Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Eliyah Məhəmməd (ing. Elijah Muhammad; 7 oktyabr 1897[…] – 25 fevral 1975[…], Çikaqo) — ABŞ ictimai və din xadimi. 1934–1975-ci illərdə afroamerikalıların "İslam milləti" təşkilatının lideri.
| Eliyah Məhəmməd | |
|---|---|
| ing. Elijah Muhammad | |
 | |
| Doğum tarixi | 7 oktyabr 1897[…] |
| Vəfat tarixi | 25 fevral 1975[…](77 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Həyat yoldaşı | Klara Məhəmməd |
| Uşağı | Varit Din Məhəmməd |
| Atası | Villi Pul Böyük |
| Anası | Mariya Hell |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Eliyah Pul 7 oktyabr 1897-ci ildə Corciyanın Sandersville şəhərində anadan olmuşdur. 16 yaşında evini tərk edərək, ölkə boyu səyyahətə başladı. 1917-ci ildə Klara Evans ilə evləndi. 1923-cü ildə Detroitə köçərək, orada avtomobil zavodunda işləməyə başladı. 1930-cu illərin əvvəllərində şəhərdə "İslam Məbədi"ni quran Uolles Fərd Məhəmməd ilə tanış oldu. Uolles Fərd Məhəmmədin təbliğ etdiyi din təlimi İslamla oxşar idi, lakin bir çox cəhətdən ondan fərqlənirdi. Eliyah Pul soyadını Məhəmməd olaraq dəyişdirdi. 1934-cü ildə Uolles Fərd Məhəmmədin yoxa çıxmasından sonra Eliyah Məhəmməd "İslam milləti"nin başçısı oldu. 1942-ci ildə Məhəmməd qiyam qaldırmaq və Məhdud Hərbi Xidmət Qanununu (Selective Service Act) pozmaq ittihamı ilə Vaşinqtonda tutuldu. O, dörd il həbs cəzasına məhkum edildi. "İslam milləti" "qara millətçilik" ideologiyası, ağlardan tamamilə təcrid olunma, iqtisadi və dini sahələrdə qaradərililərin müstəqillik qazanmasını təbliğ edirdi. Dini təlim alkoqol istifadəsi, qumar oyunları, qaradərili qadınlara fiziki təcavüz və ailəni ağların hücumlarından qoruya bilməmək bacarıqsızlığını pisləyirdi. Məhəmməd rəhbər kimi Malkolm İksın inkişafına çox təsir etdi, hansı ki sonradan Məhəmmədin gənc qadınlarla əlaqəsi səbəbiylə yaranan qarşıdurma nəticəsində "İslam milləti"ni tərk etdi. Malkolm X-ın qətlindən sonra Məhəmməd onun həyatına qəsd təşkil etməkdə günahlandırıldı.
1975-ci ildə Məhəmmədin ölümündən sonra təşkilat bölünmə dövrünə keçdi. Onun oğlu Varit Din Məhəmmədin rəhbərliyi altında "İslam milləti" Sünni İslama tərəf irəllədi və hətta ağ dərili üzvləri qəbul etməyə başladı."Qara millətçilik"dən uzaqlaşma cəhdi təşkilatın bəzi üzvləri tərəfindən mənfi qarşılandı. Varit Din Məhəmməd təşkilatın adını "Müsəlman Amerika cəmiyyəti" olaraq dəyişdirdi. 1978-ci ildə təşkilatı bərpa edərək ona rəhbərlik etməyə başladı.
İstinadlar
- Elijah Muhammad // Encyclopædia Britannica (ing.).
- MUHAMMAD ELIJAH // Encyclopædia Universalis (fr.). Encyclopædia Britannica.
- http://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/15288170802481145.
Ədəbiyyat
- Berg, Herbert. Elijah Muhammad and Islam (NYU Press, 2009)
- Clegg, Claude Andrew. An original man: The life and times of Elijah Muhammad (Macmillan, 1998)
- Walker, Dennis. Islam and the Search for African American Nationhood: Elijah Muhammad, Louis Farrakhan, and the Nation of Islam (1995) online
Xarici keçidlər
- (ing.)
- Elijah Muhammad Bio Sketch from Nation of Islam Official Site (ing.)
