| Bəluc soyqırımı |
|---|
Bəluc soyqırımı — Pakistan İslam Respublikası zamanı Bəlucistan əyalətində bəluc xalqına qarşı soyqırımı törətdiyi ittihamı. 2014-cü ildən bəri ölüm qrupları, eləcə də kütləvi məzarlıqların aşkar edilməsi barədə məlumatlar var. Bəluc fəalları və alimləri soyqırımın əsas günahkarları kimi Pakistan Silahlı Qüvvələrini ittiham etmişlər. Soyqırımı aktları kimi etiketlənən hərəkətlərə ayrı-seçkilik etmədən hərbi hücumlar, adam oğurluğu və məcburi itkin düşmələr, habelə məhkəməsiz həbs, işgəncə, sui-qəsd və məhkəmədənkənar qətllər daxildir. Pakistan Dövləti hər hansı soyqırım ittihamını davamlı olaraq rədd edir.
Ölənlər və itkin düşənlər
| ]İsveçrədə məskunlaşan bəluc təşkilatının lideri sözlərinə görə, Cenevrə Mətbuat Klubunda etdiyi çıxışda o, 2006-cı ildən bəri qırx min bəlucun öldürüldüyünü və ən azı iyirmi min bəlucun itkin düşdüyünü iddia etmişdir.
Hindistan xəbər kanallarının xəbərlərinə görə, "Bəluc İtkin Şəxslərin Səsi" (VBMP) təşkilatının lideri verdiyi açıqlamada indiyə qədər ən azı 20,000 bəluc cəsədinin tapıldığını və hələ də 60,000 bəlucun itkin düşmüş halda olduğunu bildirmişdir.
Pakistan xəbər saytı "" Mama Qadir Bəlucun sözlərini başqa formada vermiş, Bəlucistanda 21,000 bəlucun itkin düşdüyünü və 6,000 bəlucun cəsədinin olduğunu bildirmişdir.
Pakistan hökumətinin rəsmisi Can Açaqzay əyalətdə itkin düşən 2,200 nəfərin tapıldığını açıqlamışdır. O, növbəti mətbuat konfransı zamanı Bəlucistanda itkin düşdüyü bildirilən 2,700 nəfərdən 2,200-nün ailələrinə qovuşduğunu açıqlamışdır. Açaqzay bildirmişdir ki, Bəlucistanda 468 nəfər hələ də itkin düşmüş vəziyyətdədir.
Zorakılıq
| ]2001-ci ildən bəri bəluc fəalları və mülki şəxslər Pakistan Dövlət Təhlükəsizlik Qüvvələri və ya tərəfindən saxlanılmış, çoxu işgəncədən sonra öldürülmüşdür. Tam dəqiq rəqəm məlum deyildir, lakin Pakistan Məcburi İtkinliklər üzrə Araşdırma Komissiyası 2014–2019-cu illərdə Bəlucistanda 5,000 şəxsin məcburi itkin düşdüyünü bildirmişdir. Yerli insan haqları qrupları bildirmişdilər ki, bu rəqəm 20,000-ə qədərdir və onlardan 2,500-dən çoxunun ölü tapılmışdır. Onların məlumatına görə, bu rəqəm Bəlucistanda gündəlik adam oğurluğu səbəbilə artmaqdadır. qardaşı Bəlucistanda itkin düşən ilk insandır.
Ölüm dəstələri
| ]Pakistan hərbçilərinin artıq onilliklərdir ki, istifadə etdiyinə dair məlumatlar var. Dərin araşdırmalar göstərir ki, 2010-cu illərdən bəri, xüsusən də ölkənin cənub-qərb rayonlarında, Bəlucistan əyalətində özəl milislər adına ölüm dəstələrindən istifadə praktikası institutlaşdırılmışdır. Məlumata görə, şimaldakı islamçı qrupların bir çoxunun cənubdakı ölüm qruplarının üzvləri ilə də əlaqələri var. İslamçı Şəfiq Menqal 2008-ci ildə ölüm qrupu kimi tanınan belə bir özəl milis yaradan ilklərdən biri hesab olunur. Şəfiq Menqaldan başqa Zəkəriyyə M. Həsni adlı islamçı da belə bir dəstə yaratmışdır. Həsninin təkcə Xuzdarda yox, bütün Pakistanda bəluc aktivizmi ilə əlaqəli insanların sui-qəsdə uğraması və oğurlanmasına görə məsuliyyət daşıdığına inanılır. Bəzi mənbələrə görə, onun bacısı Pakistan Ordusunda zabitdir.
