fbpx
Wikipedia

Elizabet Vudvil

Avqust 10, 2021

Elizabet Vudvil (ing. Elizabeth Woodville) (d. 28 aprel 1437 – ö. 8 iyun 1492) — İngiltərə kralı IV Eduardın xanımı, İngiltərə kraliçası.

Elizabet Vudvil
ing. Elizabeth Woodville
Sələfi Anjulu Marqarit
Xələfi Anjulu Marqarit
Sələfi Anjulu Marqarit
Xələfi Anna Nevil
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 28 aprel 1437
Doğum yeri
  • Grafton Regis[d], South Northamptonshire[d], Northamptonshire[d], İngiltərə
Vəfat tarixi 8 iyun 1492 (55 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
  • Müqəddəs Corc kilsəsi[d]
Atası Riçard Vudvil
Anası Lüksemburqlu Jaketta
Həyat yoldaşları Con Qrey
IV Eduard
Uşaqları Tomas Qrey
Riçard Qrey
Yorklu Elizabet
V Eduard
Şrusberili Riçard
Yorklu Ketrin
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Dünyaya gəldiyi əsnada Elizabetin ailəsi İngiltərə sosial iyerarxiyasında orta təbəqədə idi. Anası Lüksemburqlu Jakettanın ilk evliliyi İngiltərə kralı IV Henrinin oğlu Bedford hersoqu Conla baş tutmuşdu. Ancaq 2 il davam edən bu evlilikdən övladı olmamış, daha sonra Elizabetin və digər 13 uşağının atası olan Riçard Vudvillə evlənmişdi. Elizabetin də ilk evliliyi Lankaster ailəsinin dəstəkçilərindən olan Con Qrey ilə baş tutdu. Ancaq 9 il davam edən bu evlilik Con Qreyin İkinci Alban döyüşündə həlak olması ilə sonlandı və Elizabet Vudvil 2 oğlu ilə birlikdə dul qaldı.

Onun IV Eduardla olan ikinci evliliyinə səbəb isə Elizabetin möhtəşəm gözəlliyi və ailəsinin böyük mülk sahibi olmaması idi. IV Eduard Normanların işğalından bu yana öz təbəəsindən biriylə evlənən ilk kral oldu. Bu evlilik Elizabetin ailəsini bir anda zənginləşdirdi. Buna baxmayaraq onların saraydakı bu yüksəlişi kralın ən yaxın adamı olan Vorvik lordunun düşmənliyinə və onun getdikcə bölünən kral ailəsinin fərqli üzvləriylə çirkin ittifaqlar qurmasına səbəb olmuşdu. Bu düşmənlik IV Eduard və Vorvik lordu arasında açıq mübarizəyə çevrildi və Elizabetin atası Riçard Vudvilin 1469-cu ildə edam edilməsi, eləcə də Vorvik lordunun tərəf dəyişərək Lankasterləri dəstəkləməsi ilə nəticələndi.

1483-cü ildə əri IV Eduardın ölümünün ardından, Elizabet öz siyasi gücünü qorumağa davam etdi. Hətta oğlu V Eduardın bir neçə ay davam edən səltənəti və əmisi III Riçard tərəfindən devrilməsinin ardından belə saraydakı yerini qorumağı bacardı. Taxtdan devrilən Eduard və kiçik qardaşı Riçard isə əvvəlcə London qalasına həbs edildilər və qısa müddət sonra müəmmalı şəkildə yoxa çıxdılar. Bir çox mənbədə onların əmisi tərəfindən gizlicə öldürülərək qalanın zirzəmisinə dəfn olunduğu iddia edilir. Bu səbəblə III Riçarda düşmən olan Elizabet 1485-ci ildə VII Henrinin taxta çıxarılmasında mühüm rol oynadı. İttifaqın şərti kimi yeni kral onun qızlarından Yorklu Elizabetlə evləndi və nəticədə Al qızılgül-ağ qızılgül müharibələri başa çataraq Tüdor sülaləsi iqtidarı ələ aldı. Beləcə saraydakı nüfuzunu davam etdirən Elizabet Vudvil sarayda yalnız kralın anası Marqarita Byuforta əyilməyə məcbur oldu. Bundan sonrakı həyatı və saraydan nə vaxt ayrılması barədə isə heç bir məlumat yoxdur.

Həyatı

İlk illəri

Elizabet Vudvil təxminən 1437-ci ildə (ehtimal ki oktyabrda) Northempton şəhərinə bağlı Qrafton qəsəbəsində dünyaya gəlmişdir. O, sosial olaraq fərqli təbəqələrə mənsub olan Riçard Vudvil və Lüksemburqlu Jakettanın, kral-sarayını alt-üst edən nigahlarının ilk övladı idi. Vudvil ailəsi qədim və nüfuzlu bir ailə olsa da, sarayda güc sahibi deyildilər. Bu ailənin mənsubları daha çox torpaq sahibkarları kimi tanınırdı. Elizabetin anası isə əksinə, VI Henrinin əmisi olan Bedford hersoqu Conun dul xanımı idi.

1452-ci ildə Elizabet Vudvil Qrobi baronunun varisi olan Con Qreylə evləndirildi. Bu nigahdan onun 2 oğlu - Tomas Qrey və Riçard Qrey dünyaya gəldi. Ancaq ölkədə davam edən Al qızılgül-Ağ qızılgül mübarizəsində Lankasterləri dəstəklədi və nəticədə 1461-ci ildə baş tutan İkinci Alban döyüşündə həlak oldu. Təsadüfdür ki, məhz bu müharibə Elizabetin ikinci əri olan IV Eduarda taxt yolunu açmışdır.

Kraliça oluşu

 
Elizabet Vudvil və IV Eduardın toy mərasimini təsvir edən miniatür, XV əsr

IV Eduardın bir çox məşuqəsi vardı və heç də sədaqətli ər olaraq tanınmırdı. Bu məşuqələrindən ən məşhuru isə Ceyn Şour idi. Eduardın dul Elizabetlə olan nigahı isə ailənin Northemptondakı mülklərindən birində 1 may 1464-cü ildə gizlicə bağlandı. Belə ki, nigah mərasimində sadəcə gəlinin anası və 2 xadimə şahid olaraq iştirak etdi. Rəsmi nigah isə Eduard VI Henrini devirərək taxta çıxdıqdan 3 il sonra baş tutdu. Tacqoyma mərasimi isə Məsihin göyə yüksəlişi günündən sonrakı ilk bazar günü - 26 may 1465-ci ildə keçirildi və o, bütün İngiltərənin kraliçası elan olundu.

