Dataizm transhumanist utopiyanın bir növü olub Böyük Verilənlərin nüfuzlanması nəticəsində əmələ gəlmiş düşüncə quruluşunu və ya fəlsəfəni təsvir edən termindir. Bu termindən ilk dəfə 2013-cü ildə Devid Bruks tərəfindən New York Times qəzetində istifadə edilib. Daha sonra, Yuval Harari bu terminə yeni əmələ gəlmiş ideologiya və hətta üstün gücün informasiya axını olduğu bir din mənası qatmışdır.
Data-izm
Tarixi
Devid Bruks 2013-ün fevral ayında New York Times qəzetində bu sözləri yazmışdı: “Bu gün ən sürətlə böyüyən fəlsəfə nədir deyə soruşsanız, dataizm deyərdim”. Bruks iddia edir ki, məlumatlara bel bağlamaq düşüncə yanılmalarını azaldır və “davranışların diqqət yetirmədiyimiz ülgülərini aydınlaşdırır.”
Stiv Lohrun 2015-ci ildə ərsəyə gətirdiyi “data-ism” adlı kitab Böyük Verilənlərin cəmiyyəti necə dəyişdirdiyindən bəhs edir. Müəllif bu dəyişimi Böyük Verilənlər İnqilabı adlandırmışdır.
Yuval Noy Hararinin 2016-cı ildə yazdığı Homo Deus: A Brief History of Tomorrow adlı kitabında müəllif bütün rəqabətli siyasi və ya sosial strukturları məlumatların işləndiyi sistemlər adlandırır. “Dataizm kainatın məlumat axınlarından ibarət olduğunu və hər bir varlığın məlumat axınına olan tövhələrinə görə dəyərləndirildiyini elan edir. “Biz bəşəriyyəti insanların çip rolu oynadığı məlumatların işlənməsi sistemi olaraq düşünə bilərik” – Harari qeyd edib. Yuval Noy Hararinin fikirlərinə əsasən “bir dataistin məqsədi məlumat axınını zənginləşdirməkdir.”
Harari təxmin edir ki, bir gün insanların həyatındakı ən mühüm qərarları (məsələn: kimlə evlənmək, hansı kariyeranı seçmək və s.) alqoritmlər verəcək. Onun fikrincə Aaron Şvarts dataizmin “ilk qurbanıdır.”
Tənqidlər
Hararinin xarakteristikasına rəy bildirən təhlükəsizlik icmalçısı Daniel Miessler dataizmin Hararinin iddia etdiyi kimi liberal humanizm ideologiyası ilə ziddiyyət təşkil etdiyinə inanmır, çünki insanlar eyni anda həm öz önəmliliyinə, həm də məlumatların önəmliliyinə inana bilər.
Harari özü də bəzi məsələlərə tənqidi yanaşır. Məsələn: Böyük ehtimal ki, dataizmin işıqlandıra bilməyəcəyi şüur məsələsi. O bildirir ki, insanlar orqanizmlərin alqoritm olmadığı fikrinə gələ bilərlər. Dataizm sistemin bir bütöv olaraq çalışması naminə şəxsi məlumatlar da daxil olmaqla bütün məlumatların ictimailəşdirilməsi tərəfdaşıdır.
Teri Ortleyb kimi bir sıra digər icmalçılar dataizmin bəşəriyyətə anti-utopik təhdid yaratdığını düşünür.
Facebook–Cambridge Analytica məlumat skandalı siyasi liderlərin Facebook istifadəçilərinin şəxsi məlumatlarından istifadə edib xüsusi psixoloji profillər yaratmaqla internet şəbəkəsini necə manipulyasiya etdiyini göstərdi. Bir qrup məlumat icmalçısı Cambridge Analytica-ın Facebook üzərində qurduğu Süni İntellekti ətraflı araşdırdı və bəzi ümumi nəticələrə gəldi: 10 bəyənmə bir cihazın bir insan haqqında iş yoldaşı qədər, 70 bəyənmə bir dost qədər, 150 bəyənmə bir valideyn qədər, 300 bəyənmə bir həyat yoldaşı qədər, 300-dən çox bəyənmə isə insanın özündən daha çox məlumat sahibi olması deməkdir.