Keç rayonunda Pakistan hərbçiləri Rəşid Pathanın rəhbərlik etdiyi bir neçə ölüm dəstəsini dəstəkləmişdir. Rəşidin qaynı Pakistan dövlətinə qarşı döyüşən separatçı təşkilat olan Bəluc Azadlıq Cəbhəsinin əsas komandiri idi və 2010-cu ildə Rəşidin köməyi ilə Pakistan kəşfiyyatının əməliyyatı zamanı öldürülmüşdür. Rayonda Rəşiddən başqa təqsirləndirilən digər milis rəhbəri Samir Səbzaldır. Bir qadının öldürülməsi və beş yaşlı uşağının yaralanması ilə nəticələnən atışmada onun ölüm dəstəsi iştirak etmişdir. Keçdə olan başqa bir ittiham olunan milis rəisi 2010-cu ildən bu ərazidə dini seminariyaya rəhbərlik edən Sərdar Əzizdir.
Bu üç ölüm dəstəsinin ərazisinə qonşu olan Pəncgur rayonudur. Burada sərhədyanı qaçaqmalçılıqla məşğul olan narkobaron Məqbul Şambəzi dövlət tərəfindən dəstəklənən özəl milislərə rəhbərlik edir. Şambəzi haqqında çox az şey məlumdur, ancaq o, qeyri-qanuni ticarətlə məşğuldur və ölüm dəstəsini idarə edir. Pəncgur 2000-ci illərin sonundan bəri regionda mötədil üsyanın şahidi olmuşdur.
Sirac son öldürülənə qədər özəl milisə rəhbərlik edirdi. Komandanı idarə etməklə yanaşı, o, qardaşı – Bəlucistanın keçmiş Baş Naziri vəzifəsində çalışan ilə siyasi cəhətdən fəal bir ailədəndir. Pakistan ordusu əyalətdəki bu ölüm dəstələrinin çoxuna dəstək verməyə davam etmişdir. "South Asia Press"in müsahibə etdiyi jurnalistlər, fəallar və siyasi mənbələr son bir neçə ildə siyasətdə tədricən dəyişiklik olduğunu demişdir.
Kütləvi məzarlıqlar
| ]25 yanvar 2014-cü ildə Pakistanın qərbindəki Bəlucistan əyalətinin Xuzdar rayonunda üç kütləvi məzarlıq aşkar edilmişdir. Cəsədlər şəxsiyyətlərini müəyyən etmək üçün çox çürümüşdü. Xəbər yayılan kimi insanlar məzarların ətrafına toplaşaraq yaxınlıqdakı ərazidə qazmağa başlamış və orada daha iki kütləvi məzar aşkar edilmişdir. Asiya İnsan Haqları Komissiyası (AHRC) bildirmişdir ki, indiyədək məzarlardan 169 cəsəd çıxarılmışdır. Pakistan rəsmiləri isə bu iddiaları təkzib etmiş, cəsədlərin ümumi sayının cəmi 15 nəfər olduğunu iddia etmişdir. Pakistanın müstəqil İnsan Haqları Komissiyası HRCP hökumətin rəqəmləri ilə mübahisə edir. HRCP sədri Zöhrə Yusif "Deutsche Welle"yə demişdir ki, "Xuzdar sakinləri bizə tapılan meyitlərin sayının 15-dən çox olduğunu deyiblər". Hüquq müdafiəçisi məzarların tapılmasını separatçılarla İslamabad arasında davam edən Bəlucistan münaqişəsi ilə əlaqələndirmişdir.
Adının çəkilməsini istəməyən bir təhlükəsizlik rəsmisi indiyə qədər 56-ya yaxın naməlum məzar tapdıqlarını və daha çox məzarın olduğunu söyləmişdir. Bu cəsədlərin itkin düşən bəluclara aid olduğu iddia edilmişdir. Hökumət rəsmiləri tərəfindən Bəlucistanda bir çox güllələnmiş cəsədin qeyd olunmamış məzarlıqlara atıldığının təsdiqləməsi təhlükəsizlik qüvvələrinin illər ərzində hökumətə qarşı xalq üsyanını yatırtmaq məqsədilə həyata keçirdiyi kobud insan haqları pozuntularını ifşa etmişdir. Pakistan Ordusu heç bir mülki şəxs və ya media orqanının əraziyə getməsinə icazə vermir. Əraziyə daxil olmaq istəyən hər kəs Ordu tərəfindən atəşə məruz qalır. Bəluc soyqırımının XXI əsrin ən böyük kütləvi qətllərindən biri olduğuna inanılır.
