fbpx
Wikipedia

Dəllər Cırdaxan

Dəllər CırdaxanAzərbaycan Respublikasının Şəmkir rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Qeyri rəsmi olaraq Cəfər Cabbarlı kəndi kimi tanınır.

Dəllər Cırdaxan
40°53′52″ şm. e. 46°04′51″ ş. u.
Ölkə
Rayon Şəmkir rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 3.882 (2014) nəfər
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi AZ5737
shamkir-ih.gov.az
Xəritəni göstər/gizlə
Dəllər Cırdaxan
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Dəllər Cırdaxan Şəmkir rayonunun eyniadlı inzibati ərazi vahidində kənd. Gəncə-Qazax düzənliyindədir. Cırdaxan kəndini keçmış Qazax qəzasında eyniadlı kəndlərdən fərqləndirmək məqsədilə yaxınlıqdakı Dəllər kəndinin adından istifadə olunmuşdur. Oykonim "Dəllər kəndi yaxınlığındakı Cırdaxan kəndi" mənasındadır.

Tarix

Dəllər Cırdaxan yaşayış məntəqəsi kimi hələ XVIII əsrin əvvələrindən mövcuddur. Yalnız XX əsrin 30-cu illərində bir neçə yaylaq və qışlaqların birləşməsi nəticəsində kənd kimi formalaşmışdır.Kəndin ərazisində yerləşən və XVIII–XIX əsrlərə aid olan qəbirstanlıq bunun əyani sübutudur. Kəndin əsasını Mayarlı,Qımırlı,Kosalı,Dəlləkli kimi yerli və qədim türk tayfalarının nümayəndələri qurmuşlar. Bu səbəbdən kəndin bəzi əraziləri "Qımırlı", "Hacıməmmədli" ("Hajımədli") və "Mollalı" adı ilə kənd əhalisin arasında tanınır. SSRİ dövründə kənddə Cəfər Cabbarlı adına sovxoz fəaliyyətə başlamışdır.Buna görə də el arasında bu kəndi Cəfər Cabbarlı adlandırırlar.Kəndin Cırdaxanlı tayfası ilə olan əlaqəsi mübahisə mövzusudur.Yerli əhali arasında Dəllər Cırdaxan oykonimi az istifadə olunur və o qədər də bəyənilmir.XX əsrin sonlarında "Dilqəm mahalı" (aşıq Yəhya bəy Dilqəmin şərəfinə) oykonimi kənd gənclərinin arasında məşhurlaşmışdır.Kəndin adının onun ərazisində olan müalicəvi mineral bulağa görə İstisu adına dəyişdirliməsinin tərəfdarlarıda vardır.

"Dəllər" oykonimin mənası haqqında müxtəlif mülahizələr mövcuddur.Oykonim özündə qədim türk tayfalarından olan telelərin adını əks etdirir. Telelər VII-VIII əsrlərdə tokuzoğuz adı ilə də adlanmışlar. Qıpçaqların və xəzərlərin tərkibində Azərbaycana gəlmiş telelər dəlilər/dəllər variantında bir cox coğrafi adlarda öz izlərini saxlamışlar. Gürcüstanda Dəllər, Telavi, Ermənistanda Dalar (Dəlilər) oykonimləri də bu tayfanın adı ilə bağlıdır.

"Cırdaxan" - Etnotoponimdir. Qızılbaş(Səfəvi) tayfalarından biri olan cırdaxanlıların adındandır. Toponimin arealı Azərbaycanda Tovuz, Bərdə, Xanlar,Yevlax Şəmkir, Qazax rayonlarını əhatə edir.

Dəllər Cırdaxan oykoniminin mənası Dəllər kəndinin (hal-hazırda qəsəbə) yaxınlığında yerləşən Cırdaxan kəndi deməkdir.

Mədəniyyət ,təhsil və səhiyyə

 
Aşıq Dilqəmin büstü
 
Şahin Əmirov adına Dəllər Cırdaxan kənd orta məktəbi

2001-ci ildə aşıq Yəhya bəy Dilqəmin şərəfinə kənddə abidə ucaldılaraq abidənin ətrafında park salınmışdır.2020-ci ildə Şəmkir rayonu Dəllər Cırdaxan bələdiyyəsi tərəfindən kəndin girişində Şəhidlər bulağı inşa olunmuşdur. Kənddə iki məktəb, bir uşaq bağçası, bir həkim məntəqəsi və bir kitabxana vardır. Şagirdlər Şahin Əmirov adına Dəllər Cırdaxan kənd orta məktəbində təhsil alırlar. Bundan başqa kəndin Qaranüy yaşayış massivində yerləşən Tahir Əliyev adına 9 illik orta məktəb kənd əhalisinin xidmətindədir.

İdman

Kəndi Şəmkir rayon birinciliyində təmsil edən həvəskar futbol klubu vardır.

