fbpx
Wikipedia

Böyrək daşı xəstəliyi

Avqust 04, 2021

Böyrək daşı xəstəliyi – böyrəklərin ən çox yayılmış xəstəliklərindən biridir. Böyrəkdaşı xəstəliyi (BDX) – maddələr mübadiləsinin müxtəlif endogen və/və ya ekzogen səbəblərdən pozulması xəstəliyidir. Bəzi hallarda irsi xarakter daşıyır, həmin zaman sidik yolları sistemində daşların yaranması ilə səciyyələnir. Bu zaman böyrəklərdə və/və ya sidik xaric edən digər orqanlarda daşlar əmələ gəlir. Daşlar həm kiçik (3 mm-dək), həm də iri (15 sm-dək) ölçülərdə ola bilər. Bəzi hallarda böyrək daşları özünü heç bir əlamətlə büruzə vermədən uzun müddət mövcud ola bilər. Bu halda onlar digər orqanların hər hansı bir xəstəliyinin müayinə edilməsi zamanı aşkar edilir. Əksər hallarda isə onlar ağrı tutmaları, sidik ifrazı zamanı olan pozğunluqlar (bu barədə xəstəliyin simptomları bölməsində oxuya bilərsiniz) və digər əlamətlərlə müşayiət olunurlar. Böyrək daşı xəstəliyini mütləq müalicə etmək lazımdır. Müalicə edilmədiyi halda onun fonunda pielonefrit xəstəliyi də inkişaf edə bilər.

Böyrək daşı xəstəliyi
XBT-10-KM N21.9, N21
XBT-9-KM 594, 594.9, 594.8
DiseasesDB 31859
MeSH D052878
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Epidemiologiya

Epidemiologiya Uroloji xəstəliklər arasında BDX rastgəlmə tezliyinə görə yalnız iltihabi-infeksion xəstəliklərdən geri qalır. BDX istənilən yaşda üzə çıxa bilər, lakin bu xəstəliyin 30-35 yaş arası olan insanlarda daha çox təsadüf edilməsi müşahidə edilir. BDX geniş yayılmış xəstəlikdir və hazırda dünyanın bir çox ölkələrində xəstələnmə artımı tendensiyası qeydə alınıb. Kişilər bu xəstəliyə qadınlardan 3 dəfə çox düçar olurlar. Azərbaycanın müəyyən bölgələrində (Gəncə, Şəki, Lənkəran) bu xəstəliyə xüsusilə tez-tez rast gəlinir və o, endemik xarakter daşıyır.

Risk faktorları

► Sidik yollarının (böyrəklər, sidik axarları, sidik kisəsi və uretra) anomaliyaları.

► Urodinamikanın bütün səviyyələrdə və təzahürlərdə pozuntuları.

► İrsi meyllilik.

► Hiperparatireoz, böyrək kanalcığı asidozu (tam/qismən), yeyunoileal anastomoz, Kron xəstəliyi, nazik bağırsağın rezeksiyası, malabsorbsiya sindromu, sarkoidoz, hipertireoz, sidik yollarının iltihabi xəstəlikləri.

► Daş yaranmasına şərait yaradan dərman vasitələri: kalsium əlavələri, tərkibində vitamin D olan əlavələr, böyük dozalarda (gündə 4 qr çox) askorbin turşusu, sulfanilamidlər, triamteren,indinavir.

Əlamətləri

- Bel nahiyəsində olan ağrılar. Bel nahiyəsində (sağ və solda olmaqla bir və ya ikitərəfli) olan küt, üzücü ağrı fiziki gərginlik və ya sadəcə olaraq, bədən vəziyyətinin dəyişməsi zamanı daha da artır. Bu, sidik xaric edən orqanlarda daş olmasının ən xarakterik əlamətlərindən biridir. Daş böyrəkdən sidik axarına keçdikdə ağrı qarının aşağı hissəsində, qasıq nahiyəsində, cinsiyyət orqanlarında hiss olunur, bəzən isə ağrı ayağa da yayıla bilər. Güclü ağrı tutmasından (sancısından) sonra daşlar sidik ilə birlikdə xaric ola bilərlər. - Böyrək sancısı. Bu zaman bel nahiyəsində həddən artıq ağrı tutması baş verir. Azalaraq və yenidən başlayaraq ağrı tutması bir neçə gün ərzində davam edə bilər. Daş yerini dəyişdikdə və ya sidik axarından sidik kisəsinə düşdükdə ağrı kəsilir. - Sidik ifrazının tezləşməsi və ağrılı olması. Belə ağrılar – daşların sidik axarında və ya sidik kisəsində olmasına dəlalət edir. Bəzi hallarda sidik kisəsi boşalmasa da sidik ifrazı birdən kəsilə bilər. Bu “tıxanma” sindromu kimi adlandırılır və bədənin vəziyyətini azca dəyişən kimi, sidik ifrazı davam edir. - Sidikdə qanın olması. Sidikdə qanın olması güclü böyrək sancısından və ya ağır fiziki gərginlikdən sonra baş verə bilər. - Sidiyin bulanması. - Arterial təzyiqin yüksəlməsi. - Bədən temperaturunun 38-40 °C-yədək yüksəlməsi - proses pielonefritin qoşulması üçün xarakterikdir; BÖYRƏKDAŞI XƏSTƏLİYİNİN

