Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dövlət iqtisadiyyatı — dövlətə məxsus bütün növ , istehsal amillərinin, vəsaitlərin dövlət orqanlarının sərəncamında və nəzarətində olduğu iqtisadi sistem. Dövlət iqtisadiyyatı bazar iqtisadiyyatına qarşıdır.
Məqsədləri
Dövlət iqtisadiyyatının fəaliyyətinin əsas məqsədi səmərəli və rəqabətqabiliyyətli iqtisadi sistemin yaradılmasıdır. Eyni zamanda, bu məqsədə çatmaq üçün mexanizm və üsullara mülkiyyət formasından asılı olmayaraq bütün təsərrüfat subyektlərinin təsərrüfat fəaliyyəti üçün əlverişli şərait yaratmağa imkan verən alətlər kompleksi daxildir.
Dövlət iqtisadiyyatı üçün digər məqsədlər qoyulur:
1. Milli istehsal həcminin daimi yüksək artım templəri. Bu, ani dəyişikliklər, tənəzzüllər və böhranlar olmadan müəyyən bir ölkədə məhsul və xidmətlərin istehsalında davamlı artım deməkdir.
2. Qiymət sabitliyi. Nəzərə almaq lazımdır ki, uzun müddət ərzində sabit qalan qiymətlər ÜDM-in artım tempini ləngidir və məşğulluğu azaldır. Aşağı qiymətlər istehlakçı üçün xeyirlidir, lakin istehsalçını stimuldan məhrum edir, yüksək qiymətlər isə əksinə, yaradıcılığa təkan verir, lakin əhalinin alıcılıq qabiliyyətini azaldır. Ona görə də müasir bazar iqtisadiyyatı şəraitində qiymət sabitliyinə nail olmaq onların uzun müddət “dondurulması” deyil, planlı, tənzimlənən dəyişiklik deməkdir.
3. Xarici ticarət balansının saxlanması. Praktikada bu, ixrac və idxal arasında nisbi tarazlığa, eləcə də dövlət valyutasının digər ölkələrin valyutalarına sabit məzənnəsinə nail olmaq deməkdir. Bir ölkəyə xaricə satılandan daha çox məhsul idxal edilərsə, mənfi ticarət balansı yaranır. Əgər ölkəyə daxil olandan çox məhsul ixrac edilirsə, o zaman müsbət saldo olduğunu deyirlər. Ticarət balansının vəziyyətinə mübadilə məzənnəsi əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir - bir ölkənin pul vahidinin digər ölkənin pul vahidində ifadə olunan dəyəri.
4. Məşğulluğun yüksək səviyyəsi. İş istəyən hər kəs iş tapsa, buna nail olur. Amma bu o demək deyil ki, tam məşğulluq ölkənin bütün işləyən əhalisini əhatə edir. İstənilən ölkədə istənilən vaxt iş yerini və ya yaşayış yerini dəyişdiyinə görə müvəqqəti işsiz qalan müəyyən sayda insan var. Bundan əlavə, yeni texnologiyaların tətbiqi ilə bağlı yeni iş yerlərinin strukturu ilə işçi qüvvəsinin mövcud strukturu arasındakı uyğunsuzluq və sonuncunun ixtisas tələbləri və yeni peşələr baxımından geri qalması səbəbindən həmişə struktur işsizlik mövcuddur.
İstinadlar
- Макконнелл К. Р.: Экономикс. . 2. 395.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dovlet iqtisadiyyati dovlete mexsus butun nov istehsal amillerinin vesaitlerin dovlet orqanlarinin serencaminda ve nezaretinde oldugu iqtisadi sistem Dovlet iqtisadiyyati bazar iqtisadiyyatina qarsidir MeqsedleriDovlet iqtisadiyyatinin fealiyyetinin esas meqsedi semereli ve reqabetqabiliyyetli iqtisadi sistemin yaradilmasidir Eyni zamanda bu meqsede catmaq ucun mexanizm ve usullara mulkiyyet formasindan asili olmayaraq butun teserrufat subyektlerinin teserrufat fealiyyeti ucun elverisli serait yaratmaga imkan veren aletler kompleksi daxildir Dovlet iqtisadiyyati ucun diger meqsedler qoyulur 1 Milli istehsal hecminin daimi yuksek artim templeri Bu ani deyisiklikler tenezzuller ve bohranlar olmadan mueyyen bir olkede mehsul ve xidmetlerin istehsalinda davamli artim demekdir 2 Qiymet sabitliyi Nezere almaq lazimdir ki uzun muddet erzinde sabit qalan qiymetler UDM in artim tempini lengidir ve mesgullugu azaldir Asagi qiymetler istehlakci ucun xeyirlidir lakin istehsalcini stimuldan mehrum edir yuksek qiymetler ise eksine yaradiciliga tekan verir lakin ehalinin aliciliq qabiliyyetini azaldir Ona gore de muasir bazar iqtisadiyyati seraitinde qiymet sabitliyine nail olmaq onlarin uzun muddet dondurulmasi deyil planli tenzimlenen deyisiklik demekdir 3 Xarici ticaret balansinin saxlanmasi Praktikada bu ixrac ve idxal arasinda nisbi tarazliga elece de dovlet valyutasinin diger olkelerin valyutalarina sabit mezennesine nail olmaq demekdir Bir olkeye xarice satilandan daha cox mehsul idxal edilerse menfi ticaret balansi yaranir Eger olkeye daxil olandan cox mehsul ixrac edilirse o zaman musbet saldo oldugunu deyirler Ticaret balansinin veziyyetine mubadile mezennesi ehemiyyetli derecede tesir gosterir bir olkenin pul vahidinin diger olkenin pul vahidinde ifade olunan deyeri 4 Mesgullugun yuksek seviyyesi Is isteyen her kes is tapsa buna nail olur Amma bu o demek deyil ki tam mesgulluq olkenin butun isleyen ehalisini ehate edir Istenilen olkede istenilen vaxt is yerini ve ya yasayis yerini deyisdiyine gore muveqqeti issiz qalan mueyyen sayda insan var Bundan elave yeni texnologiyalarin tetbiqi ile bagli yeni is yerlerinin strukturu ile isci quvvesinin movcud strukturu arasindaki uygunsuzluq ve sonuncunun ixtisas telebleri ve yeni peseler baximindan geri qalmasi sebebinden hemise struktur issizlik movcuddur IstinadlarMakkonnell K R Ekonomiks 2 395