Coğrafiyası, turizm potensiyalı və iqlimi

Dəllər Cırdaxan kəndi rayon mərkəzi Şəmkir şəhərindən 10 km., Dəllər dəmiryolu stansiyasından 5 km. şimalda, dəniz səviyyəsindən 232 metr yüksəklidə yerləşir.Kür çayının sağ sahilindən 5 km aralı,Gəncə-Qazax düzənliyindədir. Kəndin ərazisində "İstisu" adı ilə tanın müalicəvi mineral bulaq vardır.Kəndin Kür çayı sahilində olan hissəsində meşə zolağı mövcuddur.

İqtisadiyyatı

Əsas təsərrüfatı taxılçılıq,heyvandarlıq və əkinçilikdir.Kənd əhalisinin bir qismi Rusiya və digər MDB ölkələrində çalışır.

Əhalisi

Kəndin əhalisi 3882 nəfərdir. Aşıq Yəhya bəy Dilqəm bu kənddəndir.

Şəhidləri

  • Aqil Ənvər oğlu İsmayılov - 1968-ci ildə anadan olmuşdur. Kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra texniki peşə məktəbində təhsilini davam etdirmişdir. 1986-cı ildə orduya çağrılmış, Penza vilayətində hərbi qulluqda olmuşdur. Ordudan tərxis olunduqdan sonra yenicə təşəkkül tapan Azərbaycan Milli Ordusu sıralarına yazılaraq Vətənin müdafiəsinə yollanmışdır. 1994-cü il iyulun 4-də Gədəbəy rayonunun Qalakənd kəndi uğrunda gedən döyüşdə qəhrəmancasına şəhid olmuşdur. Evli idi. Bir qızı və bir oğlu var .
  • Mübariz İdris oğlu Namazov - 1971-ci ildə dünyaya gəlmişdir. Qaranüy kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra texniki peşə məktəbinə daxil olmuşdur. 1989-cu ildə ordu sıralarına çağırılmış və Arxangelsk vilayətində hərbi qulluqda olmuşdur. Ordudan tərxis olunduqdan sonra vətənə qayıtmış, bu dəfə vətənin bütövlüyünü qorumaq üçün cəbhəyə yollanmışdır. Döyüş yolu Füzuli bölgəsində başlamış, elə orada da sona yetmişdir. 1993-cü il yanvarın 5-də Füzuli uğrunda gedən döyüşlərin birində qəhrəmancasına həlak olmuşdur.
  • Fərrux Mayıl oğlu Məmmədov - 1970-ci il mayın 20-də anadan olmuşdur. 1987-ci ildə kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra C.Cabbarlı adına sovxozda fəhlə işləmişdir. 1988-ci ildə həqiqi hərbi xidmətə çağırılmış, iki il sonra tərxis olunmuşdur. Bir müddət Dəllər avtonəqliyyat birliyində çilingər işləmişdir. Vətənin ağır günlərində oğulluq borcunu ödəmək üçün cəbhəyə yollanmışdır. Gədəbəyin Şınıx cəbhəsində vuruşmuş, cəmi iki ay döyüşdükdən sonra – 1992-ci il avqustun 30-da qəhrəmancasına həlak olmuşdur.
  • Rizvan İdris oğlu Məmmədov - 1966-cı il yanvarın 10-da anadan olmuşdur. 1984-cü ildə hərbi xidmətə çağırılmış, Xarkov şəhərində hərbi məktəbə təyinat almışdır. Məktəbi leytenant rütbəsi ilə bitirdikdən sonra bir müddət Dnepropetrovsk şəhərində hərbi hissədə işləmişdir. Azərbaycan Milli Ordusunun yaranması ilə əlaqədar Vətənə qayıtmış, Dəllər batalyonunda döyüşmüşdür. Hərbi bilik bə bacarığına, Başkənd uğrunda gedən döyüşlərdə fərqləndiyinə görə kapitan rütbəsinə layiq görülmüşdür. 1992-ci il avqustun 15-də Gədəbəyin Şınıx bölgəsində gedən şiddətli döyüşdə qəhrəmancasına həlak olmuşdur.
  • Tahir Ələddin oğlu Əliyev - 1973-cü ilin oktyabrında anadan olmuşdur. Qaranüy kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra texniki peşə məktəbində təhsilini davam etdirmişdir. 1992-ci ildə rayon hərbi komissarlığı tərəfindən Füzuli bölgəsinin müdafiəsinə göndərilmişdir. 1992-ci il oktyabrın 30-da Füzuli cəbhəsində qəhrəmancasına həlak olmuşdur.