IV Eduardın səltənətinin ilk illərində hakimiyyət Vorvik lordu olan dayısı oğlu Riçard Nevilin rəhbərlik etdiyi saray əyanlarının əlində idi. Belə ki, Eduard gizli nigah bağladığı ərəfədə Vorvik lordu da əzəli düşməni olan sabiq kralın xanımı Anjulu Marqaritə qarşı Fransa ilə diplomatik əlaqələr qurmağa çalışırdı. Plan isə yeni kralın hansısa Fransız şahzadəsi evlənməsi idi. Kralın Lankaster tərəfdarı sadə bir ailədən gələn Elizabet Vudvillə olan nigahı xalqa elan ediləndə isə Vorvik lordu pərt oldu və kralla olan münasibətləri heç vaxt düzəlmədi. Üstəlik bu cütlüyün nigahına Ali məclis də etiraz etmişdi.

Yeni kraliçanın saraya gəlişi ilə bütün ailəsi sarayda güc qazanmağa başladı. Elizabetin saraya gələn 3 bacısı da qısa zamanda Kent, Esseks və Pembrukşir lordlarının oğulları ilə evləndirildi. Digər bacısı Ketrin Vudvil isə kraliçanın himayəsindəki 11 yaşlı Bukingem hersoqu Henri Staffordla evləndirildi. Buna baxmayaraq IV Eduardın ölümündən sonra Henri Stafford Vudvillərə qarşı III Riçardı dəstəklədi. Elizabetin 20 yaşlı qardaşı Con Vudvil isə Norfolk hersoqinası Ketrinlə evləndirildi. Hersoqina təqribən 60 yaşlarında idi və bundan öncə 3 dəfə dul qalmışdı. Bu səbəblə evlilik sarayda böyük əks-səda doğurdu.Kraliçanın ilk evliliyindən olan böyük oğlu Tomas Qrey isə Harrinqton şahzadəsi Sesilya Bonvillə evləndi.

Elizabet Vudvilin qohumlar, xüsusilə də qardaşı Antoni Vudvil Vorvik lorduna qarşı siyasi mübarizəyə başladığı vaxt, Vorvik lordu da eyni zamanda kürəkəni də olan kralın kiçik qardaşı Corcla birləşdi. Əvvəlcə kraliçanın anasını cadugərliklə ittiham edərək ölüm hökmü ilə həbs etsə də, 1 il sonra Lüksembrqlu Jaketta bəraət qazandı. Ardından IV Eduarda qarşı 2 dəfə üsyan çıxaran Vorvik lordu və Corc Plantagenet Fransaya qaçdılar. Onlar Londonda həbs tutulan sabiq kral VI Henrinin xanımı Anjulu Marqaritlə birləşdilər və Lankaster ordusunu da alaraq İngiltərəyə hücum etdilər. Nəticədə 1470-ci ildə VI Henri həbsdən azad edildi və yenidən taxta çıxarıldı. Ancaq 1 il sonra IV Eduard sürgündən geri döndü və Barnet döyüşündə Vorvik lordunu, Qlosterşir döyüşündə isə Lankaster ordularını darmadağın etdi. Yenidən həbs olunan VI Henri çox keçmədən burada qətlə yetirildi.

Kralın iqtidardan uzaq qaldığı bir il ərzində Elizabet Vudvil Vestminster abbatlığına sığındı və ilk oğlu Eduardı (sonradan V Eduard) məhz burada dünyaya gətirdi. IV Eduardla olan nigahından 3 oğlan və 7 qız olmaqla, ümumilikdə 10 övladı dünyaya gəldi.

Dul kraliça

IV Eduardın pnevmoniya səbəbilə ani ölümünün ardından (aprel 1483) Elizabet Vudvil dul kraliça elan edildi. 13 yaşlı oğlu Eduard isə əmisi Qloster hersoqu Riçardın naibliyi ilə kral elan edildi. Artıq illərdir sarayda möhkəmlənən Vudvil ailəsinin iqtidarı ələ almaq cəhdləri isə uğursuz nəticələndi. Belə ki, Riçard dərhal gənc kralı nəzarət altına aldı və dayısı Antoni Vudvillə ögey qardaşı Riçard Qreyi həbs etdi. Gənc kral isə tacqoyma mərasiminə qədər saxlanılması üçün London qalasına aparıldı. Elizabet Vudvil kiçik oğlu və qızları ilə birlikdə yenidən sığınacaq axtarmağa başladı. Mərhum kralın Londondakı ən güclü dəstəkçilərindən olan Vilyam Hastinqs Riçardın apardığı sərt siyasəti dəstəkləsə də, çox keçmədən dul kraliça ilə ittifaq qurma və kral naibinə sui-qəsd ittihamları ilə ələ keçirilərək edam olundu. Ancaq bu iddia heç vaxt sübut oluna bilmədi.

25 iyun 1483-cü ildə kral naibi Riçard dul kraliçanın həb tutulan oğlunu və qardaşını Pontefrakt qalasında edam etdirdi. Parlament qərarı ilə, IV Eduardın daha öncə Elyanor Butler adlı bir zadəganla gizli nigahının olduğu və bu səbəblə Elizabet Vudvillə olan nigahının keçərsiz sayıldığı və cütlüyün dünyaya gələn 10 uşağının da qeyri-məşru olduğu elan edildi. Dövrün burqundiyalı tarixçisi Filip de Komnesin yazdığına görə, Somerset rahiblərindən Robert Stillinqton mərhum kralla leydi Elyanorun nişan mərasimini keçirmişdi. Bundan başqa bu qərarda dəlil göstərilməsə də, Elizabet Vudvil haqqında cadugərlik ittihamları da irəli sürüldü. Nəticədə Qloster hersoqu və kral naibi olan Riçard taxta namizəd göstərildi və III Riçard adı ilə taxta çıxdı. Cəmi bir neçə ay taxtda qalan V Eduard isə kiçik qardaşı ilə birlikdə London qalasına həbs olundu. Məhz bu tarixdən sonra bu 2 uşaq müəmmalı şəkildə yoxa çıxdı.

