fbpx
Wikipedia

Danyal bəy Həlləcov

Danyal bəy Hələcov — Rusiya İmperiya Ordusunun və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ordusunun polkovniki, Gəncə üsyanının iştirakçısı.

Danyal bəy Həlləcov
Danyal bəy Abdulla bəy oğlu Həlləcov
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Balakən,
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Gəncə,
Vətəndaşlığı Rusiya İmperiyası
AXC
Hərbi fəaliyyəti
Qoşun növü Artilleriya
Hərbi hissə 39-cu artilleriya briqadası
1-ci artilleriya polku
Gəncə korpusu
Xidmət illəri 1897-1920
Rütbə Rusiya İmperiyası ordusunda polkovnik,
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Milli Ordusunun polkovniki
Döyüşlər Birinci Dünya Müharibəsi
Gəncə üsyanı
Təltifləri

Həyatı və təhsili

Danyal bəy Abdulla bəy oğlu 1876-cı ildə Balakəndə mülkədar ailəsində anadan olmuşdur. Ailəsində 6 övlad böyüdən Abdulla bəy onların hamısına ali təhsil vermişdir. Ailənin üçüncü oğlu olan Danyal bəy öz arzusu ulə hərb sənətini seçmişdir. Danyal bəy Stavropol realnı məktəbini bitirdikdən sonra 1895-ci ildə Peterburqda yerləşən üç illik Mixaylov Topçuluq Məktəbinə daxil olmuşdur.

Xidmət illəri

Artilleriya məktəbini əla qiymətlərlə bitirən podporuçik Daniyal bəy Qars vilayətinin Cəlaus şəhərciyində yerləşən otuz doqquzuncu artileriya briqadasında xidmətə göndərildi. Briqadada on ildən çox xidmət edən Danyal bəy ştabs kapitan rütbəsinə qədər yüksələ bildi. Xidmətinin on ikinci ilində onu Tiflis quberniyasının Muxrovani şəhərindəki birinci artilleriya polkuna dəyişdilər. Bir az sonra həmin polk Qamboriyə köçürüldü. Birinci Dünya Müharibəsindən yaralı qayıdan Daniyal bəy 1915-ci ildə uzun müddətli müalicə məzuniyyətinə buraxılır. Dədə baba vətəni Balakəndə yaşayır. Bununla da imperiya ordusunda xidməti polkovnik rütbəsində başa vurur.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətində xidməti

1918-ci ildə Azərbaycan Milli Ordusu yaradılanda müdafiə naziri general Səməd bəy Mehmandarovun şəxsi dəvəti ilə Gəncədə yaradılan korpusa komandir müavini təyin edilir. Aprel işğalına qarşı olan Gəncə üsyanının əsas iştirakçılarından biri olur. Üsyanın yatırılması zamanı öldürülür.

Keçmiş milli ordu zabiti, 95 yaşlı Ramazan Həmzət oğlu Xəlilov şahidlik verir ki, polkovnik Danyal bəyi Gəncə ÇK-sının sədri Tuxareli 1920-ci ilin iyununda həbs edib, şaşka ilə doğramışdır.

Qızının xatirələri

Qızı Leyla xanımdan araşdırmaçı Şəmistan Nəzirli 1985-ci ilin noyabr ayında Danyal bəy ilə bağlı müsahibə almışdır. Leyla xanım atası və ümumi olan hadisələr haqqında bunları demişdir:

  Elə ki, XI ordu Bakıya gəldi, xalq möhkəm təşvişə düşdü. Çoxları İrana, Türkiyəyə qaçırdı. Onda atam, xalalarım — Leyla, Tamara və mən Gəncədə yaşayırdıq. Qaçmağı atama da təklif elədilər. O, imtina edib dedi ki, anamı, ailəmi Balakəndə qoyub hara gedirəm. Getmədi. Atamın dayısı Livan Həlləcov Azərbaycan Xarici İşlər nazirinin müavini idi. O getdi İrana. İndiyə kimi də heç bir xəbər-ətər yoxdu.  

