Dəstə (Ordubad)
Dəstə — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunda kənd.
Dəstə | |
---|---|
38°53′00″ şm. e. 45°54′40″ ş. u. | |
Ölkə | Azərbaycan |
Muxtar respublika | Naxçıvan MR |
Rayon | Ordubad rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 696 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi | 5.000 nəfər |
Vənənd çayının (Arazın qolu) mənsəbində, Zəngəzur silsiləsinin ətəyindədir. Tədqiqatçıların fikrincə, oykonim fars dilindəki dəstə sözündən olub, "kənd, bağ, mülk" deməkdir. Kənd adını ərazidəki eyniadlı bulağın adından almışdır. Azərbaycan dilinin dialektlərində isə dəstəma/dəstəmal/dəsmal "su arxı", "su novu"deməkdir.
Tarixi
Dəstə kəndi Ordubadın inkişaf etmiş yaşayış yerlərindən biri idi. 1727-ci ilə aid Naxçıvan sancağının müfəssəl dəftərində Azadxçiran nahiyəsinə tabe olan kəndlər arasında 10763 ağça illik gəlir verən Dəstə kəndinin adı çəkilir.XIX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın Rusiya tərəfindən işğalından donra yeni inzibati bölgüyə əsasən kənd Dəstə mahalının mərkəzi olur.Kəndin mərkəzində mövcud olmuş XVI-XVII əsrlərə aid məscidin kitabəsi dövrümüzədək gəlib çatmışdır. T
Mədəniyyəti
Kəndin 2 orta məktəbi, mədəniyyət evi, 2 kitabxanası, xəstəxanası, uşaq bağçası, rabitə şöbəsi, məscidləri vardır.
Coğrafiyası və iqlimi
Dəstə Ordubad rayonunun eyniadlı inzibati ərazi vahidində kənd. Vənənd çayının (Arazın qolu) mənsəbində, Zəngəzur silsiləsinin ətəyindədir. Rayon mərkəzindən 12 km cənub-şərqdə, Ordubad-Naxçıvan avtombil yolunun kənarında, Arazın sol sahilindədir.
Dəstə — Ordubad rayonunda mineral bulaqlar. Dəstə kəndindən 2 km. qərbdə, Arazın sol sahilində iki qrup bulaqdır. Suyu soyuq, dadı ŞorturŞməzədir. Azərbaycan dilinin dialektlərində dəstəma/dəstəmal/dəsmal "su arxı", "su novu" deməkdir..
Əhalisi
Kənd əhalisi 5000 nəfərdir (2016).
- Hüseyn Razi – şair, dramaturq, 1958-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin, 1959-cu ildən Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Naxçıvan MR (1981) və Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi (1984).
- Cəbrayıl Zeynalov - Azərbaycan dili , ədəbiyyat müəllimi . 2003-cü ildə vəfat etmişdir.
- Aşıq Abbas Dəhri - el aşığı. 1800-1935-ci illərdə yaşamışdır.
- Cəfər Bağır - 1934-1936 illlərdə Kominist qəzetində şöbə müdiri mavini olmuşdur. 1937-1954 illərdə sürgündə olub. 1912 mayın 5-də anadan olmuşdur. 1983-cü ildə vəfat etmişdir.
Quliyev Müzakir İsmayıl oğlu.1952 ci ilde anadan olub 2020 ci ilde dünyasın deyişib.Azerbaycan dili ve Edebiyyat müellimi işleyib.Bir müddet 1 saylı orta mektebin Direktoru vezifesinde çalışıb. Süleymanov İsmayıl İsrafil oğlu . 1952 ci ilde doğulub.Uzun iller Ordubad rayonun ayrı-ayrı kendlerinde Azerbaycan dili ve Edebiyyat müellimi kimi çalışıb. Abbasov Neymet Eliekber oğlu.1946 cı ilde doğulub.Uzun iller 1 saylı ve 2 saylı mekteblerde Emek telimi müellimi vezifesinde çalışıb.Gözel insan ve eyni zamanda gözel senetkardır.Naxçıvan Muxtar Respublikasında SSSR-i dağıldıqdan sonra ilk defe Mescidlerin yeniden berpa olmansı meselesini gündeme getirenlerden olub ve Deste kendinin merkezinden 100 metr qerbde yerleşen Şingilek (İmam Hüseyn ) Mescidinin yeniden qurulmasını öz üzerine götürüb ve bu işi tez bir zamanda ve yüksek seviyyede yerine yetirmişdit.Deste kendinde Şingilək məscidinin minaresinin layihesini vermiş ve bu minarenin tikintisinde bir başa iştirak etmişdir.
İqtisadiyyatı
Kənd əhalisi əsasən meyvəçilik,əkinçilik və tərəvəzçiliklə məşğuldur.
Şəkillər
Həmçinin bax
- Dəstə (bulaq)
İstinadlar
- Azərbaycan Respublikasının inzibati - ərazi bölgüsü. Məlumat toplusu. Bakı – 2013. 488 səh.
- Azərbaycan toponimlərinin ensklopedik lüğəti, II cilddə. Bakı-2007. I cild, səh.161.
- Etimologiyası
- ”Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti”. İki cilddə. I cild. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007.