III Riçard dönəmi

Artıq ilk ərinin soyadı ilə anılan Elizabet Qrey özünə yeni müttəfiqlər axtarmağa başladı. Bu müttəfiqləri isə III Riçardın yaxın adamlarından olan Bukingem hersoqu Henri Stafford və Marqarit Stanley oldu. Belə ki Marqaritin atası İngiltərə krallarından III Eduardın nəticəsi idi və həyatdakı yeganə oğlu olan Henri Tüdor Lankaster qanı daşıyan yeganə oğlan uşağı idi. Bu səbəblə onun taxtdakı iddiasını gücləndirmək üçün, Elizabet qardaşları öldüyü üçün ailənin mirasını daşıyan böyük qızı Yorklu Elizabetlə yeni kral namizədini evləndirməyə qərar verdi. Beləcə, York və Lankaster ailəsi birləşəcək və illərdir davam edən taxt mübarizəsi başa çatacaqdı. Bukingem hersoqunun Henri Tüdor naminə çıxardığı üsyanın yatırılmasınıın ardından 1483-cü ilin dekabrında cütlüyün Ren şəhərindəki kafedralda qiyabi nişan mərasimi keçirildi.

III Riçardın 1484-cü ilin yanvarında topladığı ilk parlament iclasında Elizabetə IV Eduard dönəmində verilən bütün mülklər əlindən alındı. Kral mərhum qardaşının xanımına və qızlarına zərər verməyəcəyinə, onları həbs etməyəcəyinə və yaşları gəldikdən onları zadəgan ailəsindən biriylə evlədirəcəyinə söz verdi və bu andın ardından həmin ilin 1 mart tarixində Elizabet və qızları Vestminster sığınacağından çıxdılar. Görünüşə görə, kral artıq sabitliyi təmin etmək üçün Vudvil ailəsiylə münasibətlərini yaxşılaşdırmağa çalışırdı. Nəticədə Elizabet ailə mülkü olan Northemptona qayıtdı və qızları saraya alınaraq kraliçanın nədiməliyinə gətirildilər. Ancaq III Riçardın xanımı Anna Nevilin 1485-ci ilin martında vəfatından sonra, sarayda daha yenicə dul qalan kralın nişanlı olan qardaşı qızı Yorklu Elizabetlə eşq yaşadığı şayələri yayılmağa başladı.

VII Henri dönəmi

1485-ci ildə Henri Tüdor İngiltərəni işğal etdi və Bosvort döyüşündə həlak olan III Riçardın yerinə taxta çıxdı. Ardından nişanlısı olan Yorklu Elizabetlə evlənərək parlamentin onun və ailəsinin haqqında verdiyi qərarı ləğv edərək bütün nüsxələrini məhv etdi. Elizabet Vudvil isə dul kraliça ünvanını və əlindən alınmış mülklərini geri aldı.

12 fevral 1487-ci ildə Elizabet Vudvil saraydan təqaüdə ayrıldı və ömürünün son 5 ilini London yaxınlığındakı Bermondsey monastırında keçirdi. Ancaq bunun səbəbini bilmək çətindir. Bir çox tarixçilər bunun yaşıyla bağlı öz istəyilə olduğunu qeyd etsələr də, bəziləri bunu saraydakı nüfuzunu azaltmaq məqsədilə VII Henrinin əmriylə olduğunu iddia edir. Əlbəttə ki, bu qərarın verilməsində 1487-ci ildə baş tutan York üsyanının da payı var. Üsyanda iştirak etməsə də, üsyançılar üçün Elizabet Vudvil potensial müttəfiq hesab olunurdu.

Bermondsey monastırında dul kraliça ünvanıyla olduqca hörmət edilən Elizabet Vudvil burdakı vaxtını dualarla keçirirdi. Saraydan onun adına ayrılan aylıq 400 sterlinq təqaüdlə dəbdəbə içində yaşayırdı və hətta arabir kraldan hədiyyələr də qəbul edirdi. 1489-cu ilin noyabrında nəvəsi Marqaritin və 1491-ci ilin iyununda digər nəvəsi Henrinin (gələcəkdə VIII Henri) xaç suyuna salınma mərasimlərində iştirak etdi. Qızları Yorklu Elizabet və Sesilya tez-tez analarına baş çəkirdilər.

VII Henri Şotlandiya ilə münasibətlərini yaxşılaşdırmaq üçün 1486-cı ildə dul qalan Şotlandiya kralı III Ceymslə qaynanasını evləndirməyi planlaşdırsa da, kral 1488-ci ildə müharibədə həlak oldu və toy planı təxirə düşdü.

Elizabet Vudvil 8 iyun 1492-ci ildə Bermondsey monastırında vəfat etdi. Dördüncü övladına hamilə olan Yorklu Elizabet və bacısı Yoklu Sesilya istisna olmaqla, digər 3 qızı Vindzor sarayındakı cənazə mərasimində iştirak etdi. 12 iyun tarixində baş tutan cənazə mərasimi bir kraliçaya yaraşmayacaq dərəcədə sadə və göstərişsiz keçirildi. 2019-cu ildə ortaya çıxarılan və Venesiya elçisi Andreya Badora aid 1511 tarixli bir yazışmada kraliçanın vəbadan vəfat etdiyi aşkarlandı. Bu isə cənazə mərasiminin bu qədər sakit və göstərişsiz olmasını açıqlayır. Mərhum kraliçanın cənazəsi Vindzor sarayındakı Müqəddəs Corc Şapelində ərinin yanında dəfn olundu.

