Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Ceyms Byukenen (ing. James Buchanan, 23 aprel 1791[…] – 1 iyun 1868[…], Lankaster, Pensilvaniya) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının 15-ci prezidenti (1857–1861) və 17-ci Dövlət katibi (1845–1849). ABŞ-nin parçalanmasından və vətəndaş müharibəsindən əvvəlki son prezident.
| Ceyms Byukenen | |
|---|---|
| ing. James Buchanan | |
 | |
| 4 mart 1857 – 4 mart 1861 | |
| Əvvəlki | Franklin Pirs |
| Sonrakı | Avraam Linkoln |
ABŞ nümayəndəsi[d] | |
| 4 mart 1821 – 4 mart 1823 | |
| 10 mart 1845 – 7 mart 1849 | |
| Əvvəlki | Con Kelhun |
ABŞ nümayəndəsi[d] | |
| 4 mart 1823 – 3 mart 1831 | |
ABŞ senatoru[d] | |
| 6 dekabr 1834 – 4 mart 1835 | |
ABŞ senatoru[d] | |
| 4 mart 1835 – 4 mart 1837 | |
ABŞ senatoru[d] | |
| 4 mart 1837 – 4 mart 1839 | |
ABŞ senatoru[d] | |
| 4 mart 1839 – 4 mart 1841 | |
ABŞ senatoru[d] | |
| 4 mart 1841 – 4 mart 1843 | |
ABŞ senatoru[d] | |
| 4 mart 1843 – 4 mart 1845 | |
ABŞ senatoru[d] | |
| 4 mart 1845 – 5 mart 1845 | |
Amerika Birləşmiş Ştatlarının seçilmiş prezidenti[d] | |
| 4 noyabr 1856 – 4 mart 1857 | |
| Əvvəlki | Franklin Pirs |
| Sonrakı | Avraam Linkoln |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | James Buchanan, Jr. |
| Doğum tarixi | 23 aprel 1791[…] |
| Vəfat tarixi | 1 iyun 1868[…](77 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | nəfəs çatışmazlığı[d] |
| Partiya | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, diplomat, vəkil, dövlət xadimi |
| Uşağı | 1 |
| Dini | Presviterianlıq |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti | Amerika Birləşmiş Ştatları |
| Döyüşlər | |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | siyasət |
| | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Prezident seçkilərinə qədərki həyat və fəaliyyəti
Ceyms Byukenen 1791-ci il 23 apreldə Pensilvaniya ştatının Mersersberq şəhərciyində irland immiqrantı ailəsində anadan olmuşdur. (C. Byukenenin atası Amerikadan kənarda doğulmuş beş prezidentdən biridir).
Ceymsin atası varlı ticarətçi olaraq övladlarının təhsilinə ciddi fikir verirdi. Ailənin on bir uşağından biri, eyni zamanda böyük oğlu olan Ceyms ibtidai təhsilini Karlisldəki Dikkinson kollecində almışdı. 1809-cu ildə kolleci bitirərək Lankaster vəkillər kollegiyasının nüfuzlu nümayəndəsi Ceyms Hopkinsin rəhbərliyi altında vəkillik öyrənmişdir.
Qısa müddətə 1812-ci il müharibəsində (ABŞ-la İngiltərə arasında) könüllü kimi iştirak etdikdən sonra Lankasterə qayıdaraq müstəqil vəkillik praktikasına başlamışdı.
Siyasi təcrübəsinin zənginliyinə görə Byukenen, demək olar ki, bütün prezidentləri üstələmişdi. O, 1814–1816-cı illərdə Pensilvaniya parlamentinin deputatı, , 1821–1831-ci illərdə federalistlər partiyasının (1824-cü ildən demokrat partiyasının) üzvü kimi konqresin deputatı olmuşdu. 1834–1845-ci illərdə Pensilvaniya ştatının Senatda nümayəndəsi kimi siyasi fəaliyyətini davam etdirmişdi. Ceyms Byukenen ədliyyə naziri təyin edilsə də, o. bu vəzifədən imtina edir. O, 1832–1833-cü illərdə diplomatik missiya ilə Rusiyada səfərdə olmuşdu. C. Polk administrasiyasında dövlət katibi vəzifəsini tutmuşdu. "Monro doktrinası"nın qızğın tərəfdarı kimi, İngiltərənin Mərkəzi Amerika və Oreqondan çıxarılması ideyasını müdafiə etmiş, Texas və Kaliforniyanın ilhaq edilməsində bilavasitə iştirak etmişdir.