Demoqrafiya
| ]Bəluc milliyətçiləri iddia edirlər ki, Pakistan hökuməti onları öz əyalətlərində azlığa çevirməyə çalışır. Onlar bunu Pakistan dövlətinin etnik qrupların varlığına son qoymaq üçün planlı cəhdi kimi qiymətləndirirlər.
İstinadlar
| ]- "Pakistan". World Without Genocide (ingilis). 5 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- "PAKISTAN: UN must send fact-finding mission to Balochistan and appoint UN Special Rapporteur". (ingilis). 27 aprel 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- "Baloch Community Observe 'Black Day' On March 27". www.india.com (ingilis). 5 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- "Pakistan: Marching for the thousands who disappeared in Balochistan". BBC News (ingilis). 3 fevral 2024. 5 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- "Pakistan's Insistence on Denial | Hudson". www.hudson.org (ingilis). 22 may 2024. 5 aprel 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 iyun 2024.
- "Baloch insurgency". Deutsche Welle (ingilis). 8 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 iyun 2024.
- "1, 40,000 killed, at least 20,000 Baloch are missing since 2006 : Nawab Brahumdagh Bugti – Balochistan Point" (ingilis). 1 mart 2014. 5 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- Kinra, Mark. "Pakistan is worse than Mongol ruler Hulagu Khan: Baloch leader Mama Qadeer". Indianarrative (ingilis). 18 may 2023. 5 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- "Raising his voice: 21,000 missing in Balochistan, says Mama Qadeer". (ingilis). 16 aprel 2015. 5 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- "2,200 missing persons 'found' in Balochistan". (ingilis). 12 yanvar 2024. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- "Mengal arrested and shifted to Karachi". (ingilis). 26 dekabr 2006. 5 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- Baloch, Shah Meer. "Is the Islamic State Now in Pakistan's Balochistan Province?". thediplomat.com (ingilis). İstifadə tarixi: 8 iyun 2024.
- "EXCLUSIVE: How Pakistan Army runs Death Squads in Balochistan | South Asia Press" (ingilis). 27 aprel 2021. 14 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- "Mass murder in Balochistan – DW – 01/28/2014". Deutsche Welle (ingilis). 5 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 iyun 2024.
- "Mass murder in Balochistan". Deutsche Welle (ingilis). 28 yanvar 2014. 5 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- Johar, Lateef. "The tragic story of a Baloch family from the 'town of mass graves'". Human Rights Council of Balochistan (ingilis). 12 aprel 2019. 8 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 iyun 2024.
- "More than 100 dead bodies from three mass graves were found in one district of Balochistan - Pakistan | ReliefWeb". (ingilis). 27 yanvar 2014. 7 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
- Jamal, Umair. "Pakistan's Balochs Fear Minority Status in Their Own Province". (ingilis). 3 mart 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyun 2024.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Beluc soyqirimi Beluc soyqirimi Pakistan Islam Respublikasi zamani Belucistan eyaletinde beluc xalqina qarsi soyqirimi toretdiyi ittihami 2014 cu ilden beri olum qruplari elece de kutlevi mezarliqlarin askar edilmesi barede melumatlar var Beluc feallari ve alimleri soyqirimin esas gunahkarlari kimi Pakistan Silahli Quvvelerini ittiham etmisler Soyqirimi aktlari kimi etiketlenen hereketlere ayri seckilik etmeden herbi hucumlar adam ogurlugu ve mecburi itkin dusmeler habele mehkemesiz hebs isgence sui qesd ve mehkemedenkenar qetller daxildir Pakistan Dovleti her hansi soyqirim ittihamini davamli olaraq redd edir Olenler ve itkin dusenler span Isvecrede meskunlasan beluc teskilatinin lideri sozlerine gore Cenevre Metbuat Klubunda etdiyi cixisda o 2006 ci ilden beri qirx min belucun oldurulduyunu ve en azi iyirmi min belucun itkin dusduyunu iddia etmisdir Hindistan xeber kanallarinin xeberlerine gore Beluc Itkin Sexslerin Sesi VBMP