fbpx
Wikipedia

Corc Bul

Corc Bul (2 noyabr 1815[…]8 dekabr 1864[…], Ballintempl[d], Munster[d]) — ingilis riyaziyyatçısı, riyazi məntiqin yaradıcılarından biridir.

Corc Bul
ing. George Boole
Doğum tarixi
Doğum yeri Linkoln, İngiltərə
Vəfat tarixi (49 yaşında)
Vəfat yeri İrlandiya
Vəfat səbəbi ağciyər iltihabı
Vətəndaşlığı
Uşaqları
Elm sahəsi riyazi məntiq
Üzvlüyü
Mükafatları
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Corc Bul 1815-ci il, noyabr ayının 2-də İngiltərənin Linkolnşir şəhərinin Linkoln qəsəbəsində kasıb bir ailədə dünyaya gəlib. Həmin dövrdə qədim dilləri (latın və yunan) öyrənməyə xüsusi maraq var idi. Sözsüz ki, Bulun təhsil aldığı əsasən imkansız ailələrin oxuduğu məktəbdə bu dillər tədris olunmurdu. Lakin Bul sərbəst şəkildə bu dilləri öyrənirdi. Bundan əlavə, riyaziyyat və məntiqlə maraqlanan məhdud təhsilə malik atası Corca bu fənlərin ilkin mərhələsini tədris edirdi.

Bul artıq 16 yaşında valideynlərinə kömək etmək üçün özəl bir ibtidai məktəbdə müəllim assistenti kimi fəaliyyətə başladı. O, 4 il iki məktəbdə müəllimlik fəaliyyəti ilə məşğul olur. Bul gələcək həyatı haqqında düşünürdü, özü üçün bir yol seçməyə çalışırdı. O, ilkin biliklərinin normal səviyyədə olduğunu anlasa da peşə baxımından qənaətbəxş hesab etmirdi. Nəhayət, Bul dini xadim olmağı qərara alır. O, kilsə həyatına hazırlaşaraq ciddi şəkildə fransız, alman və italyan dillərini öyrənməyə başlayır. Ailəsinin yoxsulluğu yenə də onun planlarını alt-üst etdi. Valideynləri onu inandırmağa çalışırdılar ki, maliyyə durumunun pisləşməsinə görə dini həyatdan imtina etməlidir. Gənc Corc valideynlərinə qulaq asaraq bu fikrindən daşındı və 1835-ci ildə özəl məktəb açmağa qərar verdi. Bul burada riyaziyyatı tədris edirdi və paralel olaraq özü sərbəst şəkildə tam ali riyaziyyat kursunu öyrənirdi.

1849-cu ildə İrlandiyanın Kork şəhərində yerləşən Kral Kolleci (hazırda Kork Kollec Univesiteti) təsis olundu. Riyaziyyatçı həmkarlarının tövsiyəsi ilə Corc kollecdə universitet təhsili olmamasına baxmayaraq professor dərəcəsi aldı və ömrünün sonuna qədər burada çalışdı. Hazırda həmin universitetdə C.Bulun şərəfinə yaradılmış kitabxana, İnformatika Tədqiqatlar üzrə Bul Mərkəzi(Boole Centre for Research in İnformatics) fəaliyyət göstərir.

Ailə həyatına gəldikdə, Bul 1855-ci ildə Meri Everest ilə ailə qurub. Onların 5 qız övladı olub. Qızlarından Alisiya həndəsə, Lyusi kimya sahəsində alim kimi tanınıb, Lilian isə yazıçı kimi şöhrət tapıb.

İşlərindəki dahiliyi kəşf edildikcə Bula müxtəlif mükafatlar təqdim edilib. Dublin və Oksford universitetlərindən fəxri dərəcə aldı. 1844-cü ildə “Kral Cəmiyyəti”nin medalına layiq görülüb. 1857-ci ildə Kral Cəmiyyətinə üzv qəbul edildi. Lakin gec başlayan karyerası erkən sona çatdı. 1864-cü ildə bir gün evindən məktəbə qədər olan iki millik yolu şiddətli yağış altında getmək məcburiyyətində qalır və yaş paltarlarla dərs keçir. Bunun nəticəsində soyuqlayaraq sətəlcəm xəstəliyinə tutulur. Corc Bul 1864-ci il, dekabrın ayının 8-də İrlandiyanın Ballintempl qəsəbəsində vəfat edib.

Elmi fəaliyyəti

C.Bul fransız riyaziyyatçıları Pierre Simon Laplas və Jozef Lui Laqranjın işlərini araşdırırdı. Onların əsərləri ilə yaxından tanış olduqca ilk riyaziyyat məqaləsinin təməlini meydana gətirəcək qeydlər çıxarırdı. O sırada yeni qurulmuş olan "Kembric Riyaziyyat Jurnalı" nın (Cambridge Mathematical Journal) redaktoru olan Dunkan Qreqori ilə tanış olur. Təsadüfi deyil ki, Bulun diferensial tənliklərə, xətt transformasiyasının cəbr problemlərinə həsr olunmuş ilk elmi məqaləsi “Analitik dəyişikliklər nəzəriyyəsi üzrə tədqiqat” 1839-cu ildə “Kembric riyaziyyat jurnalı”nda çap olundu.