DİFERENSİAL DİAQNOSTİKASI

BDX zamanı böyrək sancılarının diferensial diaqnostikası bu xəstəliklərlə aparıla bilər:

  • bağırsaq keçməzliyi
  • əzilmiş yırtıq
  • bağırsağın spastik vəziyyətləri
  • appendiksin iltihabı
  • kəskin xolesistit və pankreatit
  • mədə xorası və 12-barmaq bağırsağın örtülü perforasiyası
  • böyrək vərəmi
  • böyrək və böyrək ləyənlərinin şişi
  • növbəli hidronefroz
  • sidik axarları strikturaları
  • bel radikuliti tutması
  • sidik kisəsinin iltihabı
  • prostat vəzin iltihabı və s.

BÖYRƏKDAŞI XƏSTƏLİYİNİN MÜALİCƏSİ

Müalicənin məqsədləri

► Daşların çıxarılması yolu ilə urodinamikanın bərpa olunması.

► Əhval-ruhiyyənin yaxşılaşması və əmək qabiliyyətinin bərpası.

► Xəstəliyin ağırlaşmalarının profilaktikası.

► Daşəmələgəlmə residivlərinin profilaktikası.

Xəstəxanaya yerləşdirmək üçün göstərişlər:

► Ambulator şəraitdə aparılması mümkün olmayan əlavə müayinənin vacibliyi

► Ambulator müalicənin effektiv olmaması

► Operativ müalicəyə göstərişlər

► Xəstəliyin residivləri və ya ağırlaşmaların yaranması.

BDX konservativ terapiyasına daxildir:

1. Farmakoterapiya

2. Dietoterapiya

3. Fizioterapiya – remissiya fazasında, latent gediş zamanı

4. Kurort-sanatoriya müalicəsi

5. Fitoterapiya

İstinadlar

  1. ↑ Disease Ontology — 2016.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P699"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5282129"></a>
  2. ↑ Monarch Disease Ontology release 2018-06-29sonu — 2018-06-29 — 2018.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55345445"></a>
  3. BÖYRƏKDAŞI XƏSTƏLİYİNİN DİAQNOSTİKA VƏ MÜALİCƏSİ ÜZRƏ KLİNİK PROTOKOL, Bakı-2010

