Böyük Buxarest yanğını (rum.Focul cel mare) — 23 mart 1847-ci ildə baş verən Buxarest tarixindəki ən böyük yanğın. Yanğın nəticəsində 1850 bina yanır (şəhərin təxminən üçdə biri). Valaxiya hakimi Qeorqe III Dmitri Bibeskunun dediyinə görə, şəhərin ən çox məskunlaşdığı və ən zəngin hissəsi bu yanğından daha çox zərər görür. Burada tacirlər və sənətkarların çoxlu taxta ikimərtəbəli binaları var idi, onların emalatxanaları birinci mərtəbədə, yaşayış yerləri isə ikinci mərtəbədə yerləşirdi.
Böyük Buxarest yanğını, akvarel
Yanan Müqəddəs Qeorqi kilsəsi
Böyük Buxarest yanğını
Öncəki vəziyyət
XIX əsrdə Buxarestin böyük bir hissəsi taxta evlərdən qurulmuşdur. Bu dar küçələrlə birlikdə yanğın hadisəsi halında sakinlər üçün böyük təhlükə yaradırdı. Fanariotlar dövründən bəri davamlı yanğın təhlükəsi var idi. Buna görə türk ağasının əmri ilə insanlar onun iqamətgahının ətrafında daim növbə çəkirdilər. Üzvi qaydalar qəbul edildikdən sonra Valaxiyada qərbiavropa su nasosları ilə təchiz olunmuş yanğınsöndürənlər meydana gəlir.
Yanğın
Yanğın günortadan sonra Zoitsa Druqenskinin Müqəddəs Dmitri kilsəsindəki yepiskop Buzeun həyətindəki evində başladı. Güclü cənub küləyi səbəbiylə yanğın üçbucaqlı birformada yayılır. Yanğın şəhərin kənarına qədər yayılır, amma orada o qədər sürətlə yayıla bilir. Çünki həyətlərin ərazisi daha böyük idi . Əsgərlərin kömək etdiyi yanğınsöndürənlərin müdaxiləsi səbəbindən şəhərin qalan hissəsi yanğından qorunur.
Ancaq yanğın nəticəsində çox böyük ziyan dəyir. 158 730 kvadrat metr (61.38 ha) sahə yanır. Yanğın zamanı 15 nəfər ölür. 1850 bina məhv olur: 686 yaşayış binası, 1142 mağaza, 10 meyxana və 12 kilsə. Zərərin miqdarı 100 milyon leiy təşkil edir.
Bərpa
Yanğın söndürüldükdən sonra səlahiyyətlilər şəhəri yenidən bərpa etməyə başladılar. Qeorqe III Bibesku şəxsən 6 min ley iyanə vermiş və cəmi 2 milyon 200 min ley toplanmışdır.
Yunan-Pravoslav kilsəsinin Rumıniya monastırlarından 700 min ley
Rumıniya xəzinəsinin ehtiyat fondundan 300 min ley
Bütün əsgər və işçilərin aylıq əmək haqqından 300 min ley
Şəhər rəhbərliyindən 180 min ley
Bərpa üçün maliyyə vəsaiti Avstriya, Türkiyə və Rusiya, habelə Leypsiq iş adamları, Rotşild ailəsinin bankirləri və şəxsən Qeorq von Sina ayırmışdı. Şair Vasile Alexandri, bir qrup Moldova sakini ilə birlikdə 50.715 ley yardım etmişdi. Paytaxt xaricində yaşayan və yanğın zamanı xəsarət almayan Valaxiyalılar, Buxarest sakinləri 276,357 ley ayırdılar.
