fbpx
Wikipedia

Cənub dənizlər şirkəti

Avqust 08, 2021

Cənub dənizlər şirkəti (ing. The South Sea Company) — İngilis ticarət şirkəti, maliyyə piramidi. Şirkət 1711-ci ildə İngilis xəzinədar Robert Harli tərəfindən quruldu. Səhmdarlara asyento — Cənubi Amerikanın İspan hissəsi ilə ticarət etmək hüququ vəd edildi. İmtiyazlar müqabilində şirkət, Marlboro Hersoqunun müharibələri zamanı xeyli artan milli borcunu geri alacağını vəd etdi. Üstəlik, bu hüquqlar İngiltərə tərəfindən yalnız 1714-cü ildə başa çatan İspaniya mirası uğrunda müharibəsinin uğurla başa çatmasına əsaslanırdı. Əslində təqdim olunan hüquqlar təsisçinin nəzərdə tutduğu qədər tam deyildi. Şirkət 1717-ci ilə qədər ticarət fəaliyyətini həyata keçirmədi, xüsusən 1718-ci ildə Böyük Britaniya ilə İspaniya arasındakı diplomatik münasibətlər ciddi şəkildə pisləşdiyindən.

Edvard Metyu Uord əsəri, şirkətin çirkin əmanətçilərini satirik şəkildə ələ keçirir

Partlama

Buna baxmayaraq, 1720-ci ildə səhmlərin qiyməti sürətlə artmağa başladı: yanvar ayında £128 ; Fevral ayında £175; Mart ayında £330; May ayında £550. Səhmləri bir çox başlıqlı şəxs əldə etdi. Şirkət bu elit səhmdarların adlarını reklam etməklə digər alıcıları da cəlb edə bildi.

1720-ci ilin iyun ayında şirkətin fəaliyyətini dolayı yolla Mərkəzi və Cənubi Amerika bölgələrindəki bəzi digər şirkətlərin rəqabətindən qorumağa xidmət edən kral nizamnaməsi olmayan məhdud məsuliyyətli cəmiyyətlərdə payların açıq satışını qadağan edən Kral Qanunu (1825-ci ildə ləğv edildi) qəbul edildi. Şirkət rəhbərliyi İspaniyanın limanlarını bütövlükdə öz ixtiyarına verməsi barədə şayiələr yaydı (əslində ildə üçdən çox gəmiyə icazə verilmədi). Mississippi şirkətinin Fransadakı çöküşü Kanal üzərində kapital cəlb etdi. Nəticədə səhm qiyməti £890 funt sterlinqə yüksəldi. Qəzəblənmə bütün ölkəni bürüdü – kəndlilərdən ağalara – hamı avqustun əvvəlində qiyməti £1000 funt sterlinqə çatan səhmlər alırdı.

İflası

1720-ci ilin sentyabrında valyuta məzənnəsində kəskin eniş başladı. Sentyabr ayının sonuna qədər səhmlərin qiyməti 150 funt sterlinqə düşdü və 24 sentyabrda şirkətin bankı özünü iflas etdi. Bir çox məşhur elm, mədəniyyət xadimləri və zadəganların nümayəndələri (bunlar arasında Jonathan Swift və fizika və riyaziyyat sahəsindəki alim Isaac Newton da var) daxil olmaqla minlərlə sərmayəçi məhv edildi. Xüsusilə, Newton şirkətin çöküşündə 20 min liradan çox pul itirdi, bundan sonra səma cisimlərinin hərəkətini hesablaya biləcəyini, lakin kütlənin dəlilik dərəcəsini deyil olduğunu bildirdi.

1721-ci ildə keçirilmiş parlament araşdırmasında şirkət rəhbərləri arasında saxtakarlıq halları aşkar edilmişdir. Şübhəli şirkətin xəzinədarı da daxil olmaqla bəziləri xaricə qaçdı. Araşdırma nəticəsində bir çox millət vəkilinin kral aktının qəbul edilməsində səsvermə üçün rüşvət aldığı məlum oldu. İstintaq nəticəsində şirkətin idarə heyətinin sədri Blaytvə Xəzinənin bir neçə əməkdaşı həbs cəzasına məhkum edildi.

