyişir. 2014-cü ildə Metsamorun icazə verilən ömrü 2026-cı ilə qədər uzadıldmışdır.

Hal-hazırda Ermənistan AES-ı tərəfindən təmin olunan istehsalın əvəz dəyəri təxminən 2,2–2,5 milyard dollardır. Quraşdırılmış blokun gücü indiki AES-dən 2 dəfə çox olan yeni nüvə elektrik stansiyalarının inşasının dəyəri 5–6 milyard dollara başa gələcəkdir.

İES

Ermənistanda 2 istilik elektrik stansiyası vardır:

  • Razdan İES — illik elektrik enerjisi istehsalı 1214 milyon kVt/saat (5-ci enerji bloku istisna olmaqla), gücü — 810 MVt (5-ci enerji bloku istisna olmaqla), 1240 MVt (5-i daxil olmaqla) güc qurğusu)
  • İrəvan İES — gücü 227 MVtref>"Ереванскую ТЭЦ подключили к энергосети Армении досрочно".</ref>

Layihə gücü 250 MVt və illik gücü isə 1,8–2 milyard kVt/saat elektrik enerjisi istehsalı olan yeni İES-in inşasına 2019-cu ilin iyul ayında İrəvanda başlanılmışdır. 250 milyon dollardan çox dəyəri olan tikinti işlərinin 2021-ci ilin payızına qədər başa çatdırılması planlaşdırılır. Zavod istismara verildikdən sonra elektrik istehsalının daha baha olduğu Razdan İES-in istismardan çıxarılması planlaşdırılır.

Bərpa olunan mənbələrdən enerji istehsalı

Ermənistanda elektrik enerjisi istehsalının perspektivli sektoru böyük potensialı və aldıqları elektrik enerjisinin nisbətən aşağı qiymətini nəzərə alaraq alternativ enerji mənbələrinin inkişaf etdirilməsidir. Bərpa olunan enerji mənbələrinin tədqiqi Ermənistanda bir sıra sahələrdə aparılır, bunlardan ən perspektivlisi hidroenergetika, külək, geotermal və günəş enerjisidir.

Hidroenergetika

Göyçə-Zəngi kaskadıBərgüşad kaskadları və kiçik su elektrik stansiyalarında elektrik enerjisinin istehsalı ildə 1500 milyon kVt/saat təşkil edir.

Ermənistanın texniki cəhətdən əlverişli su elektrik potensialı ildə 3200 milyon kVt/saat olaraq hesablanır. Mövcud 2 su elektrik stansiyasından — Göyçə-Zəngi və Bərguşaddan istifadə edərək və texniki cəhətdən mümkün olan 4 yeni Su Elektrik Stansiyasının inşası zamanı belə bir inkişaf əldə etmək mümkündür.

Digər mənbələrə görə, texniki cəhətdən mövcud potensial təxminən 7–8 milyard kVt/saata bərabərdir (≈ 30%). İki böyük çayın Bərgüşad və Zənginin texniki cəhətdən əlverişli potensialından demək olar ki, tamamilə istifadə olunur. Üçüncü nisbətən böyük çay sisteminin potensialı — Cəlaloğlu çayı üzərində yerləşən su elektrik stansiyası istisna olmaqla (26 MVt) istifadə edilmir.

Hidropotensialın tam istifadəsi ölkənin elektrik enerjisinə olan tələbatının 50% -dən çoxunu təmin edə bilər ki, bu da Ermənistanı enerji böhranlarından qoruyacaq, iqtisadiyyatın inkişafını təmin edəcək, dövlətin siyasi mövqeyini gücləndirəcəkdir. Bu əsasən su elektrik stansiyalarında istehsal olunan elektrik enerjisinin ən ucuz olması ilə əlaqədardır.

 
Kanaker SES

Yeni iri su elektrik stansiyalarının tikilməsi planları

Ermənistan Energetika Nazirliyinin proqramına əsasən, dövlət 2015-ci ilədək bir sıra iri su elektrik stansiyalarını istismara verməyi planlaşdırırdı:

  • Mehri Su Elektrik Stansiyası. İllik gücü 100 milyon kVt/saat elektrik enerjisi istehsal edən stansiyanın layihə dəyəri 323 milyon dollardır.
  • Loriberd Su Elektrik Stansiyası. İllik gücü 200 milyon kVt/saat elektrik enerjisi istehsal edən stansiyanın layihə dəyəri 80 milyon avrodur.
  • Şnoxs Su Elektrik Stansiyası. İllik gücü 300–440 milyon kVt/saat elektrik enerjisi istehsal edən stansiyanın layihə dəyəri 100–140 milyon dollardır.