Gəncə üsyanı haqqında xatirələri:

  Mən XI ordunun Gəncədə törətdiyi dəhşətlərin şahidiyəm. Bolşevik ordusu vağzal tərəfdən, ermənilər isə Bağmanlardan şəhəri güclü top atəşinə tutdular. Bolşeviklər gələn axşamı atam evə bərk hirsli gəldi. Şəhərin hərbi komendantı general-mayor Əmir Kazım Mirzə Qacarın, Gəncədə yerləşən birinci süvari diviziyasının komandiri general Cavad bəy Şıxlinskinin vəzifələrindən azad edilmələri onu bərk əsəbiləşdirmişdi. Atamın yavəri dedi ki, XI Ordunun qərargahından gələn zabitlər bizim komanda heyəti ilə çox kobud rəftar edirlər. Azərbaycanlı zabitləri işdən çıxardıb özlərininkini qoymaq istəyirlər. Gözətçi məntəqələrinə öz adamlarını təyin edirlər. On birinci ordudan gələn zabitlərin əksəriyyəti ermənidir. Nə Gəncə atıcı alayının, nə də Şəki süvari alayının əsgər və zabitləri buna razılıq vermirlər. Hamı bir səslə etirazını bildirir. Mayın iyirmi beşindən iyirmi altısına keçən gecə şəhərin ermənilər yaşayan hissəsindən toplar və pulemyotlardan atəş başladı. Yerli ermənilərin satqınlığı, xəyanəti tam üzə çıxdı. Bizim inadla vuruşan əsgərlərimiz ruslardan çoxlu əsir almışdılar. Yerli əhali üsyan edən döyüşçülərimizə canla-başla kömək edirdi. Mayın iyirmi yeddisi idi, yoxsa bilmirəm, iyirmi səkkizi idi. Bakıdan gələn zirehli qatar stansiyanı ələ keçirtdi. Bundan sonrakı iki gündə də hər iki tərəfdən atəş dayanmadı. Bolşeviklərin qabağına düşüb yol göstərən ermənilər şəhərin müsəlman hissəsində qanı su yerinə axıtdılar. Mayın otuz birində XI Ordu şəhərə girdi. Azərbaycanlılara qarşı vəhşilik, talan, qırğın daha da gücləndi. Şəhərin bütün küçələri insan meyidi ilə dolu idi. Su quyularının hamısı meyidlə doldurulmuşdu. Bolşeviklərlə ermənilər bunu qəsdən eləmişdilər ki, şəhərin müsəlman əhalisi içməyə su tapmasın. Meyidləri basdırmağa imkan vermirdilər, camaata acıq verirmiş kimi meyidləri ata, camışa qoşub şəhərin kənarına atırdılar. Həyatımda bundan dəhşətli səhnə, bundan böyük vəhşilik görməmişəm. 1920-ci ilin avqustunda şəhərə vəba xəstəliyi yayıldı. Atamdan isə heç bir xəbər yox idi. Deyirdilər ki, general Cavad bəy Şıxlinski, polkovnik Cahangir bəy Kazımbəyov, Sarı Ələkbər, Qaçaq Qəmbər, atam böyük bir dəstə ilə meşələrdə vuruşurlar, bolşeviklərə tabe olmaq istəmirlər. Bir azdan atamın həlak olması xəbərini eşitdik.  

Ailəsi

Atası Abdulla bəy onların hamısına ali təhsil vermişdi. İki qardaşı Qaraəli bəy və Murtuzəli bəy Peterburq Universitetinin hüquq fakültəsini, Bəşir bəy isə həmin universitetin Şərq dilləri və hüquq fakültələrini bitirmişdir. Ən kiçik Məhəmməd bəy Moskva Kənd Təsərrüfatı Akademiyasının aqronomluq fakültəsini qurtarmışdır (sonralar Sosialist Əməyi Qəhrəmanı olmuşdur). Ailənin yeganə qızı Məryəm isə Tiflisdəki Müqəddəs Nina Qızlar İnstitutunun məzunu idi.

1904-cü ildə Qarsda olarkən briqada komandirinin qızı, milliyyətcə polyak olan Felisin Stanislavovna Krinseviç-Qijdeu ilə ailə qurur. Xanım Varşavadakı məşhur zadəgan nəslindən idi. İki qızları olub Tamara və Leyla. Qızları Tamara uşaqkən vəfat edib.

Dayısı Livan Həlləcov Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətində Xarici İşlər nazirinin müavini olub.

Mükafatları

9 iyun 1915-ci ildə II dərəcəli Müqəddəs Stanislav ordeni ilə 11 iyunda isə IV dərəcəli Müqəddəs Vladimir ordeni (qılınclarla) ilə təltif olunub.

Mənbə

  • Адрес-календарь Азербайджанской Республики. — Баку, 1920
  • Назирли Шамистан. Архивы раскрывают тайны. — Баку, 1999

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Nəzirli, Şəmistan (2016). Güllələnmiş Azərbaycan Generalları. Bakı.