 
"Cənub dənizlər şirkətinin ideyası"

Şirkət yenidən quruldu və 1850-ci ildə son bağlanmasına qədər davam etdi.

İncəsənətdə

  • Bədii ədəbiyyatda Cənubi Dənizlər Şirkətinin tarixi Ross Kinq Domino və David Lissin bir "Kağız sui-qəsdi" (ing. A Conspiracy of Paper) romanlarında yer alır .
  • Rəssam Uilyam Hoqart "Cənub dənizlər şirkətinin ideyası" (ing. South Seas Company Concept) əsəri. Rəsm 1722-ci ildə çəkilmişdir. Hoqart əsərində birjanın kənarında siyasi spekulyasiyaların qurbanı olan kütləni lağa qoyurdu.

Məşhur insanlar

Şirkət iflasının qurbanları arasında bir çox məşhur insan da var idi: Conatan Svift və İsaak Nyuton (20.000 funt itirmişdi).

İstinadlar

  1. ↑ Как предсказывать крахи финансовых рынков, 2008
  2. "Чарльз Маккей. Наиболее распространённые заблуждения и безумства толпы" (rus). Путь воина. İstifadə tarixi: 2015-12-09.
  3. Galbraith, 1994

Ədəbiyyat

  • Кайндлбергер Дж. «Мыльные пузыри». В кн.: Экономическая теория (под ред Дж. Итуэлла и др.). М.: Инфра — М, 2004. с. 25-27.
  • John Kenneth Galbraith (1994) [A Short History of Financial Euphoria ]. Penguin Books. ISBN 0140238565, 978-0140238563.
  • Сорнетте, Дидье (2008). Как предсказывать крахи финансовых рынков: критические события в сложных финансовых системах. Издательство "И-трейд". ISBN 978-5-9791-0042-5.

Xarici keçidlər

  • Anikin A. Selenga'nın İngilis evi. "Kommersant Dengi", No 47 (201), 9 dekabr 1998
  • Cənubi dəniz piramidası. "Mütəxəssis", No 1 (640), 29 dekabr 2008 - 18 yanvar 2009