2018-ci ilə kimi bu obyektlərin heç biri həyata keçirilməyib.

Kiçik SES

 
Kiçik SES

2018-ci ildə Ermənistanda istehsal olunan elektrik enerjisinin 20% -ni təmin edən 184 kiçik su elektrik stansiyası fəaliyyət göstərmişdir. Elektrik enerjisinin dəyəri 30 drama yaxındır.

Baş nazirin sözlərinə görə, onlardan 150-si pozuntularla işləyir. Ermənistanın Təbiəti Mühafizə Naziri bütün su elektrik stansiyalarından su ölçmə cihazlarının quraşdırılması tələb olunduğunu qeyd etdi. Respublikada su istehlakını tam hesablamaq üçün başqa 2100 su axını sayğacını tətbiq etmək lazımdır.

Ermənistan Energetika Nazirliyi ümumi gücü 257 MVt olan və illik orta hesabla 770 milyon kVt/saata yaxın 325 kiçik su elektrik stansiyasını özündə cəmləşdirən "Kiçik Su Elektrik Stansiyasının Sxemi" layihəsini hazırlamışdır. 2010-cu ildə illik elektrik enerjisi 357 milyon kVt/saat olan 81 su elektrik stansiyası kiçik çaylarda işləyirdi. 2009-cu il üçün kiçik su elektrik stansiyaları haqqında məlumat:

  • İşləyən 70 SES: 81 MVt, 278 milyon kilovat-saat
  • Tikilməkdə olan 64 SES: 152 MVt, 548 milyon kilovat-saat
  • 115 planlaşdırılmış SES: 147 MVt, 540 milyon kilovat-saat

Günəş ES

Ermənistan ərazisi günəş enerjisi üçün əhəmiyyətli bir potensiala malikdir. 1 m² üfüqi səthin orta illik dəyəri 1720 kVt / m² (Avropada bu göstərici 1000 kVt/m²) təşkil edir. Göyçə gölü hövzəsində günəş işığının rekord müddəti ildə 2800 saatdır. İl ərzində ölkə daxilində birbaşa məruz qalma payı da əhəmiyyətlidir — 65–70%, bu da konsentrat kollektordan istifadə baxımından kifayətdir.

Respublika ərazisinin 1/4 hissəsində günəş radiasiyasının intensivliyi ildə ən azı 1850 kVt / m²-dir.

İstinadlar

  1. "Об отрасли - EnergyClub.am". 2016-03-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-19. (#parameter_ignored_suggest)
  2. "Что препятствует внедрению альтернативных источников электроэнергии в Армении?". 2013-05-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-04-27. (#parameter_ignored_suggest)
  3. http://www.unece.org/fileadmin/DAM/energy/se/pp/ee21_sc/20scJune09/4_june_morn/9_daniel_r.pdf
  4. "Tableau Public" (ingilis). public.tableau.com. İstifadə tarixi: 2018-06-02.
  5. "Мовсес Варданян: ААЭС заработает на полную мощность к концу 2018 года". РИА Новости (rus). 20180515T1200+0300Z. İstifadə tarixi: 2018-05-16.
  6. Армянская АЭС будет эксплуатироваться ещё 10 лет, согласно новому договору Москвы и Еревана | Region TV — Северо-Кавказское телевидение
  7. Пятый энергоблок Разданской ТЭЦ в Армении будет сдан в эксплуатацию в 1-м квартале — Котлоторг[ölü keçid]
  8. "Технические описание станции". www.raztes.am. İstifadə tarixi: 2019-07-12.
  9. [http://www.usea.org/Programs/Blacksea/BSTP_%20Phase_II_Report%20_RUSSIAN.pdf Programs | United States Energy Association
  10. "В августе начнется программа по техническому переоснащению «Ереванской ГЭС»" (rus). İstifadə tarixi: 2018-05-21.
  11. "В Ереване стартовало строительство новой ТЭЦ стоимостью более $250 млн". ARKA News Agency. İstifadə tarixi: 2019-07-12.
  12. Golos Armenii — Энергетика — 2025[ölü keçid]
  13. Кавказский Узел | Армения и Иран начнут строить Мегринскую ГЭС 15 июня 2012 года
  14. Sputnik. ""У Пашиняна неполная информация": почему ГЭС в Армении не могут позволить себе водомеры" (rus). ru.armeniasputnik.am. İstifadə tarixi: 2018-11-19.

