fbpx
Wikipedia

Dunqanlar

Dunqanlar- Huey xalqının Orta Asiyadakı hissəsinin adı. XIX əsrdə baş vermiş üsyanın yatırılmasından sonra hakimiyyətin cəza tədbirlərindən xilas olmaq məqsədilə, o vaxtkı Rusiya İmperiyasının ərazisi olan Orta Asiyaya qaçmaq məcburiyyətində qalmışlar. Həmin dövrdən etibarən orada məskən salaraq, yaşamağa başlamış, yerli əhali tərəfindən dunqan adı ilə tanınmışlar. Onların rəsmi surətdə bu adı almaları yalnız SSRİ-nin dövründə, 1924-cü ildə baş vermişdir. Sayları Qazaxıstanda 40 min, Qırğızıstanda isə təxminən 60 minə yaxındır. Buradan başqa Özbəkistan, Tacikistan və Rusiya Federasiyasında da kompakt şəkildə yaşayırlar. Onlar əsasən kənd təsərrüfatı, ticarət və restoran biznesi ilə məşğul olurlar. O da çox maraqlıdır ki, dunqanlar Orta Asiyada ən aşağı sosial vəziyyətə və ən çox dini özünüdərk duyğusuna malik xalq hesab edilirlər. Onların yalan danışmamaları, ticarətlə məşğul olsalar belə, alıcıları aldatmamaq kimi xislətləri qonşu xalqların arasında bir zərb-məsəl halına gəlmişdir.

Dunqanlar özünəməxsus mədəniyyətə malikdirlər və qonşu xalqlar içərisində öz ənənələrinə görə də seçilirlər. Qırğızıstanın Karakol şəhərində XX əsrin əvvəllərində inşa edilmiş taxta məscid onların memarlıq ənənələrini özündə əks etdirir. Onun inşaatına memar Çjou Sı rəhbərlik etmişdir. Məscid dördbucaq formada, qranit səkiyə alınmış süni təpənin üzərində inşa edilmişdir. Məbəd dunqanların dünyagörüşlərinə uyğun olaraq, yaşıl, sarı və qırmızı boyalarla rənglənmişdir. Bu rənglərin hər biri özündə simvolik mənalar daşımaqdadır. Qırmızı - xoşbəxtliyə, yaşıl – uğura, sarı isə möhtəşəmliyə işarədir. Başqa müsəlman xalqlarından fərqli olaraq, dunqanlarda İslamın rəngi yaşıl deyil, sarı kimi qəbul olunmuşdur.

Müasir dövrdə dunqanlar Qırğızıstanda ictimai həyatda fəal iştirak edir. Onların dilində qəzet nəşr edilir, radioverilişlər aparılır, ictimai birlikləri fəaliyyət göstərir.

İstinadlar

  1. David Trilling (April 20, 2010). "Kyrgyzstan Eats: A Dungan Feast in Naryn". EURASIANET.org.

dunqanlar, huey, xalqının, orta, asiyadakı, hissəsinin, adı, əsrdə, baş, vermiş, üsyanın, yatırılmasından, sonra, hakimiyyətin, cəza, tədbirlərindən, xilas, olmaq, məqsədilə, vaxtkı, rusiya, imperiyasının, ərazisi, olan, orta, asiyaya, qaçmaq, məcburiyyətində,. Dunqanlar Huey xalqinin Orta Asiyadaki hissesinin adi XIX esrde bas vermis usyanin yatirilmasindan sonra hakimiyyetin ceza tedbirlerinden xilas olmaq meqsedile o vaxtki Rusiya Imperiyasinin erazisi olan Orta Asiyaya qacmaq mecburiyyetinde qalmislar 1 Hemin dovrden etibaren orada mesken salaraq yasamaga baslamis yerli ehali terefinden dunqan adi ile taninmislar Onlarin resmi suretde bu adi almalari yalniz SSRI nin dovrunde 1924 cu ilde bas vermisdir Saylari Qazaxistanda 40 min Qirgizistanda ise texminen 60 mine yaxindir Buradan basqa Ozbekistan Tacikistan ve Rusiya Federasiyasinda da kompakt sekilde yasayirlar Onlar esasen kend teserrufati ticaret ve restoran biznesi ile mesgul olurlar O da cox maraqlidir ki dunqanlar Orta Asiyada en asagi sosial veziyyete ve en cox dini ozunuderk duygusuna malik xalq hesab edilirler Onlarin yalan danismamalari ticaretle mesgul olsalar bele alicilari aldatmamaq kimi xisletleri qonsu xalqlarin arasinda bir zerb mesel halina gelmisdir Dunqanlar ozunemexsus medeniyyete malikdirler ve qonsu xalqlar icerisinde oz enenelerine gore de secilirler Qirgizistanin Karakol seherinde XX esrin evvellerinde insa edilmis taxta mescid onlarin memarliq enenelerini ozunde eks etdirir Onun insaatina memar Cjou Si rehberlik etmisdir Mescid dordbucaq formada qranit sekiye alinmis suni tepenin uzerinde insa edilmisdir Mebed dunqanlarin dunyagoruslerine uygun olaraq yasil sari ve qirmizi boyalarla renglenmisdir Bu renglerin her biri ozunde simvolik menalar dasimaqdadir Qirmizi xosbextliye yasil ugura sari ise mohtesemliye isaredir Basqa muselman xalqlarindan ferqli olaraq dunqanlarda Islamin rengi yasil deyil sari kimi qebul olunmusdur Muasir dovrde dunqanlar Qirgizistanda ictimai heyatda feal istirak edir Onlarin dilinde qezet nesr edilir radioverilisler aparilir ictimai birlikleri fealiyyet gosterir Istinadlar Redakte David Trilling April 20 2010 Kyrgyzstan Eats A Dungan Feast in Naryn EURASIANET org Etnos ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Dunqanlar amp oldid 4318891, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.