İstinadlar
Georgescu, p.55, 58
Istoria orașului..., p. 201
Georgescu, p.64
Istoria orașului..., p. 202
Georgescu, p.58
Georgescu, p.58-59
Georgescu, p.60
Ədəbiyyat
Florian Georgescu, «Focul cel mare din martie 1847», in București: Materiale de istorie și muzeografie: VII, 1969, Muzeul de Istorie a Municipiului București
Florian Georgescu (coord.), Istoria Orașului București, 1965, Muzeul de Istorie a Municipiului București
Avqust 04, 2021
böyük, buxarest, yanğını, focul, mare, mart, 1847, ildə, baş, verən, buxarest, tarixindəki, böyük, yanğın, yanğın, nəticəsində, 1850, bina, yanır, şəhərin, təxminən, üçdə, biri, valaxiya, hakimi, qeorqe, dmitri, bibeskunun, dediyinə, görə, şəhərin, çox, məskun. Boyuk Buxarest yangini rum Focul cel mare 23 mart 1847 ci ilde bas veren Buxarest tarixindeki en boyuk yangin Yangin neticesinde 1850 bina yanir 1 seherin texminen ucde biri Valaxiya hakimi Qeorqe III Dmitri Bibeskunun dediyine gore seherin en cox meskunlasdigi ve en zengin hissesi bu yangindan daha cox zerer gorur 2 Burada tacirler ve senetkarlarin coxlu taxta ikimertebeli binalari var idi onlarin emalatxanalari birinci mertebede yasayis yerleri ise ikinci mertebede yerlesirdi 3 Boyuk Buxarest yangini akvarel Yanan Muqeddes Qeorqi kilsesi Boyuk Buxarest yangini Mundericat 1 Onceki veziyyet 2 Yangin 3 Berpa 4 Istinadlar 5 EdebiyyatOnceki veziyyet RedakteXIX esrde Buxarestin boyuk bir hissesi taxta evlerden qurulmusdur Bu dar kucelerle birlikde yangin hadisesi halinda sakinler ucun boyuk tehluke yaradirdi Fanariotlar dovrunden beri davamli yangin tehlukesi var idi 4 Buna gore turk agasinin emri ile insanlar onun iqametgahinin etrafinda daim novbe cekirdiler Uzvi qaydalar qebul edildikden sonra Valaxiyada qerbiavropa su nasoslari ile techiz olunmus yanginsondurenler meydana gelir Yangin RedakteYangin gunortadan sonra Zoitsa Druqenskinin Muqeddes Dmitri kilsesindeki yepiskop Buzeun heyetindeki evinde basladi Guclu cenub kuleyi sebebiyle yangin ucbucaqli birformada yayilir Yangin seherin kenarina qeder yayilir amma orada o qeder suretle yayila bilir Cunki heyetlerin erazisi daha boyuk idi Esgerlerin komek etdiyi yanginsondurenlerin mudaxilesi sebebinden seherin qalan hissesi yangindan qorunur 5 Ancaq yangin neticesinde cox boyuk ziyan deyir 158 730 kvadrat metr 61 38 ha sahe yanir Yangin zamani 15 nefer olur 1850 bina mehv olur 686 yasayis binasi 1142 magaza 10 meyxana ve 12 kilse 6 Zererin miqdari 100 milyon leiy teskil edir Berpa RedakteYangin sonduruldukden sonra selahiyyetliler seheri yeniden berpa etmeye basladilar Qeorqe III Bibesku sexsen 6 min ley iyane vermis ve cemi 2 milyon 200 min ley toplanmisdir Ruminiya Pravoslav Kilsesi illik gelirinin dordde birini 500 min ley Milli Bankdan butun gelirini 220 min ley Yunan Pravoslav kilsesinin Ruminiya monastirlarindan 700 min ley Ruminiya xezinesinin ehtiyat fondundan 300 min ley Butun esger ve iscilerin ayliq emek haqqindan 300 min ley Seher rehberliyinden 180 min leyBerpa ucun maliyye vesaiti Avstriya Turkiye ve Rusiya habele Leypsiq is adamlari Rotsild ailesinin bankirleri ve sexsen Qeorq von Sina ayirmisdi Sair Vasile Alexandri bir qrup Moldova sakini ile birlikde 50 715 ley yardim etmisdi Paytaxt xaricinde yasayan ve yangin zamani xesaret almayan Valaxiyalilar Buxarest sakinleri 276 357 ley ayirdilar 7 Istinadlar Redakte Georgescu p 55 58 Istoria orașului p 201 Georgescu p 64 Istoria orașului p 202 Georgescu p 58 Georgescu p 58 59 Georgescu p 60Edebiyyat RedakteFlorian Georgescu Focul cel mare din martie 1847 in București Materiale de istorie și muzeografie VII 1969 Muzeul de Istorie a Municipiului București Florian Georgescu coord Istoria Orașului București 1965 Muzeul de Istorie a Municipiului BucureștiMenbe https az wikipedia org w index php title Boyuk Buxarest yangini amp oldid 5152365, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