Övladları

Con Qreylə olan evlilikdən

  • Tomas Qrey (d. 1455 - ö. 20 sentyabr 1501) - İlk evliliyi Anna Hollandla oldu ancaq övladı olmadan vəfat etdi. İkinci evliliyi 18 iyul 1474-cü ildə Harrinqton hersoqinası Sesilya Bonvillə baş tutdu və bu nigahdan 14 övladı oldu. Ceyn Qrey məhz bu ailədən gəlməkdədir.
  • Riçard Qrey (d. 1457 - ö. 25 iyun 1483) - Dayısı ilə birlikdə Pontefrakt qalasında edam edildi.

IV Eduardla olan evlilikdən

İstinadlar

  1. http://www.bbc.co.uk/history/0/22840690
  2. A Complete History of England with the Lives of all the Kings and Queens thereof; London, 1706. p486
  3. Kennett, White; Hughes, John; Strype, John; Adams, John; John Adams Library (Boston Public Library) BRL (16 June 2019). "A complete history of England: with the lives of all the kings and queens thereof; from the earliest account of time, to the death of His late Majesty King William III. Containing a faithful relation of all affairs of state, ecclesiastical and civil". London: Printed for Brab. Aylmer ... – via Internet Archive.
  4. Jewell, Helen M. (1996). Women in Medieval England. ISBN 9780719040177.
  5. Baldwin, David, Elizabeth Woodville: Mother of the Princes in the Tower
  6. ↑ Hicks, Michael (2004). "Elizabeth (c.1437–1492)". Oxford Dictionary of National Biography (online ed.). Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/8634. Retrieved 25 September 2010.
  7. Robert Fabian, The New Chronicles of England and France, ed. Henry Ellis (London: Rivington, 1811), 654; "Hearne’s Fragment of an Old Chronicle, from 1460–1470," The Chronicles of the White Rose of York. (London: James Bohn, 1845), 15–16.
  8. Ralph A. Griffiths, "The Court during the Wars of the Roses". In Princes Patronage and the Nobility: The Court at the Beginning of the Modern Age, cc. 1450–1650. Edited by Ronald G. Asch and Adolf M. Birke. New York: Oxford University Press, 1991. ISBN 0-19-920502-7. 59–61.
  9. Calendar of Patent Rolls, 1467–77, pg. 190.
  10. Sutton and Visser-Fuchs, "A 'Most Benevolent Queen;'"Laynesmith, pp. 111, 118–19.
  11. C. T. Wood, "Richard III, William, Lord Hastings and Friday the Thirteenth", in R. A. Griffiths and J. Sherborne (eds.), Kings and Nobles in the Later Middle Ages, New York, 1986, 156–61.
  12. Charles Ross, Richard III, University of California Press, 1981 p81.
  13. Philipe de Commines, The memoirs of Philip de Commines, lord of Argenton, Volume 1, H.G. Bohn, 1855, pp.396–7.
  14. Genealogical Tables in Morgan, (1988), p. 709.
  15. "Parliamentary Rolls Richard III". Rotuli Parliamentorum A.D. 1483 1 Richard III Cap XV. Archived from the original on 1 September 2013. Retrieved 1 July 2013.
  16. Richard III and Yorkist History Server Archived 9 July 2006 at the Wayback Machine
  17. "Rotuli Parliamentorum A.D. 1485 1 Henry VII – Annullment of Richard III's Titulus Regius". Archived from the original on 2 September 2013. Retrieved 1 July 2013.
  18. "Rotuli Parliamentorum A.D. 1485 1 Henry VII – Restitution of Elizabeth Queen of Edward IV". Archived from the original on 2 September 2013. Retrieved 1 July 2013.
  19. Arlene Okerlund, Elizabeth: England's Slandered Queen. Stroud: Tempus, 2006, 245.
  20. Bennett, Michael, Lambert Simnel and the Battle of Stoke, New York, St. Martin's Press, 1987, pp.42; 51; Elston, Timothy, "Widowed Princess or Neglected Queen" in Levin & Bucholz (eds), Queens and Power in Medieval and Early Modern England, University of Nebraska Press, 2009, p.19.
  21. Breverton, Terry (15 May 2016). Henry VII: The Maligned Tudor King. Amberley Publishing Limited. ISBN 9781445646060.
  22. "Margaret of Denmark Facts, information, pictures". Encyclopedia.com. Retrieved 5 September 2016.
  23. J. L. Laynesmith, The Last Medieval Queens: English Queenship 1445–1503, Oxford University Press, New York, 2004, pp.127–8.
  24. Alison Flood (25 April 2019). "'White Queen' died of plague, claims letter found in National Archives". The Guardian.
  25. Richardson, Douglas (2011). Magna Carta Ancestry: A Study in Colonial and Medieval Families, ed. Kimball G. Everingham II (2nd ed.). Salt Lake City. ISBN 1449966381, pp 304–7

Mənbə

  • Philip Butterworth and Michael Spence, 'William Parnell, supplier of staging and ingenious devices, and his role in the visit of Elizabeth Woodville to Norwich in 1469', Medieval English Theatre 40 (2019) [1]
  • David Baldwin, Elizabeth Woodville (Stroud, 2002) [2]
  • Christine Carpenter, The Wars of the Roses (Cambridge, 1997) [3]
  • Philippa Gregory, David Baldwin, Michael Jones, The Women of the Cousins' War (Simon & Schuster, 2011)
  • Michael Hicks, Edward V (Stroud, 2003) [4]
  • Rosemary Horrox, Richard III: A Study of Service (Cambridge, 1989) [5]
  • J.L. Laynesmith, The Last Medieval Queens (Oxford, 2004) [6]
  • A. R. Myers, Crown, Household and Parliament in Fifteenth-Century England (London and Ronceverte: Hambledon Press, 1985)
  • Arlene Okerlund, Elizabeth Wydeville: The Slandered Queen (Stroud, 2005); Elizabeth: England's Slandered Queen (paper, Stroud, 2006) [7]
  • Charles Ross, Edward IV (Berkeley, 1974) [8]
  • George Smith, The Coronation of Elizabeth Wydeville (Gloucester: Gloucester Reprints, 1975; originally published 1935)
  • Anne Sutton and Livia Visser-Fuchs, "'A Most Benevolent Queen': Queen Elizabeth Woodville's Reputation, Her Piety, and Her Books", The Ricardian, X:129, June 1995. PP. 214–245.