teskilatinin lideri verdiyi aciqlamada indiye qeder en azi 20 000 beluc cesedinin tapildigini ve hele de 60 000 belucun itkin dusmus halda oldugunu bildirmisdir Pakistan xeber sayti Mama Qadir Belucun sozlerini basqa formada vermis Belucistanda 21 000 belucun itkin dusduyunu ve 6 000 belucun cesedinin oldugunu bildirmisdir Pakistan hokumetinin resmisi Can Acaqzay eyaletde itkin dusen 2 200 neferin tapildigini aciqlamisdir O novbeti metbuat konfransi zamani Belucistanda itkin dusduyu bildirilen 2 700 neferden 2 200 nun ailelerine qovusdugunu aciqlamisdir Acaqzay bildirmisdir ki Belucistanda 468 nefer hele de itkin dusmus veziyyetdedir Zorakiliq span 2001 ci ilden beri beluc feallari ve mulki sexsler Pakistan Dovlet Tehlukesizlik Quvveleri ve ya terefinden saxlanilmis coxu isgenceden sonra oldurulmusdur Tam deqiq reqem melum deyildir lakin Pakistan Mecburi Itkinlikler uzre Arasdirma Komissiyasi 2014 2019 cu illerde Belucistanda 5 000 sexsin mecburi itkin dusduyunu bildirmisdir Yerli insan haqlari qruplari bildirmisdiler ki bu reqem 20 000 e qederdir ve onlardan 2 500 den coxunun olu tapilmisdir Onlarin melumatina gore bu reqem Belucistanda gundelik adam ogurlugu sebebile artmaqdadir qardasi Belucistanda itkin dusen ilk insandir Olum desteleri span Pakistan herbcilerinin artiq onilliklerdir ki istifade etdiyine dair melumatlar var Derin arasdirmalar gosterir ki 2010 cu illerden beri xususen de olkenin cenub qerb rayonlarinda Belucistan eyaletinde ozel milisler adina olum destelerinden istifade praktikasi institutlasdirilmisdir Melumata gore simaldaki islamci qruplarin bir coxunun cenubdaki olum qruplarinin uzvleri ile de elaqeleri var Islamci Sefiq Menqal 2008 ci ilde olum qrupu kimi taninan bele bir ozel milis yaradan ilklerden biri hesab olunur Sefiq Menqaldan basqa Zekeriyye M Hesni adli islamci da bele bir deste yaratmisdir Hesninin tekce Xuzdarda yox butun Pakistanda beluc aktivizmi ile elaqeli insanlarin sui qesde ugramasi ve ogurlanmasina gore mesuliyyet dasidigina inanilir Bezi menbelere gore onun bacisi Pakistan Ordusunda zabitdir Kec rayonunda Pakistan herbcileri Resid Pathanin rehberlik etdiyi bir nece olum destesini desteklemisdir Residin qayni Pakistan dovletine qarsi doyusen separatci teskilat olan Beluc Azadliq Cebhesinin esas komandiri idi ve 2010 cu ilde Residin komeyi ile Pakistan kesfiyyatinin emeliyyati zamani oldurulmusdur Rayonda Residden basqa teqsirlendirilen diger milis rehberi Samir Sebzaldir Bir qadinin oldurulmesi ve bes yasli usaginin yaralanmasi ile neticelenen atismada onun olum destesi istirak etmisdir Kecde olan basqa bir ittiham olunan milis reisi 2010 cu ilden bu erazide dini seminariyaya rehberlik eden Serdar Ezizdir Bu uc olum destesinin erazisine qonsu olan Pencgur rayonudur Burada serhedyani qacaqmalciliqla mesgul olan narkobaron Meqbul Sambezi dovlet terefinden desteklenen ozel milislere rehberlik edir Sambezi haqqinda cox az sey melumdur ancaq o qeyri qanuni ticaretle mesguldur ve olum destesini idare edir Pencgur 2000 ci illerin sonundan beri regionda motedil usyanin sahidi olmusdur Sirac son oldurulene qeder ozel milise rehberlik edirdi Komandani idare etmekle yanasi o qardasi Belucistanin kecmis Bas Naziri vezifesinde calisan ile siyasi cehetden feal bir ailedendir Pakistan ordusu eyaletdeki bu olum destelerinin coxuna destek vermeye davam etmisdir South Asia Press in musahibe etdiyi jurnalistler feallar ve siyasi menbeler son bir nece ilde siyasetde tedricen deyisiklik oldugunu demisdir Kutlevi mezarliqlar span 25 yanvar 2014 cu ilde Pakistanin qerbindeki Belucistan eyaletinin Xuzdar rayonunda uc kutlevi mezarliq askar edilmisdir Cesedler sexsiyyetlerini mueyyen etmek ucun cox curumusdu Xeber yayilan kimi insanlar mezarlarin etrafina toplasaraq yaxinliqdaki erazide qazmaga baslamis ve orada daha iki kutlevi mezar askar edilmisdir Asiya Insan Haqlari Komissiyasi AHRC bildirmisdir ki indiyedek mezarlardan 169 cesed cixarilmisdir Pakistan resmileri ise bu iddialari tekzib etmis cesedlerin umumi sayinin cemi 15 nefer oldugunu iddia