Şəkilləri

Mənbə

İstinadlar

  1. "Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007.

dəllər, cırdaxan, azərbaycan, respublikasının, şəmkir, rayonunun, inzibati, ərazi, vahidində, kənd, qeyri, rəsmi, olaraq, cəfər, cabbarlı, kəndi, kimi, tanınır, ölkə, azərbaycanrayon, şəmkir, rayonutarixi, coğrafiyasısaat, qurşağı, 00əhalisiəhalisi, 2014, nəfə. Deller Cirdaxan Azerbaycan Respublikasinin Semkir rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Qeyri resmi olaraq Cefer Cabbarli kendi kimi taninir Deller Cirdaxan40 53 52 sm e 46 04 51 s u Olke AzerbaycanRayon Semkir rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 3 882 2014 neferReqemsal identifikatorlarPoct indeksi AZ5737shamkir ih gov azXeriteni goster gizle Deller Cirdaxan Vikianbarda elaqeli mediafayllarDeller Cirdaxan Semkir rayonunun eyniadli inzibati erazi vahidinde kend Gence Qazax duzenliyindedir Cirdaxan kendini kecmis Qazax qezasinda eyniadli kendlerden ferqlendirmek meqsedile yaxinliqdaki Deller kendinin adindan istifade olunmusdur Oykonim Deller kendi yaxinligindaki Cirdaxan kendi menasindadir 1 Mundericat 1 Tarix 2 Medeniyyet tehsil ve sehiyye 3 Idman 4 Cografiyasi turizm potensiyali ve iqlimi 5 Iqtisadiyyati 6 Ehalisi 6 1 Sehidleri 7 Sekilleri 8 Menbe 9 IstinadlarTarix RedakteDeller Cirdaxan yasayis menteqesi kimi hele XVIII esrin evvelerinden movcuddur Yalniz XX esrin 30 cu illerinde bir nece yaylaq ve qislaqlarin birlesmesi neticesinde kend kimi formalasmisdir Kendin erazisinde yerlesen ve XVIII XIX esrlere aid olan qebirstanliq bunun eyani subutudur Kendin esasini Mayarli Qimirli Kosali Dellekli kimi yerli ve qedim turk tayfalarinin numayendeleri qurmuslar Bu sebebden kendin bezi erazileri Qimirli Hacimemmedli Hajimedli ve Mollali adi ile kend ehalisin arasinda taninir SSRI dovrunde kendde Cefer Cabbarli adina sovxoz fealiyyete baslamisdir Buna gore de el arasinda bu kendi Cefer Cabbarli adlandirirlar Kendin Cirdaxanli tayfasi ile olan elaqesi mubahise movzusudur Yerli ehali arasinda Deller Cirdaxan oykonimi az istifade olunur ve o qeder de beyenilmir XX esrin sonlarinda Dilqem mahali asiq Yehya bey Dilqemin serefine oykonimi kend genclerinin arasinda meshurlasmisdir Kendin adinin onun erazisinde olan mualicevi mineral bulaga gore Istisu adina deyisdirlimesinin terefdarlarida vardir Deller oykonimin menasi haqqinda muxtelif mulahizeler movcuddur Oykonim ozunde qedim turk tayfalarindan olan telelerin adini eks etdirir Teleler VII VIII esrlerde tokuzoguz adi ile de adlanmislar Qipcaqlarin ve xezerlerin terkibinde Azerbaycana gelmis teleler deliler deller variantinda bir cox cografi adlarda oz izlerini saxlamislar Gurcustanda Deller Telavi Ermenistanda Dalar Deliler oykonimleri de bu tayfanin adi ile baglidir 1 Cirdaxan Etnotoponimdir Qizilbas Sefevi tayfalarindan biri olan cirdaxanlilarin adindandir Toponimin areali Azerbaycanda Tovuz Berde Xanlar Yevlax Semkir Qazax rayonlarini ehate edir Deller Cirdaxan oykoniminin menasi Deller kendinin hal hazirda qesebe yaxinliginda yerlesen Cirdaxan kendi demekdir Medeniyyet tehsil ve sehiyye Redakte Asiq Dilqemin bustu Sahin Emirov adina Deller Cirdaxan kend orta mektebi 2001 ci ilde asiq Yehya bey Dilqemin serefine kendde abide ucaldilaraq abidenin etrafinda park salinmisdir 2020 ci ilde Semkir rayonu Deller Cirdaxan belediyyesi terefinden kendin girisinde Sehidler bulagi insa olunmusdur Kendde iki mekteb bir usaq bagcasi bir hekim menteqesi ve bir kitabxana vardir Sagirdler Sahin Emirov adina Deller Cirdaxan kend orta mektebinde tehsil alirlar Bundan basqa kendin Qaranuy yasayis massivinde yerlesen Tahir Eliyev adina 9 illik orta mekteb kend ehalisinin xidmetindedir Idman RedakteKendi Semkir rayon birinciliyinde temsil eden heveskar futbol