↑ Bruks, Devid (2013-02-04). "Opinion | The Philosophy of Data". The New York Times. ISSN0362-4331.
↑ Harari, Yuval Noy (2017). Homo Deus: A Brief History of Tomorrow. UK: Vintage Penguin Random House. səh. 428. ISBN 9781784703936.
İqo, Sarah E. (2015-03-20). "You can run from Big Data, but can you hide?". Washington Post. ISSN0190-8286.
Lohr, Stiv (May 2015). Data-ism : The Revolution Transforming Decision Making, Consumer Behavior, and Almost Everything Else (First ed.). New York, NY: HarperBusiness. ISBN 0062226819. OCLC 861210012.
Harari, Yuval. "'Homo sapiens is an obsolete algorithm': Yuval Noah Harari on how data could eat the world".
Harari, Yuval Noy (2016-08-26). "Yuval Noah Harari on big data, Google and the end of free will". Financial Times.
Harari, Yuval Noy (2017). Homo Deus: A Brief History of Tomorrow. UK: Vintage Penguin Random House. səh. 445. ISBN 9781784703936.
Yuval Noy Harari (18 Aprel 2013). "Data Processing - Part 1" (Video).
"Some Thoughts on Dataism". Daniel Miessler. 2017-04-07.
"From Humanism to Dataism. A future scenario. - Dataethical Thinkdotank". Dataethical Thinkdotank. 2017-04-25.
Stiven Parton (30 Sentyabr 2018). "The Rise of Dataism: A Threat to Freedom or a Scientific Revolution?". Singularityhub.com.
Teri Ortleyb (2017-03-07), is Harari Dataism Dystopian,
Hannes Qraseqqer; Mikael Kroqerus (28 Yanvar 2017). "The Data That Turned the World Upside Down". Vice.com.
dataizm, transhumanist, utopiyanın, növü, olub, böyük, verilənlərin, nüfuzlanması, nəticəsində, əmələ, gəlmiş, düşüncə, quruluşunu, fəlsəfəni, təsvir, edən, termindir, termindən, dəfə, 2013, ildə, devid, bruks, tərəfindən, york, times, qəzetində, istifadə, edi. Dataizm transhumanist utopiyanin bir novu olub Boyuk Verilenlerin nufuzlanmasi neticesinde emele gelmis dusunce qurulusunu ve ya felsefeni tesvir eden termindir Bu terminden ilk defe 2013 cu ilde Devid Bruks terefinden New York Times qezetinde istifade edilib 1 Daha sonra Yuval Harari bu termine yeni emele gelmis ideologiya ve hetta ustun gucun informasiya axini oldugu bir din menasi qatmisdir 2 Data izm Mundericat 1 Tarixi 2 Tenqidler 3 Hemcinin bax 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerTarixi RedakteDevid Bruks 2013 un fevral ayinda New York Times qezetinde bu sozleri yazmisdi Bu gun en suretle boyuyen felsefe nedir deye sorussaniz dataizm deyerdim 1 Bruks iddia edir ki melumatlara bel baglamaq dusunce yanilmalarini azaldir ve davranislarin diqqet yetirmediyimiz ulgulerini aydinlasdirir 1 Stiv Lohrun 2015 ci ilde erseye getirdiyi data ism adli kitab Boyuk Verilenlerin cemiyyeti nece deyisdirdiyinden behs edir Muellif bu deyisimi Boyuk Verilenler Inqilabi adlandirmisdir 3 4 Yuval Noy Hararinin 2016 ci ilde yazdigi Homo Deus A Brief History of Tomorrow adli kitabinda muellif butun reqabetli siyasi ve ya sosial strukturlari melumatlarin islendiyi sistemler adlandirir Dataizm kainatin melumat axinlarindan ibaret oldugunu ve her bir varligin melumat axinina olan tovhelerine gore deyerlendirildiyini elan edir Biz beseriyyeti insanlarin cip rolu oynadigi melumatlarin islenmesi sistemi olaraq dusune bilerik Harari qeyd edib 5 2 Yuval Noy Hararinin fikirlerine esasen bir dataistin