Avqust 10, 2021
elizabet, vudvil, elizabeth, woodville, aprel, 1437, iyun, 1492, ingiltərə, kralı, eduardın, xanımı, ingiltərə, kraliçası, elizabeth, woodvilleingiltərə, kralının, xanımı4, mart, 1461, oktyabr, 1470sələfi, anjulu, marqaritxələfi, anjulu, marqaritingiltərə, kra. Elizabet Vudvil ing Elizabeth Woodville d 28 aprel 1437 o 8 iyun 1492 Ingiltere krali IV Eduardin xanimi Ingiltere kralicasi Elizabet Vudviling Elizabeth WoodvilleIngiltere kralinin xanimi4 mart 1461 3 oktyabr 1470Selefi Anjulu MarqaritXelefi Anjulu MarqaritIngiltere kralinin xanimi11 aprel 1471 9 aprel 1483Selefi Anjulu MarqaritXelefi Anna NevilSexsi melumatlarDogum tarixi 28 aprel 1437Dogum yeri Grafton Regis d South Northamptonshire d Northamptonshire d Ingiltere 1 Vefat tarixi 8 iyun 1492 55 yasinda Vefat yeri Bermondsey d Sautark d Boyuk London IngiltereDefn yeri Muqeddes Corc kilsesi d Atasi Ricard VudvilAnasi Luksemburqlu JakettaHeyat yoldaslari Con QreyIV EduardUsaqlari Tomas QreyRicard QreyYorklu ElizabetV EduardSrusberili RicardYorklu Ketrin Vikianbarda elaqeli mediafayllarDunyaya geldiyi esnada Elizabetin ailesi Ingiltere sosial iyerarxiyasinda orta tebeqede idi Anasi Luksemburqlu Jakettanin ilk evliliyi Ingiltere krali IV Henrinin oglu Bedford hersoqu Conla bas tutmusdu Ancaq 2 il davam eden bu evlilikden ovladi olmamis daha sonra Elizabetin ve diger 13 usaginin atasi olan Ricard Vudville evlenmisdi Elizabetin de ilk evliliyi Lankaster ailesinin destekcilerinden olan Con Qrey ile bas tutdu Ancaq 9 il davam eden bu evlilik Con Qreyin Ikinci Alban doyusunde helak olmasi ile sonlandi ve Elizabet Vudvil 2 oglu ile birlikde dul qaldi Onun IV Eduardla olan ikinci evliliyine sebeb ise Elizabetin mohtesem gozelliyi ve ailesinin boyuk mulk sahibi olmamasi idi IV Eduard Normanlarin isgalindan bu yana oz tebeesinden biriyle evlenen ilk kral oldu 2 3 Bu evlilik Elizabetin ailesini bir anda zenginlesdirdi Buna baxmayaraq onlarin saraydaki bu yukselisi kralin en yaxin adami olan Vorvik lordunun dusmenliyine ve onun getdikce bolunen kral ailesinin ferqli uzvleriyle cirkin ittifaqlar qurmasina sebeb olmusdu Bu dusmenlik IV Eduard ve Vorvik lordu arasinda aciq mubarizeye cevrildi ve Elizabetin atasi Ricard Vudvilin 1469 cu ilde edam edilmesi elece de Vorvik lordunun teref deyiserek Lankasterleri desteklemesi ile neticelendi 1483 cu ilde eri IV Eduardin olumunun ardindan Elizabet oz siyasi gucunu qorumaga davam etdi Hetta oglu V Eduardin bir nece ay davam eden selteneti ve emisi III Ricard terefinden devrilmesinin ardindan bele saraydaki yerini qorumagi bacardi Taxtdan devrilen Eduard ve kicik qardasi Ricard ise evvelce London qalasina hebs edildiler ve qisa muddet sonra muemmali sekilde yoxa cixdilar Bir cox menbede onlarin emisi terefinden gizlice oldurulerek qalanin zirzemisine defn olundugu iddia edilir Bu sebeble III Ricarda dusmen olan Elizabet 1485 ci ilde VII Henrinin taxta cixarilmasinda muhum rol oynadi Ittifaqin serti kimi yeni kral onun qizlarindan Yorklu Elizabetle evlendi ve neticede Al qizilgul ag qizilgul muharibeleri basa cataraq Tudor sulalesi iqtidari ele aldi Belece saraydaki nufuzunu davam etdiren Elizabet Vudvil sarayda yalniz kralin anasi Marqarita Byuforta eyilmeye mecbur oldu Bundan sonraki heyati ve saraydan ne vaxt ayrilmasi barede ise hec bir melumat yoxdur 4 5 Mundericat 1 Heyati 1 1 Ilk illeri 1 2 Kralica olusu 1 3 Dul kralica 1 4 III Ricard donemi 1 5 VII Henri donemi 2 Ovladlari 2 1 Con Qreyle olan evlilikden 2 2 IV Eduardla olan evlilikden 3 Istinadlar 4 MenbeHeyati RedakteIlk illeri Redakte Elizabet Vudvil texminen 1437 ci ilde ehtimal ki oktyabrda 6 Northempton seherine bagli Qrafton qesebesinde dunyaya gelmisdir O sosial olaraq ferqli tebeqelere mensub olan Ricard Vudvil ve Luksemburqlu Jakettanin kral sarayini alt ust eden nigahlarinin ilk ovladi idi Vudvil ailesi qedim ve nufuzlu bir aile olsa da sarayda guc sahibi deyildiler Bu ailenin mensublari daha cox torpaq sahibkarlari kimi taninirdi Elizabetin anasi ise eksine VI Henrinin emisi olan Bedford hersoqu Conun dul xanimi idi 1452 ci ilde Elizabet Vudvil Qrobi baronunun varisi olan Con Qreyle evlendirildi Bu nigahdan onun 2 oglu Tomas Qrey ve Ricard Qrey dunyaya geldi Ancaq olkede davam eden Al qizilgul Ag qizilgul mubarizesinde Lankasterleri destekledi ve neticede 1461 ci ilde bas tutan Ikinci Alban doyusunde helak oldu Tesadufdur ki mehz bu muharibe Elizabetin ikinci eri olan IV Eduarda taxt yolunu acmisdir Kralica olusu Redakte Elizabet Vudvil ve IV Eduardin toy merasimini tesvir eden miniatur XV esr IV Eduardin bir cox mesuqesi vardi ve hec de sedaqetli er olaraq taninmirdi Bu mesuqelerinden en meshuru ise Ceyn Sour idi Eduardin dul Elizabetle olan nigahi