Avqust 04, 2021
böyrək, daşı, xəstəliyi, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, böyrəklərin, çox, yayılmış, xəstəliklərindən, biridir, böyrəkdaşı, xəstəliyi, maddələr, mübadiləsinin, müxtəlif, e. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Boyrek dasi xesteliyi boyreklerin en cox yayilmis xesteliklerinden biridir Boyrekdasi xesteliyi BDX maddeler mubadilesinin muxtelif endogen ve ve ya ekzogen sebeblerden pozulmasi xesteliyidir Bezi hallarda irsi xarakter dasiyir hemin zaman sidik yollari sisteminde daslarin yaranmasi ile seciyyelenir Bu zaman boyreklerde ve ve ya sidik xaric eden diger orqanlarda daslar emele gelir Daslar hem kicik 3 mm dek hem de iri 15 sm dek olculerde ola biler Bezi hallarda boyrek daslari ozunu hec bir elametle buruze vermeden uzun muddet movcud ola biler Bu halda onlar diger orqanlarin her hansi bir xesteliyinin muayine edilmesi zamani askar edilir Ekser hallarda ise onlar agri tutmalari sidik ifrazi zamani olan pozgunluqlar bu barede xesteliyin simptomlari bolmesinde oxuya bilersiniz ve diger elametlerle musayiet olunurlar Boyrek dasi xesteliyini mutleq mualice etmek lazimdir Mualice edilmediyi halda onun fonunda pielonefrit xesteliyi de inkisaf ede biler Boyrek dasi xesteliyiXBT 10 KM N21 9 N21XBT 9 KM 594 1 2 594 9 1 2 594 8 2 DiseasesDB 31859MeSH D052878 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Epidemiologiya 2 Risk faktorlari 3 Elametleri 4 DIFERENSIAL DIAQNOSTIKASI 5 BOYREKDASI XESTELIYININ MUALICESI 6 IstinadlarEpidemiologiya RedakteEpidemiologiya Uroloji xestelikler arasinda BDX rastgelme tezliyine gore yalniz iltihabi infeksion xesteliklerden geri qalir BDX istenilen yasda uze cixa biler lakin bu xesteliyin 30 35 yas arasi olan insanlarda daha cox tesaduf edilmesi musahide edilir BDX genis yayilmis xestelikdir ve hazirda dunyanin bir cox olkelerinde xestelenme artimi tendensiyasi qeyde alinib Kisiler bu xesteliye qadinlardan 3 defe cox ducar olurlar Azerbaycanin mueyyen bolgelerinde Gence Seki Lenkeran bu xesteliye xususile tez tez rast gelinir ve o endemik xarakter dasiyir Risk faktorlari Redakte Sidik yollarinin boyrekler sidik axarlari sidik kisesi ve uretra anomaliyalari Urodinamikanin butun seviyyelerde ve tezahurlerde pozuntulari Irsi meyllilik Hiperparatireoz boyrek kanalcigi asidozu tam qismen yeyunoileal anastomoz Kron xesteliyi nazik bagirsagin rezeksiyasi malabsorbsiya sindromu sarkoidoz hipertireoz sidik yollarinin iltihabi xestelikleri Das yaranmasina serait yaradan derman vasiteleri kalsium elaveleri terkibinde vitamin D olan elaveler boyuk dozalarda gunde 4 qr cox askorbin tursusu sulfanilamidler triamteren indinavir 3 Elametleri Redakte Bel nahiyesinde olan agrilar Bel nahiyesinde sag ve solda olmaqla bir ve ya ikiterefli olan kut uzucu agri fiziki gerginlik ve ya sadece olaraq beden veziyyetinin deyismesi zamani daha da artir Bu sidik xaric eden orqanlarda das olmasinin en xarakterik elametlerinden biridir Das boyrekden sidik axarina kecdikde agri qarinin asagi hissesinde qasiq nahiyesinde cinsiyyet orqanlarinda hiss olunur bezen ise agri ayaga da yayila biler Guclu agri tutmasindan sancisindan sonra daslar sidik ile birlikde xaric ola bilerler Boyrek sancisi Bu zaman bel nahiyesinde hedden artiq agri tutmasi bas verir Azalaraq ve yeniden baslayaraq agri tutmasi bir nece gun erzinde davam ede biler Das yerini deyisdikde ve ya sidik axarindan sidik kisesine dusdukde agri kesilir Sidik ifrazinin tezlesmesi ve agrili olmasi Bele agrilar daslarin sidik axarinda ve ya sidik kisesinde olmasina delalet edir Bezi hallarda sidik kisesi bosalmasa da sidik ifrazi birden kesile biler Bu tixanma sindromu kimi adlandirilir ve bedenin veziyyetini azca deyisen kimi sidik ifrazi davam edir Sidikde qanin olmasi Sidikde qanin olmasi guclu boyrek sancisindan ve ya agir fiziki gerginlikden sonra bas vere biler Sidiyin bulanmasi Arterial tezyiqin yukselmesi Beden temperaturunun 38 40 C yedek yukselmesi proses pielonefritin qosulmasi ucun xarakterikdir BOYREKDASI XESTELIYININDIFERENSIAL DIAQNOSTIKASI RedakteBDX zamani boyrek sancilarinin diferensial diaqnostikasi bu xesteliklerle aparila biler bagirsaq kecmezliyi ezilmis yirtiq bagirsagin spastik veziyyetleri appendiksin iltihabi keskin xolesistit ve pankreatit mede xorasi ve 12 barmaq bagirsagin ortulu perforasiyasi boyrek veremi boyrek ve boyrek leyenlerinin sisi novbeli hidronefroz sidik axarlari strikturalari bel radikuliti tutmasi sidik kisesinin iltihabi prostat vezin iltihabi ve s BOYREKDASI XESTELIYININ MUALICESI RedakteMualicenin meqsedleri Daslarin cixarilmasi yolu ile urodinamikanin berpa olunmasi Ehval ruhiyyenin yaxsilasmasi ve emek qabiliyyetinin berpasi Xesteliyin agirlasmalarinin profilaktikasi Dasemelegelme residivlerinin profilaktikasi Xestexanaya yerlesdirmek ucun gosterisler Ambulator seraitde aparilmasi mumkun olmayan elave muayinenin vacibliyi Ambulator mualicenin effektiv olmamasi Operativ mualiceye gosterisler Xesteliyin residivleri ve ya agirlasmalarin yaranmasi BDX konservativ terapiyasina daxildir 1 Farmakoterapiya2 Dietoterapiya3 Fizioterapiya remissiya fazasinda latent gedis zamani4 Kurort sanatoriya mualicesi5 FitoterapiyaIstinadlar Redakte 1 2 Disease Ontology 2016 lt a href https wikidata org wiki Track P699 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q5282129 gt lt a gt 1 2 3 Monarch Disease Ontology release 2018 06 29sonu 2018 06 29 2018 lt a href https wikidata org wiki Track Q55345445 gt lt a gt BOYREKDASI XESTELIYININ DIAQNOSTIKA VE MUALICESI UZRE KLINIK PROTOKOL Baki 2010Menbe https az wikipedia org w index php title Boyrek dasi xesteliyi amp oldid 5187665, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.