ermənistanda, enerji, ermənistada, enerji, ermənistan, iqtisadiyyatının, qolu, razdan, ölkənin, elektrik, enerjisinin, təmin, edən, elektrik, stansiyası, metzamor, ölkənin, elektrik, enerjisinin, təmin, edən, elektrik, stansiyası, 2014, ilin, sonunda, ölkədə, . Ermenistada enerji Ermenistan iqtisadiyyatinin bir qolu Razdan IES olkenin elektrik enerjisinin 40 ni temin eden bir elektrik stansiyasi Metzamor AES olkenin elektrik enerjisinin 30 ni temin eden bir elektrik stansiyasi 2014 cu ilin sonunda olkede 7 75 milyard kVt saat elektrik enerjisi istehsal edilmisdir Adambasina istehlak texminen 2037 kVt saat teskil edir 1 2012 ci ilin melumatlarina gore 2 olkede elektrik enerjisinin en boyuk payi istilik elektrik stansiyalarinin Irevan ve Razdan 42 ardinca su ve kulek elektrik stansiylarinin 29 den cox ve Metsamor Atom Elektrik Stansiyasinin 29 den az payina dusur 3 Mundericat 1 Tarixi 2 Nuve ve istilik enerjisi 2 1 Nuve enerjisi 2 2 IES 3 Berpa olunan menbelerden enerji istehsali 3 1 Hidroenergetika 3 2 Yeni iri su elektrik stansiyalarinin tikilmesi planlari 3 3 Kicik SES 3 4 Gunes ES 4 IstinadlarTarixi RedakteSSRI dagilmazdan evvel Ermenistan enerji sistemi Zaqafqaziyanin vahid enerji sisteminin terkib hissesi idi Bu da oz novbesinde SSRI nin vahid enerji sisteminin bir hissesi idi Ermenistanin enerji sektoru elektrik enerjisi ixracatcisi olarken diger Sovet respublikalarindan getirilen yanacaqdan qaz yanacaq yagi nuve yanacagi istifade edirdi 1960 1970 ci illerde tikilen istilik elektrik stansiyalari IES ve 1977 ci ilde ise salinan Metsamor Atom Elektrik Stansiyasi AES regional ehemiyyet dasiyirdi bu xususile AES lere aiddir 1989 cu ilden bu yana Zaqafqaziyanin enerji sistemleri bolundu lakin 1996 ci ilde ikinci nuve enerji qurgusunun yeniden ise salinmasi enerji sektorundaki struktur islahatlari ve Iran Ermenistan yuksek gerginlikli elektrik verilisi xettinin cekilmesi qonsu olkelere xususen de Gurcustan ve Irana elektrik enerjisi ixracina imkan verdi Bu Gurcustana elektrik enerjisi catismazligini qismen odemeye Ermenistan ise movcud elektrik enerjisi istehsal gucunden istifade etmeye imkan verir Nuve ve istilik enerjisi RedakteEsas istehsal gucleri Irevanda ve qonsu Kotayk ve Armavir bolgelerinde yerlesir 4 Nuve enerjisi Redakte Bu gune qeder Ermenistan AES in yalniz bir qurgusu 2 ci blok VVER 440 reaktoru novu fealiyyetdedir Bunun eksine olaraq 1988 ci ilde bas vermis zelzeleden sonra buxar generatorunun islekliyini yoxladiqdan sonra bele 1 ci blok berpa olunmadi Bir qurgunun qurasdirilmis istilik gucu 1375 MVt elektrik enerjisi istehsali ise 407 5 MVt teskil edir Metsamorda temir kampaniyalarinin muddetinden asili olaraq orta illik elektrik enerjisi istehsali 2 3 2 5 milyard kVt saat arasinda deyisir 5 2014 cu ilde Metsamorun icaze verilen omru 2026 ci ile qeder uzadildmisdir 6 Hal hazirda Ermenistan AES i terefinden temin olunan istehsalin evez deyeri texminen 2 2 2 5 milyard dollardir Qurasdirilmis blokun gucu indiki AES den 2 defe cox olan yeni nuve elektrik stansiyalarinin insasinin deyeri 5 6 milyard dollara basa gelecekdir IES Redakte Ermenistanda 2 istilik elektrik