ise ailenin Northemptondaki mulklerinden birinde 1 may 1464 7 cu ilde gizlice baglandi Bele ki nigah merasiminde sadece gelinin anasi ve 2 xadime sahid olaraq istirak etdi Resmi nigah ise Eduard VI Henrini devirerek taxta cixdiqdan 3 il sonra bas tutdu Tacqoyma merasimi ise Mesihin goye yukselisi gununden sonraki ilk bazar gunu 26 may 1465 ci ilde kecirildi ve o butun Ingilterenin kralicasi elan olundu IV Eduardin seltenetinin ilk illerinde hakimiyyet Vorvik lordu olan dayisi oglu Ricard Nevilin rehberlik etdiyi saray eyanlarinin elinde idi Bele ki Eduard gizli nigah bagladigi erefede Vorvik lordu da ezeli dusmeni olan sabiq kralin xanimi Anjulu Marqarite qarsi Fransa ile diplomatik elaqeler qurmaga calisirdi Plan ise yeni kralin hansisa Fransiz sahzadesi evlenmesi idi Kralin Lankaster terefdari sade bir aileden gelen Elizabet Vudville olan nigahi xalqa elan edilende ise Vorvik lordu pert oldu ve kralla olan munasibetleri hec vaxt duzelmedi Ustelik bu cutluyun nigahina Ali meclis de etiraz etmisdi Yeni kralicanin saraya gelisi ile butun ailesi sarayda guc qazanmaga basladi 8 Elizabetin saraya gelen 3 bacisi da qisa zamanda Kent Esseks ve Pembruksir lordlarinin ogullari ile evlendirildi Diger bacisi Ketrin Vudvil ise kralicanin himayesindeki 11 yasli Bukingem hersoqu Henri Staffordla evlendirildi Buna baxmayaraq IV Eduardin olumunden sonra Henri Stafford Vudvillere qarsi III Ricardi destekledi Elizabetin 20 yasli qardasi Con Vudvil ise Norfolk hersoqinasi Ketrinle evlendirildi Hersoqina teqriben 60 yaslarinda idi ve bundan once 3 defe dul qalmisdi Bu sebeble evlilik sarayda boyuk eks seda dogurdu Kralicanin ilk evliliyinden olan boyuk oglu Tomas Qrey ise Harrinqton sahzadesi Sesilya Bonville evlendi Elizabet Vudvilin qohumlar xususile de qardasi Antoni Vudvil Vorvik lorduna qarsi siyasi mubarizeye basladigi vaxt Vorvik lordu da eyni zamanda kurekeni de olan kralin kicik qardasi Corcla birlesdi Evvelce kralicanin anasini cadugerlikle ittiham ederek olum hokmu ile hebs etse de 1 il sonra Luksembrqlu Jaketta beraet qazandi 9 Ardindan IV Eduarda qarsi 2 defe usyan cixaran Vorvik lordu ve Corc Plantagenet Fransaya qacdilar Onlar Londonda hebs tutulan sabiq kral VI Henrinin xanimi Anjulu Marqaritle birlesdiler ve Lankaster ordusunu da alaraq Ingiltereye hucum etdiler Neticede 1470 ci ilde VI Henri hebsden azad edildi ve yeniden taxta cixarildi Ancaq 1 il sonra IV Eduard surgunden geri dondu ve Barnet doyusunde Vorvik lordunu Qlostersir doyusunde ise Lankaster ordularini darmadagin etdi Yeniden hebs olunan VI Henri cox kecmeden burada qetle yetirildi Kralin iqtidardan uzaq qaldigi bir il erzinde Elizabet Vudvil Vestminster abbatligina sigindi ve ilk oglu Eduardi sonradan V Eduard mehz burada dunyaya getirdi 10 IV Eduardla olan nigahindan 3 oglan ve 7 qiz olmaqla umumilikde 10 ovladi dunyaya geldi 6 Dul kralica Redakte IV Eduardin pnevmoniya sebebile ani olumunun ardindan aprel 1483 Elizabet Vudvil dul kralica elan edildi 13 yasli oglu Eduard ise emisi Qloster hersoqu Ricardin naibliyi ile kral elan edildi Artiq illerdir sarayda mohkemlenen Vudvil ailesinin iqtidari ele almaq cehdleri ise ugursuz neticelendi Bele ki Ricard derhal genc krali nezaret altina aldi ve dayisi Antoni Vudville ogey qardasi Ricard Qreyi hebs etdi Genc kral ise tacqoyma merasimine qeder saxlanilmasi ucun London qalasina aparildi Elizabet Vudvil kicik oglu ve qizlari ile birlikde yeniden siginacaq axtarmaga basladi Merhum kralin Londondaki en guclu destekcilerinden olan Vilyam Hastinqs Ricardin apardigi sert siyaseti desteklese de cox kecmeden dul kralica ile ittifaq qurma ve kral naibine sui qesd ittihamlari ile ele kecirilerek edam olundu Ancaq bu iddia hec vaxt subut oluna bilmedi 11 12 25 iyun 1483 cu ilde kral naibi Ricard dul kralicanin heb tutulan oglunu ve qardasini Pontefrakt qalasinda edam etdirdi Parlament qerari ile IV Eduardin daha once Elyanor Butler adli bir zadeganla gizli nigahinin oldugu ve bu sebeble Elizabet Vudville olan nigahinin kecersiz sayildigi ve cutluyun dunyaya gelen 10 usaginin da qeyri mesru oldugu elan edildi Dovrun burqundiyali tarixcisi Filip de Komnesin yazdigina gore Somerset rahiblerinden Robert Stillinqton merhum kralla leydi Elyanorun nisan merasimini kecirmisdi 13 Bundan basqa bu qerarda delil gosterilmese de Elizabet Vudvil haqqinda cadugerlik ittihamlari da ireli suruldu Neticede Qloster hersoqu ve kral naibi olan Ricard taxta namized gosterildi ve III Ricard adi ile taxta cixdi Cemi bir nece ay taxtda qalan V Eduard ise kicik qardasi ile birlikde London qalasina hebs olundu Mehz bu tarixden sonra bu 2 usaq muemmali sekilde yoxa cixdi III Ricard donemi Redakte Artiq ilk erinin soyadi ile anilan Elizabet