Prezidentlik uğrunda mübarizə
Ceyms Byukenen 1848-ci və 1852-ci prezidentliyə namizəd olmaq istəsə də müvəffəqiyyətsizliyə uğrayır. Onun bu arzusu 1856-cı ildə həyata keçmiş, o, Sinsinattidən demokratlar partiyasının nümayəndəsi kimi, prezidentliyə namizəd göstərilmişdir. C. Byukenenin seçkiqabağı kompaniyasının leytmotivini abolisionist təbliğata son qoymaqla İttifaqı qorumağa çağırış təşkil edirdi. Onunla yanaşı respublikaçı Con Fremon və Amerika partiyasından keçmiş viq Millard Fillmor da prezidentliyə iddiaçı idilər.
Quldarlığa loyal münasibəti, ABŞ torpaqlarının genişləndirilməsinin tərəfdarı olması ona Cənub ştatlarında, demək olar ki, mütləq qələbə qazandırır.
ABŞ-nin 15-ci prezidentinin fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi haqqında
Ceyms Byukenen ABŞ tarixinə quldarlıq problemini həll edə və İttifaqın dağılmasının qarşısını ala bilməmiş zəif prezident kimi daxil olmuşdur. O, cənublu olmasa da, müasirləri tərəfindən Cənub ştatlarının tərəfdarı kimi tənqid edilmişdir. 2006 və 2009-cu illərdə Amerika tarixçiləri tərəfindən müəyyənləşdirilən "ABŞ tarixinin ən pis prezidentləri" siyahısına başçılıq edir.
Mənbə
- Букэнэн, Джемс // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890–1907.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Lundy D. R. James Buchanan // The Peerage (ing.).
- http://www.discoverlancaster.com/members/james_buchanan_s_wheatland.asp.
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Horton, Rushmore G. The Life and Public Services of James Buchanan. New York, NY: Derby & Jackson. 1856. səh. 17. 2022-03-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-06-05.
- Curtis, 1883. səh. 22
- . Archived from the original on 2006-06-24. İstifadə tarixi: 2016-06-05.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ceyms Byukenen ing James Buchanan 23 aprel 1791 1 iyun 1868 Lankaster Pensilvaniya Amerika Birlesmis Statlarinin 15 ci prezidenti 1857 1861 ve 17 ci Dovlet katibi 1845 1849 ABS nin parcalanmasindan ve vetendas muharibesinden evvelki son prezident Ceyms Byukenening James BuchananABS Prezidenti4 mart 1857 4 mart 1861EvvelkiFranklin PirsSonrakiAvraam LinkolnABS numayendesi d 4 mart 1821 4 mart 1823ABS dovlet katibi10 mart 1845 7 mart 1849EvvelkiCon KelhunABS numayendesi d 4 mart 1823 3 mart 1831ABS senatoru d 6 dekabr 1834 4 mart 1835ABS senatoru d 4 mart 1835 4 mart 1837ABS senatoru d 4 mart 1837 4 mart 1839ABS senatoru d 4 mart 1839 4 mart 1841ABS senatoru d 4 mart 1841 4 mart 1843ABS senatoru d 4 mart 1843 4 mart 1845ABS senatoru d 4 mart 1845 5 mart 1845Amerika Birlesmis Statlarinin secilmis prezidenti d 4 noyabr 1856 4 mart 1857EvvelkiFranklin PirsSonrakiAvraam LinkolnSexsi melumatlarDogum adi James Buchanan Jr Dogum tarixi 23 aprel 1791 1791 04 23 Vefat tarixi 1 iyun 1868 1868 06 01 77 yasinda Vefat yeri Lankaster Lankaster dairesi Pensilvaniya ABSVefat sebebi nefes catismazligi d Partiya ABS Demokratlar PartiyasiFealiyyeti siyasetci diplomat vekil dovlet xadimiUsagi 1Dini PresviterianliqHerbi xidmetMensubiyyeti Amerika Birlesmis StatlariDoyusler 1812 ci il muharibesiElmi fealiyyetiElm sahesi siyaset Vikianbarda