- Elijah Muhammad History (ing.)
- The Immortal Birth Book, The Nation of Islam 2017-05-26 at the Wayback Machine (ing.)
- (ing.)
- Malcolm X Reloaded: Who Really Assassinated Malcolm X? (ing.)
- (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eliyah Mehemmed ing Elijah Muhammad 7 oktyabr 1897 25 fevral 1975 Cikaqo ABS ictimai ve din xadimi 1934 1975 ci illerde afroamerikalilarin Islam milleti teskilatinin lideri Eliyah Mehemmeding Elijah MuhammadDogum tarixi 7 oktyabr 1897 1897 10 07 Vefat tarixi 25 fevral 1975 1975 02 25 77 yasinda Vefat yeri CikaqoHeyat yoldasi Klara MehemmedUsagi Varit Din MehemmedAtasi Villi Pul BoyukAnasi Mariya HellFealiyyeti siyasetci Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEliyah Pul 7 oktyabr 1897 ci ilde Corciyanin Sandersville seherinde anadan olmusdur 16 yasinda evini terk ederek olke boyu seyyahete basladi 1917 ci ilde Klara Evans ile evlendi 1923 cu ilde Detroite kocerek orada avtomobil zavodunda islemeye basladi 1930 cu illerin evvellerinde seherde Islam Mebedi ni quran Uolles Ferd Mehemmed ile tanis oldu Uolles Ferd Mehemmedin teblig etdiyi din telimi Islamla oxsar idi lakin bir cox cehetden ondan ferqlenirdi Eliyah Pul soyadini Mehemmed olaraq deyisdirdi 1934 cu ilde Uolles Ferd Mehemmedin yoxa cixmasindan sonra Eliyah Mehemmed Islam milleti nin bascisi oldu 1942 ci ilde Mehemmed qiyam qaldirmaq ve Mehdud Herbi Xidmet Qanununu Selective Service Act pozmaq ittihami ile Vasinqtonda tutuldu O dord il hebs cezasina mehkum edildi Islam milleti qara milletcilik ideologiyasi aglardan tamamile tecrid olunma iqtisadi ve dini sahelerde qaraderililerin musteqillik qazanmasini teblig edirdi Dini telim alkoqol istifadesi qumar oyunlari qaraderili qadinlara fiziki tecavuz ve aileni aglarin hucumlarindan qoruya bilmemek bacariqsizligini pisleyirdi Mehemmed rehber kimi Malkolm Iksin inkisafina cox tesir etdi hansi ki sonradan Mehemmedin genc qadinlarla elaqesi sebebiyle yaranan qarsidurma neticesinde Islam milleti ni terk etdi Malkolm X in qetlinden sonra Mehemmed onun heyatina qesd teskil etmekde gunahlandirildi 1975 ci ilde Mehemmedin olumunden sonra teskilat bolunme dovrune kecdi Onun oglu Varit Din Mehemmedin rehberliyi altinda Islam milleti Sunni Islama teref irelledi ve hetta ag derili uzvleri qebul etmeye basladi Qara milletcilik den uzaqlasma cehdi teskilatin bezi uzvleri terefinden menfi qarsilandi Varit Din Mehemmed teskilatin adini Muselman Amerika cemiyyeti olaraq deyisdirdi 1978 ci ilde teskilati berpa ederek ona rehberlik etmeye basladi IstinadlarElijah Muhammad Encyclopaedia Britannica ing MUHAMMAD ELIJAH Encyclopaedia Universalis fr Encyclopaedia Britannica http www tandfonline com doi full 10 1080 15288170802481145 EdebiyyatBerg Herbert Elijah Muhammad and Islam NYU Press 2009 Clegg Claude Andrew An original man The life and times of Elijah Muhammad Macmillan 1998 Walker Dennis Islam and the Search for African American Nationhood Elijah Muhammad Louis Farrakhan and the Nation of Islam 1995 onlineXarici kecidler ing Elijah Muhammad Bio Sketch from Nation of Islam Official Site ing Elijah Muhammad History ing The Immortal Birth Book The Nation of Islam 2017 05 26 at the Wayback Machine ing ing Malcolm X Reloaded Who Really Assassinated Malcolm X ing ing