klubu vardir Cografiyasi turizm potensiyali ve iqlimi RedakteDeller Cirdaxan kendi rayon merkezi Semkir seherinden 10 km Deller demiryolu stansiyasindan 5 km simalda deniz seviyyesinden 232 metr yukseklide yerlesir Kur cayinin sag sahilinden 5 km arali Gence Qazax duzenliyindedir Kendin erazisinde Istisu adi ile tanin mualicevi mineral bulaq vardir Kendin Kur cayi sahilinde olan hissesinde mese zolagi movcuddur Iqtisadiyyati RedakteEsas teserrufati taxilciliq heyvandarliq ve ekincilikdir Kend ehalisinin bir qismi Rusiya ve diger MDB olkelerinde calisir Ehalisi RedakteKendin ehalisi 3882 neferdir Asiq Yehya bey Dilqem bu kenddendir Sehidleri Redakte Aqil Enver oglu Ismayilov 1968 ci ilde anadan olmusdur Kend orta mektebini bitirdikden sonra texniki pese mektebinde tehsilini davam etdirmisdir 1986 ci ilde orduya cagrilmis Penza vilayetinde herbi qulluqda olmusdur Ordudan terxis olunduqdan sonra yenice tesekkul tapan Azerbaycan Milli Ordusu siralarina yazilaraq Vetenin mudafiesine yollanmisdir 1994 cu il iyulun 4 de Gedebey rayonunun Qalakend kendi ugrunda geden doyusde qehremancasina sehid olmusdur Evli idi Bir qizi ve bir oglu var Mubariz Idris oglu Namazov 1971 ci ilde dunyaya gelmisdir Qaranuy kend orta mektebini bitirdikden sonra texniki pese mektebine daxil olmusdur 1989 cu ilde ordu siralarina cagirilmis ve Arxangelsk vilayetinde herbi qulluqda olmusdur Ordudan terxis olunduqdan sonra vetene qayitmis bu defe vetenin butovluyunu qorumaq ucun cebheye yollanmisdir Doyus yolu Fuzuli bolgesinde baslamis ele orada da sona yetmisdir 1993 cu il yanvarin 5 de Fuzuli ugrunda geden doyuslerin birinde qehremancasina helak olmusdur Ferrux Mayil oglu Memmedov 1970 ci il mayin 20 de anadan olmusdur 1987 ci ilde kend orta mektebini bitirdikden sonra C Cabbarli adina sovxozda fehle islemisdir 1988 ci ilde heqiqi herbi xidmete cagirilmis iki il sonra terxis olunmusdur Bir muddet Deller avtoneqliyyat birliyinde cilinger islemisdir Vetenin agir gunlerinde ogulluq borcunu odemek ucun cebheye yollanmisdir Gedebeyin Sinix cebhesinde vurusmus cemi iki ay doyusdukden sonra 1992 ci il avqustun 30 da qehremancasina helak olmusdur Rizvan Idris oglu Memmedov 1966 ci il yanvarin 10 da anadan olmusdur 1984 cu ilde herbi xidmete cagirilmis Xarkov seherinde herbi mektebe teyinat almisdir Mektebi leytenant rutbesi ile bitirdikden sonra bir muddet Dnepropetrovsk seherinde herbi hissede islemisdir Azerbaycan Milli Ordusunun yaranmasi ile elaqedar Vetene qayitmis Deller batalyonunda doyusmusdur Herbi bilik be bacarigina Baskend ugrunda geden doyuslerde ferqlendiyine gore kapitan rutbesine layiq gorulmusdur 1992 ci il avqustun 15 de Gedebeyin Sinix bolgesinde geden siddetli doyusde qehremancasina helak olmusdur Tahir Eleddin oglu Eliyev 1973 cu ilin oktyabrinda anadan olmusdur Qaranuy kend orta mektebini bitirdikden sonra texniki pese mektebinde tehsilini davam etdirmisdir 1992 ci ilde rayon herbi komissarligi terefinden Fuzuli bolgesinin mudafiesine gonderilmisdir 1992 ci il oktyabrin 30 da Fuzuli cebhesinde qehremancasina helak olmusdur Sekilleri Redakte Rayon merkezinden kende geden yol Kendin girisi sehidler bulagi Deller Cirdaxanin girisi Kendin simal hissesi Qaranuy yasayis massivine geden yol Kendde Cefer Cabbarlinin bustu Kendin merkezi Deller Cirdaxan kend poctu Deller Cirdaxan heveskar futbol klubuMenbe RedakteAzerbaycan Sovet Ensiklopediyasi Baki 1977 III cild seh 399 az Istinadlar Redakte 1 2 Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti Iki cildde I cild Baki Serq Qerb 2007 Vikianbarda Deller Cirdaxan ile elaqeli mediafayllar var Semkir rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Deller Cirdaxan amp oldid 6033175, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.