Xarici keçidlər

  • Cümhuriyyətin general-mayoru Danyal Həlləcov ölümünə qədər xidmətini layiqincə yerinə yetirib — VİDEO
  • Cümhuriyyətin balakənli polkovniki Danyal Bəy Həlləcov

danyal, bəy, həlləcov, məqalənin, sonunda, mənbə, siyahısı, ancaq, mətndaxili, mənbələr, heç, kifayət, qədər, istifadə, edilmədiyi, üçün, bəzi, məlumatların, mənbəsi, bilinmir, lütfən, mənbələri, uyğun, şəkildə, mətnin, daxilində, yerləşdirərək, məqalənin, tək. Bu meqalenin sonunda menbe siyahisi var ancaq metndaxili menbeler hec ve ya kifayet qeder istifade edilmediyi ucun bezi melumatlarin menbesi bilinmir Lutfen menbeleri uygun sekilde metnin daxilinde yerlesdirerek meqalenin tekmillesdirilmesine komek edin Danyal bey Helecov Rusiya Imperiya Ordusunun ve Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ordusunun polkovniki Gence usyaninin istirakcisi 1 Danyal bey HellecovDanyal bey Abdulla bey oglu HellecovSexsi melumatlarDogum tarixi 1876Dogum yeri Balaken Vefat tarixi 1920Vefat yeri Gence Vetendasligi Rusiya ImperiyasiAXCHerbi fealiyyetiQosun novu ArtilleriyaHerbi hisse 39 cu artilleriya briqadasi1 ci artilleriya polkuGence korpusuXidmet illeri 1897 1920Rutbe Rusiya Imperiyasi ordusunda polkovnik Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Milli Ordusunun polkovnikiDoyusler Birinci Dunya Muharibesi Gence usyaniTeltifleri Mundericat 1 Heyati ve tehsili 2 Xidmet illeri 3 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinde xidmeti 4 Qizinin xatireleri 5 Ailesi 6 Mukafatlari 7 Menbe 8 Hemcinin bax 9 Istinadlar 10 Xarici kecidlerHeyati ve tehsili RedakteDanyal bey Abdulla bey oglu 1876 ci ilde Balakende mulkedar ailesinde anadan olmusdur Ailesinde 6 ovlad boyuden Abdulla bey onlarin hamisina ali tehsil vermisdir Ailenin ucuncu oglu olan Danyal bey oz arzusu ule herb senetini secmisdir Danyal bey Stavropol realni mektebini bitirdikden sonra 1895 ci ilde Peterburqda yerlesen uc illik Mixaylov Topculuq Mektebine daxil olmusdur Xidmet illeri RedakteArtilleriya mektebini ela qiymetlerle bitiren podporucik Daniyal bey Qars vilayetinin Celaus seherciyinde yerlesen otuz doqquzuncu artileriya briqadasinda xidmete gonderildi Briqadada on ilden cox xidmet eden Danyal bey stabs kapitan rutbesine qeder yuksele bildi Xidmetinin on ikinci ilinde onu Tiflis quberniyasinin Muxrovani seherindeki birinci artilleriya polkuna deyisdiler Bir az sonra hemin polk Qamboriye kocuruldu Birinci Dunya Muharibesinden yarali qayidan Daniyal bey 1915 ci ilde uzun muddetli mualice mezuniyyetine buraxilir Dede baba veteni Balakende yasayir Bununla da imperiya ordusunda xidmeti polkovnik rutbesinde basa vurur Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinde xidmeti Redakte1918 ci ilde Azerbaycan Milli Ordusu yaradilanda mudafie naziri general Semed bey Mehmandarovun sexsi deveti ile Gencede yaradilan korpusa komandir muavini teyin edilir Aprel isgalina qarsi olan Gence usyaninin esas istirakcilarindan biri olur Usyanin yatirilmasi zamani oldurulur Kecmis milli ordu zabiti 95 yasli Ramazan Hemzet oglu Xelilov sahidlik verir ki polkovnik Danyal beyi Gence CK sinin sedri Tuxareli 1920 ci ilin iyununda hebs edib saska ile dogramisdir 1 Qizinin xatireleri RedakteQizi Leyla xanimdan arasdirmaci Semistan Nezirli 1985 ci ilin noyabr ayinda Danyal bey ile bagli musahibe almisdir Leyla xanim atasi ve umumi olan hadiseler haqqinda bunlari demisdir 1 Ele ki XI ordu Bakiya geldi xalq mohkem tesvise dusdu Coxlari Irana Turkiyeye qacirdi Onda atam xalalarim Leyla Tamara ve men Gencede yasayirdiq Qacmagi atama da teklif elediler O imtina edib dedi ki anami ailemi Balakende qoyub hara gedirem Getmedi Atamin dayisi Livan Hellecov Azerbaycan Xarici Isler nazirinin muavini idi O getdi Irana Indiye kimi de hec bir xeber eter yoxdu Gence usyani haqqinda xatireleri Men XI ordunun