Cüzam və ya lepra-Hansen basili (Mycobacterium leprae) adı verilən bir mikroorganizmanın ortaya çıxardığı, periferik sinir sistemi və dəri başda olmaq üzrə bir çox sistem və orqana təsir edən yoluxucu bir xəstəlikdir.Xəstəlik səbəbi olan basil 1873-cü ildə Norveç həkimi Gerhard Armauer Hansen tərəfindən tapılmışdır. Hansen basili bəzi xüsusiyyətləri baxımından vərəm xəstəliyinin səbəbi olan Koch basilinə oxşayır. Təbiətdə yalnız insan bədənində olan Hansen basilinin süni mühitlərdə çoxalması mümkün olmayıb. Basil, insandan əlavə yalnız Cənubi Amerikada yaşayan Armadillo və bəzi siçan növlərində xəstəliyə yol aça bilməkdədir.Bu xəstəliyin yaranmasına,pis qidalanma, avitaminoz, antisanitariya şərait yaradır.
Güman edilir ki, cüzam törədiciləri orqanizmə zədələnmiş dəridən və yuxarı tənəffüs yollarının selikli qişasından düşür.İnsanlar arasında yoluxmanın necə olduğu qəti olaraq bilinməməklə bərabər tez-tez və uzun müddət davam edən təmas nəticəsində baş verə biləcəyi düşünülür. Xəstəlik uşaqlara ana südü ilə keçə bilir. Xəstəliyə həssaslıq 3-5 yaşları arasında daha çoxdur. Xəstəlik gedişinə görə 3 tipə - lepratomaq, tuborkuloid, diferensləşməyən tipə ayrılır. Cüzam sağalmayan xətəlikdir. Bu xəstəliyə tutulanlar ömürlərinin axırına qədər insanlardan uzaqda yaşayaraq hər kəsdən gizlənməyə çalışırlar. Xəstəliyin inkubasiya dövrü 5 ildən 55 ilə qədərdir.Xəstəliyin əlamətləri bunlardır: sümükdə ərimə, aperatsiya, əzələ qrupunun tədricən nazikləşib yox olması, görmə qabiliyyətinin itməsi, daxili orqanlarda müəyyən dəyişikliklərin əmələ gəlməsi. İnsan öz normal görkəmini get-gedə itirərək, qorxunc forma alır. Cüzamlı xəstələrdə qaşlar tökülür, üzdə, qulaq dibində şişkinliklər olur.
Vaxtilə Qədim Misirdə, Yaxın Şərqdə, Yaponiyada, Hindistanda geniş yayılmışdır.Adıçəkilən xəstəliyin 3000 illik tarixi var. Cüzam kifayət qədər qorxulu xəstəlikdir. Hətta vaxtilə bu xəstəliyə tutulan şəxslər seçilmək üçün xüsusi geyimlər geyinib, boğazlarında zınqırov gəzdirməli olublar.
İstinadlar
↑ Disease Ontology (ing.) — 2016.
September 10, 2021
cüzam, lepra, lepra, insanda, xroniki, infeksion, xəstəlik, xəstəsi, olan, yaşlı, kişinin, sifətixbt, 9xbt, 030xbt, omim, 246300diseasesdb, 8478medlineplus, 001347emedicine, 1281, mesh, d007918, vikianbarda, əlaqəli, mediafayllar, lepra, hansen, basili, mycoba. Lepra yun lepra insanda xroniki infeksion xestelik CuzamCuzam xestesi olan 24 yasli kisinin sifetiXBT 10 A30 XBT 10 KM A30 A30 9XBT 9 030XBT 9 KM 030 1 030 9 1 OMIM 246300DiseasesDB 8478MedlinePlus 001347eMedicine med 1281 MeSH D007918 Vikianbarda elaqeli mediafayllarCuzam ve ya lepra Hansen basili Mycobacterium leprae adi verilen bir mikroorganizmanin ortaya cixardigi periferik sinir sistemi ve deri basda olmaq uzre bir cox sistem ve orqana tesir eden yoluxucu bir xestelikdir Xestelik sebebi olan basil 1873 cu ilde Norvec hekimi Gerhard Armauer Hansen terefinden tapilmisdir Hansen basili bezi xususiyyetleri baximindan verem xesteliyinin sebebi olan Koch basiline oxsayir Tebietde yalniz insan bedeninde olan Hansen basilinin suni muhitlerde coxalmasi mumkun olmayib Basil insandan elave yalniz Cenubi Amerikada yasayan Armadillo ve bezi sican novlerinde xesteliye yol aca bilmekdedir Bu xesteliyin yaranmasina pis qidalanma avitaminoz antisanitariya serait yaradir Guman edilir ki cuzam toredicileri orqanizme zedelenmis deriden ve yuxari teneffus yollarinin selikli qisasindan dusur Insanlar arasinda yoluxmanin nece oldugu qeti olaraq bilinmemekle beraber tez tez ve uzun muddet davam eden temas neticesinde bas vere bileceyi dusunulur Xestelik usaqlara ana sudu ile kece bilir Xesteliye hessasliq 3 5 yaslari arasinda daha coxdur Xestelik gedisine gore 3 tipe lepratomaq tuborkuloid diferenslesmeyen tipe ayrilir Cuzam sagalmayan xetelikdir Bu xesteliye tutulanlar omurlerinin axirina qeder insanlardan uzaqda yasayaraq her kesden gizlenmeye calisirlar Xesteliyin inkubasiya dovru 5 ilden 55 ile qederdir Xesteliyin elametleri bunlardir sumukde erime aperatsiya ezele qrupunun tedricen naziklesib yox olmasi gorme qabiliyyetinin itmesi daxili orqanlarda mueyyen deyisikliklerin emele gelmesi Insan oz normal gorkemini get gede itirerek qorxunc forma alir Cuzamli xestelerde qaslar tokulur uzde qulaq dibinde siskinlikler olur Vaxtile Qedim Misirde Yaxin Serqde Yaponiyada Hindistanda genis yayilmisdir Adicekilen xesteliyin 3000 illik tarixi var Cuzam kifayet qeder qorxulu xestelikdir Hetta vaxtile bu xesteliye tutulan sexsler secilmek ucun xususi geyimler geyinib bogazlarinda zinqirov gezdirmeli olublar Istinadlar Redakte 1 2 Disease Ontology ing 2016 Menbe https az wikipedia org w index php title Cuzam amp oldid 4940132, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