Avqust 08, 2021
cənub, dənizlər, şirkəti, south, company, ingilis, ticarət, şirkəti, maliyyə, piramidi, şirkət, 1711, ildə, ingilis, xəzinədar, robert, harli, tərəfindən, quruldu, səhmdarlara, asyento, cənubi, amerikanın, ispan, hissəsi, ilə, ticarət, etmək, hüququ, vəd, edil. Cenub denizler sirketi ing The South Sea Company Ingilis ticaret sirketi maliyye piramidi Sirket 1711 ci ilde Ingilis xezinedar Robert Harli terefinden quruldu Sehmdarlara asyento Cenubi Amerikanin Ispan hissesi ile ticaret etmek huququ ved edildi Imtiyazlar muqabilinde sirket Marlboro Hersoqunun muharibeleri zamani xeyli artan milli borcunu geri alacagini ved etdi Ustelik bu huquqlar Ingiltere terefinden yalniz 1714 cu ilde basa catan Ispaniya mirasi ugrunda muharibesinin ugurla basa catmasina esaslanirdi Eslinde teqdim olunan huquqlar tesiscinin nezerde tutdugu qeder tam deyildi Sirket 1717 ci ile qeder ticaret fealiyyetini heyata kecirmedi xususen 1718 ci ilde Boyuk Britaniya ile Ispaniya arasindaki diplomatik munasibetler ciddi sekilde pislesdiyinden Edvard Metyu Uord eseri sirketin cirkin emanetcilerini satirik sekilde ele kecirir Mundericat 1 Partlama 2 Iflasi 3 Incesenetde 4 Meshur insanlar 5 Istinadlar 6 Edebiyyat 7 Xarici kecidlerPartlama RedakteBuna baxmayaraq 1720 ci ilde sehmlerin qiymeti suretle artmaga basladi yanvar ayinda 128 Fevral ayinda 175 Mart ayinda 330 May ayinda 550 Sehmleri bir cox basliqli sexs elde etdi Sirket bu elit sehmdarlarin adlarini reklam etmekle diger alicilari da celb ede bildi 1720 ci ilin iyun ayinda sirketin fealiyyetini dolayi yolla Merkezi ve Cenubi Amerika bolgelerindeki bezi diger sirketlerin reqabetinden qorumaga xidmet eden kral nizamnamesi olmayan mehdud mesuliyyetli cemiyyetlerde paylarin aciq satisini qadagan eden Kral Qanunu 1825 ci ilde legv edildi qebul edildi Sirket rehberliyi Ispaniyanin limanlarini butovlukde oz ixtiyarina vermesi barede sayieler yaydi eslinde ilde ucden cox gemiye icaze verilmedi Mississippi sirketinin Fransadaki cokusu Kanal uzerinde kapital celb etdi Neticede sehm qiymeti 890 funt sterlinqe yukseldi Qezeblenme butun olkeni burudu kendlilerden agalara hami avqustun evvelinde qiymeti 1000 funt sterlinqe catan sehmler alirdi Iflasi Redakte1720 ci ilin sentyabrinda valyuta mezennesinde keskin enis basladi Sentyabr ayinin sonuna qeder sehmlerin qiymeti 150 funt sterlinqe dusdu ve 24 sentyabrda sirketin banki ozunu iflas etdi Bir cox meshur elm medeniyyet xadimleri ve zadeganlarin numayendeleri bunlar arasinda Jonathan Swift ve fizika ve riyaziyyat sahesindeki alim Isaac Newton da var daxil olmaqla minlerle sermayeci mehv edildi 1 Xususile Newton sirketin cokusunde 20 min liradan cox pul itirdi bundan sonra sema cisimlerinin hereketini hesablaya bileceyini lakin kutlenin delilik derecesini deyil 2 oldugunu bildirdi 1721 ci ilde kecirilmis parlament arasdirmasinda sirket rehberleri arasinda saxtakarliq hallari askar edilmisdir Subheli sirketin xezinedari da daxil olmaqla bezileri xarice qacdi Arasdirma neticesinde bir cox millet vekilinin kral aktinin qebul edilmesinde sesverme ucun rusvet aldigi melum oldu Istintaq neticesinde sirketin idare heyetinin sedri Blaytve Xezinenin bir nece emekdasi hebs cezasina mehkum edildi Cenub denizler sirketinin ideyasi Sirket yeniden quruldu ve 1850 ci ilde son baglanmasina qeder davam etdi Incesenetde RedakteBedii edebiyyatda Cenubi Denizler Sirketinin tarixi Ross Kinq Domino ve David Lissin bir Kagiz sui qesdi ing A Conspiracy of Paper romanlarinda yer alir Ressam Uilyam Hoqart Cenub denizler sirketinin ideyasi ing South Seas Company Concept eseri Resm 1722 ci ilde cekilmisdir Hoqart eserinde birjanin kenarinda siyasi spekulyasiyalarin qurbani olan kutleni laga qoyurdu 1 Meshur insanlar RedakteSirket iflasinin qurbanlari arasinda bir cox meshur insan da var idi Conatan Svift ve Isaak Nyuton 20 000 funt itirmisdi 3 Istinadlar Redakte 1 2 Kak predskazyvat krahi finansovyh rynkov 2008 Charlz Makkej Naibolee rasprostranyonnye zabluzhdeniya i bezumstva tolpy rus Put voina Istifade tarixi 2015 12 09 Galbraith 1994Edebiyyat RedakteKajndlberger Dzh Mylnye puzyri V kn Ekonomicheskaya teoriya pod red Dzh Ituella i dr M Infra M 2004 s 25 27 John Kenneth Galbraith 1994 A Short History of Financial Euphoria Penguin Books ISBN 0140238565 978 0140238563 Sornette Dide 2008 Kak predskazyvat krahi finansovyh rynkov kriticheskie sobytiya v slozhnyh finansovyh sistemah Izdatelstvo I trejd ISBN 978 5 9791 0042 5 Xarici kecidler RedakteAnikin A Selenga nin Ingilis evi Kommersant Dengi No 47 201 9 dekabr 1998 Cenubi deniz piramidasi Mutexessis No 1 640 29 dekabr 2008 18 yanvar 2009Menbe https az wikipedia org w index php title Cenub denizler sirketi amp oldid 5566910, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.