Gencede toretdiyi dehsetlerin sahidiyem Bolsevik ordusu vagzal terefden ermeniler ise Bagmanlardan seheri guclu top atesine tutdular Bolsevikler gelen axsami atam eve berk hirsli geldi Seherin herbi komendanti general mayor Emir Kazim Mirze Qacarin Gencede yerlesen birinci suvari diviziyasinin komandiri general Cavad bey Sixlinskinin vezifelerinden azad edilmeleri onu berk esebilesdirmisdi Atamin yaveri dedi ki XI Ordunun qerargahindan gelen zabitler bizim komanda heyeti ile cox kobud reftar edirler Azerbaycanli zabitleri isden cixardib ozlerininkini qoymaq isteyirler Gozetci menteqelerine oz adamlarini teyin edirler On birinci ordudan gelen zabitlerin ekseriyyeti ermenidir Ne Gence atici alayinin ne de Seki suvari alayinin esger ve zabitleri buna raziliq vermirler Hami bir sesle etirazini bildirir Mayin iyirmi besinden iyirmi altisina kecen gece seherin ermeniler yasayan hissesinden toplar ve pulemyotlardan ates basladi Yerli ermenilerin satqinligi xeyaneti tam uze cixdi Bizim inadla vurusan esgerlerimiz ruslardan coxlu esir almisdilar Yerli ehali usyan eden doyusculerimize canla basla komek edirdi Mayin iyirmi yeddisi idi yoxsa bilmirem iyirmi sekkizi idi Bakidan gelen zirehli qatar stansiyani ele kecirtdi Bundan sonraki iki gunde de her iki terefden ates dayanmadi Bolseviklerin qabagina dusub yol gosteren ermeniler seherin muselman hissesinde qani su yerine axitdilar Mayin otuz birinde XI Ordu sehere girdi Azerbaycanlilara qarsi vehsilik talan qirgin daha da guclendi Seherin butun kuceleri insan meyidi ile dolu idi Su quyularinin hamisi meyidle doldurulmusdu Bolseviklerle ermeniler bunu qesden elemisdiler ki seherin muselman ehalisi icmeye su tapmasin Meyidleri basdirmaga imkan vermirdiler camaata aciq verirmis kimi meyidleri ata camisa qosub seherin kenarina atirdilar Heyatimda bundan dehsetli sehne bundan boyuk vehsilik gormemisem 1920 ci ilin avqustunda sehere veba xesteliyi yayildi Atamdan ise hec bir xeber yox idi Deyirdiler ki general Cavad bey Sixlinski polkovnik Cahangir bey Kazimbeyov Sari Elekber Qacaq Qember atam boyuk bir deste ile meselerde vurusurlar bolseviklere tabe olmaq istemirler Bir azdan atamin helak olmasi xeberini esitdik Ailesi RedakteAtasi Abdulla bey onlarin hamisina ali tehsil vermisdi Iki qardasi Qaraeli bey ve Murtuzeli bey Peterburq Universitetinin huquq fakultesini Besir bey ise hemin universitetin Serq dilleri ve huquq fakultelerini bitirmisdir En kicik Mehemmed bey Moskva Kend Teserrufati Akademiyasinin aqronomluq fakultesini qurtarmisdir sonralar Sosialist Emeyi Qehremani olmusdur Ailenin yegane qizi Meryem ise Tiflisdeki Muqeddes Nina Qizlar Institutunun mezunu idi 1904 cu ilde Qarsda olarken briqada komandirinin qizi milliyyetce polyak olan Felisin Stanislavovna Krinsevic Qijdeu ile aile qurur Xanim Varsavadaki meshur zadegan neslinden idi Iki qizlari olub Tamara ve Leyla Qizlari Tamara usaqken vefat edib Dayisi Livan Hellecov Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinde Xarici Isler nazirinin muavini olub 1 Mukafatlari Redakte9 iyun 1915 ci ilde II dereceli Muqeddes Stanislav ordeni ile 11 iyunda ise IV dereceli Muqeddes Vladimir ordeni qilinclarla ile teltif olunub 1 Menbe RedakteAdres kalendar Azerbajdzhanskoj Respubliki Baku 1920 Nazirli Shamistan Arhivy raskryvayut tajny Baku 1999Hemcinin bax RedakteGence usyani Sari Elekber Qacaq Qember Cavad bey Sixlinski Cahangir bey KazimbeyliIstinadlar Redakte 1 2 3 4 5 Nezirli Semistan 2016 Gullelenmis Azerbaycan Generallari Baki Xarici kecidler RedakteCumhuriyyetin general mayoru Danyal Hellecov olumune qeder xidmetini layiqince yerine yetirib VIDEO Cumhuriyyetin balakenli polkovniki Danyal Bey HellecovMenbe https az wikipedia org w index php title Danyal bey Hellecov amp oldid 6045243, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.