meqsedi melumat axinini zenginlesdirmekdir Harari texmin edir ki bir gun insanlarin heyatindaki en muhum qerarlari meselen kimle evlenmek hansi kariyerani secmek ve s alqoritmler verecek 6 7 Onun fikrince Aaron Svarts dataizmin ilk qurbanidir 8 Tenqidler RedakteHararinin xarakteristikasina rey bildiren tehlukesizlik icmalcisi Daniel Miessler dataizmin Hararinin iddia etdiyi kimi liberal humanizm ideologiyasi ile ziddiyyet teskil etdiyine inanmir cunki insanlar eyni anda hem oz onemliliyine hem de melumatlarin onemliliyine inana biler 9 Harari ozu de bezi meselelere tenqidi yanasir Meselen Boyuk ehtimal ki dataizmin isiqlandira bilmeyeceyi suur meselesi O bildirir ki insanlar orqanizmlerin alqoritm olmadigi fikrine gele bilerler 10 Dataizm sistemin bir butov olaraq calismasi namine sexsi melumatlar da daxil olmaqla butun melumatlarin ictimailesdirilmesi terefdasidir 11 Teri Ortleyb kimi bir sira diger icmalcilar dataizmin beseriyyete anti utopik tehdid yaratdigini dusunur 12 Facebook Cambridge Analytica melumat skandali siyasi liderlerin Facebook istifadecilerinin sexsi melumatlarindan istifade edib xususi psixoloji profiller yaratmaqla internet sebekesini nece manipulyasiya etdiyini gosterdi Bir qrup melumat icmalcisi Cambridge Analytica in Facebook uzerinde qurdugu Suni Intellekti etrafli arasdirdi ve bezi umumi neticelere geldi 10 beyenme bir cihazin bir insan haqqinda is yoldasi qeder 70 beyenme bir dost qeder 150 beyenme bir valideyn qeder 300 beyenme bir heyat yoldasi qeder 300 den cox beyenme ise insanin ozunden daha cox melumat sahibi olmasi demekdir 13 Hemcinin bax RedakteTranshumanizmIstinadlar Redakte 1 2 3 Bruks Devid 2013 02 04 Opinion The Philosophy of Data The New York Times ISSN 0362 4331 1 2 Harari Yuval Noy 2017 Homo Deus A Brief History of Tomorrow UK Vintage Penguin Random House seh 428 ISBN 9781784703936 Iqo Sarah E 2015 03 20 You can run from Big Data but can you hide Washington Post ISSN 0190 8286 Lohr Stiv May 2015 Data ism The Revolution Transforming Decision Making Consumer Behavior and Almost Everything Else First ed New York NY HarperBusiness ISBN 0062226819 OCLC 861210012 Harari Yuval Homo sapiens is an obsolete algorithm Yuval Noah Harari on how data could eat the world Harari Yuval Noy 2016 08 26 Yuval Noah Harari on big data Google and the end of free will Financial Times Harari Yuval Noy 2017 Homo Deus A Brief History of Tomorrow UK Vintage Penguin Random House seh 445 ISBN 9781784703936 Yuval Noy Harari 18 Aprel 2013 Data Processing Part 1 Video Some Thoughts on Dataism Daniel Miessler 2017 04 07 From Humanism to Dataism A future scenario Dataethical Thinkdotank Dataethical Thinkdotank 2017 04 25 Stiven Parton 30 Sentyabr 2018 The Rise of Dataism A Threat to Freedom or a Scientific Revolution Singularityhub com Teri Ortleyb 2017 03 07 is Harari Dataism Dystopian Hannes Qraseqqer Mikael Kroqerus 28 Yanvar 2017 The Data That Turned the World Upside Down Vice com Xarici kecidler RedakteDataizmin Techopedia terifi Wired Homo sapiens kohnelmis alqoritmdir Yuval Noy Harari Stiv Lohr data izm haqqindaMenbe https az wikipedia org w index php title Dataizm amp oldid 5033088, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