Mütəmadi olaraq Kembric Riyaziyyat jurnalında məqalələri dərc olunurdu. Ümumilikdə bu jurnalda Bulun 22 məqaləsi çap olunub. D.Qreqori ona Kembricdə akademik riyaziyyat dərsi almasını tövsiyə etdi. Lakin ailəsinə baxmaq məcburiyyətində olan Corc məktəbi tərk edə bilmədi. Parlaq istedada malik Bul dayanmadan riyaziyyat sahəsində tədqiqat aparır və araşdırmalarını məqalələri ilə ictimaiyyətə çatdırırdı.

Qeyd edək ki, Bulun “Fəlsəfə jurnalı”nda (Philosophical Magazine) 16 məqaləsi, fəlsəfi işlər (Philosophical Transactions) jurnalında isə 6 memuarı çap olunub. Bundan əlavə həmin dövrün nüfuzlu mətbu orqanlarında, o cümlədən, «Edinburq Kral Cəmiyyəti və İrlandiya Kral Akademiyasının işləri» (Transactions of the Royal Society of Edinburgh and of the Royal Irish Academy), «Sankt Peterburq Akademiyasının bulletenləri» (Bulletin de l’Académie de St-Pétersbourg), “Tətbiqi riyaziyyat jurnalı” (Journal für die reine und angewandte Mathematik) nəşrləri ilə mütəmadi olaraq əməkdaşlıq edib. Bul ümumilikdə 50 məqalənin və bir neçə monoqrafiyanın müəllifidir.

İstinadlar

  1. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/242222/Hermann-Gunther-Grassmann.
  2. MacTutor History of Mathematics archive.
  3. George Boole // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  4. George Boole // Gran Enciclopèdia Catalana (kat.). Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
  5. "Uşaqlar üçün ensiklopediya. Riyaziyyat.", Bakı, "Şərq-Qərb", 2008. səh.605

Xarici keçidlər

  • Буль (Boole) Джордж 2014-08-18 at the Wayback Machine (rus dilində)