etmisdir Pakistanin musteqil Insan Haqlari Komissiyasi HRCP hokumetin reqemleri ile mubahise edir HRCP sedri Zohre Yusif Deutsche Welle ye demisdir ki Xuzdar sakinleri bize tapilan meyitlerin sayinin 15 den cox oldugunu deyibler Huquq mudafiecisi mezarlarin tapilmasini separatcilarla Islamabad arasinda davam eden Belucistan munaqisesi ile elaqelendirmisdir Adinin cekilmesini istemeyen bir tehlukesizlik resmisi indiye qeder 56 ya yaxin namelum mezar tapdiqlarini ve daha cox mezarin oldugunu soylemisdir Bu cesedlerin itkin dusen beluclara aid oldugu iddia edilmisdir Hokumet resmileri terefinden Belucistanda bir cox gullelenmis cesedin qeyd olunmamis mezarliqlara atildiginin tesdiqlemesi tehlukesizlik quvvelerinin iller erzinde hokumete qarsi xalq usyanini yatirtmaq meqsedile heyata kecirdiyi kobud insan haqlari pozuntularini ifsa etmisdir Pakistan Ordusu hec bir mulki sexs ve ya media orqaninin eraziye getmesine icaze vermir Eraziye daxil olmaq isteyen her kes Ordu terefinden atese meruz qalir Beluc soyqiriminin XXI esrin en boyuk kutlevi qetllerinden biri olduguna inanilir Demoqrafiya span Beluc milliyetcileri iddia edirler ki Pakistan hokumeti onlari oz eyaletlerinde azliga cevirmeye calisir Onlar bunu Pakistan dovletinin etnik qruplarin varligina son qoymaq ucun planli cehdi kimi qiymetlendirirler Istinadlar span Pakistan World Without Genocide ingilis 5 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 PAKISTAN UN must send fact finding mission to Balochistan and appoint UN Special Rapporteur ingilis 27 aprel 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 Baloch Community Observe Black Day On March 27 www india com ingilis 5 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 Pakistan Marching for the thousands who disappeared in Balochistan BBC News ingilis 3 fevral 2024 5 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 Pakistan s Insistence on Denial Hudson www hudson org ingilis 22 may 2024 5 aprel 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 iyun 2024 Baloch insurgency Deutsche Welle ingilis 8 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 iyun 2024 1 40 000 killed at least 20 000 Baloch are missing since 2006 Nawab Brahumdagh Bugti Balochistan Point ingilis 1 mart 2014 5 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 Kinra Mark Pakistan is worse than Mongol ruler Hulagu Khan Baloch leader Mama Qadeer Indianarrative ingilis 18 may 2023 5 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 Raising his voice 21 000 missing in Balochistan says Mama Qadeer ingilis 16 aprel 2015 5 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 2 200 missing persons found in Balochistan ingilis 12 yanvar 2024 Istifade tarixi 5 iyun 2024 Mengal arrested and shifted to Karachi ingilis 26 dekabr 2006 5 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 Baloch Shah Meer Is the Islamic State Now in Pakistan s Balochistan Province thediplomat com ingilis Istifade tarixi 8 iyun 2024 EXCLUSIVE How Pakistan Army runs Death Squads in Balochistan South Asia Press ingilis 27 aprel 2021 14 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 Mass murder in Balochistan DW 01 28 2014 Deutsche Welle ingilis 5 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 iyun 2024 Mass murder in Balochistan Deutsche Welle ingilis 28 yanvar 2014 5 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 Johar Lateef The tragic story of a Baloch family from the town of mass graves Human Rights Council of Balochistan ingilis 12 aprel 2019 8 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 iyun 2024 More than 100 dead bodies from three mass graves were found in one district of Balochistan Pakistan ReliefWeb ingilis 27 yanvar 2014 7 iyun 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 Jamal Umair Pakistan s Balochs Fear Minority Status in Their Own Province ingilis 3 mart 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 iyun 2024 Kateqoriyalar BelucistanSoyqirimlarXX esrde PakistanXXI esrde PakistanXX esrdeki munaqiselerXXI esrdeki munaqiseler
