Dedovşina

Dedovşina (rus. дедовщина) — SSRİ Silahlı Qüvvələrində və bəzi post-Sovet ölkərində, o cümlədən Azərbaycanda hərbi xidmətə başlayan və gənc çağırışçılar qarşı daimi zorbalığın tətbiqi və orduda nizamnamədənkənar davranışları özündə ehtiva edilməsi.

Tarixi

2013-cü il yanvarın 12-də Bakının Fəvvarələr meydanında "Əsgər ölümlərinə SON!" aksiyası keçirilib. İştirakçıların əsas şüarları "Əsgərimiz ölməsin, ordu morqa dönməsin", "Ali Baş Komadan, bizə cavab ver", "Bəsdir yalan danışmaq!", "Əsgər ölümünə yox!" olub. Aksiya iştirakçıları Daşkəsəndə «N» saylı hərbi hissədə xidmət edən əsgər Ceyhun Qubatovun ölümünə etiraz ediblər. Aksiyanın dağıtmaq üçün polislər su şırnağı, rezin güllə və göz yaşardıcı qazlardan istifadə edilib.

İyerarxik səviyyələri

Hərbi qulluqçuların xidmət istifadə etdiyi jarqon və anlayışlar:

• "İylər", "karantinlər", "öküzlər" — and içmə mərasimindən əvvəl karantin kəçən hərbiçilər.
• "Ruhlar", "salaqalar", "qunduzlar", "yaşıllar", "atalar", "körpələr", "kirpilər", "göyərçinlər" — altı aya qədər xidmət edən hərbiçilər.
• "Fillər", "qarğalar", "qazlar", "morjlar", "mamontlar", "böyük qunduzlar" — altı ay xidmət edən hərbiçilər.
• "Kəllələr", "qırqovullar", "qazanlar" — bir il xidmət edən hərbiçilər.
• "Babalar", "qocalar" — bir il yarım xidmət edən hərbiçilər.
• "Dembellər" — ehtiyata buraxılan hərbiçilər.
• "Kvartirantlar", "vətəndaşlar" — hərbi çağırışdan sonra ən azı iki il xidmət edən hərbiçilər.

İstinadlar

1. "Dünya ölkələrində «dedovşina»". www.azadliq.org. www.azadliq.org. İstifadə tarixi: 10 aprel 2019.
2. "Azerbaijan police break up protest against abuse in army". Reuters. Reuters. İstifadə tarixi: 20 yanvar 2019.
3. "Azerbaijan police break up protest against abuse in army". www.hurriyetdailynews.com. www.hurriyetdailynews.com. İstifadə tarixi: 20 yanvar 2019.
4. "Bakıda əsgər ölümlərinə etiraz aksiyası keçirilib". BBC. BBC. İstifadə tarixi: 20 yanvar 2019.
5. Русистика. — Берлин, 1992, № 1. — С. 35-42