stansiyasi vardir Razdan IES illik elektrik enerjisi istehsali 1214 milyon kVt saat 7 5 ci enerji bloku istisna olmaqla gucu 810 MVt 5 ci enerji bloku istisna olmaqla 8 1240 MVt 5 i daxil olmaqla guc qurgusu 9 Irevan IES gucu 227 MVtref gt Erevanskuyu TEC podklyuchili k energoseti Armenii dosrochno lt ref gt 10 Layihe gucu 250 MVt ve illik gucu ise 1 8 2 milyard kVt saat elektrik enerjisi istehsali olan yeni IES in insasina 2019 cu ilin iyul ayinda Irevanda baslanilmisdir 250 milyon dollardan cox deyeri olan tikinti islerinin 2021 ci ilin payizina qeder basa catdirilmasi planlasdirilir Zavod istismara verildikden sonra elektrik istehsalinin daha baha oldugu Razdan IES in istismardan cixarilmasi planlasdirilir 11 Berpa olunan menbelerden enerji istehsali RedakteErmenistanda elektrik enerjisi istehsalinin perspektivli sektoru boyuk potensiali ve aldiqlari elektrik enerjisinin nisbeten asagi qiymetini nezere alaraq alternativ enerji menbelerinin inkisaf etdirilmesidir Berpa olunan enerji menbelerinin tedqiqi Ermenistanda bir sira sahelerde aparilir bunlardan en perspektivlisi hidroenergetika kulek geotermal ve gunes enerjisidir Hidroenergetika Redakte Goyce Zengi kaskadi ve Bergusad kaskadlari ve kicik su elektrik stansiyalarinda elektrik enerjisinin istehsali ilde 1500 milyon kVt saat teskil edir Ermenistanin texniki cehetden elverisli su elektrik potensiali ilde 3200 milyon kVt saat olaraq hesablanir Movcud 2 su elektrik stansiyasindan Goyce Zengi ve Bergusaddan istifade ederek ve texniki cehetden mumkun olan 4 yeni Su Elektrik Stansiyasinin insasi zamani bele bir inkisaf elde etmek mumkundur Diger menbelere gore texniki cehetden movcud potensial texminen 7 8 milyard kVt saata beraberdir 30 Iki boyuk cayin Bergusad ve Zenginin texniki cehetden elverisli potensialindan demek olar ki tamamile istifade olunur Ucuncu nisbeten boyuk cay sisteminin potensiali Celaloglu cayi uzerinde yerlesen su elektrik stansiyasi istisna olmaqla 26 MVt istifade edilmir Hidropotensialin tam istifadesi olkenin elektrik enerjisine olan telebatinin 50 den coxunu temin ede biler ki bu da Ermenistani enerji bohranlarindan qoruyacaq iqtisadiyyatin inkisafini temin edecek dovletin siyasi movqeyini guclendirecekdir Bu esasen su elektrik stansiyalarinda istehsal olunan elektrik enerjisinin en ucuz olmasi ile elaqedardir 12 Kanaker SES Yeni iri su elektrik stansiyalarinin tikilmesi planlari Redakte Ermenistan Energetika Nazirliyinin proqramina esasen dovlet 2015 ci iledek bir sira iri su elektrik stansiyalarini istismara vermeyi planlasdirirdi Mehri Su Elektrik Stansiyasi Illik gucu 100 milyon kVt saat elektrik enerjisi istehsal eden stansiyanin layihe deyeri 323 milyon dollardir Loriberd Su Elektrik Stansiyasi Illik gucu 200 milyon kVt saat elektrik enerjisi istehsal eden stansiyanin layihe deyeri 80 milyon avrodur Snoxs Su Elektrik Stansiyasi Illik gucu 300 440 milyon kVt saat elektrik enerjisi istehsal eden stansiyanin layihe deyeri 100 140 milyon dollardir 13 2018 ci ile kimi bu obyektlerin hec biri heyata kecirilmeyib Kicik SES Redakte Kicik SES 2018 ci ilde Ermenistanda istehsal olunan elektrik enerjisinin 20 ni