elaqeli mediafayllarPrezident seckilerine qederki heyat ve fealiyyetiCeyms Byukenen 1791 ci il 23 aprelde Pensilvaniya statinin Mersersberq seherciyinde irland immiqranti ailesinde anadan olmusdur C Byukenenin atasi Amerikadan kenarda dogulmus bes prezidentden biridir Ceymsin atasi varli ticaretci olaraq ovladlarinin tehsiline ciddi fikir verirdi Ailenin on bir usagindan biri eyni zamanda boyuk oglu olan Ceyms ibtidai tehsilini Karlisldeki Dikkinson kollecinde almisdi 1809 cu ilde kolleci bitirerek Lankaster vekiller kollegiyasinin nufuzlu numayendesi Ceyms Hopkinsin rehberliyi altinda vekillik oyrenmisdir Qisa muddete 1812 ci il muharibesinde ABS la Ingiltere arasinda konullu kimi istirak etdikden sonra Lankastere qayidaraq musteqil vekillik praktikasina baslamisdi Siyasi tecrubesinin zenginliyine gore Byukenen demek olar ki butun prezidentleri ustelemisdi O 1814 1816 ci illerde Pensilvaniya parlamentinin deputati 1821 1831 ci illerde federalistler partiyasinin 1824 cu ilden demokrat partiyasinin uzvu kimi konqresin deputati olmusdu 1834 1845 ci illerde Pensilvaniya statinin Senatda numayendesi kimi siyasi fealiyyetini davam etdirmisdi Ceyms Byukenen edliyye naziri teyin edilse de o bu vezifeden imtina edir O 1832 1833 cu illerde diplomatik missiya ile Rusiyada seferde olmusdu C Polk administrasiyasinda dovlet katibi vezifesini tutmusdu Monro doktrinasi nin qizgin terefdari kimi Ingilterenin Merkezi Amerika ve Oreqondan cixarilmasi ideyasini mudafie etmis Texas ve Kaliforniyanin ilhaq edilmesinde bilavasite istirak etmisdir Prezidentlik ugrunda mubarizeCeyms Byukenen 1848 ci ve 1852 ci prezidentliye namized olmaq istese de muveffeqiyyetsizliye ugrayir Onun bu arzusu 1856 ci ilde heyata kecmis o Sinsinattiden demokratlar partiyasinin numayendesi kimi prezidentliye namized gosterilmisdir C Byukenenin seckiqabagi kompaniyasinin leytmotivini abolisionist tebligata son qoymaqla Ittifaqi qorumaga cagiris teskil edirdi Onunla yanasi respublikaci Con Fremon ve Amerika partiyasindan kecmis viq Millard Fillmor da prezidentliye iddiaci idiler Quldarliga loyal munasibeti ABS torpaqlarinin genislendirilmesinin terefdari olmasi ona Cenub statlarinda demek olar ki mutleq qelebe qazandirir ABS nin 15 ci prezidentinin fealiyyetinin qiymetlendirilmesi haqqindaCeyms Byukenen ABS tarixine quldarliq problemini hell ede ve Ittifaqin dagilmasinin qarsisini ala bilmemis zeif prezident kimi daxil olmusdur O cenublu olmasa da muasirleri terefinden Cenub statlarinin terefdari kimi tenqid edilmisdir 2006 ve 2009 cu illerde Amerika tarixcileri terefinden mueyyenlesdirilen ABS tarixinin en pis prezidentleri siyahisina basciliq edir MenbeBukenen Dzhems Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Lundy D R James Buchanan The Peerage ing http www discoverlancaster com members james buchanan s wheatland asp Cex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Horton Rushmore G The Life and Public Services of James Buchanan New York NY Derby amp Jackson 1856 seh 17 2022 03 31 tarixinde Istifade tarixi 2016 06 05 Curtis 1883 seh 22 Archived from the original on 2006 06 24 Istifade tarixi 2016 06 05