corc, noyabr, 1815, dekabr, 1864, ballintempl, munster, ingilis, riyaziyyatçısı, riyazi, məntiqin, yaradıcılarından, biridir, george, booledoğum, tarixi, noyabr, 1815doğum, yeri, linkoln, ingiltərəvəfat, tarixi, dekabr, 1864, yaşında, vəfat, yeri, irlandiyavəf. Corc Bul 2 noyabr 1815 2 3 4 8 dekabr 1864 2 3 4 Ballintempl d Munster d ingilis riyaziyyatcisi riyazi mentiqin yaradicilarindan biridir 5 Corc Buling George BooleDogum tarixi 2 noyabr 1815Dogum yeri Linkoln IngiltereVefat tarixi 8 dekabr 1864 49 yasinda Vefat yeri IrlandiyaVefat sebebi agciyer iltihabiVetendasligi Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis Kralligi 1 Usaqlari Etel Lilian VoynicElm sahesi riyazi mentiqUzvluyu London Kral CemiyyetiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Elmi fealiyyeti 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerHeyati RedakteCorc Bul 1815 ci il noyabr ayinin 2 de Ingilterenin Linkolnsir seherinin Linkoln qesebesinde kasib bir ailede dunyaya gelib Hemin dovrde qedim dilleri latin ve yunan oyrenmeye xususi maraq var idi Sozsuz ki Bulun tehsil aldigi esasen imkansiz ailelerin oxudugu mektebde bu diller tedris olunmurdu Lakin Bul serbest sekilde bu dilleri oyrenirdi Bundan elave riyaziyyat ve mentiqle maraqlanan mehdud tehsile malik atasi Corca bu fenlerin ilkin merhelesini tedris edirdi Bul artiq 16 yasinda valideynlerine komek etmek ucun ozel bir ibtidai mektebde muellim assistenti kimi fealiyyete basladi O 4 il iki mektebde muellimlik fealiyyeti ile mesgul olur Bul gelecek heyati haqqinda dusunurdu ozu ucun bir yol secmeye calisirdi O ilkin biliklerinin normal seviyyede oldugunu anlasa da pese baximindan qenaetbexs hesab etmirdi Nehayet Bul dini xadim olmagi qerara alir O kilse heyatina hazirlasaraq ciddi sekilde fransiz alman ve italyan dillerini oyrenmeye baslayir Ailesinin yoxsullugu yene de onun planlarini alt ust etdi Valideynleri onu inandirmaga calisirdilar ki maliyye durumunun pislesmesine gore dini heyatdan imtina etmelidir Genc Corc valideynlerine qulaq asaraq bu fikrinden dasindi ve 1835 ci ilde ozel mekteb acmaga qerar verdi Bul burada riyaziyyati tedris edirdi ve paralel olaraq ozu serbest sekilde tam ali riyaziyyat kursunu oyrenirdi 1849 cu ilde Irlandiyanin Kork seherinde yerlesen Kral Kolleci hazirda Kork Kollec Univesiteti tesis olundu Riyaziyyatci hemkarlarinin tovsiyesi ile Corc kollecde universitet tehsili olmamasina baxmayaraq professor derecesi aldi ve omrunun sonuna qeder burada calisdi Hazirda hemin universitetde C Bulun serefine yaradilmis kitabxana Informatika Tedqiqatlar uzre Bul Merkezi Boole Centre for Research in Informatics fealiyyet gosterir Aile heyatina geldikde Bul 1855 ci ilde Meri Everest ile aile qurub Onlarin 5 qiz ovladi olub Qizlarindan Alisiya hendese Lyusi kimya sahesinde alim kimi taninib Lilian ise yazici kimi sohret tapib Islerindeki dahiliyi kesf edildikce Bula muxtelif mukafatlar teqdim edilib Dublin ve Oksford universitetlerinden fexri derece aldi 1844 cu ilde Kral Cemiyyeti nin medalina layiq gorulub 1857 ci ilde Kral Cemiyyetine uzv qebul edildi Lakin gec baslayan karyerasi erken sona catdi 1864 cu ilde bir gun evinden mektebe qeder olan iki millik yolu siddetli yagis altinda getmek mecburiyyetinde qalir ve yas paltarlarla ders kecir Bunun neticesinde soyuqlayaraq setelcem xesteliyine tutulur Corc Bul 1864 ci il dekabrin ayinin 8 de Irlandiyanin Ballintempl qesebesinde vefat edib Elmi fealiyyeti RedakteC Bul fransiz riyaziyyatcilari Pierre Simon Laplas ve Jozef Lui Laqranjin islerini arasdirirdi Onlarin eserleri ile yaxindan tanis olduqca ilk riyaziyyat meqalesinin temelini meydana getirecek qeydler cixarirdi O sirada yeni qurulmus olan Kembric Riyaziyyat Jurnali nin Cambridge Mathematical Journal redaktoru olan Dunkan Qreqori ile tanis olur Tesadufi deyil ki Bulun diferensial tenliklere xett transformasiyasinin cebr problemlerine hesr olunmus ilk elmi meqalesi Analitik deyisiklikler nezeriyyesi uzre tedqiqat 1839 cu ilde Kembric riyaziyyat jurnali nda cap olundu Mutemadi olaraq Kembric Riyaziyyat jurnalinda meqaleleri derc olunurdu Umumilikde bu jurnalda Bulun 22 meqalesi cap olunub D Qreqori ona Kembricde akademik riyaziyyat dersi almasini tovsiye etdi Lakin ailesine baxmaq mecburiyyetinde olan Corc mektebi terk ede bilmedi Parlaq istedada malik Bul dayanmadan riyaziyyat sahesinde tedqiqat aparir ve arasdirmalarini meqaleleri ile ictimaiyyete catdirirdi Qeyd edek ki Bulun Felsefe jurnali nda Philosophical Magazine 16 meqalesi felsefi isler Philosophical Transactions jurnalinda ise 6 memuari cap olunub Bundan elave hemin dovrun nufuzlu metbu orqanlarinda o cumleden Edinburq Kral Cemiyyeti ve Irlandiya Kral Akademiyasinin isleri Transactions of the Royal Society of Edinburgh and of the Royal Irish Academy Sankt Peterburq Akademiyasinin bulletenleri Bulletin de l Academie de St Petersbourg Tetbiqi riyaziyyat jurnali Journal fur die reine und angewandte Mathematik nesrleri ile mutemadi olaraq emekdasliq edib Bul umumilikde 50 meqalenin ve bir nece monoqrafiyanin muellifidir Istinadlar Redakte 1 2 http www britannica com EBchecked topic 242222 Hermann Gunther Grassmann 1 2 MacTutor History of Mathematics archive 1 2 George Boole Brockhauz Ensiklopediyasi alm 1 2 George Boole Gran Enciclopedia Catalana kat Grup Enciclopedia Catalana 1968 Usaqlar ucun ensiklopediya Riyaziyyat Baki Serq Qerb 2008 seh 605Xarici kecidler RedakteCorc Boole Bul Boole Dzhordzh Arxivlesdirilib 2014 08 18 at the Wayback Machine rus dilinde Menbe https az wikipedia org w index php title Corc Bul amp oldid 6256215, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.