temin eden 184 kicik su elektrik stansiyasi fealiyyet gostermisdir Elektrik enerjisinin deyeri 30 drama yaxindir 14 Bas nazirin sozlerine gore onlardan 150 si pozuntularla isleyir Ermenistanin Tebieti Muhafize Naziri butun su elektrik stansiyalarindan su olcme cihazlarinin qurasdirilmasi teleb olundugunu qeyd etdi Respublikada su istehlakini tam hesablamaq ucun basqa 2100 su axini saygacini tetbiq etmek lazimdir 14 Ermenistan Energetika Nazirliyi umumi gucu 257 MVt olan ve illik orta hesabla 770 milyon kVt saata yaxin 325 kicik su elektrik stansiyasini ozunde cemlesdiren Kicik Su Elektrik Stansiyasinin Sxemi layihesini hazirlamisdir 2010 cu ilde illik elektrik enerjisi 357 milyon kVt saat olan 81 su elektrik stansiyasi kicik caylarda isleyirdi 2009 cu il ucun kicik su elektrik stansiyalari haqqinda melumat Isleyen 70 SES 81 MVt 278 milyon kilovat saat Tikilmekde olan 64 SES 152 MVt 548 milyon kilovat saat 115 planlasdirilmis SES 147 MVt 540 milyon kilovat saatGunes ES Redakte Ermenistan erazisi gunes enerjisi ucun ehemiyyetli bir potensiala malikdir 1 m ufuqi sethin orta illik deyeri 1720 kVt m Avropada bu gosterici 1000 kVt m teskil edir Goyce golu hovzesinde gunes isiginin rekord muddeti ilde 2800 saatdir Il erzinde olke daxilinde birbasa meruz qalma payi da ehemiyyetlidir 65 70 bu da konsentrat kollektordan istifade baximindan kifayetdir Respublika erazisinin 1 4 hissesinde gunes radiasiyasinin intensivliyi ilde en azi 1850 kVt m dir Istinadlar Redakte Ob otrasli EnergyClub am 2016 03 02 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 19 parameter ignored suggest Chto prepyatstvuet vnedreniyu alternativnyh istochnikov elektroenergii v Armenii 2013 05 04 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 04 27 parameter ignored suggest http www unece org fileadmin DAM energy se pp ee21 sc 20scJune09 4 june morn 9 daniel r pdf Tableau Public ingilis public tableau com Istifade tarixi 2018 06 02 Movses Vardanyan AAES zarabotaet na polnuyu moshnost k koncu 2018 goda RIA Novosti rus 20180515T1200 0300Z Istifade tarixi 2018 05 16 Armyanskaya AES budet ekspluatirovatsya eshyo 10 let soglasno novomu dogovoru Moskvy i Erevana Region TV Severo Kavkazskoe televidenie Pyatyj energoblok Razdanskoj TEC v Armenii budet sdan v ekspluataciyu v 1 m kvartale Kotlotorg olu kecid Tehnicheskie opisanie stancii www raztes am Istifade tarixi 2019 07 12 http www usea org Programs Blacksea BSTP 20Phase II Report 20 RUSSIAN pdf Programs United States Energy Association V avguste nachnetsya programma po tehnicheskomu pereosnasheniyu Erevanskoj GES rus Istifade tarixi 2018 05 21 V Erevane startovalo stroitelstvo novoj TEC stoimostyu bolee 250 mln ARKA News Agency Istifade tarixi 2019 07 12 Golos Armenii Energetika 2025 olu kecid Kavkazskij Uzel Armeniya i Iran nachnut stroit Megrinskuyu GES 15 iyunya 2012 goda 1 2 Sputnik U Pashinyana nepolnaya informaciya pochemu GES v Armenii ne mogut pozvolit sebe vodomery rus ru armeniasputnik am Istifade tarixi 2018 11 19 Menbe https az wikipedia org w index php title Ermenistanda enerji amp oldid 5974854, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.