Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Daşlıq dələsi (lat. Martes foina) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin dələlər fəsiləsinin dələ cinsinə aid heyvan növü.
| Daşlıq dələsi | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Maqndəstə: Dəstəüstü: Klad: Qranddəstə: Mirdəstə: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: İnfradəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Daşlıq dələsi | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||
Qısa təsviri
Bədənin uzunluğu 45-54 sm, quyruğun uzunluğu 25-35 sm-dir. Çəkisi 1700-1800 qramdır. Xarici görünüşcə meşə dələsinə çox oxşayır. Lakin meşə dələsinin boğazının altı bütünlüklə narıncı-sarı rəngdə olduğu halda, daşlıq dələsinin boğazının altındakı tamamilə ağdır. Ona görə də bu dələyə ağdöş dələ deyirlər.
Yayılması
Daşlıq dələsinin hazırkı arealı Qərbi Avropa, Ön, Orta, Mərkəzi və Şərqi Asiya ölkələrinin ərazisini əhatə edir. Dəniz səviyyəsindən 3000 m-dək yüksəkliklərə qalxırlar. Xəz-dərili heyvan kimi ABŞ Viskonsiya ştatına introduksiya edilmişdir.
Azərbaycan ərazisəndə meşə dələsinə nisbətən daşlıq dələsi geniş yayılmışdır. Hazırda əsasən Böyük və Kiçik Qafqaz sıra dağlarının qayalıqlarında, Naxçıvan MR-da, Talış dağlarının dağ və dağətəyi, eləcə də meşəlik sahələrində yayılmışdır. Ən çox Böyük və Kiçik Qafqazın dağətəyi fıstıq və qarışıq meşələrində təsadüf olunur.
Həyat tərzi
Həyat tərzi meşə dələlərində olduğu kimidir, lakin meşə dələlərindən fərqli olaraq, yaşayış məntəqələrindən çox da uzağa getmir. Qayalıq yerlərə üstünlük verir və yuvasını yarğanlarda və ağac köklərinin arasında düzəldir. Çevikliyi, cəldliyi, uzunsov bədən quruluşuna malik olması sahəsində dar dəliklərdən və deşiklərdən asanlıqla keçir.
Qidalanması
Əsasən gecə yırtıcısı olub, xırda gəmiricilərlə, quşlar, sürünənlər və suda-quruda yaşayan heyvanlarla, az hallarda isə bəzi meyvələrlə qidalanırlar.
Çoxalması
İyul ayında cütləşirlər. 236-274 gün davam edən boğazlıq dövründə sonra ana dələ 8-ə qədər bala doğur. Balalrın sayı çox vaxt 3-4-dür.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dasliq delesi lat Martes foina heyvanlar aleminin xordalilar tipinin memeliler sinfinin yirticilar destesinin deleler fesilesinin dele cinsine aid heyvan novu Dasliq delesiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Sinif MemelilerKlad Klad Klad Klad Klad Klad Klad Yarimsinif Vehsi heyvanlarKlad EuteriyalarInfrasinif PlasentalilarMaqndeste Desteustu LavrazioterilerKlad Qranddeste Mirdeste FeraeKlad Klad Klad YirticikimilerDeste YirticilarYarimdeste ItkimilerInfradeste Fesileustu Fesile DelelerYarimfesile Sibir porsuqlariCins DeleNov Dasliq delesiBeynelxalq elmi adiMartes foina Johann Christian Polycarp Erxleben 1777 Sekil axtarisiITIS 621941NCBI 9659EOL 311514FW 157448Qisa tesviriBedenin uzunlugu 45 54 sm quyrugun uzunlugu 25 35 sm dir Cekisi 1700 1800 qramdir Xarici gorunusce mese delesine cox oxsayir Lakin mese delesinin bogazinin alti butunlukle narinci sari rengde oldugu halda dasliq delesinin bogazinin altindaki tamamile agdir Ona gore de bu deleye agdos dele deyirler YayilmasiDasliq delesinin hazirki areali Qerbi Avropa On Orta Merkezi ve Serqi Asiya olkelerinin erazisini ehate edir Deniz seviyyesinden 3000 m dek yuksekliklere qalxirlar Xez derili heyvan kimi ABS Viskonsiya statina introduksiya edilmisdir Azerbaycan erazisende mese delesine nisbeten dasliq delesi genis yayilmisdir Hazirda esasen Boyuk ve Kicik Qafqaz sira daglarinin qayaliqlarinda Naxcivan MR da Talis daglarinin dag ve dageteyi elece de meselik sahelerinde yayilmisdir En cox Boyuk ve Kicik Qafqazin dageteyi fistiq ve qarisiq meselerinde tesaduf olunur Heyat terziHeyat terzi mese delelerinde oldugu kimidir lakin mese delelerinden ferqli olaraq yasayis menteqelerinden cox da uzaga getmir Qayaliq yerlere ustunluk verir ve yuvasini yarganlarda ve agac koklerinin arasinda duzeldir Cevikliyi celdliyi uzunsov beden qurulusuna malik olmasi sahesinde dar deliklerden ve desiklerden asanliqla kecir QidalanmasiEsasen gece yirticisi olub xirda gemiricilerle quslar surunenler ve suda quruda yasayan heyvanlarla az hallarda ise bezi meyvelerle qidalanirlar CoxalmasiIyul ayinda cutlesirler 236 274 gun davam eden bogazliq dovrunde sonra ana dele 8 e qeder bala dogur Balalrin sayi cox vaxt 3 4 dur IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2003 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0Hemcinin bax