Qrey ozune yeni muttefiqler axtarmaga basladi 6 Bu muttefiqleri ise III Ricardin yaxin adamlarindan olan Bukingem hersoqu Henri Stafford ve Marqarit Stanley oldu Bele ki Marqaritin atasi Ingiltere krallarindan III Eduardin neticesi idi 14 ve heyatdaki yegane oglu olan Henri Tudor Lankaster qani dasiyan yegane oglan usagi idi Bu sebeble onun taxtdaki iddiasini guclendirmek ucun Elizabet qardaslari olduyu ucun ailenin mirasini dasiyan boyuk qizi Yorklu Elizabetle yeni kral namizedini evlendirmeye qerar verdi Belece York ve Lankaster ailesi birlesecek ve illerdir davam eden taxt mubarizesi basa catacaqdi Bukingem hersoqunun Henri Tudor namine cixardigi usyanin yatirilmasiniin ardindan 1483 cu ilin dekabrinda cutluyun Ren seherindeki kafedralda qiyabi nisan merasimi kecirildi III Ricardin 1484 cu ilin yanvarinda topladigi ilk parlament iclasinda Elizabete IV Eduard doneminde verilen butun mulkler elinden alindi 15 Kral merhum qardasinin xanimina ve qizlarina zerer vermeyeceyine onlari hebs etmeyeceyine ve yaslari geldikden onlari zadegan ailesinden biriyle evledireceyine soz verdi ve bu andin ardindan hemin ilin 1 mart tarixinde Elizabet ve qizlari Vestminster siginacagindan cixdilar Gorunuse gore kral artiq sabitliyi temin etmek ucun Vudvil ailesiyle munasibetlerini yaxsilasdirmaga calisirdi Neticede Elizabet aile mulku olan Northemptona qayitdi ve qizlari saraya alinaraq kralicanin nedimeliyine getirildiler Ancaq III Ricardin xanimi Anna Nevilin 1485 ci ilin martinda vefatindan sonra sarayda daha yenice dul qalan kralin nisanli olan qardasi qizi Yorklu Elizabetle esq yasadigi sayeleri yayilmaga basladi 16 VII Henri donemi Redakte 1485 ci ilde Henri Tudor Ingiltereni isgal etdi ve Bosvort doyusunde helak olan III Ricardin yerine taxta cixdi Ardindan nisanlisi olan Yorklu Elizabetle evlenerek parlamentin onun ve ailesinin haqqinda verdiyi qerari legv ederek butun nusxelerini mehv etdi 17 Elizabet Vudvil ise dul kralica unvanini ve elinden alinmis mulklerini geri aldi 18 12 fevral 1487 ci ilde Elizabet Vudvil saraydan teqaude ayrildi ve omurunun son 5 ilini London yaxinligindaki Bermondsey monastirinda kecirdi 19 Ancaq bunun sebebini bilmek cetindir Bir cox tarixciler bunun yasiyla bagli oz isteyile oldugunu qeyd etseler de bezileri bunu saraydaki nufuzunu azaltmaq meqsedile VII Henrinin emriyle oldugunu iddia edir Elbette ki bu qerarin verilmesinde 1487 ci ilde bas tutan York usyaninin da payi var Usyanda istirak etmese de usyancilar ucun Elizabet Vudvil potensial muttefiq hesab olunurdu 20 Bermondsey monastirinda dul kralica unvaniyla olduqca hormet edilen Elizabet Vudvil burdaki vaxtini dualarla kecirirdi Saraydan onun adina ayrilan ayliq 400 sterlinq teqaudle debdebe icinde yasayirdi ve hetta arabir kraldan hediyyeler de qebul edirdi 21 1489 cu ilin noyabrinda nevesi Marqaritin ve 1491 ci ilin iyununda diger nevesi Henrinin gelecekde VIII Henri xac suyuna salinma merasimlerinde istirak etdi Qizlari Yorklu Elizabet ve Sesilya tez tez analarina bas cekirdiler VII Henri Sotlandiya ile munasibetlerini yaxsilasdirmaq ucun 1486 ci ilde dul qalan Sotlandiya krali III Ceymsle qaynanasini evlendirmeyi planlasdirsa da 22 kral 1488 ci ilde muharibede helak oldu ve toy plani texire dusdu Elizabet Vudvil 8 iyun 1492 ci ilde Bermondsey monastirinda vefat etdi 6 Dorduncu ovladina hamile olan Yorklu Elizabet ve bacisi Yoklu Sesilya istisna olmaqla diger 3 qizi Vindzor sarayindaki cenaze merasiminde istirak etdi 12 iyun tarixinde bas tutan cenaze merasimi bir kralicaya yarasmayacaq derecede sade ve gosterissiz kecirildi 23 2019 cu ilde ortaya cixarilan ve Venesiya elcisi Andreya Badora aid 1511 tarixli bir yazismada kralicanin vebadan vefat etdiyi askarlandi 24 Bu ise cenaze merasiminin bu qeder sakit ve gosterissiz olmasini aciqlayir Merhum kralicanin cenazesi Vindzor sarayindaki Muqeddes Corc Sapelinde erinin yaninda defn olundu Ovladlari RedakteCon Qreyle olan evlilikden Redakte Tomas Qrey d 1455 o 20 sentyabr 1501 Ilk evliliyi Anna Hollandla oldu ancaq ovladi olmadan vefat etdi Ikinci evliliyi 18 iyul 1474 cu ilde Harrinqton hersoqinasi Sesilya Bonville bas tutdu ve bu nigahdan 14 ovladi oldu Ceyn Qrey mehz bu aileden gelmekdedir 25 Ricard Qrey d 1457 o 25 iyun 1483 Dayisi ile birlikde Pontefrakt qalasinda edam edildi IV Eduardla olan evlilikden Redakte Yorklu Elizabet Yorklu Mariya d 11 avqust 1467 o 24 avqust 1482 Vindzor sarayindaki Muqeddes Corc Sapelinde defn olunub Yorklu Sesilya d 20 mart 1469 o 24 avqust 1507 V Eduard Yorklu Marqarit d 10 aprel 1472 o 11 dekabr 1472 Vestminster abbatliginda defn olunub Ricard d 17 avqust 1473 o 1483 Yorklu Anna d 2 noyabr 1475 o 23 noyabr 1511 Corc d mart 1477 o mart 1479 Vindzor