fbpx
Wikipedia

Endirey

Endirey — rus tələffüzündəki kimi Andreyevo adlandırılan qədim Enderi kəndi tarixən Aksay tərkilərinə (tərki şamxal kimi şöhrətli hakim titulu olub "bəy", "xan" deməkdir. Məşhur Tarkovskilər soyunun ulu babaları bu yerlərin sahibi, hakimi olmuşlar) məxsus idi. Kənd Ak Taş çayı üzərində Xasavyurtdan azca aralıda yerləşir.

Övliya Çələbi Enderi kəndiylə bağlı öz "Səyahətnaməsi"ndə yazırdı: "Ak taş kənarında Enderi əşirətinin otlaqları uzanırdı".

Əhalinin etnik tərkibi

Kəndin yerli əhalisi türk xalqlarından olan (qıpçaq qoluna mənsub) qumuqlar olmuşlar.

Müqtədir araşdırmacılarımızdan olan prof. Dr. Ahmet Caferoğlunun göstərdiyi kimi "özünün geopolitik vəziyyəti üzündən ölkələri VII yüzillikdən etibarən Xəzər dövləti hüdudları içərisinə alınmış və Oğuz-Qıpçaq türk boylarının burada qaynayıb qarışması nəticəsində bir türk uruğu kimi təşəkkül etmiş kumuklar şimali-şərqi Qafqaz ilə Xəzər dənizinin qərb sahillərində, Azərbaycan sərhədlərindən şimala doğru uzanan ərazidə yaşayırlar. Ardınca mərhum Caferoğlunun təsvir etdiyi kimi, kumuklar toplu halda Dağıstan MR-ə daxil olan Xasavyurt, Babayurt, Kızılyurt, Buynak, Qayakənd, Qaytaq əyalətlərində yaşamaqla yanaşı, ayrıca Mahaç Qala, İzberbaş, Dərbənd şəhərlərində və dağınıq halda Çeçenistanda, Qərbi Osetiya kəndlərində yaşayırlar.

Xasay xan Usmiyev

Azərbaycan tarixində müəyyən yer tutan Xasay xan Usmiyev bu kənddəndir. (O, Qarabağ xanlığının yeganə varisi Xurşud Banu Bəyim Natəvanın əri və oğulları Mehdiqulu xan Usmiyevin (Vəfa) və qızları Xan Bikənin (Naxçıvan xan evinə gəlin getmişdi) atasıdır.

Z. İ. Yanpolskinin yazdığına görə, Sulaq çayı sahilində indiki Andreevo (Enderi) kəndinin yerində VIII əsrə qədər Xəzər xaqanlığının paytaxtlarından olan Beləncər (Belecar) yerləşirdi. Bəzi etimoloq alimlər, o cümlədən qafqazşünas alim Qədirxocayev bu yer adının tarixini daha əvvəlki çağlarla bağlayır; O Enderi adını əski Bulqar toponimləri sırasına aid edərək yazır: bizim fikrimizcə, bulqar toponimlərinə Kumuk avul, Enderey avul, Başlıkent, Jüngütey, Kermençik və bir sıra digərlərini aid etmək olar.

Çarizmin istilasının ilk çağlarında təbii ki, adın qədim variantı da işlədilirdi. Məsələn: iyulun 23-də Enderi kəndinin (Andrevskoe) əhalisi briqadir Veteraninin komandınlığı altında Astarxandan yola düşən süvari qoşunlarımızın ön hissələrinə basqın etmişdilər

Mənbə

Minaxanım Təkləli. Türk kitabı. Unudulan tarix.Dəyişdirilən adlarBakı, Nurlar, 2009, səh.92-93


endirey, tələffüzündəki, kimi, andreyevo, adlandırılan, qədim, enderi, kəndi, tarixən, aksay, tərkilərinə, tərki, şamxal, kimi, şöhrətli, hakim, titulu, olub, bəy, deməkdir, məşhur, tarkovskilər, soyunun, babaları, yerlərin, sahibi, hakimi, olmuşlar, məxsus, k. Endirey rus teleffuzundeki kimi Andreyevo adlandirilan qedim Enderi kendi tarixen Aksay terkilerine terki samxal kimi sohretli hakim titulu olub bey xan demekdir Meshur Tarkovskiler soyunun ulu babalari bu yerlerin sahibi hakimi olmuslar mexsus idi Kend Ak Tas cayi uzerinde Xasavyurtdan azca aralida yerlesir Ovliya Celebi Enderi kendiyle bagli oz Seyahetnamesi nde yazirdi Ak tas kenarinda Enderi esiretinin otlaqlari uzanirdi Ehalinin etnik terkibi RedakteKendin yerli ehalisi turk xalqlarindan olan qipcaq qoluna mensub qumuqlar olmuslar Muqtedir arasdirmacilarimizdan olan prof Dr Ahmet Caferoglunun gosterdiyi kimi ozunun geopolitik veziyyeti uzunden olkeleri VII yuzillikden etibaren Xezer dovleti hududlari icerisine alinmis ve Oguz Qipcaq turk boylarinin burada qaynayib qarismasi neticesinde bir turk urugu kimi tesekkul etmis kumuklar simali serqi Qafqaz ile Xezer denizinin qerb sahillerinde Azerbaycan serhedlerinden simala dogru uzanan erazide yasayirlar Ardinca merhum Caferoglunun tesvir etdiyi kimi kumuklar toplu halda Dagistan MR e daxil olan Xasavyurt Babayurt Kizilyurt Buynak Qayakend Qaytaq eyaletlerinde yasamaqla yanasi ayrica Mahac Qala Izberbas Derbend seherlerinde ve daginiq halda Cecenistanda Qerbi Osetiya kendlerinde yasayirlar Xasay xan Usmiyev RedakteAzerbaycan tarixinde mueyyen yer tutan Xasay xan Usmiyev bu kenddendir O Qarabag xanliginin yegane varisi Xursud Banu Beyim Natevanin eri ve ogullari Mehdiqulu xan Usmiyevin Vefa ve qizlari Xan Bikenin Naxcivan xan evine gelin getmisdi atasidir Z I Yanpolskinin yazdigina gore Sulaq cayi sahilinde indiki Andreevo Enderi kendinin yerinde VIII esre qeder Xezer xaqanliginin paytaxtlarindan olan Belencer Belecar yerlesirdi Bezi etimoloq alimler o cumleden qafqazsunas alim Qedirxocayev bu yer adinin tarixini daha evvelki caglarla baglayir O Enderi adini eski Bulqar toponimleri sirasina aid ederek yazir bizim fikrimizce bulqar toponimlerine Kumuk avul Enderey avul Baslikent Jungutey Kermencik ve bir sira digerlerini aid etmek olar Carizmin istilasinin ilk caglarinda tebii ki adin qedim varianti da isledilirdi Meselen iyulun 23 de Enderi kendinin Andrevskoe ehalisi briqadir Veteraninin komandinligi altinda Astarxandan yola dusen suvari qosunlarimizin on hisselerine basqin etmisdilerMenbe RedakteMinaxanim Tekleli Turk kitabi Unudulan tarix Deyisdirilen adlarBaki Nurlar 2009 seh 92 93 Rusiya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Endirey amp oldid 3805744, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.