sarayindaki Muqeddes Corc Sapelinde defn olunub Yorklu Ketrin d 14 avqust 1479 o 15 noyabr 1527 Yorklu Bridget d 10 noyabr 1480 o 1507 Istinadlar Redakte http www bbc co uk history 0 22840690 A Complete History of England with the Lives of all the Kings and Queens thereof London 1706 p486 Kennett White Hughes John Strype John Adams John John Adams Library Boston Public Library BRL 16 June 2019 A complete history of England with the lives of all the kings and queens thereof from the earliest account of time to the death of His late Majesty King William III Containing a faithful relation of all affairs of state ecclesiastical and civil London Printed for Brab Aylmer via Internet Archive Jewell Helen M 1996 Women in Medieval England ISBN 9780719040177 Baldwin David Elizabeth Woodville Mother of the Princes in the Tower 1 2 3 4 Hicks Michael 2004 Elizabeth c 1437 1492 Oxford Dictionary of National Biography online ed Oxford University Press doi 10 1093 ref odnb 8634 Retrieved 25 September 2010 Robert Fabian The New Chronicles of England and France ed Henry Ellis London Rivington 1811 654 Hearne s Fragment of an Old Chronicle from 1460 1470 The Chronicles of the White Rose of York London James Bohn 1845 15 16 Ralph A Griffiths The Court during the Wars of the Roses In Princes Patronage and the Nobility The Court at the Beginning of the Modern Age cc 1450 1650 Edited by Ronald G Asch and Adolf M Birke New York Oxford University Press 1991 ISBN 0 19 920502 7 59 61 Calendar of Patent Rolls 1467 77 pg 190 Sutton and Visser Fuchs A Most Benevolent Queen Laynesmith pp 111 118 19 C T Wood Richard III William Lord Hastings and Friday the Thirteenth in R A Griffiths and J Sherborne eds Kings and Nobles in the Later Middle Ages New York 1986 156 61 Charles Ross Richard III University of California Press 1981 p81 Philipe de Commines The memoirs of Philip de Commines lord of Argenton Volume 1 H G Bohn 1855 pp 396 7 Genealogical Tables in Morgan 1988 p 709 Parliamentary Rolls Richard III Rotuli Parliamentorum A D 1483 1 Richard III Cap XV Archived from the original on 1 September 2013 Retrieved 1 July 2013 Richard III and Yorkist History Server Archived 9 July 2006 at the Wayback Machine Rotuli Parliamentorum A D 1485 1 Henry VII Annullment of Richard III s Titulus Regius Archived from the original on 2 September 2013 Retrieved 1 July 2013 Rotuli Parliamentorum A D 1485 1 Henry VII Restitution of Elizabeth Queen of Edward IV Archived from the original on 2 September 2013 Retrieved 1 July 2013 Arlene Okerlund Elizabeth England s Slandered Queen Stroud Tempus 2006 245 Bennett Michael Lambert Simnel and the Battle of Stoke New York St Martin s Press 1987 pp 42 51 Elston Timothy Widowed Princess or Neglected Queen in Levin amp Bucholz eds Queens and Power in Medieval and Early Modern England University of Nebraska Press 2009 p 19 Breverton Terry 15 May 2016 Henry VII The Maligned Tudor King Amberley Publishing Limited ISBN 9781445646060 Margaret of Denmark Facts information pictures Encyclopedia com Retrieved 5 September 2016 J L Laynesmith The Last Medieval Queens English Queenship 1445 1503 Oxford University Press New York 2004 pp 127 8 Alison Flood 25 April 2019 White Queen died of plague claims letter found in National Archives The Guardian Richardson Douglas 2011 Magna Carta Ancestry A Study in Colonial and Medieval Families ed Kimball G Everingham II 2nd ed Salt Lake City ISBN 1449966381 pp 304 7Menbe RedaktePhilip Butterworth and Michael Spence William Parnell supplier of staging and ingenious devices and his role in the visit of Elizabeth Woodville to Norwich in 1469 Medieval English Theatre 40 2019 1 David Baldwin Elizabeth Woodville Stroud 2002 2 Christine Carpenter The Wars of the Roses Cambridge 1997 3 Philippa Gregory David Baldwin Michael Jones The Women of the Cousins War Simon amp Schuster 2011 Michael Hicks Edward V Stroud 2003 4 Rosemary Horrox Richard III A Study of Service Cambridge 1989 5 J L Laynesmith The Last Medieval Queens Oxford 2004 6 A R Myers Crown Household and Parliament in Fifteenth Century England London and Ronceverte Hambledon Press 1985 Arlene Okerlund Elizabeth Wydeville The Slandered Queen Stroud 2005 Elizabeth England s Slandered Queen paper Stroud 2006 7 Charles Ross Edward IV Berkeley 1974 8 George Smith The Coronation of Elizabeth Wydeville Gloucester Gloucester Reprints 1975 originally published 1935 Anne Sutton and Livia Visser Fuchs A Most Benevolent Queen Queen Elizabeth Woodville s Reputation Her Piety and Her Books The Ricardian X 129 June 1995 PP 214 245 Menbe https az wikipedia org w index php title Elizabet Vudvil amp oldid 6011952, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.